Wchodzisz i wiesz

Od 2024 roku rosyjskie bomby szybujące (znane jako KAB-500S i FAB-1500-M54) odegrały kluczową rolę w zdobywaniu terytoriów przez siły Moskwy. Wyposażone w metalowe skrzydła i system naprowadzania satelitarnego, mają znacznie większy zasięg i precyzję niż tradycyjne bomby lotnicze. Co więcej, brak silnika sprawia, że są trudne do wykrycia przez systemy obrony przeciwlotniczej, które zwykle namierzają obiekty po ich sygnaturze cieplnej.

Ukraińskie systemy obronne długo nie były w stanie skutecznie przeciwdziałać tej broni, przez co rosyjskie lotnictwo mogło atakować cele nawet kilkadziesiąt kilometrów od linii frontu, pozostając poza zasięgiem ukraińskiej obrony powietrznej.

Choć szczegóły technologiczne ukraińskich zakłóceń nie są znane, ekspert wojskowy Thomas Withington z Royal United Services Institute (RUSI) wyjaśnił Der Spiegel, że najprawdopodobniej chodzi o zagłuszanie sygnału satelitarnego.

Czytaj też: Trump na linii z Putinem. „Dla Rosjan już sama rozmowa jest sukcesem”

„Sygnał z satelity, gdy dociera na ziemię, jest bardzo słaby. Jeśli wygenerujesz silniejszy sygnał na tej samej częstotliwości w pobliżu odbiornika, zamaskujesz ten z kosmosu” – tłumaczy Withington.

Oznacza to, że ukraińskie systemy mogą zakłócać sygnał nawigacyjny bomby, powodując, że chybia celu lub rozbija się w innym miejscu.

Rosyjskie źródła przyznają, że skuteczność ich bomb znacząco spadła, a piloci muszą wykonywać coraz więcej misji, by osiągnąć pożądane efekty. Oznacza to nie tylko większe ryzyko strat w rosyjskim lotnictwie, ale także szybsze wyczerpywanie zapasów amunicji precyzyjnej.

Withington zwraca uwagę, że technologia przeciwzakłóceniowa istnieje, jednak nie wiadomo, dlaczego Rosjanie nie stosują jej skutecznie. „Zachodnie bomby szybujące, na przykład, używają zaszyfrowanego sygnału GPS, więc nie reagują na zakłócenia” – zauważa ekspert.

Rosjanie korzystają z własnego systemu nawigacyjnego GLONASS, ale – jak twierdzi Withington – na froncie często używają prostych, niezabezpieczonych odbiorników, które są podatne na zakłócenia.

Jeśli Ukraińcy będą w stanie konsekwentnie zakłócać rosyjskie bomby szybujące, Moskwa może stracić jedną z najgroźniejszych broni lotniczych, która dotąd dawała jej przewagę w głębi ukraińskiego terytorium.

Jednocześnie siły ukraińskie same zaczynają otrzymywać zachodnie bomby szybujące – zarówno amerykańskie (JDAM-ER), jak i francuskie AASM HAMMER. W połączeniu z nadchodzącymi F-16 i Mirage 2000 może to pomóc zrekompensować przewagę rosyjskiego lotnictwa.

Jednak, jak zauważa Withington, USA wciąż nie pozwoliły Ukrainie na korzystanie z zaszyfrowanych sygnałów GPS, co oznacza, że ich własne bomby mogą być podatne na podobne zagłuszanie.

Ukraińskie przełomy w wojnie elektronicznej mogą zmienić dynamikę walk powietrznych, ale wszystko zależy od tego, czy Rosja znajdzie sposób na przeciwdziałanie oraz jak długo Ukraina utrzyma przewagę w zakłócaniu sygnałów.

W kontekście niepewnej polityki Trumpa wobec Ukrainy i coraz bardziej ograniczonych dostaw sprzętu każde takie zwycięstwo technologiczne ma kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu wojny.

Litewska prokuratura, cytowana przez Reutersa, podała w poniedziałek, że rosyjski wywiad wojskowy (GRU) jest powiązany z ubiegłorocznym podpaleniem sklepu sieci IKEA w Wilnie. Według litewskiego prokuratora, którego cytuje Reuters, jeden z przestępców został zatrzymany na Litwie, drugi w Polsce i obaj staną przed sądem w tych krajach.Do tej sprawy odniósł się prok. Nowak. – Dzisiaj Litwa podała, że skierowała akt oskarżenia przeciwko jednemu z podejrzanych dotyczący podpalenia w maju zeszłego roku sklepu Ikea w Wilnie. Moja informacja w tym zakresie jest taka, że w związku z tym zdarzeniem my również mamy podejrzanego – powiedział.

Jak przekazał, jest to zatrzymany 16 maja obywatel Ukrainy Aleksander H. – Ma on zarzut współdziałania w tym zdarzeniu z podejrzanym litewskim – wyjaśnił. Dodał, że prokurator wówczas postawił mu zarzut szpiegostwa na rzecz wywiadu Federacji Rosyjskiej. Mężczyzna został tymczasowo aresztowany.

– Ani podejrzany litewski, ani zatrzymany w Polsce Aleksander H. nie mają zarzutu podpalenia hali przy Marywilskiej 44 – podkreślił.

W dniu 17 marca 2025 r. Prezes Trybunału Konstytucyjnego Bogdan Święczkowski zeznawał ponad 4 godziny w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie w śledztwie prowadzonym wskutek złożonego pod koniec stycznia br. zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Podczas przesłuchania Prezes TK podtrzymał złożony 14 marca 2025 r. wniosek o wyłączenie prokurator Małgorzaty Szeroczyńskiej wobec uzasadnionej obawy o brak bezstronności i obiektywności. Niestety Pani Prokurator Małgorzata Szeroczyńska odmówiła wyłączenia się i kontynuowała przesłuchanie. Prezes TK jako legalista zdecydował się dalej zeznawać, wskazując m. in. okoliczności podniesione w zawiadomieniu o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa, rozszerzając je o dodatkowe aspekty.

17 marca w Brukseli szef dyplomacji Radosław Sikorski powiedział, że Węgry blokują otwarcie rozmów akcesyjnych z Ukrainą, powołując się na kwestie dwustronne. Zwrócił się do polskiej opozycji, by zechciała „przekonać swoich pobratymców ideologicznych” na Węgrzech do wycofania weta.

Jak podkreślił Sikorski po posiedzeniu ministrów spraw zagranicznych w Brukseli, proces akcesyjny do UE jest dla Ukraińców „kotwicą morale ukraińskiego”. – Jako prezydencja czujemy się za to szczególnie odpowiedzialni. Chcielibyśmy otworzyć na pewno jeden, może i drugi klaster negocjacyjny, ale z przykrością muszę stwierdzić, że jest to kolejna sprawa, w której podjęcie decyzji blokuje nasz stary przyjaciel, kiedyś sojusznik – Republika Węgierska – powiedział.

– Wywiązała się (na posiedzeniu ministrów) dość żywa dyskusja o tym, że uwarunkowanie decyzji o rozpoczęciu negocjacji nie powinno być uzależnione od spraw dwustronnych, tylko od spełnienia kryteriów – zaznaczył Sikorski.

– Muszę się rytualnie zwrócić do polskiej opozycji, która utrzymuje bliskie ideologiczne kontakty z rządem i partią Viktora Orbana, żeby zechcieli coś dobrego dla Polski, dla Europy zrobić – mianowicie przekonać swoich pobratymców ideologicznych do odblokowania tych kwestii – mówił.

– Tym bardziej jest to pilne, że słyszę o inicjatywie węgierskiej z polską organizacją Ordo Iuris o tym, żeby w ramach think tanku w Waszyngtonie, Heritage Foundation, stamtąd doradzać administracji amerykańskiej na temat tego, jak rozmontowywać Europę. Chciałbym zapytać polską opozycję, co sądzą o tej inicjatywie, czy to służy polskim interesom, by Unia Europejska została sparaliżowana, sprowadzona do tylko grupy wzajemnych dyskusji – pytał minister spraw zagranicznych.

Czytaj również: Co z dostawami uzbrojenia na Ukrainę? Minister Sikorski wyjaśnia

Mogę tylko potwierdzić to, że zostało odrzucone sprawozdanie z kampanii do PE. O następstwach nie chcę w tym momencie mówić ponieważ będziemy się z pewnością od tej decyzji odwoływać.

Dmitrij Pieskow Rzecznik Kremla przekazał, że przed rozmowami Putina i Trumpa przygotowywane są tematy do dyskusji. Co w potencjalnej puli tematów? Przede wszystkim negocjacje w sprawie ewentualnego rozejmu w Ukrainie. Przerwa w działaniach wojennych miałaby potrwać 30 dni i być początkiem pogłębionych rozmów pokojowych.

Przywódcy mają także podsumować dotychczasowe negocjacje, m.in. wizytę amerykańskiego wysłannika Steve'a Witkoffa w Moskwie – donosi rosyjska agencja prasowa Tass.

Rzecznik Kremla podkreślił, że rozmowy przede wszystkim będą dotyczyć „kwestii regulacji Ukrainy”.

Zobacz także: „Głos radykalnej Ameryki” zakazany przez Trumpa. Prezydent w ogniu krytyki

Według informacji płynących zarówno z Białego Domu, jak i Kremla rozmowa pomiędzy Donaldem Trumpem i Władimirem Putinem odbędzie się we wtorek.

– Chcemy zobaczyć, czy możemy zakończyć tę wojnę. Może możemy, może nie, ale myślę, że mamy na to bardzo duże szanse – powiedział Trump.

Zobacz też: Trump na linii z Putinem. „Dla Rosjan już sama rozmowa jest sukcesem”

Na podstawie dotychczasowego zachowania prezydenta USA można zakładać, że po telefonicznej rozmowie z Putinem będzie on dalej bezrefleksyjnie powtarzać tezy dyktatora z Kremla. Najnowszym przykładem były wpisy Trumpa w mediach społecznościowych, gdy powielał hasła z Moskwy o okrążonych pod Kurskiem żołnierzach ukraińskich.

Nic takiego nie miało miejsca, choć rzeczywiście wojska rosyjskie wypchnęły z tego terytorium Ukraińców, którzy przebywali tam od sierpnia ubiegłego roku po zaskakującej ofensywie na terenie Rosji.

– Trump kolportował de facto fake news o tym, że oddziały ukraińskie zostały okrążone pod Kurskiem. Wiemy, że to była bzdura i do niczego takiego nie doszło. Jest rzeczywiście taka skłonność u Trumpa, by ulegać temu, co mówią Rosjanie. No i niestety możemy się spodziewać kolejne wolty w wykonaniu Stanów Zjednoczonych, które stwierdzą, że ta Ukraina to jest jednak zła – przyznaje Marcin Ogdowski.

Czytaj także: Rosja tak łatwo nie odpuści. „Może doprowadzić do trzeciej wojny światowej”

– Biorąc pod uwagę warunki brzegowe, jakie definiują Rosjanie i jakie definiują Ukraińcy, to nie ma tutaj za bardzo pola do jakichś kompromisów. Spodziewam się, że Putin powie, czego chce i tyle. Być może będzie to podstawa do jakichś dalszych kontaktów amerykańsko-rosyjskich. Ale zakładam, że cały czas zmierzamy do scenariusza, w którym Trump wyjdzie i opowie: „no, próbowałem, ale nie wyszło” – dodaje.

– Rosja, za sprawą tego, co robią Stany Zjednoczone, dostała jednak skrzydeł. Oni są słabi, na różne sposoby gorsi, a jednak Stany Zjednoczone traktują ich jak równorzędnego partnera. To jest ważne. Putin już może ogłosić sukces z tej jutrzejszej rozmowy, który wynika po prostu z faktu, że ona się odbędzie. Człowiek, który jeszcze niedawno był poszukiwanym przestępcą, zbrodniarzem wojennym, teraz jak równy z równym rozmawia z prezydentem USA. To jest z perspektywy rosyjskiej sukces – podkreśla.

Trump ma dla Putina dużo życzliwości, a wsłuchując się w wypowiedzi amerykańskiego prezydenta, jak podczas kłótni z Wołodymyrem Zełenskim, można odnieść wrażenie, że zaciera się w percepcji gospodarza Białego Domu fakt, kto tu jest prawdziwą ofiarą, a kto agresorem.

– Rosjanie chcą, żeby Ukraińcy oddali im pełną kontrolę nad czterema obwodami, żeby zrezygnowali z członkostwa w NATO i Unii Europejskiej, zredukowali armię. Tak naprawdę są to warunki, które mają w przyszłości ułatwić Rosji kolejny krok. Coś, co zapowiadają Rosjanie od dawna, czyli terminację państwowości ukraińskiej – mówi ekspert, podkreślając, że Ukraińcy „z oczywistych powodów” nie mogą się na te żądania zgodzić i „nie zrezygnują ze swoich aspiracji prozachodnich i proeuropejskich”.

Czytaj także: „Podwodny Czarnobyl”. Rosyjskie okręty jądrowe gniją na dnie oceanu

Ogdowski ocenia, że ostatnie tygodnie pokazały, że Amerykanie nie mają już tak wielkiej możliwości wywierania presji na Ukrainę ze względu na postawę Europy po awanturze w Białym Domu.

– Ukraińcy świadomi mobilizacji Europy są gotowi w większym stopniu na niej się oprzeć. Sondaże w Ukrainie jednoznacznie wskazują, że wielu Ukraińców uważa, że dadzą sobie radę bez pomocy USA i z pomocą Europy. Te narzędzia nacisków Stanów Zjednoczonych są takie sobie – zaznacza.

Analityk militarny nie przecenia też roli amerykańskiego wywiadu jako środka nacisku na stronę ukraińską. Trump zastosował taki manewr na krótki czas, gdy odciął Ukraińców od informacji wywiadowczych.

– Docelowo to nie jest tak, że Ukraina wisiałaby wyłącznie na Stanach Zjednoczonych, bo te funkcje dostarczyciela informacji mogą przejąć inne kraje jak Francja czy Wielka Brytania, a w mniejszym zakresie Polska czy Szwecja. Nie jest tak, że bez pomocy Stanów Zjednoczonych wszystko się rozsypie od strony wywiadowczej – mówi Ogdowski i wskazuje na dwa możliwe scenariusze po wtorkowej rozmowie Trumpa z Putinem. Jeden negatywny, a drugi dla Kijowa pozytywny.

– Albo wracamy do sytuacji sprzed parunastu dni, gdzie Ameryka się odwraca od Ukrainy i Trump robi wokół tego wielki szum, na zasadzie „próbowałem, ale oni chcą wojny”. Albo mamy do czynienia z sytuacją, która nie jest nieprawdopodobna, czyli że Stany Zjednoczone będą kontynuować wsparcie dla Ukrainy. Czyli mówienie o tym, że jedni i drudzy nie chcą tego pokoju, Ukraina robi to, co robi, ale nie możemy za bardzo ulegać Rosji i brniemy w to, co robiliśmy do tej pory. Trump powie swoim wyborcom: „próbowałem, nie udało się, nie mamy wyjścia, musimy to kontynuować” – ocenia.

Czytaj także: Gigantyczne straty Rosjan. Na Putinie nie robi to wrażenia

W sobotę premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, który przejął rolę lidera europejskiego wsparcia dla Ukraińców, zaprosił na wideokonferencję przedstawicieli ponad 20 europejskich krajów. Tłumaczył, że Europa nie będzie czekać z założonymi rękami na to, co zrobi lub powie Putin, tylko musi pracować nad przygotowaniem się na każdą ewentualność.

Wiele wskazuje na to, że zwołanie spotkania miało właśnie przygotować Europę na efekty rozmowy Trumpa z Putinem.

– Mam takie wrażenie, że o ile wcześniej mówiliśmy o takim deklaratywnym niż faktycznym przebudzeniu Europy, o tyle teraz ktoś tu rzeczywiście otwiera oczy. Ten europejski tygrysek zaczyna sobie uświadamiać, że nie jest małym kotkiem, tylko dużym drapieżnikiem i musi nim być, jeśli chce przetrwać w tej grze, którą narzucają poniekąd Stany Zjednoczone – mówi ekspert.

Putin ma 72 lata i co jakiś czas docierają informacje o jego nie najlepszym stanie zdrowia. Rosyjski dyktator nie będzie rządzić wiecznie i tego rządzenia zostało mu już znacznie mniej niż więcej. Jak zauważa Ogdowski, Putin nie myśli w kategoriach długoterminowych, skupia się na utrzymaniu władzy tu i teraz, co będzie po nim, „chyba niespecjalnie go zajmuje”.

– Musimy mieć świadomość, że sprowadzanie wojny wyłącznie do osoby Putina, mówienie, że to jest wojna Putina, jest fałszywe, bo to jest wojna Rosjan. Nie jest tak, że Putin robi coś wbrew woli narodu rosyjskiego. Po prostu w którymś momencie te oczekiwania i motywy Putina mogą się rozjechać z realiami życia Rosjan i wtedy może dojść do jakichś ruchawek czy buntu wojska. Ale póki co, takich rzeczy jeszcze nie mamy. Myślę, że śmierć Putina mogłaby niewiele zmienić. Tak naprawdę to obiektywne warunki, pogarszający się kryzys ekonomiczny, mogą zmusić kolejną ekipę w Rosji albo nawet samego Putina, żeby coś zrobić z tą żabą, którą wygenerowano w postaci spec-operacji – podsumowuje Ogdowski.