Wchodzisz i wiesz

„Emerytura? Jak najszybciej, najlepiej zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Taki plan ma aż 90 proc. kobiet i niewiele mniej, bo 85 proc., mężczyzn, których od osiągnięcia tego wieku dzieli nie więcej niż dziesięć lat” – informuje dziennik, powołując się na badanie „Przygotowanie do starości. Polacy w wieku przedemerytalnym o swojej przyszłości”, które w ramach projektu Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych przeprowadził prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego.

Polacy chcą szybko przejść na emeryturę

Przeprowadzone jesienią zeszłego roku badanie objęło 1511 kobiet i mężczyzn zbliżających się do emerytury. „Zdecydowana większość ankietowanych nie tylko zamierza przejść na nią jak najszybciej – zaraz po osiągnięciu wymaganego wieku – ale też chce zakończyć aktywność zawodową. Plany dłuższej pracy deklaruje tylko mniej więcej co piąty uczestnik badania (nieco częściej mężczyźni), przy czym niemal połowa tej grupy zamierza pracować na emeryturze nie dłużej niż przez kolejne pięć lat” – podaje gazeta.

17 proc. uczestników badania opowiedziało się za obniżeniem wieku emerytalnego kobiet (najczęściej wskazywano 55 lata), zaś co piąta osoba poparłaby obniżenie wieku emerytalnego mężczyzn – najlepiej do 60 lat.

Autor badania zaznaczył, że wiele osób liczy na to, że dostaną na emeryturze 60–80 proc. obecnej płacy, podczas gdy eksperci mówią na ogół o 20–30-proc. stopie zastąpienia. „Nie będzie więc ucieczki przed dłuższą pracą, tym bardziej że – jak przypomina prof. Szukalski – coraz mniej jest fizjologicznych powodów, które ją uniemożliwiają” – czytamy.

Czytaj też: Cel Nawrockiego po wyborach. Obiecuje wskrzesić ogromny projekt w wizji PiS

Prezydent USA Donald Trump to nie tylko polityk i biznesmen, ale też, a może przede wszystkim, wielki showman, który swoje piętno odcisnął na jednej z ulubionych rozrywek Amerykanów - wrestlingu. Jak wiadomo w "wolnej amerykance" wszystkie chwyty są dozwolone. Być może to właśnie z wrestligu 78-latek czerpie wzorce politycznych zachowań. Michał Ignasiewicz

Podszywają się pod pracownika banku, i przekonują, że trzeba szybko ratować pieniądze na koncie, ponieważ są zagrożone – ostatnio nasiliły się oszustwa z zastosowaniem tej metody – podaje „Rz”.

Ofiarami coraz częściej są już nie sędziwi seniorzy, lecz ludzie w sile wieku mający zasoby pieniężne. W ubiegłym roku stwierdzono 34 472 oszustwa – to o 2033 więcej niż w roku poprzednim – wynika z danych policji, które poznała gazeta.

„Aż 383 tys. zł stracił 51-latek spod Kielc, którego przestępcy podstępem nakłonili do wykonania przelewów, strasząc, że jeśli tego nie zrobi, jego oszczędności przepadną” – pisze „Rz”.

Zobacz także: Myślał, że inwestuje w akcje Orlenu. Stracił oszczędności

Najbardziej zagrożona grupa

– W oszustwie „na bankowca” grupą docelową przestępców są osoby czynne zawodowo, w średnim wieku lub nawet mający niewiele ponad 20 lat. Mają dochody, oszczędności, są zabiegane, żyją szybko – mówi gazecie Damian Janus z Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach.

Jak zauważają śledczy, proceder jest szczególnie niebezpieczny, bo młodzi wiele decyzji podejmują w trybie online – wykonują przelewy głównie przez internet czy Blikiem. Są więc tylko oni i „bankowiec” na telefonie – podkreśliła gazeta.

„W klasycznej postaci w legendzie jest wnuczek, syn czy córka. Tutaj naciągacze przekonują, że zagrożone jest inne dobro – ciułane latami oszczędności. To podatny temat do gry na emocjach” – zaznaczono w tekście. 

Zobacz też: Oszuści podszywają się pod NFZ. Oferują darmową apteczkę

Polska pozostaje unikalnym krajem Unii Europejskiej, który nie obejmuje wszystkich umów cywilnoprawnych składkami na ubezpieczenia społeczne. Konsekwencją takiego stanu prawnego może być coraz większa liczba osób otrzymujących w przyszłości minimalne emerytury – ostrzega Tomasz Lasocki z Politechniki Warszawskiej. Aneta Malinowska

Już 3 lutego 2025 r. w Polsce rozpocznie się kwalifikacja wojskowa, która potrwa do 30 kwietnia. Obejmuje 230 tys. osób, zarówno mężczyzn i kobiety, którzy poddadzą się ocenie zdolności do służby wojskowej. Za nieuzasadnione niestawienie się na komisji grożą wysokie kary, w tym grzywny i możliwość doprowadzenia przez policję. Obowiązek dotyczy m.in. osób urodzonych w 2006 roku oraz tych, którzy nie mają jeszcze ustalonej kategorii zdolności do służby.

Do kolizji doszło w powietrzu w pobliżu Reagan National Airport. Uczestniczył w nim niewielki samolot Bombardier linii American Airlines oraz helikopter. Na tę chwilę wiadomo o 18 ofiarach katastrofy.

Katastrofa lotnicza w USA

Ratownicy dotąd nie odnaleźli ani jednej żywej osoby. Według wstępnych ustaleń w samolocie znajdowało się 60 pasażerów i czworo członków załogi. Helikopter to Black Hawk należący do amerykańskiej armii.

Więcej o samej katastrofie piszemy w tym artykule.

„Samolot był na idealnej i rutynowej linii podejścia do lotniska. Śmigłowiec leciał prosto na samolot przez dłuższy czas. Noc jest pogodna, światła samolotu się świeciły, dlaczego śmigłowiec nie wzniósł się ani nie opadł, ani nie skręcił? Dlaczego wieża kontroli lotów nie powiedziała śmigłowcowi, co ma robić, zamiast pytać, czy widzieli samolot? To zła sytuacja, której można było zapobiec. Niedobrze!” – napisał Trump w mediach społecznościowych.

Według funkcjonariuszy uczestniczących w akcji w rzece jest mnóstwo części samolotu. Z wody wyciągnięto też pierwsze ofiary katastrofy. Nie odnaleziono nikogo żywego.

Czytaj też: Biały Dom o polskich imigrantach. „Prawo obowiązuje wszystkich”

Pod koniec lutego w norweskim Trondheim rozpoczną się mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym. Impreza może zostać zakłócona przez aktywistów klimatycznych, którzy grożą organizatorom zablokowaniem biegu na 50 kilometrów mężczyzn techniką dowolną. Michał Ignasiewicz

Właściciele nieruchomości, którzy wymienili lub zainstalowali dodatkowe źródła ciepła w 2024 roku, mają obowiązek złożenia deklaracji do urzędów gminy. Termin upływa 31 stycznia lub 10 lutego 2025 r. Deklaracja dotyczy zarówno nowych, jak i zmienionych źródeł ogrzewania. Złożenie jej w systemie CEEB umożliwia walkę ze smogiem i poprawę jakości powietrza.

– Musimy wrócić do koła zamachowego naszej gospodarki, do projektu, który przełamie pułapkę średniego rozwoju, w której jesteśmy. Musimy wrócić do obywatelskiego projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego, ale też do wielkiego renesansu wszystkich projektów, które pozwalały inwestować w drogi, w szkoły, w boiska, w sale kulturalne, w izby gminne i powiatowe w całej Polsce – powiedział Nawrocki na spotkaniu z mieszkańcami Łukowa (lubelskie).

Przyznał, że chce, żeby jego pierwszy prezydencki projekt ustawy dał wszystkim poczucie, że „idziemy w stronę ambitnej Polski i możemy realizować wielkie projekty, jak CPK i projekty ważne dla lokalnych społeczności”.

– Musimy postawić na polską przyszłość i uwierzyć, że stać nas na wielkie i mniejsze inwestycje, bo jesteśmy dumnym narodem z ponadtysiącletnią tradycją w samym centrum Europy – mówił Nawrocki.

– A jeśli komuś się wydaje, że spełnieniem naszych aspiracji jest lotnisko w Berlinie, to bynajmniej nie powinien kandydować na urząd Prezydenta RP, bo to nie jest ten kierunek, drodzy państwo. Kierunkiem Polski jest rozwój, siła, wielkość, ambicja, bo wiemy, że potrafimy realizować wielkie inwestycje – dodał.

Zobacz także: „Księdzu mówię: Bóg zapłać”. Nawrocki komentuje burzę o „prawego prostego”

„Będę obrońcą polskich kobiet”

Nawrocki nawiązywał także do kwestii praw kobiet i praw reprodukcyjnych.

– Będę obrońcą polskich kobiet. Jako prezydent nie dopuszczę do tego, żeby w polskich powiatach likwidowano szpitale, żeby likwidowano oddziały położnicze i ginekologiczne – a taki był plan obecnej władzy – oświadczył.

– To jest sprawa i bólu kobiet w drodze do porodu, ale to też sprawa honoru, lokalnego przywiązania. Kobiety mają prawo rodzić w swoich rodzinnych miejscowościach, bo może taką podjęły decyzję. Państwo musi wspierać kobiety i te wybory Polek. Nie może zabierać oddziałów ginekologicznych i położniczych – mówił kandydat, zarzucając władzy m.in. plan likwidacji oddziałów szpitalnych w 111 powiatach.

Nawrocki powiedział też, że obecnie „pomagierzy mojego głównego kontrkandydata atakują wspaniałe, zdolne, kompetentne kobiety, które pracowały w Muzeum II Wojny Światowej i w IPN”.

– Matki i żony, które od dwóch dni są męczone, inwigilowane i przerzuca się ich dokumenty – dodał kandydat.

– Pewnie nie mówiłbym o tym, gdyby nie te dwa dni nerwowego życia tych kobiet, które poświęcały się IPN i Muzeum II Wojny Światowej. (...) Tu, w Łukowie, chcę się zwrócić (do przeciwników politycznych – przyp. red.) za pośrednictwem mediów, kamer (...): jeśli jesteście mężczyznami, to walczcie z mężczyzną, a zostawcie dobre kobiety i ich życie rodzinne. Miejcie odwagę stanąć do walki z prawdziwym mężczyzną, jeśli jesteście mężczyznami – powiedział Nawrocki.

Zobacz też: Ministra w rządzie Tuska: Trzaskowski niczym się nie różni od Nawrockiego

W 2024 roku w Polsce nastąpił istotny spadek udziału węgla w miksie energetycznym, a odnawialne źródła energii, w tym fotowoltaika, odpowiadały już za prawie 30% produkcji energii. Z początkiem 2025 roku wprowadzono obowiązek raportowania umów sprzedaży energii z OZE do Urzędu Regulacji Energetyki, co dotyczy m.in. przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem energii z odnawialnych źródeł. Nowe przepisy wprowadzają także zmiany w zakresie składania oświadczeń w sprawie obniżek cen energii.

Tatuaże prekolumbijskie zaskakują swoją precyzją i kunsztem wykonania, niejednokrotnie przewyższając współczesne techniki tatuowania. Badania przeprowadzone na ponad stu zmumifikowanych szczątkach ludzkich należących do kultury Chancay wykazały, że najcieńsze linie wykonywano przy użyciu pojedynczej igły kaktusowej lub zaostrzonej kości zwierzęcej. Aneta Malinowska

W Rzymie rozpoczął się demontaż skrytek na klucze do mieszkań wynajmowanych turystom. To wynik rozporządzenia włoskiego ministerstwa spraw wewnętrznych, na mocy którego wprowadzono obowiązek osobistego meldowania i rejestracji. Dotychczas robiono to zdalnie, a turyści otwierali skrzynki przy pomocy otrzymanego kodu.

Kierowcy nawet nie wiedzą, że istnieją przynajmniej cztery sytuacje, w których grozi im aż 9330 zł opłaty karnej. Nowe prawo już działa i razem z wyższą płacą minimalną w życie weszły także ostrzejsze sankcje finansowe dla zmotoryzowanych. Wpada 9 na 10 osób skontrolowanych z automatu. Tomasz Sewastianowicz

"To zła sytuacja, której można było zapobiec" - napisał Donald Trump w mediach społecznościowych, komentując katastrofę samolotu pasażerskiego pod Waszyngtonem. Prezydent USA wyraził zdumienie zachowaniem pilota śmigłowca i wieży kontroli lotów. Jakub Laskowski

Krzysztof Stanowski negocjuje sprzedaż Grupy Weszło, do której należy m.in. serwis internetowy. Kandydat na prezydenta RP w tej sprawie prowadzi rozmowy z Marcinem Szpalerskim, założycielem firmy bukmacherskiej "Fuksiarz". Michał Ignasiewicz

Na jednej z czołowych polskich platform streamingowych zadebiutowała dziś nowa komedia "Serdecznie zapraszamy" z ikonami gatunku - Reese Witherspoon i Willem Ferrellem w rolach głównych. Sam zwiastun przyciągnął 13 milionów widzów, zatem film jest po prostu skazany na sukces. Gdzie można go obejrzeć? Piotr Kozłowski

Szkoły w czasach PRL wyglądała inaczej, niż teraz. Inne były zwyczaje, inne słownictwo. Ten, kto wtedy do szkoły nie chodził, może mieć problemy z tym quizem. Ale warto spróbować. Beata Zatońska

Grzegorz Braun mówi, że trzeba dogadać się z Moskwą i Mińskiem i krytykuje "zbankrutowany reżim ukraiński". Właśnie wywołał skandal w europarlamencie. Politolog: odbierze głosy Mentzenowi.

Firma Meta zgodziła się w ramach ugody wypłacić Donaldowi Trumpowi odszkodowanie w wysokości 25 milionów dolarów. Ma to związek z pozwami, które Trump złożył po zawieszeniu jego kont na Facebooku i Instagramie w 2021 roku.

Do jednej z największych odnotowanych katastrof morskich w historii doszło w trakcie ewakuacji z Prus Wschodnich żołnierzy i ludności niemieckiej, uciekających przed zbliżającą się Armią Czerwoną.

Jak podkreślił w rozmowie z zastępcą dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku ds. merytorycznych dr Marcin Westphal, ewakuacja, która miała przebiegać w sposób zaplanowany i przygotowany, w pewnym momencie zamieniła się w paniczną ucieczkę. – Żeby zobrazować skalę tej wielkiej operacji, warto podkreślić, że w okresie od 15 stycznia do 10 maja 1945 roku wzięło w niej udział 790 statków i okrętów, przy czym niektóre z nich trasę wschód-zachód, zachód-wschód wykonały nawet czternaście razy – powiedział.

80 lat temu zatonął „Wilhelm Gustloff”

„Wilhelm Gustloff” wypłynął z portu w Gdyni 30 stycznia 1945 roku w godzinach popołudniowych. Na wysokości Łeby został namierzony przez radziecki okręt podwodny dowodzony przez kapitana Aleksandra Marineskę. – W kierunku „Gustloffa” zostały wystrzelone cztery torpedy, z czego jedna miała awarię i nie opuściła wyrzutni, natomiast trzy pozostałe dosięgły celu – powiedział wicedyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Zdaniem rozmówcy zaskakujące jest to, że okręt podwodny nie wystrzelił torped w prawą burtę „Gustloffa”, czyli od strony otwartego morza. – Wszyscy raczej myśleli, że okręt podwodny będzie atakował od drugiej strony, od strony otwartego morza, czyli tam, gdzie jest głębiej i gdzie ma łatwiejszą przestrzeń do manewrowania. Marinesko zastosował dość cwany manewr, ponieważ wpłynął pomiędzy drogę żeglugową a brzeg morski, czyli zaatakował „Gustloffa” od strony lądu – tłumaczy Marcin Westphal.

Część ludzi zginęła od torped, wielu zostało stratowanych, kiedy na pokładzie wybuchła panika, inni utonęli lub stracili życie w wyniku hipotermii. – W wodzie, która wtedy minimalnie przekraczała 0 stopni Celsjusza, człowiek był w stanie przeżyć kilka, góra kilkanaście minut bez odpowiednich środków ratunkowych, a takich pasażerowie nie mieli – dodał historyk.

Jak podkreślił, nikt do końca nie wie, jak wiele osób znajdowało się na pokładzie jednostki. – Heinz Schoen, który był członkiem załogi „Gustloffa” i przeżył katastrofę, stworzył chyba najbardziej zbliżoną do pewnej listę członków załogi, pasażerów statku i ofiar. Według jego danych w wyniku katastrofy zginęło prawie 10 tys. osób, a uratowanych zostało niecałe 2 tys., czyli w tym czasie na pokładzie statku mogło być od 11,5 do 12 tys. osób. Moim zdaniem jest to liczba zbliżona do prawdziwej – stwierdził dr Westphal.

Wskazał również, że kapitanowi Marinesce zarzuca się, iż nie miał prawa atakować „Gustloffa”, bo jednostka ta służyła jako statek szpitalny. – To z pewnością nie był statek szpitalny, on tej funkcji nie pełnił od końca 1940 roku, a nawet nieco wcześniej. Była to jednostka, która służyła w ramach Kriegsmarine, więc kapitan Marinesko miał pełne prawo ją zaatakować jako okręt wojenny – wyjaśnił historyk.

Dr Westphal zaznaczył, że „Gustloff” był wyposażony w działka przeciwlotnicze, a na pokładzie były oddziały wojskowe, w tym ludzie z SS i Kriegsmarine. "Tak więc to nie jest tak, że został storpedowany okręt szpitalny, ponieważ powinien on być w odpowiedni sposób oznakowany i informacja o tym, że wypływa okręt szpitalny, powinna zostać podana w eter. Tutaj nic takiego nie miało miejsca. Dodatkowo zgodnie z prawem międzynarodowym okręt szpitalny nie może płynąć w eskorcie jednostek wojennych, a „Gustloff” płynął w takiej eskorcie, a więc na pewno nie można mówić, że Marinesko storpedował okręt szpitalny" – stwierdził wicedyrektor Narodowego Muzeum Morskiego.

Wrak „Gustloffa” leży na głębokości 45 m kilkanaście mil na północny wschód od Łeby. Był wielokrotnie przeszukiwany przez wyspecjalizowane jednostki, które dostarczyły informacji m.in. o jego zniszczeniach. Był też wielokrotnie plądrowany i grabiony. W 1994 r. uznano wrak za mogiłę wojenną, co wiąże się z zakazem nurkowania nie tylko na sam statek, ale też w promieniu 500 m od niego.

„Wilhelm Gustloff” nie był jedyną jednostką, która została zatopiona pod koniec wojny u polskich wybrzeży Bałtyku podczas ewakuacji niemieckich żołnierzy i cywilnych mieszkańców Prus Wschodnich i Pomorza. 10 lutego ten sam okręt podwodny, który zatopił „Gustloffa”, storpedował statek „Steuben”. Wtedy mogło zginąć około 5 tysięcy osób. Z kolei 16 kwietnia zatonięcie – również storpedowanego przez radziecki okręt podwodny – statku „Goya” pochłonęło co najmniej sześć tysięcy ofiar.

Czytaj też: Podziemne skrzyżowanie. Elon Musk próbuje wynaleźć metro na nowo