Wchodzisz i wiesz

Już niebawem na jednej z popularnych polskich platform streamingowych pojawi się drugi sezon serialu kryminalnego "Genialna Morgan" z Kaitlin Olson w roli tytułowej. Historia opowiada o obdarzonej wyjątkowym umysłem samotnej matce z niekonwencjonalnym talentem do rozwikływania zbrodni. Gdzie i kiedy premiera nowej serii? Piotr Kozłowski

Jeśli jesteś emerytem lub rencistą z tytułu niezdolności do pracy, masz możliwość ubiegania się o ponowne przeliczenie swojego świadczenia. Jak wygląda proces ponownego przeliczenia emerytury lub renty? Czym jest wniosek ERPO i kiedy warto go złożyć? Oto szczegóły. Anna Kot

Dr Laskowski zaznaczył, że Konkurs Chopinowski to wydarzenie, które przyciąga zainteresowanie całego świata. – Media bardzo lubią porównywać Konkurs Chopinowski do sportu. Prawdą jest, że konkurs powstał z inspiracji ruchem olimpijskim, który odrodził się pod koniec XIX stulecia. Na pewno jest w nim element sportowy, który wiąże się z rywalizacją o pierwszą nagrodę i złoty medal – powiedział Laskowski.

Konkurs Chopinowski fenomenem na skalę światową

Jak jednak zastrzegł, tak naprawdę jest to nie tyle rywalizacja sportowa, ile poszukiwanie największego talentu i najbardziej przekonującego pianisty. – Kogoś, kto będzie z jednej strony kolejnym strażnikiem wspaniałej chopinowskiej tradycji, a z drugiej – będzie tę tradycję rozwijał i przybliżał kolejnym pokoleniom słuchaczy na całym świecie – wskazał rzecznik NIFC.

Jak podkreślił, konkurs niedługo będzie obchodzić swoje stulecie. – To wydarzenie, którym będzie żyć Warszawa przez najbliższe trzy tygodnie – dodał.

Uczestników konkursu oceniać będzie 17-osobowe jury pod przewodnictwem legendarnego amerykańskiego pianisty, zwycięzcy Konkursu Chopinowskiego w 1970 roku Garricka Ohlssona. Zasiądą w nim wybitni chopiniści: byli laureaci konkursu, pedagodzy, a także znawcy życia i twórczości Fryderyka Chopina.

– Sensację w Polsce budzi to, że po raz pierwszy mamy niepolskiego przewodniczącego jury. Ale Garrick Ohlsson żadnych wątpliwości nie budzi. To laureat pierwszej nagrody konkursu w 1970 roku, który od pięciu dekad propaguje twórczość Fryderyka Chopina na całym świecie, regularnie powracając także z koncertami do Polski – podkreślił Laskowski.

XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina zainauguruje w czwartek czworo jego zwycięzców, którzy o godz. 20 wystąpią z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod batutą Andrzeja Boreyki.

W interpretacji Bruce’a Liu (zwycięzcy z 2021 r.) zabrzmi V Koncert fortepianowy F-dur Camille’a Saint-Saënsa, Julianna Awdiejewa (2010) i Garrick Ohlsson (1970) zagrają Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę Francisa Poulenca. W Koncercie na 4 fortepiany Johanna Sebastiana Bacha spotkają się: Julianna Awdiejewa, Bruce Liu, Garrick Ohlsson i Dang Thai Son (1980). Galę rozpocznie Polonez A-dur Fryderyka Chopina w wersji orkiestrowej.

Czytaj także: Wielkie święto miłośników muzyki. Konkurs Chopinowski w Telewizji Polskiej

Przebieg XIX Konkursu Chopinowskiego

W piątek rozpoczynają się przesłuchania I etapu. Uczestnicy konkursu występują w kolejności alfabetycznej. Podczas wtorkowej konferencji wylosowano literę T – to oznacza, że pierwszym pianistą, którego usłyszymy podczas konkursu, będzie Ziye Tao z Chin – zagra w piątek o godz. 10. W tej samej piątkowej porannej sesji wystąpi także trzech Polaków: Jan Widlarz, Andrzej Wierciński oraz Krzysztof Wierciński.

Dotąd wylosowana litera obowiązywała jako początkowa podczas każdego kolejnego etapu – to jednak faworyzowało lub działało na szkodę niektórych pianistów. Z badań wynika bowiem, że uczestnicy występujący na początku etapu mają nieco mniejsze szanse na uzyskanie wysokiej oceny niż pozostali. Jeśli ktoś musiał się zaprezentować jako pierwszy w I etapie, a potem awansował do kolejnych rund, to za każdym razem właśnie on musiał rozpoczynać przesłuchania.

W regulaminie tegorocznej edycji wprowadzono zatem nowe zapisy. Po wylosowaniu litery rozpoczynającej I etap w II etapie jako pierwsi wystąpią uczestnicy, których nazwiska zaczynają się na literę oddaloną o sześć liter od wylosowanej (czyli jeżeli wylosowano by K, to drugi etap rozpocznie się od R), w trzecim – o kolejnych sześć, tak aby po czterech etapach objąć wszystkie 24 litery alfabetu łacińskiego.

Przesłuchania konkursu odbędą się publicznie podczas trzech etapów (w dwóch sesjach – poranna zaczyna się o godz. 10, a wieczorna o godz. 17) oraz finału. I etap (od 3 do 7 października), z udziałem wszystkich uczestników, zakłada wykonanie wybranych etiud, nokturnu, walca, ballady lub innej dłuższej formy, jak barkarola czy fantazja.

W II etapie (od 9 do 12 października – regulamin zakłada, że zakwalifikuje się do niego 40 pianistów) uczestnicy wykonają 40-50-minutowe recitale, w programie których znaleźć się muszą wybrane preludia, jeden z następujących polonezów: Andante spianato i Wielki Polonez Es-dur op. 22; Polonez fis-moll op. 44; Polonez As-dur op. 53 albo oba polonezy z op. 26, a także inny, dowolny utwór lub utwory Fryderyka Chopina.

W III etapie (od 14 do 16 października – regulamin zakłada, że zakwalifikuje się do niego 20 pianistów) artyści zaprezentują około godzinne (45-55-minutowe) recitale obejmujące wykonanie wybranej sonaty, cyklu mazurków oraz inne, wybrane przez siebie kompozycje naszego kompozytora.

Finał Konkursu Chopinowskiego

Ostatecznym sprawdzianem dla finalistów konkursu – regulamin zakłada, że zakwalifikuje się do niego 10 pianistów – będzie wykonanie Poloneza-Fantazji op. 61 oraz wybranego Koncertu fortepianowego Fryderyka Chopina w towarzystwie Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie (18-20 października, od godz. 18).

Przed finałem, 17 października, zaplanowane są uroczystości związane z obchodami 176. rocznicy śmierci Fryderyka Chopina.

Zwycięzcę XIX Konkursu Chopinowskiego poznamy 20 października. Dzień później odbędzie się gala wręczenia nagród i pierwszy z trzech koncertów laureatów; dwa kolejne koncerty laureatów zaplanowano na 22 i 23 października.

Sześciorgu najwyżej ocenionym uczestnikom finału zostaną przyznane nagrody główne oraz tytuł laureata. Zdobywca I nagrody otrzyma 60 tys. euro i złoty medal, II nagrody – 40 tys. euro i srebrny medal, III nagrody – 35 tys. euro i brązowy medal. Laureaci IV, V i VI nagrody otrzymają kolejno 30 tys., 25 tys. i 20 tys. euro. Pozostałym finalistom zostaną przyznane równorzędne wyróżnienia w wysokości 8 tys. euro.

Czytaj również: Gdyńskie święto kina coraz bliżej. Poznaliśmy składy jurorskie

W wywiadzie udzielonym PAP Garrick Ohlsson powiedział, że ma wrażenie, że pamięta każdą sekundę konkursu z 1970 roku, który wygrał.

– Oczywiście nie może to być prawdą. Mam jednak wiele wspomnień, które są wciąż bardzo silne. Ale numerem jeden tych wspomnień jest intensywność doświadczeń i ogromny entuzjazm związany z muzyką Chopina, także ze strony publiczności, którego nigdy wcześniej nie doświadczyłem – powiedział.

Pianista zaznaczył, że z tamtym konkursem wiąże się wyjątkowe, choć jednocześnie śmieszne wspomnienie. – Ogłoszenie wyników odbywało się w małym pokoju jury w Filharmonii Narodowej. Było już późno w nocy, wszyscy byliśmy bardzo zdenerwowani, ale rozmawialiśmy z sobą. Nagle usłyszałem, jak ktoś powiedział, że jury ogłasza wyniki. Zacząłem biec po schodach i usłyszałem, że trzecią nagrodę zdobył Piotr Paleczny, czwartą Eugene Indjic, piątą Natalija Gawriłowa, a szóstą Janusz Olejniczak. Wtedy spytałem się, kto w końcu wygrał, a oni mówią, że przecież ja – opowiadał.

Podkreślił, że zwycięstwo w Konkursie Chopinowskim otworzyło mu wszystkie możliwe drzwi. – Zarówno wtedy, jak i obecnie jedną z dróg do rozpoznawalności dla młodego pianisty, który chce zrobić dobrą karierę w muzyce, jest wygranie tego konkursu – powiedział.

W tegorocznym Konkursie Chopinowskim weźmie udział 84 pianistów z 20 krajów urodzonych w latach 1995-2009. Najliczniej reprezentowane w konkursie będą Chiny - 28 pianistów, Polska i Japonia mają po 13 reprezentantów, Kanada i Stany Zjednoczone - po pięciu, Korea Południowa - czterech, Chińskie Tajpej, Wielka Brytania i Włochy - po trzech, Francja - dwóch, podobnie dwóch pianistów występuje pod neutralną flagą, a po jednym artyście przyjedzie z Niemiec, Portugalii, Malezji, Czech, Hongkongu, Bułgarii, Gruzji, Hiszpanii oraz Wietnamu.

Polskę reprezentować będą: Piotr Alexewicz, Michał Basista, Mateusz Dubiel, Adam Kałduński, Antoni Kłeczek (także Stany Zjednoczone), Mateusz Krzyżowski, Viet Trung Nguyen (także Wietnam), Piotr Pawlak, Yehuda Prokopowicz, Zuzanna Sejbuk, Jan Widlarz, Andrzej Wierciński i Krzysztof Wierciński.

Podczas tegorocznego konkursu pianiści oprócz znanych już z poprzednich edycji fortepianów firm Steinway, Yamaha, Kawai i Fazioli będą mieli do dyspozycji także instrument koncertowy C. Bechstein D-282, producenta, który może się poszczycić historią sięgającą 1853 roku, a także stałą obecnością na najważniejszych scenach koncertowych oraz konkursach, w tym Chopinowskim. Uczestnicy mieli 15 minut na wybór instrumentu.

Organizatorem konkursu jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Powołany w 2001 r. instytut jest największym na świecie centrum chopinowskim, które promuje, chroni, bada i upowszechnia dziedzictwo Fryderyka Chopina.

Polska Agencja Prasowa jest partnerem medialnym XIX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Materiały dotyczące wydarzenia będą się ukazywać w Serwisie PAP, na stronie PAP.pl, w Studiu PAP oraz w naszych serwisach obcojęzycznych.

Wśród materiałów znajdą się m.in. bieżące relacje z Konkursu Chopinowskiego, komentarze, wywiady z dotychczasowymi laureatami i ekspertami, sylwetki uczestników oraz jurorów, a także ciekawostki historyczne i statystyczne - słowem wszystko, co o Konkursie Chopinowskim wiedzieć należy, a nawet jeszcze więcej. Naszymi ekspertami są pianiści Aleksandra Świgut i Paweł Kowalski oraz muzykolog i dziennikarz muzyczny Marcin Majchrowski, jeden z najważniejszych głosów radiowej Dwójki.

Historia Konkursu Chopinowskiego

Historia Konkursu Chopinowskiego sięga 1927 roku, to jedno z najstarszych wydarzeń muzycznych tego typu na świecie. W roku 2025 uroczyście rozpoczną się obchody jego 100-lecia. Nieustannie doskonalono formę konkursu: zmieniała się liczba etapów, program, sposób oceniania uczestników, nagrody, a także media, za pośrednictwem których słuchano konkursowych recitali.

Od samego początku stałe są tylko dwa aspekty konkursu: to, że na obowiązujący na nim repertuar składa się wyłącznie muzyka Chopina, i to, że przyciąga on coraz większe zainteresowanie pianistów oraz słuchaczy.

Czytaj także:

26-latka z Nowego Sącza przed rokiem została wicemistrzynią olimpijską w K1, a w 2023 roku w tej specjalności miała brąz mistrzostw świata. W kanadyjkach nie odnosiła dotychczas większych sukcesów.

Na olimpijskim torze w Penrith koło Sydney w eliminacjach C1 była 17., ale w czwartek pływała świetnie. Zajęła drugą lokatę w półfinałach, a w finale nie dała szans rywalkom.

Dzięki czystemu przejazdowi uzyskała czas 108,49 i o 4,39 wyprzedziła startującą pod flagą neutralną Rosjankę Alsu Minazową oraz o 4,49 Brazylijkę Anę Satilę.

Szósty wśród mężczyzn był w C1 Kacper Sztuka. Zwyciężył mistrz olimpijski z Paryża, Francuz Nicolas Gestin. W piątek Zwolińska powalczy jeszcze o medal w swojej koronnej konkurencji K1.

Zobacz też: Legendarny stadion idzie do rozbiórki. Nowy ma kosztować ponad miliard euro

Krzysztof Jackowski od pewnego czasu dzieli się w sieci swoimi przepowiedniami na temat tego, co wydarzy się w Polsce i na świecie. Jego wizje dotyczą m.in. konfliktów zbrojnych i bezpieczeństwa. W jednej z najnowszych przepowiedni mówi o wojskach rosyjskich przy granicy z Polską. Co dokładnie mówi na ten temat jasnowidz z Człuchowa? Czy jest się czego obawiać? Marta Kawczyńska

Karol Nawrocki może uznać ostatnie tygodnie za udane. W badaniu przeprowadzonym przez IBRiS dla Onetu ponad połowa Polaków dobrze oceniła jego działalność. To wynik, który mocno kontrastuje z notowaniami premiera Donalda Tuska – w jego przypadku większość respondentów wystawiła ocenę negatywną. Aneta Malinowska

Katarzyna Stoparczyk zginęła w wypadku samochodowym. Zaledwie dwa tygodnie przed śmiercią dziennikarka skończyła pracę nad swoją książką. Niestety tragiczny los sprawił, że nie doczekała premiery. Co to za książka? Co wydawnictwo napisało we wstępie? Padły słowa o "smutnej przepowiedni". Marta Kawczyńska

Europa w znacząco zmniejszyła import gazu z Rosji, co ograniczyło wpływy do budżetu państwa rosyjskiego. Ten krok okazał się jednym z kluczowych elementów unijnej strategii bezpieczeństwa energetycznego. W najbliższej perspektywie Unia Europejska planuje wymierzyć Kremlowi kolejny cios - jej celem jest całkowite uniezależnienie się od rosyjskich surowców energetycznych.

Samorządy mają obowiązek szybko wdrożyć tzw. plany ogólne. Nowe przepisy mogą ograniczyć możliwość zabudowy wybranych działek. A to z kolei może prowadzić do istotnego spadku ich wartości rynkowej. Czasu na wdrożenie nowych przepisów jest coraz mniej.

Rosyjski wywiad wojskowy mógł szykować akty terroru z użyciem dronów i puszek, w których zamiast kukurydzy był silny materiał wybuchowy - wynika z ustaleń ABW i Prokuratury Krajowej - czytamy w czwartkowej "Gazecie Wyborczej". Aneta Malinowska

Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE) ma być przełomem w polskiej energetyce. Jedni widzą w nim gamechangera, inni – jedynie element większej układanki i potencjalny wektor ataku cyberprzestępców. Eksperci są zgodni co do jednego: bez edukacji klientów i ochrony danych system nie spełni pokładanych w nim nadziei.

O tym, dlaczego okręt Scorpène firmy Naval Group może być dobrym wyborem dla polskiej marynarki wojennej, jakie kompetencje oraz zdolności technologiczne może przy tym uzyskać polski przemysł i dlaczego zakup tych okrętów miałby wpływ na budowę polskich zdolności rakietowych, WNP rozmawia z Markiem Ferretem, dyrektorem na Europę Północną w firmie Naval Group.

Obowiązkowe rady szkół będą albo nie, dopiero w 2028 roku. Po konsultacjach społecznych MEN wycofuje się z niektórych pomysłów zawartych w projekcie ustawy o Rzeczniku Praw Uczniowskich.

Wszyscy kochamy polskie seriale. Te kultowe z PRL-u i lat 90., jak i te nowsze. Jednak nie wszyscy potrafimy skojarzyć każdą postać z danym serialem. Jak jest w Twoim przypadku? Sprawdź się w naszym nowym quizie! Piotr Kozłowski

Jaka pogoda czeka nas w czwartek, 2 października 2025 roku? Czy będzie typowo jesiennie? Czy będą przymrozki? Jaka będzie temperatura? Oto szczegółowa prognoza pogody oraz praktyczne porady dotyczące ubioru dla uczniów. Anna Kot

Tanie bezzałogowce są coraz większym problemem dla państw NATO, które pracują nad tym, jak sobie z nimi radzić. W Polsce są producenci, którzy opracowali swoje systemy, mogące skutecznie chronić małe tereny. W planach jest też budowa "zapory" na granicy.

Masz odwagę zmierzyć się z pytaniami, które wykraczają poza szkolną wiedzę? Ten quiz to prawdziwe wyzwanie – pytania z fizyki, historii, kultury, kulinariów czy geografii sprawią, że tylko nieliczni dotrą do końca z wynikiem powyżej 10 punktów. Sprawdź, czy zasługujesz na miano geniusza Dominika Górtowska

- W PSL jest kilkoro polityków, którzy najzwyczajniej w świecie uważają, że homoseksualizm jest nienormalny. O losie i życiu wielu ludzi decydują więc wyłącznie ich własne homofobiczne przekonania - mówi Mirka Makuchowska, dyrektorka Kampanii Przeciw Homofobii.

Przeszli od słów do czynów. Rząd bierze się za kierowców. Ostrzejsze prawo dotyczy m.in. przestrzegania ograniczeń prędkości, okresu próbnego i punktów karnych. Wchodzi nowa przesłanka do zatrzymania prawa jazdy. Przepisy dotkną przynajmniej 80 proc. zmotoryzowanych. Ale po kolei… Tomasz Sewastianowicz

Po deszczowym początku miesiąca, pogoda nieco się poprawi. Choć tylko na chwilę... W Polsce zaświeci słońce, a zachmurzenie będzie przeważnie umiarkowane. Zatem, jaka temperatura nas czeka 2 października 2025 roku? Sprawdź prognozę pogody na czwartek! Anna Kot