Wchodzisz i wiesz

Wybory ogłoszono po tym, jak Centralna Komisja Wyborcza (CIK) odebrała Dodikowi mandat po skazaniu go za nieprzestrzeganie decyzji Wysokiego Przedstawiciela wspólnoty międzynarodowej. Skutkowało to sześcioletnim zakazem pełnienia funkcji publicznych i rocznym więzieniem, które Dodik zamienił na karę pieniężną.

19 listopada Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny zdecydował, że Dodik może nadal pełnić funkcję lidera Sojuszu Niezależnych Socjaldemokratów (SNSD). To właśnie w tej roli polityk towarzyszył kandydatowi swojej partii, Siniszy Karanowi, podczas kampanii, głosząc m.in. że „każdy, kto głosuje na Karana, głosuje na Milorada Dodika i politykę, którą prowadziliśmy, aby zachować Republikę Serbską”.

Przedterminowe wybory prezydenckie w Republice Serbskiej. Milorad Dodik w centrum kampanii

– Umożliwi to kontynuację działań i projektów rozpoczętych z Rosją, Węgrami i Chinami, a także nawiązanie współpracy ze Stanami Zjednoczonymi – przekonywał Dodik podczas spotkania z mieszkańcami Srebrenicy, miasta w granicach Republiki Serbskiej, położonego na wschodzie Bośni i Hercegowiny. Zgromadzeni na wiecach wyborcy SNSD głośno skandowali zdrobnienie imienia Dodika: „Mile!”.

CIK zatwierdziła kandydatury sześciu polityków: Branka Blanuszy, członka Serbskiej Partii Demokratycznej i kandydata wszystkich opozycyjnych partii parlamentarnych w Republice Serbskiej, Siniszy Karana z SNSD, Dragana Djokanovicia z Sojuszu na Rzecz Nowej Polityki, Nikoli Lazarevicia z Ekologicznej Partii Republiki Serbskiej oraz kandydatów niezależnych: Igora Gaszevicia i Slavka Dragiczevicia.

Przedwyborcze sondaże wskazują na to, że szansę na wygraną mają jedynie Blanusza i Karan. Sondaż telewizji RTV BN dał znaczną przewagę Blanuszy, który uzyskał poparcie ponad 72 proc. ankietowanych.

CZYTAJ TAKŻE: Usunięty serbski kacyk jedzie do „rosyjskich przyjaciół” prosić o pomoc

Chęć oddania głosu na Karana zadeklarowało ponad 27 proc. badanych. Przeprowadzona w sieci ankieta telewizji Alternativna TV dała natomiast przewagę Karanowi, który zdobył poparcie na poziomie 70 proc., przy 23 proc. głosów oddanych na Blanuszę.

USA usunęły Dodika z listy sankcyjnej

W ocenie komentatorów pozycję obozu Dodika może wzmacniać ostatnia decyzja USA, które pod koniec października – po ośmiu latach – usunęły go z listy sankcyjnej. Na liście tej nie znajdują się już również syn Dodika, członkini Prezydium Bośni i Hercegowiny Żeljka Cvijanović (sojuszniczka Dodika) oraz ponad 40 innych polityków i podmiotów powiązanych z rodziną Dodika.

Krok Waszyngtonu poprzedziło unieważnienie przez Zgromadzenie Narodowe Republiki Serbskiej ustaw, które Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny uznał za niezgodne z ustawą zasadniczą kraju.

Milorad Dodik od lat krytykuje władze centralne, a często wręcz podważa sens istnienia państwa Bośnia i Hercegowina, grożąc secesją w większości serbskiej części kraju. W trakcie swojej kampanii Karan apelował o oddawanie głosów nie na siebie, lkecz na Dodika. – Nadszedł czas, aby potwierdzić mandat, jaki naród dał prezydentowi Miloradowi Dodikowi trzy lata temu – wezwał przed wyborami.

Jego kontrkandydat skupił się w kampanii na walce z przestępczością i korupcją. – Czas, aby publiczne pieniądze trafiły do szkół, szpitali, na pensje i emerytury, a nie do willi, apartamentów i domków letniskowych potężnego reżimu – mówił. Hasłem kampanii Blanuszy jest wezwanie: „Aby (Republika) Serbska znów była dumna”.

Według bałkańskiej redakcji Radia Wolna Europa główni kandydaci pozostają w cieniu prawdziwych liderów swoich bloków: Milorada Dodika i Draszka Stanivukovicia, burmistrza Banja Luki.

Kurt Bassuener z Democratization Policy Council w Berlinie ocenił w rozmowie z serbską redakcją BBC, że przed wyborami nie pojawili się znaczący orędownicy prawdziwie nowych pomysłów na to, jak rząd może lepiej funkcjonować na rzecz obywateli. Zdaniem politolog Tanji Topić „opozycja nie wykorzystała okazji, by się zjednoczyć i rozbić monolit obecnej władzy we wszystkich sferach – w sytuacji, gdy ta władza kontroluje każdą instytucję – lecz zaczęła się między sobą kłócić”.

Nie pełni funkcji publicznych, ale nadal ma ogromne wpływy

Bośniacki portal Insajder ocenił, że „niezależnie od wyniku wyborów, dominująca pozycja Dodika nie ulegnie znaczącej zmianie”. „Obecnie nie pełni on żadnej funkcji państwowej, ale nie zmienia to faktu, że to od niego, w decydujący sposób, zależą procesy polityczne. SNSD ma większość w Zgromadzeniu Republiki Serbskiej i rządzie, a wiceprzewodniczącym partii jest serbski członek Prezydium Bośni i Hercegowiny” – zaznaczono.

Do oddania głosu w niedzielnych wyborach upoważnionych jest nieco ponad 1,2 mln mieszkańców Republiki Serbskiej. Lokale wyborcze zostaną zamknięte o godz. 19. Zwycięzca wyborów będzie sprawować urząd do wyłonienia prezydenta Republiki Serbskiej w regularnych wyborach ogólnokrajowych, zaplanowanych na październik 2026 r.

CZYTAJ TEŻ: Chciał zdjąć kajdanki „przez ciekawość”. Były prezydent planował ucieczkę

W 2026 r. Sylwester może być dniem wolnym w pracy. Wszystko za sprawą jednego ważnego przepisu z Kodeksu pracy.

Najwięcej interwencji strażaków miało miejsce w woj. podkarpackim – 1261. W woj. małopolskim odnotowano 297 zdarzeń wymagających wsparcia straży, a w woj. lubelskim – 43.

– Działania strażaków polegały przede wszystkim na usuwaniu przewróconych drzew i gałęzi, które łamały się pod naporem mokrego śniegu i silnych podmuchów wiatru. Upadające konary uszkadzały linie energetyczne, blokowały ulice oraz spadały na budynki mieszkalne i zaparkowane pojazdy. Na szczęście w wyniku zdarzeń nikt nie został ranny – poinformował rzecznik prasowy Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Karol Kierzkowski.

Zaapelował on także o zachowanie szczególnej ostrożności: unikanie parkowania pojazdów pod drzewami, omijanie miejsc potencjalnie zagrożonych oraz zgłaszanie wszelkich niebezpiecznych sytuacji na numer alarmowy 112.

Pogoda na niedzielę. Synoptycy ostrzegają przed opadami śniegu w kolejnych regionach

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał na niedzielę ostrzeżenia pierwszego stopnia dotyczące intensywnych opadów śniegu dla południowo-wschodnich regionów kraju. Padać, choć słabiej, ma też między innymi w centrum kraju.

Temperatura maksymalna wyniesie od minus 3 st. C do 1 st. C na przeważającym obszarze kraju, chłodniej w rejonach podgórskich Karpat, około minus 4 st. C.

Wiatr słaby, na wybrzeżu także umiarkowany, przeważnie z kierunków północnych i wschodnich, na północnym zachodzie miejscami południowy.

CZYTAJ TEŻ: Atak niedźwiedzia na szkolną wycieczkę. 11 osób rannych, dwie ciężko

Ruch lotniczy na Eindhoven Airport został w sobotę wieczorem całkowicie wstrzymany z powodu obecności dronów w przestrzeni powietrznej. Jak poinformowało holenderskie Ministerstwo Obrony, wojsko podjęło działania wobec nieznanych urządzeń, lecz ze względów bezpieczeństwa nie ujawniono, jakie środki zastosowano.

Szef resortu obrony Ruben Brekelmans oświadczył, że każda ingerencja dronów w ruch lotniczy jest „nieakceptowalna” i spotka się z reakcją. Nie podano, ile urządzeń zaobserwowano, ani kto mógł je kontrolować. Kilkudziesięciu pasażerów oczekujących w terminalu musiało czekać na wznowienie operacji.

Drony w pobliżu lotniska Eindhoven w Holandii. Port był sparaliżowany przez dwie godziny

Eindhoven Airport funkcjonuje zarówno jako port cywilny, jak i baza Królewskich Sił Powietrznych, co podnosi znaczenie bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej wokół obiektu.



Incydent nastąpił dzień po tym, jak personel sił powietrznych próbował zestrzelić kilka dronów nad bazą lotniczą Volkel, około 30 kilometrów dalej. W bazie jest przechowywana amerykańska broń atomowa w ramach NATO. Według Brekelmansa w tamtym przypadku początkowo wykryto pięć, a później około dziesięciu urządzeń. Drony oddaliły się i nie zostały odnalezione. Resort nie ujawnia, jakiego typu uzbrojenia użyto, argumentując, że „potencjalny przeciwnik nie może zostać niepotrzebnie poinformowany”.

W ostatnich tygodniach podobne zgłoszenia dotyczące dronów pojawiły się w kilku europejskich państwach, między innymi m.in. nad lotniskami, bazami wojskowymi oraz – jak w Belgii – w pobliżu elektrowni jądrowej. Eksperci oceniają, że sytuacja bezpieczeństwa w Europie jest napięta, a za częścią incydentów mogła stać Rosja, choć na razie brak na to twardych dowodów.

Czytaj także: Wileńskie lotnisko zamknięte. Kolejny atak hybrydowy na Litwie

Ten quiz to 15 pytań, które wrócą wspomnieniami do dawnych lat, do minionej epoki i czasów PRL. Pytamy o codzienność oraz obyczaje, nie zabraknie też pytań o kultowe programy. Młodzi już na 2. pytaniu będą mieli pod górkę. Jak poradzą sobie ci, którzy wtedy żyli? Na ilu pytaniach się wyłożą? Marta Kawczyńska

70-letni Bolsonaro, który był w areszcie domowym z nakazem noszenia urządzenia dozoru elektronicznego, został aresztowany po próbie uwolnienia się z opaski przy pomocy lutownicy.

Agenci federalni wkroczyli do domu Bolsonaro na polecenie sędziego Sądu Najwyższego, aby zabrać byłego prezydenta do siedziby policji federalnej w stolicy kraju, gdzie został on oskarżony o „podjęcie próby ucieczki” z miejsca odosobnienia.

Były prezydent Brazylii zatrzymany. Miał planować ucieczkę

Władze ujawniły film video, w którym pokazały ślady uszkodzeń elektronicznej opaski.

Były prezydent Brazylii Jair Bolsonaro – według informacji brazylijskich mediów – miał przyznać: „przez ciekawość użyłem gorącego żelaza”.

Zdaniem sądu i prokuratury istnieją przesłanki, że skazany za zamach stanu Bolsonaro planuje ucieczkę do którejś z ambasad: USA, Argentyny bądź Węgier.

CZYTAJ TAKŻE: Były prezydent Brazylii zamieszany w spisek przeciwko swojemu następcy

Hiszpańska agencja prasowa EFE zauważyła w sobotę w obszernej korespondencji dotyczącej rejonu Morza Karaibskiego i pobliskich wód Oceanu Spokojnego, że od kilku miesięcy „nieustannie wzrasta obecność floty wojennej, samolotów bojowych i sił specjalnych USA w ramach operacji przeciwko przemytowi narkotyków, nazwanej Włócznia Południa”. Michał Ignasiewicz

Włochy przyciągają turystów z całego świata. Łatwo zakochać się w tym pięknym kraju. Czaruje dziełami sztuki, fantastycznymi krajobrazami, muzeami i zabytkami. A włoska kuchnia nie ma sobie równych. Zmierzcie się z pytaniami z naszego quizu. Nie obiecujemy, że będzie łatwo, ale na pewno będzie ciekawie i inspirująco. Beata Zatońska

Rodzice często decydują się na imiona, które nie tylko są nietypowe, ale też dosyć popularne albo modne. Sięgają dosyć często po nieszablonowe, czasem bardzo oryginalne inspiracje. Okazuje się, że jedno z takich imion było bardzo popularne rok temu. Rada Języka Polskiego odradza jednak nadawanie go dziewczynkom. Co to imię? Dlaczego budzi sprzeciw tej instytucji? Marta Kawczyńska

„Propozycja pokoju jest autorstwa USA. Jest oferowana jako silne ramy dla trwających negocjacji. Opiera się o wkład rosyjskiej strony. Ale jest też oparta o poprzedni i bieżący wkład od Ukrainy” – napisał sekretarz stanu w serwisie X.

Wcześniej podobny wpis zamieścił Tommy Pigott, zastępca rzecznika Departamentu Stanu USA. „To jest rażąca nieprawda. Tak jak sekretarz (Marco) Rubio i cała administracja stale utrzymuje, plan ten został stworzony przez USA, z wkładem zarówno Rosjan, jak i Ukraińców” - napisał na X.

Republikański senator stwierdził, że projekt pokojowy USA to rosyjski dokument. „To nie jest nasz plan”

Odpowiedział w ten sposób na doniesienia dziennikarza stacji PBS, który powiadomił, że senator Partii Republikańskiej Mike Rounds ogłosił w sobotę po rozmowie z Rubio, że 28-punktowy plan to rosyjski, a nie amerykański dokument.

– Sekretarz Rubio zadzwonił do nas dzisiaj po południu. Myślę, że dał nam bardzo jasno do zrozumienia, że jesteśmy odbiorcami propozycji, która była dostarczona jednemu z naszych przedstawicieli. To nie jest nasza rekomendacja, to nie jest nasz plan pokojowy. To jest propozycja, którą otrzymano. I jako pośrednik poczyniliśmy kroki, by się nim podzielić. Nie wypuściliśmy go. Nastąpił wyciek – przekazał senator. Jak dodał, w ten sposób Ukraińcy mają możliwość zareagowania na ten dokument.

Według dziennikarza PBS o planie pokojowym senator Rounds oraz senatorowie Jeanne Shaheen i Angus King mówili podczas konferencji prasowej. Rounds miał powtarzać, że Rubio pozwolił mu podzielić się informacjami dotyczącymi tej rozmowy telefonicznej.

CZYTAJ TAKŻE: Trump naciska ws. planu pokojowego. „Nie spodobało się? Musi to polubić”

– 28-punktowy plan, który wyciekł i który według sekretarza Rubio nie jest stanowiskiem administracji, jest w zasadzie listą życzeń Rosjan – powiedział King.

Trump dał Ukraińcom czas do czwartku. Zgoda albo odcięcie od informacji wywiadowczych

Rounds utrzymywał, że projekt planu Rosjanie przekazali specjalnemu wysłannikowi Steve'owi Witkoffowi.

– Jeśli chodzi o rozmowy o tym, że są groźby odebrania rzeczy (...), takie jak wstrzymanie informacji (wywiadowczych), Rubio powiedział, że nie ma informacji na ten temat – przekazał senator Republikanów.

Reuters podał w piątek, powołując się na dwie osoby zaznajomione ze sprawą, że Stany Zjednoczone zagroziły ograniczeniem przekazywania informacji wywiadowczych i dostaw broni dla Ukrainy, aby zmusić ją do zaakceptowania porozumienia pokojowego z Rosją. Prezydent Donald Trump potwierdził zaś, że dał Ukrainie czas do czwartku na to, by zgodziła się na zaproponowany przez Amerykanów plan zakończenia wojny w Ukrainie. W sobotę podkreślił, że zaproponowany plan nie jest jego ostateczną ofertą dla Ukrainy.

Jak napisała agencja Reutera, powołując się na przedstawiciela Departamentu Stanu, Rubio jest w drodze do Genewy, gdzie ma odbyć się spotkanie doradców bezpieczeństwa narodowego nieformalnej grupy E3 Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec z przedstawicielami Ukrainy, Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych ws. amerykańskiego planu pokojowego dla Ukrainy.

ZOBACZ TAKŻE: Tusk zbulwersowany, ale nie zdziwiony. Ostro podsumował Orbana

Nowy polski serial "Czarna śmierć" bije rekordy oglądalności. Akcja thrillera medycznego z domieszką kina szpiegowskiego rozgrywa się we Wrocławiu podczas epidemii ospy w 1963 roku. W obsadzie są Anna Karczmarczyk, Agnieszka Podsiadlik, Tomasz Ziętek, Cezary Pazura i Ilona Ostrowska. Premierowy odcinek serialu obejrzało niemal półtora miliona widzów. Już dziś premiera odcinka trzeciego. Gdzie i o której godzinie? Piotr Kozłowski

Sałatka szwajcarska to idealne danie na imprezę lub przyjęcie. Świetnie nada się na andrzejkową zabawę. Robi się ją błyskawicznie, składniki są niedrogie, a jest naprawdę pyszne. Goście na pewno poproszą o dokładkę, może więc lepiej od razu zrobić sałatkę szwajcarską z podwójnej porcji? Podajemy przepis. Beata Zatońska

To jeszcze nie weekend promocyjnego szaleństwa, bo takim będzie następny, zaczęły 28 listopada przez Black Friday, ale atmosferę świąt już czuć i chęci zakupowe także. Hitem tych dni będą z pewnością kalendarze adwentowe, bo one wprowadzają w świąteczny nastrój naszych najmłodszych. Niedziela handlowa więc czy z zakazem handlu? Zbigniew Biskupski

Policja przekazała, że pierwsza wymiana ognia miała miejsce w centrum miasta, w pobliżu Teatru Chicago, tuż po zapaleniu choinki. Druga strzelanina wydarzyła się niedaleko skrzyżowania Dearborn i Monroe. Oba incydenty były ze sobą powiązane.

Burmistrz Chicago Brandon Johnson wyraził oburzenie zdarzeniami. – Tego rodzaju przemoc… rodzi i wywołuje strach – powiedział, zapowiadając „silną obecność policji” oraz zaostrzenie kontroli ruchu drogowego.

Johnson dodał, że miasto przygotowywało się na możliwe „teen takeovers”, czyli spontaniczne zgromadzenia nastolatków w centrum, o których informowano w mediach społecznościowych. W związku z tym zmobilizowano około 700 dodatkowych funkcjonariuszy i pracowników socjalnych.

Strzelaniny z udziałem nastolatków w Chicago. Jedna osoba nie żyje

– Mieliśmy 700 dodatkowych funkcjonariuszy… byli tam również pracownicy CVI (red. Community Violence Intervention, czyli służby zajmujące się przeciwdziałaniem przemocy w społecznościach lokalnych) – wyjaśnił burmistrz.

Władze poinformowały o 18 aresztowaniach za naruszenie godziny policyjnej i napaści. Wciąż nie zatrzymano podejrzanych o udział w strzelaninach. Według ABC News część uczestników wydarzeń w centrum miasta zapowiedziała, że mimo tragedii nadal zamierza świętować.

Aby utrzymać centrum pod ścisłym nadzorem, w odpowiedzi na zajścia miasto planuje rozmieścić tam łącznie 1000 funkcjonariuszy. Według „Chicago Tribune” do końca października 2025 roku w mieście odnotowano 359 zabójstw.

Czytaj także: Policjant zastrzelił napastnika, który ranił nożem jego partnerkę z patrolu

Jedną z grup osób ubogich energetycznie są seniorzy, którzy mieszkają w dużych, niedopasowanych do ich potrzeb domach o słabej efektywności energetycznej. Termomodernizacja w takim przypadku nie jest nieadekwatnym rozwiązaniem. Ważne by rozwijać alternatywy.

Ten quiz sprawdzi Twoją wiedzę z geografii Polski i Europy na poziomie szkoły podstawowej. Znasz? Pamiętasz coś? Powodzenia! Lena Ratajczyk

Schabu nigdy dość, zwłaszcza na niedzielny obiad. Schab można przyrządzać na różne sposoby. Ten pieczony ma wiele zalet. Można go zjeść na obiad, na gorąco, a potem użyć jako wędlinę do kanapek. Na niedzielny obiad proponujemy schab pieczony na kiszonej kapuście. Beata Zatońska

Gwiazdy polskiego show-biznesu błyszczały na Charytatywnym Balu Fundacji TVN. Bal ten lat uchodzi za jedną z ważniejszych imprez w Polsce. Na czerwonym dywanie mogliśmy zobaczyć m.in. Małgorzata Rozenek-Majdan, Anitę Werner, Martynę Wojciechowską i Monikę Olejnik. Jak zwykle panie nie zawiodły i można było podziwiać wymyślne kreacje. Dużo było koronek i prześwitów. Beata Zatońska

Estończycy czują rosyjską presję każdego dnia. Bez NATO kraj długo nie przetrwa. Obawiają się, że w razie prowokacji - także z udziałem rosyjskiej mniejszości - będą bezbronni, czekając na decyzję sojuszników. Pada pytanie: czy śmierć żołnierza USA, Wielkiej Brytanii lub Francji przyspieszyłaby reakcję? Rozmowa z dr Aleksandrem Olechem.