Wchodzisz i wiesz

Już 1 grudnia rozpocznie się nabór wniosków o dofinansowanie wymiany tachografów na inteligentne urządzenia najnowszej generacji. Z puli środków dostępnych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) mogą skorzystać wszyscy przewoźnicy drogowi - zarówno osób jak i rzeczy - posiadający licencję wspólnotową.

Przedmioty sprawdzali pirotechnicy z Samodzielnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji w Gorzowie Wielkopolskim.

Rzecznik lubuskiej policji nadkomisarz Maciej Kimet powiedział Polskiemu Radiu, że pierwszy przedmiot znalazł pracownik kolei, a kolejny – sprowadzeni na miejsce policjanci. Okazało się, że oba przedmioty są atrapami ładunków wybuchowych i nie stanowią zagrożenia eksplozji.

Przedmioty te zostały zabezpieczone, a służby nadal pracują w okolicznym terenie. Wciąż pociągi na trasie Wrocław-Szczecin między Kunowicami a Rzepinem nie kursują. Policja podkreśla, że rozpoczęła poszukiwania osób, które pozostawiły atrapy na torach.

Zobacz też: Zatrzymanie kolejnych podejrzanych o szpiegostwo. Wśród nich osoby nieletnie

Szefowa prokuratury federalnej w Waszyngtonie Jeanine Pirro poinformowała w piątek, że Afgańczyk, podejrzany o zabicie i zranienie żołnierzy Gwardii Narodowej w Waszyngtonie, usłyszy zarzut zabójstwa pierwszego stopnia, tj. zabójstwa z premedytacją. Przemysław Paterek

Rzecznik Prasowy Ministra Koordynatora Służb Specjalnych Jacek Dobrzyński poinformował na platformie X, że ABW udało się zatrzymać kolejne dwie osoby podejrzane o szpiegowanie. „Łącznie pięć osób: dwoje obywateli Ukrainy i troje obywateli Białorusi usłyszało zarzuty za działania na rzecz obcego wywiadu przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej” – poinformowała rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak. Trzy osoby trafiły do aresztu.

Jak przekazał w komunikacie Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, nowe podejrzenia zachorowania na odrę nie zostały odnotowane od wtorku. Ale w ognisku pozostaje jeszcze siedem osób (przypadki podejrzane), które oczekują na wyniki badań laboratoryjnych.

Dochodzenie epidemiologiczne

Sanepid prowadzi dochodzenie epidemiologiczne w celu przerwania szerzenia się choroby. Objął nadzorem epidemiologicznym osoby mające bezpośredni kontakt z chorymi.

Odra to wirusowa choroba zakaźna, a jedynym źródłem zakażenia jest chory człowiek. Wirus przenosi się głównie drogą kropelkową i przez bezpośredni kontakt z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej. Okres wylęgania choroby to najczęściej 10 do 12 dni.

Objawy odry są podobne do silnego przeziębienia i grypy. Należą do nich wysoka gorączka, silny kaszel i katar. Później pojawia się charakterystyczna wysypka (plamki i grudki na skórze), a także zaczerwienienie oczu (zapalenie spojówek) i nadwrażliwość na światło (światłowstręt).

Służby sanitarne przypomniały, że szczepionka przeciw odrze to najlepsza ochrona – nie tylko zapobiega zachorowaniu, ale także chroni przed poważnymi powikłaniami, szczególnie neurologicznymi. Dwie dawki szczepionki są wyjątkowo skuteczne – chronią przed chorobą co najmniej 95 proc. zaszczepionych dzieci.

Zobacz także: Sanepid szuka niezaszczepionych. Kobieta mogła zarazić innych

Jakie szczepionki są obowiązkowe Polsce?

W Polsce szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) jest obowiązkowe i darmowe. Podaje się je dzieciom w dwóch dawkach: pierwszą między 13. a 14. miesiącem życia, drugą w 6. roku życia. Pełną ochronę mają tylko osoby, które przechorowały odrę lub przyjęły obie dawki szczepionki.

Więcej informacji na temat szczepień udzielają lekarze rodzinni oraz pielęgniarki.

Dorośli, którzy nie wiedzą, czy byli szczepieni lub chorowali na odrę, a mieli kontakt z osobą zakażoną, powinni zgłosić się na szczepienie – można je wykonać w dowolnym momencie.

W związku z tym, że jednocześnie krążą wirusy odry, grypy, RSV oraz COVID-19, służby sanitarne radzą, by stosować ogólne środki ostrożności, takie jak: noszenie maseczek ochronnych, częste mycie rąk i dbanie o higienę oraz jeśli to możliwe – unikanie dużych skupisk ludzi.

Zobacz też: Spadek szczepień w Europie. Powraca odra i krztusiec

Jermak jest wieloletnim współpracownikiem Wołodymyra Zełenskiego. Obaj znają się jeszcze z czasów przed objęciem prezydentury przez tego ostatniego.

Szef prezydenckiej kancelarii był szarą eminencją na szczytach władzy w Kijowie. Uczestniczył we wszystkich negocjacjach pokojowych związanych z wojną na Ukrainie. Kilka godzin przed podaniem się do dymisji, służby przeprowadziły rewizję w domu Jermaka. Wiąże się to ze śledztwem prowadzonym w sprawie korupcji wśród ukraińskich elit politycznych i rządowych.

– Nie chcę, aby ktoś miał jakiekolwiek pytania do Ukrainy – powiedział Wołodymyr Zełenski.

Odejście Jermaka to prawdziwe trzęsienie ziemi na szczytach władzy w Kijowie. Działania prokuratorów pokazały też, że nie ma świętych krów w rządzie.

Szybkie konsultacje z kandydatami na następców Jermaka

– Dlatego dziś podjęte zostały kolejne decyzje wewnętrzne. Po pierwsze, odbędą się zmiany w Biurze Prezydenta Ukrainy – powiedział szef państwa w nagraniu wideo.

Zobacz także: Mocna deklaracja ukraińskiego polityka. „Nie oddamy Rosji terytorium”

Zełenski zapowiedział na sobotę konsultacje z kandydatami na nowych szefów swojej administracji.

– Jutro przeprowadzę konsultacje z osobami, które mogą stanąć na czele tej instytucji – oznajmił prezydent Ukrainy.

Nie jest tajemnicą, że ogromna część Rosjan na froncie, to tzw. żołnierze kontraktowi, którzy na wojnę poszli dla pieniędzy. Na początku obiecywano im nawet 2-3 tysiące dolarów za miesiąc służby. Dla ubogich rodzin, szczególnie na Dalekim Wschodzie, to prawdziwy majątek. Szybko okazało się jednak, że wypłaty będą mniejsze, a ostatnio jest z nimi w ogóle kłopot. Podobnie jest z odszkodowaniami, jakie rodziny mają otrzymywać w przypadku śmierci żołnierza. 

Gigantyczne kwoty działają na wyobraźnię

Rekompensaty za życie miały być gigantyczne. W marcu 2022 roku Władimir Putin poinformował, że rodziny żołnierzy poległych na Ukrainie otrzymają równowartość około 80 tys. dolarów odszkodowania z federalnego ubezpieczenia, a ranni żołnierze zostaną „wynagrodzeni” sumą około 30 tys. dolarów. Teraz sumy te są już nierealne. Państwo zalega z odszkodowaniami i niebawem być może w ogóle nie będzie na nie pieniędzy. Coraz więcej regionów rezygnuje z lokalnych premii, jakie wypłacano „frontowcom”.

Zobacz także: Ukraiński front to śmiertelne połączenie starej i nowej wojny

Ogromne kwoty działały na wyobraźnię. Jeszcze w ubiegłym roku za samo podpisanie kontraktu płacono równowartość od 32 000 do 90 000 złotych (w zależności od regionu). Żołnierze kontraktowi mogli też zarobić w rosyjskiej armii co najmniej 210 tys. rubli (9,5 tys. złotych), co jest ponad dwukrotnością średniej miesięcznej pensji. Wiele wskazuje jednak na to, że te „złote czasy” odchodzą do przeszłości.

Chakasja i Kraj Zabajkalski odmawiają „premii pogrzebowych”

Rosyjski oddział Radia Wolna Europa poinformował, że kilka regionów Rosji zawiesiło wypłaty świadczeń dla rodzin poległych w wojnie z Ukrainą. W przypadku śmierci żołnierza rodzina otrzymywała tzw. wypłatę prezydencką – ostatnio było to 5 mln rubli (ok. 63 tys. dolarów). Bliscy zmarłego mogli też liczyć na dodatkowe wsparcie od władz lokalnych. Na przykład w Moskwie, obwodzie nowosybirskim czy tiumeńskim było to 3 mln rubli (ok. 38 tys. dolarów). W Tatarstanie – 2 mln rubli.

Opłaty zawiesiły już władze Chakasji – jak podało Radio Wolna Europa – poinformowała o tym liderka Frontu Ludowego w Chakasji, Ksenia Buganowa. Wcześniej na podobny krok zdecydowano się w Kraju Zabajkalskim.

Zobacz także: Tortury i egzekucje w armii Putina. Raport ujawnia makabryczne szczegóły

Innym sposobem unikania wypłat obiecanych „premii pogrzebowych” przez państwo jest „zapominanie” o osobach zaginionych w akcji. Według rosyjskich przepisów, dopóki żołnierz pozostaje „zaginiony”, odszkodowanie nie przysługuje. Rodziny mogą – na drodze prawnej – ubiegać się o zdjęcie z żołnierza statusu „zaginionego w akcji” (co umożliwia ubieganie się o odszkodowanie), ale w najlepszym przypadku procedury takie zajmują ok. 9 miesięcy.

Szajki nie zarobią już na frontowcach 

Wstrzymywanie opłat może przynieść rosyjskiej administracji nieoczekiwanie rozwiązanie jeszcze jednego poważnego problemu – fikcyjnych małżeństw „frontowców” w celu wyłudzenia państwowych pieniędzy. Kawalerów mających iść na front często namawiano, aby w trybie pilnym zawierali oficjalne związki, a po ich śmierci odszkodowanie przejmowała „małżonka” – kobieta, która nawet dobrze nie znała żołnierza.

Zobacz także: Astronomiczne straty Rosjan. Media ujawniają, co reżim próbuje ukryć

Ukraiński portal Obozrevatel opisał nawet przypadek kobiety z obwodu chanty-mansyjskiego nazywanej przez rosyjskich śledczych „czarną wdową”. Wraz ze wspólnikami wykorzystywała ona policyjne bazy danych do namierzania samotnych mężczyzn z kryminalną przeszłością lub uzależnieniami. Szajka namawiała ich do zawierania fikcyjnych małżeństw i podpisywania umów, a następnie przejmowała ich świadczenia pośmiertne liczone w dziesiątkach tysięcy dolarów.

18 przypadków odry zostało potwierdzonych na Podkarpaciu. Są one związane z jednym ogniskiem epidemicznym – poinformował w piątek sanepid. Zachorowali mieszkańcy trzech powiatów: rzeszowskiego, ropczycko-sędziszowskiego i tarnobrzeskiego. Przemysław Paterek

Na terenie i w pobliżu siedziby kluczowej polskiej spółki infrastrukturalnej Gaz-System odbyły się ćwiczenia systemu bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego.

Jak przekazał Dariusz Sadowski z Centrum Informacji Miasta UM Szczecin, pocisk prawdopodobnie pochodzi z 1945 roku – z okresu intensywnych walk o Dąbie. Niewybuch znaleziono w rejonie III Liceum Ogólnokształcącego oraz skrzyżowania z ul. Emilii Gierczak. Teren został natychmiast zabezpieczony.

Ewakuacja rozpocznie się o godzinie 7

W związku z planowaną akcją saperów w sobotę o godzinie 7 rozpocznie się ewakuacja mieszkańców budynków przy ul. Emilii Gierczak 28–31 oraz wybranych posesji przy ulicach: Glazurowej, Goleniowskiej, Koszarowej, Pomorskiej, Portowej, Puckiej. Opuścić trzeba będzie również Klub Delta przy ul. Racławickiej oraz sklep przy ul. Komfortowej.

Dla mieszkańców przewidziano transport – o godz. 6:50 na przystanku „Plac Słowiański” podstawione zostaną autobusy, które około godz. 8 odjadą do wyznaczonej strefy bezpiecznej przy Szkole Podstawowej nr 71 przy ul. Bośniackiej.

Zakaz wychodzenia na zewnątrz dla części mieszkańców

Na czas pracy saperów wprowadzony zostanie także zakaz przebywania na otwartej przestrzeni. Obejmie on mieszkańców ulic: Lotniczej, Klombowej, Pokładowej, al. Przyjaciół, Kostrzyńskiej, Elbląskiej, Narzędziowej, Miłej, Potok, Letniej, Jesiennej (od nr 18 w stronę Wiosennej), Gryfińskiej (od nr 18), Emilii Gierczak (od nr 53), Żaglowej (od nr 7), Jeziornej (od nr 8 w kierunku Szybowcowej), Szybowcowej (nr 123 do skrzyżowania z Rumuńską) oraz Rumuńskiej (do skrzyżowania z ul. Goleniowską).

Mieszkańcy tych obszarów od godz. 8 będą zobowiązani pozostać w domach aż do odwołania. Informacje o zakończeniu prac zostaną przekazane przez komunikaty z radiowozów policji i straży miejskiej. W czasie akcji uruchomiona zostanie również syrena alarmowa przy ul. Pomorskiej.

Tego jeszcze w częstochowskim teatrze nie było. Widzowie zasiądą na widowni i zamkną oczy. I tak zostaną przez prawie godzinę.

Pięć osób: dwoje obywateli Ukrainy i troje obywateli Białorusi usłyszało zarzuty za działania na rzecz obcego wywiadu przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej - poinformowała w piątek rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak. Trzy osoby trafiły do aresztu. Przemysław Paterek

Ceny gazu ziemnego na europejskim rynku są na najniższym od 18 miesięcy poziomie. Bez rosyjskiego surowca kontynent daje sobie świetnie radę. Jednak za obecną sytuacją stoi także drugi, niepokojący powód.

Naukowcy pracują nad pierwszym lekiem przeciwstarzeniowym dla psów, który może trafić na rynek już w 2026 roku. Preparat, znany jako LOY-002, został opracowany przez firmę biotechnologiczną Loyal i uzyskał od amerykańskiej agencji FDA wstępne potwierdzenie, że istnieją podstawy, by oczekiwać jego skuteczności.

Lek opóźniający proces starzenia u psów

Lek ma wspierać starsze psy, zwłaszcza te większych ras, które szybciej się starzeją i wcześniej tracą sprawność. Działanie LOY-002 polega na poprawie metabolizmu i spowalnianiu procesów związanych z wiekiem.

Wśród potencjalnych korzyści, jakie może przynieść testowane lekarstwo to poprawa: mobilności (mniej problemów ze stawami), zdrowia serce i innych organów wewnętrznych, metabolizmu (co może pomóc w kontroli wagi i ogólnym stanie zdrowia), funkcji poznawczych (zdolność do reagowania, zainteresowanie zabawą czy spacerami). 

Duże i olbrzymie rasy starzeją się szybciej – w młodości ich organizmy produkują dużo hormonów wzrostu, w tym IGF-1, co pomaga rosnąć, ale później może przyspieszać starzenie. Natomiast małe psy naturalnie mają niższy poziom IGF-1, co częściowo tłumaczy, dlaczego żyją dłużej.

Czytaj także: Mikroczipy i zakazy hodowli. Psy i koty w UE będą bezpieczniejsze

Celem nowego leku jest spowolnienie procesów starzenia poprzez wpłynięcie na metabolizm, co przypominałoby korzystne efekty ograniczenia kalorii bez konieczności stosowania restrykcyjnej diety.

Naukowcy prognozują, że farmakoterapia może przyczynić się do pojawienia się większej liczby tzw. dobrych dni w starszym wieku: aktywności, komfortu i jakości życia, a nie tylko wydłużenie życia. 

Czytaj również: W powietrzu na czterech łapach. Zasady i koszty przewozu psa samolotem

Kiedy lek na starzenie się psów będzie dostępny?

Firma planuje, by lek był dostępny przede wszystkim dla psów w wieku powyżej 10 lat i o masie ciała co najmniej ok. 6,5 kg. Inne wersje leku są opracowywane z myślą o większych psach, w tym formy iniekcyjnej, która wpływa na hormony takie jak IGF-1.

Firma wciąż prowadzi badania bezpieczeństwa i skuteczności oraz przygotowuje się do produkcji leku na dużą skalę. Jeśli testy zakończą się pozytywnie, LOY-002 mógłby stać się pierwszym komercyjnym „lekiem na starzenie” dla psów, dostępnym za pośrednictwem weterynarzy już w najbliższych latach.

Potrafisz poprawne zastosować w zdaniu wyrazy, które są dość rzadko używane w potocznej polszczyźnie? Oto quiz, z którego dowiesz się, czy Twój zasób słownictwa jest bogaty. Powodzenia! Justyna Topolska

Agca miał mówić, że liczy na możliwość spotkania z obecnym papieżem „na dwie lub trzy minuty”, jednak – jak podaje turecka telewizja Halk – służby usunęły go z miasta jeszcze przed przyjazdem papieskiej delegacji.

Ali Agca spędził w więzieniach we Włoszech i Turcji łącznie 29 lat i został zwolniony w 2010 roku. W 1983 roku odwiedził go w celi Jan Paweł II, który wysłuchał jego wyrazu skruchy, choć sprawca nie ujawnił motywów zamachu.

Zobacz także: Mocne słowa papieża w rocznicę ataku Hamasu. „Dwa bardzo bolesne lata”

Wizyta papieża w Turcji

Papież Leon XIV przebywa obecnie w Turcji w ramach swojej pierwszej podróży zagranicznej, a wizyta w Izniku upamiętni 1700. rocznicę Soboru Nicejskiego.

 – W czasie pod wieloma względami dramatycznym, w którym ludzie są narażeni na niezliczone zagrożenia dla ich własnej godności, 1700. rocznica pierwszego Soboru Nicejskiego jest cenną okazją, aby zadać sobie pytanie, kim jest Jezus Chrystus w życiu współczesnych kobiet i mężczyzn, kim jest on dla każdego z nas – mówił papież.

Jego zdaniem, to „pytanie jest wyzwaniem szczególnie dla chrześcijan, którzy ryzykują sprowadzenie Jezusa Chrystusa do roli charyzmatycznego przywódcy lub superczłowieka, co ostatecznie prowadzi do smutku i zamieszania”,

– Pojednanie jest dziś wezwaniem płynącym od całej ludzkości dotkniętej konfliktami i przemocą – powiedział.

Zobacz też: Papież Leon XIV spotka się z... gwiazdami Hollywood

Pamiętasz, co kryło się w magicznym worku Pana Kleksa? Sprawdź, ile postaci, tytułów i dialogów z seriali i bajek z lat Twojej młodości pozostało w Twojej pamięci. Przed Tobą 11 pytań - baw się dobrze! 9/11 jest do osiągnięcia! Czy zostaniesz mistrzem Nostalgii? Weronika Papiernik

Bumech przekazał w komunikacie, że związki zawodowe działające w Przedsiębiorstwie Górniczym Silesia zostały poinformowane o zamiarze przeprowadzenia procedury zwolnień grupowych.

Hanwha i Akademia Wojsk Lądowych (AWL) zrealizowały kluczowe etapy programu społecznej odpowiedzialności biznesu „Hanwha Global Challenger”, o wartości 1,2 mln zł. W ramach przedsięwzięcia, na uczelni powstały dwie nowoczesne, hybrydowe sale Hanwha Smart Learning Labs.

69 proc. firm zmaga się z niedoborem pracowników, co oznacza, że w wielu miejscach zespół jest zbyt mały w stosunku do wykonywanych obowiązków. Największe braki dotyczyć będą elektryków, energetyków, spawaczy, kierowców, magazynierów, nauczycieli, lekarzy, pielęgniarek, psychologów czy księgowych.