Wchodzisz i wiesz

Jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent USA Donald Trump - powiedział prezydent Karol Nawrocki. Prezydent Czech Petr Pavel wyraził zadowolenie z faktu, że europejscy liderzy włączyli się w rozmowy na temat pokoju, do których doszło w Genewie. Aneta Malinowska

W poniedziałek przed sądem stanęła Teresa D. To ciotka i matka chrzestna Jacka Jaworka, który po zabójstwie brata, jego żony i ich syna zniknął w tajemniczych okolicznościach, a po trzech latach popełnił samobójstwo niedaleko miejsca zbrodni. Okazało się, że ukrywał się w domu Teresy D.

Adwent w 2025 roku rozpocznie się dokładnie 30 listopada i potrwa do 24 grudnia, kończąc się wraz ze zmrokiem w Wigilię Bożego Narodzenia. To wyjątkowy okres w Kościele katolickim, który jednocześnie otwiera nowy rok liturgiczny i wprowadza wiernych w atmosferę duchowego przygotowania do świąt. 

Kiedy wypada adwent?

Zasady dotyczące wyznaczania adwentu w kalendarzu są proste: okres ten zawsze rozpoczyna się w czwartą niedzielę poprzedzającą Boże Narodzenie, a ta wypada między 27 listopada a 3 grudnia.

W okresie adwentu obchodzonych jest kilka ważnych świąt kościelnych, m.in. uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 grudnia), a także wspomnienie św. Łucji (13 grudnia) i św. Jana od Krzyża (14 grudnia).

Zobacz też: Iluminacje świąteczne w największych polskich miastach. Daty inauguracji

Adwent – skąd ta nazwa?

Nazwa „Adwent” pochodzi od łacińskiego adventus, oznaczającego „przyjście”, co nawiązuje oczywiście do narodzin Jezusa Chrystusa w Betlejem. Czas adwentowy dzieli się tradycyjnie na dwie części: pierwsza, trwająca do 16 grudnia, to oczekiwanie na nadejście Jezusa. Druga, zaczynająca się 17 grudnia, koncentruje się już bezpośrednio na przygotowaniu do Bożego Narodzenia.

Co wolno, a czego nie wolno w adwent?

Adwent nie jest okresem pokuty tak surowym jak zimowo-wiosenny Wielki Post – wiernych nie obowiązują wtedy żadne dodatkowe zakazy czy nakazy. Są natomiast zachęcani do umiaru, refleksji i pracy nad sobą. Tak jak przez cały rok, obowiązuje nakaz uczestnictwa w niedzielnej mszy świętej oraz zakaz spożywania mięsa w piątki (z wyjątkiem wypadających tego dnia uroczystości). Nie ma formalnego zakazu organizowania zabaw czy hucznych imprez.

W liturgii dominuje fiolet – nakrywa się nim m.in. ołtarz, a kapłan zakłada ornat w tym kolorze. Podczas mszy nie śpiewa się hymnu „Chwała na wysokości Bogu”. Wyjątkiem jest trzecia niedziela Adwentu – tzw. Gaudete, czyli łacińskie „radujcie się” – kiedy kapłan może używać szat koloru różowego, co podkreśla radość z powodu zbliżających się świąt. 

Zobacz też: Najpiękniejsze jarmarki bożonarodzeniowe w Polsce. Ruszają lada dzień

Adwentowe kalendarze i inne zwyczaje

W Polsce ważnym adwentowym zwyczajem są roraty – poranne msze ku czci Maryi, odprawiane często przed świtem. Wierni przychodzą na nie z lampionami, a półmrok świątyni podkreśla atmosferę oczekiwania na nadejście Boga, w Biblii przedstawianego jako „światłość”. 

W wielu domach pojawia się wieniec adwentowy z czterema świecami zapalanymi kolejno w każdą niedzielę, co symbolizuje narastające światło i to, że zbliżają się święta. Popularnością cieszą się także kalendarze adwentowe – dziś częściej kojarzone z drobnymi upominkami, głównie słodyczami, ale pierwotnie mające przypominać o codziennym duchowym przygotowaniu do Bożego Narodzenia. 

Czytaj także: Jest szansa na „białe” święta. W Wigilię i Boże Narodzenie może spaść śnieg

Artysta zmarł 24 listopada. Rodzina poinformowała o jego odejściu w krótkim oświadczeniu, prosząc jednocześnie o uszanowanie prywatności w czasie żałoby. Jimmy Cliff należał do najbardziej rozpoznawalnych przedstawicieli muzyki reggae na świecie.

Zasłynął takimi utworami jak „You Can Get It If You Really Want”, „Many Rivers to Cross” czy „I Can See Clearly Now”. To właśnie one przyniosły mu międzynarodową popularność i sprawiły, że stał się jednym z nielicznych jamajskich wykonawców, którzy przebili się do szerokiej, globalnej publiczności.

Ważnym etapem jego kariery był również udział w filmie „The Harder They Come” z 1972 r., uznawanym za produkcję przełomową dla jamajskiej kultury muzycznej. Film nie tylko rozsławił Cliffa jako aktora, lecz także przyczynił się do popularyzacji reggae poza Karaibami.

W trakcie wieloletniej działalności artystycznej wydał ponad 30 albumów, koncertował na całym świecie i został uhonorowany m.in. jamajskim Orderem Zasługi. Jego twórczość stanowi ważną część historii reggae i pozostawiła trwały ślad w kulturze muzycznej.

Czytaj też: Artyści, dziennikarze, politycy, których nie ma już z nami

Prezydenci Polski i Czech na poniedziałkowej konferencji prasowej po spotkaniu w Pradze byli pytani o 28-punktowy plan pokojowy USA dla Ukrainy.

Nawrocki w Czechach. Spotkał się z prezydentem Republiki Czeskiej

Petr Pavel zauważył, że pierwsze oceny planu „nie były do końca pozytywne”. Dodał jednak, że pozytywnie ocenia rozmowy, do których doszło w Genewie z udziałem doradców bezpieczeństwa narodowego Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i przedstawicieli Włoch, USA, UE oraz Ukrainy.

– Bardzo się cieszę, że Europa bierze w tym udział. Byłoby bardzo skomplikowane rozważać osiągnięcie pokoju w Ukrainie, zakończenie wojny, która egzystencjalnie dotyczy ogólnoeuropejskiego bezpieczeństwa, bez tego, żeby udział brała Europa, czy chociaż jej główne państwa, które będą reprezentowały interesy Europy – powiedział Pavel.

Jak zaznaczył, ostateczny plan pokojowy musi być „nie tylko realistyczny w stosunku do sytuacji na polu walki”, ale „musi też respektować międzynarodowe normy i zasady”. Zdaniem Pavla, ważna jest „zasada, że ofiara tej agresji nie będzie na końcu ukarana, bardziej niż winowajca”.

Prezydent Nawrocki był dodatkowo pytany, czy w kontekście planu pokojowego USA chce wykorzystać swoje bliskie relacje z Donaldem Trumpem i jego administracją. Nawrocki podkreślił, że podczas kolejnych spotkań i dyskusji, m.in. z prezydentem Trumpem „zawsze jednym z tematów jest oczywiście to, co dzieje się na Ukrainie po ataku Federacji Rosyjskiej”. Dodał, że jego stanowisko w tej kwestii się nie zmienia i „nie ma wątpliwości, że to Federacja Rosyjska jest agresorem”.

– Nie ma wątpliwości, że w interesie państw europejskich, także Polski, jest dążenie do stałego pokoju, a nie takiego pokoju, który da możliwość Federacji Rosyjskiej do zmobilizowania swoich aktywów i do prowadzenia do kolejnej wojny w kolejnych latach, czy w kolejnych dekadach. Ja patrzę na Federację Rosyjską jako na państwo, które nie dotrzymuje umów, a więc to jest zagrożenie dla każdego potencjalnego pokoju, który zostałby podpisany – podkreślił prezydent RP.

Jego zdaniem „jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump”.

Prezydenci Polski i Czech byli też pytani o ewentualną wspólną wizytę na Ukrainie. – O tym wcale nie rozmawialiśmy, ale gdyby coś takiego w przyszłości było w planach, ja na pewno nie będę przeciw - powiedział Petr Pavel. - Czekam na pana prezydenta Zełenskiego w Warszawie i mam nadzieję, że pan prezydent Zełenski przyjmie moje zaproszenie w Warszawie – odparł Nawrocki.

Jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent USA Donald Trump – powiedział prezydent Karol Nawrocki. Prezydent Czech Petr Pavel wyraził zadowolenie z faktu, że europejscy liderzy włączyli się w rozmowy na temat pokoju, do których doszło w Genewie.

Ceny gazu w Europie spadły poniżej poziomu 30 euro za MWh, osiągając najniższe wartości od maja 2024 roku. Zdaniem ekspertów, spadek ten jest związany z trwającymi negocjacjami dotyczącymi możliwego zakończenia konfliktu między Rosją a Ukrainą.

Ten quiz sprawdzi Twoją wiedzę z geografii Polski i Europy na poziomie szkoły podstawowej. Znasz? Pamiętasz coś? Powodzenia! Lena Ratajczyk

Pod koniec października na jednej z czołowych platform streamingowych zadebiutował siódmy i zarazem finałowy odcinek serialu kryminalnego "Grupa zadaniowa" ("Task") z Markiem Ruffalo w roli głównej. Thriller, za którym stoi twórca wielkiego hitu "Mare z Easttown", zachwycił krytyków i widzów dużo bardziej, niż się zapowiadało. Teraz okazuje się, że dzieło okrzyknięte już najlepszym serialem kryminalnym roku zostało przedłużone na kolejny sezon. Piotr Kozłowski

W Myszkowie ruszył proces 75-letniej Teresy D., oskarżonej o ukrywanie Jacka J. – sprawcy potrójnego zabójstwa w Borowcach. Sąd odmówił utajnienia sprawy, a kobieta przyznała się do winy i odmówiła składania wyjaśnień.

W 2026 r. uczniów czeka spore zaskoczenie. Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadza całkowite zmiany w feriach zimowych.

Orlen Kolej  kupi za ponad 800 mln zł 40 nowych lokomotyw. Kontrakty otrzymali polscy producenci: firmy Pesa i Newag. Nowe lokomotywy będą w stanie przewieźć 7,2 mln ton produktów rocznie, pokonując 5,5 mln kilometrów. W trakcie ceremonii popisania umów bardzo dużo mówiono o local contencie.

Prokurator przedstawił Wołodymyrowi B. zarzut pomocnictwa w sprawie aktów dywersji z 15 i 16 listopada na infrastrukturę kolejową – poinformował rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak. To trzecia osoba z zarzutami w tej sprawie. Mężczyzna trafił do aresztu.

Zanim prok. Aleksandra Gzieło odczytała zarzuty z aktu oskarżenia, sąd rozpoznawał wniosek obrony o wyłączenie jawności procesu. Nie zgodził się na to – sprawa będzie prowadzona z udziałem dziennikarzy. Uczestniczy w niej kilkunastu przedstawicieli mediów.

Teresa D. oświadczyła, że rozumie treść stawianego jej zarzutu i przyznaje się do winy. Odmówiła składania wyjaśnień, dlatego sąd odczytuje protokoły jej przesłuchań ze śledztwa.

Potrójne zabójstwo w Borowcach

10 lipca 2021 r. Jacek J. zastrzelił swojego brata, bratową oraz bratanka. Po zbrodni mężczyzna ukrywał się przez ponad trzy lata. Jego zwłoki znaleziono 19 lipca 2024 r. w leżącej nieopodal Dąbrowie Zielonej. Śledztwo w sprawie utrudniania postępowania karnego przeciwko Jackowi J. zostało wszczęte po znalezieniu jego zwłok. Dom Teresy D. przeszukano 7 sierpnia 2024 r. Kobieta – ciotka Jacka J. – przyznała wówczas, że siostrzeniec u niej przebywał.

Śledczy: jej wyjaśnienia są niewiarygodne

Akt oskarżenia przeciwko Teresie D. trafił do sądu w lipcu br. Jak informowała wówczas prokuratura, kobieta była wielokrotnie przesłuchiwana podczas śledztwa, częściowo przyznała się do zarzucanego jej przestępstwa – powiedziała, że ukrywała siostrzeńca obawiając się o swoje życie. Według jej wyjaśnień Jacek J. przyszedł do niej 1 listopada 2023 r. w godzinach wieczornych. Jak zapewniła, nikomu nie powiedziała, że u niej przebywa.

Czytaj także: Polska na celowniku Kremla. Rosyjska wojna hybrydowa nabiera tempa

DNA, zapiski, film. Silny materiał dowodowy

Śledczy uznali te wyjaśnienia za niewiarygodne. Ustalili, że Jacek J. prowadził remont domu Teresy D., która potrzebne materiały budowlane kupowała jesienią 2022 r. Na podstawie opinii biegłych z zakresu badań daktyloskopijnych i DNA stwierdzono, że na zabezpieczonych w domu Teresy D. telefonach komórkowych znajdują się ślady należące do Jacka J. W trakcie oględzin domu Teresy D. znaleziono kartki z odręcznymi zapiskami Jacka J., dotyczącymi m.in. ilości materiałów budowlanych. Stwierdzono także wzrost zużycia prądu i wody – opisywał rzecznik częstochowskiej prokuratury Tomasz Ozimek.

Biegły z zakresu informatyki wskazał, że w smartwatchu, który należał do Jacka J., znajdował się film zarejestrowany w domu Teresy D. 22 marca 2023 r. Widać na nim Jacka J. przedstawiającego się i podającego datę nagrania.

Grozi jej do 5 lat więzienia

Teresie D. za utrudnianie postępowania karnego poprzez ukrywanie Jacka J. grozi kara od trzech miesięcy do pięciu lat pozbawienia wolności. Na początkowym etapie śledztwa przebywała w areszcie. Nie była wcześniej karana.

Śledztwo w sprawie potrójnego zabójstwa w Borowcach zostało umorzone ze względu na śmierć sprawcy. Sekcja zwłok wskazała, że Jacek J. popełnił samobójstwo. Natomiast opinia biegłych z zakresu balistyki potwierdziła, że użył do tego tej samej broni, z której wcześniej zastrzelił członków swojej rodziny.

 

Czytaj także: Dywersja na kolei. Trzecia osoba usłyszała zarzuty

Masz wrażenie, że o historii wiesz wszystko? Ten quiz może to zweryfikować. 10 trudnych pytań - od starożytności po XX wiek - sprawdzi, czy Twoja wiedza jest naprawdę na medal. Weronika Papiernik

Ponad 2 tys. osób dołączyło do Cyber Legionu – programu łączącego środowisko wojskowe i akademickie, który ma wzmocnić cyfrową obronę państwa. Liczba zgłoszeń do Cyber Legionu przekroczyła oczekiwania pięciokrotnie. Minister obrony zapowiada dalszy rozwój projektu i nowe szkolenia.

Ogromne kontrowersje wzbudza w Krakowie plan budowy hotelu Nobu, którego współwłaścicielem jest Robert De Niro. Inwestycja powstaje w centrum miasta, przy Błoniach. Nasilają się protesty, a mieszkańcy napisali list do gwiazdora w tej sprawie. Jest odpowiedź aktora. Agnieszka Maj

W 2020 r. Uunona zdobył aż 85 procent głosów w swoim okręgu, zostając jednym z najbardziej rozpoznawalnych radnych w kraju. Wynik ten przyciągnął uwagę globalnych mediów nie tylko ze względu na skalę zwycięstwa, lecz przede wszystkim ze względu na imiona polityka. Dziś – pięć lat później – Adolf Hitler Uunona ponownie startuje z list rządzącej partii SWAPO i, jak wskazują media, uchodzi za zdecydowanego faworyta.

Uunona wielokrotnie podkreślał, że jego imiona nie mają nic wspólnego z ideologią nazistowską. Jak tłumaczył, nadał mu je ojciec, który nie był świadomy ich historycznego ciężaru. Polityk wspominał, że w dzieciństwie jego imiona brzmiały dla niego zwyczajnie, a dopiero z czasem zrozumiał, jak są odbierane poza Namibią. Podkreślał również, że nie ma żadnych skrajnych poglądów, a całą uwagę skupia na pracy w lokalnej społeczności.

Walka z apartheidem

Choć jego imiona wywołują skrajne reakcje, w Namibii Uunona jest przede wszystkim rozpoznawany jako lokalny działacz i długoletni członek SWAPO. Jeszcze przed wejściem do polityki formalnej angażował się w walkę z apartheidem, wspierając ruchy walczące o równouprawnienie i reprezentację czarnej ludności. Jak podkreśla indyjski portal informacyjny LiveMint, Uunona w swojej społeczności jest znany jako urzędnik zaangażowany w sprawy mieszkańców i to nie imiona, lecz jego praca stanowi podstawę jego popularności.

Portal przypomina również szerszy kontekst historyczny, który pozwala lepiej zrozumieć, dlaczego w Namibii pojawiają się niemieckie imiona. Kraj był przez wiele dekad kolonią niemiecką – najpierw jako Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia. To właśnie w tym okresie nadawane były imiona i nazwiska pochodzenia niemieckiego, które niekiedy utrzymały się w lokalnych społecznościach także po uzyskaniu niepodległości.

Czytaj też: Kontrowersyjna aukcja pamiątek z Holocaustu anulowana

Na polskie drogi wyjechały nowe radiowozy. Kia dostarczyła 72 nowe samochody do 23 jednostek na Śląsku. Co to za pojazdy? Napędza je oszczędna hybryda, a na pokładzie znalazły się rozwiązania, które ułatwią mundurowym pracę. Oto szczegóły... Maciej Lubczyński

Miejski Szpital Zespolony uzyskał promesę wsparcia na dwa projekty w ramach środków z Krajowego Planu Odbudowy.

Jeden z nich to „Przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych…”. Miejski szpital ma otrzymać na ten cel 8 mln 854 tys. zł dofinansowania. Wkładem miasta w projekcie będą środki w wysokości 2 mln 70 tys. zł na pokrycie podatku VAT, które zostały zabezpieczone w budżecie Częstochowy.

Celem inwestycji unijnych w ramach tego działania, w tym projektu realizowanego przez miejski szpital jest zwiększenie efektywności udzielania świadczeń oraz zapewnienie pacjentowi lepszego dostępu do informacji na temat swojego stanu zdrowia poprzez wsparcie procesu informatyzacji sektora ochrony zdrowia.

W drugim projekcie „Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej oraz innych podmiotów leczniczych w obszarze kardiologii…” dofinansowanie unijne ma wynieść 1 mln 839 tys. zł (a w budżecie miasta zabezpieczono środki w wysokości 161,6 tys. zł na pokrycie VAT).

Miejski Szpital Zespolony zdobył środki na zakup i modernizację urządzeń lub wyrobów medycznych niezbędnych do sprawowania opieki kardiologicznej jako jednostka zakwalifikowana na pierwszy poziom zabezpieczenia opieki kardiologicznej w ramach Krajowej Sieci Kardiologicznej.

Uzyskanie dofinansowania i zaplanowana realizacja obu projektów będzie stanowić istotny krok w kierunku poprawy jakości i dostępności usług medycznych w Częstochowie. Z jednej strony będzie to wsparcie rozwoju nowoczesnych technologii, z drugiej – infrastruktury kardiologicznej istotnej dla zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców Częstochowy i subregionu.

Źródło: UM Częstochowy, fot. Łukasz Kolewiński/UM