Wchodzisz i wiesz

Chociaż w tym roku możemy spodziewać się mniejszej podwyżki emerytur niż w latach ubiegłych, pojawiają się sygnały o potencjalnych zmianach w systemie ich waloryzacji. Rząd rozważa nowe rozwiązania, które mogłyby wpłynąć na wysokość świadczeń emerytalnych. Oto szczegóły. Anna Kot

Drugi Polak w kosmosie jest członkiem misji Axiom-4. Wiosną tego roku Peggy Whitson – jako dowódczyni, Shubhanshu Shukla, Tibor Kapu i właśnie Sławosz Uznański-Wiśniewski polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Astronauta projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej zabierze na ISS 13 eksperymentów z Polski, wybranych spośród 65 zgłoszonych. Dotyczą one wielu dziedzin.

– Eksperymenty są przygotowywane mniej więcej od półtora roku. Duża część z nich już przeszła przez ten cały, ciężki, duży proces kwalifikacji, testowania i przygotowywania do lotu. Niektóre z eksperymentów są dzisiaj przesyłane do NASA, na Florydę, żeby zostały spakowane i wysłane bezpośrednio w przestrzeń kosmiczną. Jest to szereg dziedzin nauki i technologii. Od medycyny, gdzie to my – jako astronauci – jesteśmy tematami badań naukowych (...), poprzez biologię, biotechnologię, do mojej specjalności: nauk inżynierskich, fizyki, astronomii – powiedział naukowiec na antenie TVP Info.

Wyjątkowy bagaż polskiego astronauty

Uznański-Wiśniewski zabierze jednak na ISS nie tylko eksperymenty, ale też coś wyjątkowego: polską flagę, którą miał na swoim skafandrze Mirosław Hermaszewski, czyli pierwszy Polak w kosmosie. W bagażu astronauty znajdą się też... pierogi.

– Jest to cały proces technologiczny, jak przygotować jedzenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną (...). Najtrudniejszą, najbardziej kosztowną rzeczą jest masa, którą wysyłamy na orbitę. W związku z tym z jedzenia odparowywana jest woda – ten proces nazywa się liofilizacją. To jest troszeczkę jak takie suche jedzenie, które mamy w górach czy podczas ekspedycji na oceanach. Chodzi o to, żeby tej masy było jak najmniej – przyznał astronauta.

CZYTAJ TEŻ: Trump i Musk mieszają się w pracę NASA. „Mogą opóźnić lot Polaka”

Nie ma mowy o siedzeniu na kanapie

Naukowiec nie ukrywał, że lot na ISS wymagał od całej załogi dużych przygotowań, między innymi fizycznych.

– Oczywiście przygotowanie fizyczne to dzisiaj duża część pracy. Dla mnie to również część przyjemna, ponieważ dorastałem jako sportowiec, prowadzę bardzo aktywny tryb życia. Ważna jest również dieta, poza tym przed każdym lotem musimy przejść pełną kwalifikację medyczną, a jednocześnie regularną kwalifikację medyczną, będąc w korpusie astronautów – tłumaczył Uzański-Wiśniewski.

Trening zamiast miesiąca miodowego

Astronauta wziął niedawno ślub, ale już 3 dni po uroczystości musiał polecieć do USA, żeby przygotowywać się do kosmicznej misji.

– Część treningowa oznacza kilka sesji w tygodniu. Oczywiście teraz tyle podróżuję, że ciężko jest mi utrzymać tę rutynę. Nie mam specjalnych wytycznych, jaki to ma być sport, czy spędzanie czasu na siłowni, czy też bieganie na zewnątrz. To już zależy ode mnie, w jaki sposób utrzymam aktywność fizyczną. Ważne, żeby moje ciało przeszło pełną kwalifikację medyczną, a jak osiągnę ten cel – tu Europejska Agencja Kosmiczna pozostawia wolną rękę – powiedział naukowiec.

Misja Axiom-4 wystartuje wiosną 2025 r. Na razie nie wiadomo jednak, kiedy dokładnie astronauci wystartują na ISS. Na orbicie mają spędzić 14 dni.

CZYTAJ TEŻ: Znany astronauta i posłanka KO wzięli ślub

W ramach kolejnej edycji ORLEN Skylight accelerator na uczestników czeka ponad 20 wyzwań technologicznych i biznesowych określonych przez spółki z Grupy ORLEN.

Tylko do końca roku można uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, czyli wuzetkę na starych zasadach. Zmiana przepisów wywołała bitwę o dokument. Kto się chce budować, popędził do urzędu - informuje w czwartkowym wydaniu "Gazeta Wyborcza".

Najważniejsze nagrody polskiej branży muzycznej po kilku latach przerwy wracają do Telewizji Polskiej. W tym roku TVP pokaże na żywo uroczystą galę rozdania Fryderyków w kategorii muzyka rozrywkowa i zaprosi widzów na retransmisje przyznania statuetek w muzyce klasycznej oraz jazzowej.

To efekt listu intencyjnego o współpracy, jaki podpisali Tomasz Sygut, dyrektor generalny TVP i Maciej Kutak, przewodniczący Związku Producentów Audio Video, który jest organizatorem Fryderyków.

– Muzyka jest istotną częścią kultury, a kultura jest dla nas jednym z kluczowych elementów realizacji misji publicznej. W przyszłym roku minie 30 lat od wręczenia pierwszego Fryderyka. Zrobimy wszystko, by ta nagroda lśniła jak dawniej, a sama gala ponownie stała się świętem w muzycznym kalendarzu – powiedział Sygut.

Telewizja Polska będzie też przybliżała sylwetki nominowanych do nagród artystów oraz Laureatów Złotych Fryderyków. 

– Bardzo się cieszę, że najważniejsze polskie nagrody muzyczne wracają do Telewizji Polskiej. Fryderyki cały czas intensywnie zmieniają się, aby jak najlepiej oddawać różnorodność polskiej muzyki i aktualne trendy. W czwartą dekadę wchodzimy z kilkoma niespodziankami, takimi jak trzy nowe kategorie singlowe, gala dedykowana muzyce jazzowej czy kategoria „crossover” w muzyce klasycznej. Dzięki współpracy z TVP będziemy mieli możliwość zaprezentowania bogactwa naszego rynku muzycznego widzom w całej Polsce – podkreślił Kutak.

Tegoroczna, 31. edycja Fryderyk Festiwal zostanie rozszerzona o galę muzyki jazzowej, a każdy koncert finałowy odbędzie się w innym mieście. Warszawa, Katowice i Kraków będą w tym roku gospodarzami Fryderyków. TVP będzie transmitować koncerty galowe.

Czytaj także: Łona: Taksówkarze są Polakami, ale jeszcze bardziej [WYWIAD]

Gwiazdy koncertów finałowych

23 marca Muzeum Historii Żydów Polskich Polin będzie gościło artystów nominowanych do nagród w kategoriach jazzowych, 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach odbędzie się gala wręczenia statuetek w kategoriach muzyki klasycznej, a 5 kwietnia w Tauron Arenie w Krakowie poznamy laureatów Fryderyków w muzyce rozrywkowej.

W koncercie finałowym gali muzyki jazzowej wystąpi między innymi Leszek Możdżer, który wspólnie z Atom String Quartet wykona utwór Zielono mi w hołdzie dla autora muzyki, jazzmana i saksofonisty Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego. W tej samej konwencji utrzymany będzie utwór Tribute Ptaszyn w wykonaniu Henryka Miśkiewicza, z towarzyszeniem jazzowej orkiestry.

Podczas koncertu finałowego gali muzyki klasycznej zaplanowany jest występ sopranistki młodego pokolenia – Gabrieli Legun, która wykona arie z oper Paria Stanisława Moniuszki i Romeo i Julia Charlesa Gounoda. W świat muzycznego offu wprowadzi melomanów Mateusz Smoczyński – wybitny skrzypek klasyczno-jazzowy, członek Atom String Quartet.

W programie jest także finał Symfonii koncertującej Es-dur Wolfganga Amadeusza Mozarta, należącej do żelaznego repertuaru klasycznego, jak i neoklasyczną Uwerturę na orkiestrę symfoniczną Grażyny Bacewicz w wykonaniu orkiestry NOSPR pod dyrekcją Michała Nesterowicza.

Melomani będą mogli także doświadczyć muzycznego offu, w który wprowadzi ich między innymi Mateusz Smoczyński – wybitny skrzypek klasyczno-jazzowy, członek Atom String Quartet.

Gratka dla fanów opery

Podczas koncertu finałowego nie zabraknie też opery, zaliczanej do najbardziej żywotnych gatunków muzycznych, a jej fanów z pewnością ucieszy występ jednej z najciekawszych polskich sopranistek młodego pokolenia – Gabrieli Legun, która wykona arie z oper Paria Stanisława Moniuszki i Romeo i Julia Charlesa Gounoda.

Na koncercie gali muzyki rozrywkowej wystąpią między innymi Kaśka Sochacka, Krzysztof Zalewski i Sobel.

Fryderyki to najważniejsze nagrody muzyczne na polskim rynku, które istnieją od 1995 roku. Przyznaje je Akademia Fonograficzna, czyli powołane przez Związek Producentów Audio Video jury, złożone z ponad 1800 artystów, twórców, producentów, dziennikarzy i reprezentantów branży fonograficznej.

Nominowanych do Fryderyków członkowie Akademii wyłaniają w drodze tajnego głosowania. Jurorzy są podzieleni na trzy sekcje – muzyki rozrywkowej, poważnej i jazzowej – i mają prawo głosu tylko w obrębie swojej sekcji. Dzięki temu każdy ma szansę wypowiedzieć się w tej dziedzinie muzyki, która jest mu najbliższa. W 2025 roku Fryderyki zostaną przyznane po raz 31.

Czytaj także: Ania Rusowicz: To ja jestem „Dziewczyną Słońca” [WYWIAD]

Im bardziej pętla rozliczeń zaciska się wokół ludzi Zjednoczonej Prawicy, tym większa panika w obozie Jarosława Kaczyńskiego.

W trakcie meczu Lech Poznań - Widzew Łódź kibice gospodarzy wywiesili na trybunie skandaliczny transparent, który uderzał w dziennikarza "Gazety Wyborczej", Piotra Żytnickiego. Według niego to zemsta za to, że ujawnił powiązania kiboli "Kolejorza" z handlarzami narkotyków. Michał Ignasiewicz

W trakcie meczu Lech Poznań - Widzew Łódź kibice gospodarzy wywiesili na trybunie transparent, który uderzał w dziennikarza "Gazety Wyborczej", Piotra Żytnickiego. Według niego to zemsta za to, że ujawnił powiązania kiboli "Kolejorza" z handlarzami narkotyków. Michał Ignasiewicz

Od 2025 roku funkcjonariusze służb mundurowych, w tym Policji, otrzymają nowe świadczenie. Będzie to dodatek mieszkaniowy, który wyniesie nawet 1800 zł miesięcznie. Nowe świadczenie ma poprawić warunki bytowe funkcjonariuszy i ograniczyć ilość rezygnacji ze służby. Dla kogo nowy dodatek mieszkaniowy? Jakie warunki i zasady trzeba spełnić? Wyjaśniamy. Marzena Sarniewicz

Od 2025 roku w Polsce obchodzony będzie Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej, który przypada na 14 lutego – w rocznicę powołania Armii Krajowej. Święto to zostało ustanowione na mocy ustawy przyjętej przez Sejm 9 stycznia 2025 roku. Za jego wprowadzeniem zagłosowało 429 posłów, nikt nie był przeciw, ani nie wstrzymał się od głosu. Czy 14 lutego będzie dniem wolnym od pracy? Marzena Sarniewicz

– To szansa na zaistnienie na ogromnym, globalnym rynku, który niesamowicie prężnie się rozwija, jest jednym ze światowych priorytetów rozwoju dużych gospodarek. Mam nadzieję, że Polska będzie jednym z największych graczy na tym rynku – przyznał Sławosz Uznański-Wiśniewski. Naukowiec i astronauta poleci wiosną na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Czy w 2025 roku można uzyskać dofinansowanie do wymiany dachu? Jakie wsparcie przysługuje właścicielom budynków pokrytych eternitem? Czy program Czyste Powietrze obejmuje takie inwestycje? Gdzie i do kiedy można składać wnioski o dopłaty? Odpowiadamy na najważniejsze pytania. Marzena Sarniewicz

Policjanci z częstochowskiej drogówki zobaczyli kierującego taksówką, który przekroczył dozwoloną prędkość o 35 km na godz. Postanowili skontrolować pojazd, ale kierowca dodał gazu i uciekł. Ruszył pościg.

Jak podaje BBC, Google porzuca swoje cele rekrutowania większej liczby pracowników z niedostatecznie reprezentowanych grup. Decyzja o rezygnacji z celów rekrutacyjnych związanych z różnorodnością, równością i włączeniem (DEI) zapada po przeprowadzeniu przez firmę corocznego przeglądu swoich polityk korporacyjnych. Wcześniej podobne decyzje podjęły inne duże koncerny, między innymi Meta i Amazon.

Przed dwoma kolejkami do zakończenia rundy zasadniczej Amatorskiej Ligi Siatkówki sezonu 2024/2025 pewne gry w półfinałach fazy play-off mogą być drużyny CS PSP i Progres Projekt 42-200.

Zamiokulkas to popularna roślina doniczkowa łatwa w uprawie, odporna i efektowna. Trzeba jednak wiedzieć, że kluczowym elementem jej pielęgnacji jest odpowiednie podlewanie. Jak robić to prawidłowo? Dlaczego zamiokulkas nie wypuszcza nowych liści? Poznaj trik na wypuszczenie nowych liści. W artykule przepis na specjalną miksturę, która pobudzi roślinę do wzrostu! Marzena Sarniewicz

Już 35-proc. poziom odzysku wymagany w 2023 r. okazał się dla wielu gmin wyzwaniem ponad siły. W 2025 r. te wymogi rosną do 55 proc. Co czeka samorządy?

Leszek Miller, były premier Polski w rozmowie Radia ZET zwrócił uwagę na zagrożenia związane z ingerencją obcych państw w proces wyborczy w Polsce. Aneta Malinowska

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Bogdan Święczkowski udzielił dziś wywiadu, w którym skomentował swoją wczorajszą decyzję o zawiadomieniu ws. podejrzenia popełnienia zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska. Jego zdaniem wkrótce w Polsce może dojść do zamieszek, a nawet wprowadzenia stanu wojennego. Według niego tak się może stać, jeśli wygra kandydat PiS na prezydenta.

Minister sprawiedliwości i Prokurator Generalny Adam Bodnar, który w czwartek jest w Brukseli, był pytany o komentarz do tych decyzji.

Bodnar w sprawie zamachu stanu

– Wierni żołnierze Zbigniewa Ziobry, czyli Bogdan Święczkowski oraz pan Michał Ostrowski, realizują bardzo konkretne polityczne zadania. Po drugie, chciałem podkreślić, że nic nie zatrzyma prokuratury przed działaniami na rzecz obywateli, przed odpowiedzialnością na rzecz społeczeństwa i przed po prostu rozliczaniem tych wszystkich nieprawidłowości, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat – powiedział Adam Bodnar.

Szef resortu sprawiedliwości pytany, jakie podejmie kroki w związku ze wszczętym śledztwem, odpowiedział, że najpierw chce zapoznać się z wnioskiem. Zwrócił uwagę, że nie powinien o tak poważnych zawiadomieniach dowiadywać się z mediów. I powinien też otrzymać pełną dokumentację, a dostał – jak mówił – skromne, kilkulinijkowe pismo od Michała Ostrowskiego.

Prezes Trybunału Konstytucyjnego napisał w środę w zawiadomieniu do zastępcy Prokuratora Generalnego, że obecnie rządzący działają w „zorganizowanej grupie przestępczej”, a ich celem jest zmiana konstytucyjnego ustroju RP. Bogdan Święczkowski wymienił w tym kontekście działania w celu „usunięcia lub zaprzestania działalności” takich organów jak Trybunał Konstytucyjny, Krajowa Rada Sądownictwa czy Sąd Najwyższy.

Prezes TK: To uwiarygodni śledztwo ws. zamachu stanu

Święczkowski zapytany w czwartek o ewentualne odebranie śledztwa prokuratorowi Ostrowskiemu przekazał w radiu RMF FM, że „jeżeli tak będzie, to będzie świadczyło tylko o tym, że jego zawiadomienie jest bardzo wiarygodne”.

– Jeżeli obecna władza, obecne osoby, które kierują państwem zarówno z władzy wykonawczej i ustawodawczej, nie mają nic przeciwko, nie mają nic na sumieniu, to powinny pozwolić panu prokuratorowi przeprowadzić sprawnie i obiektywnie to postępowanie – oznajmił.

Tylko u nas: Nawrocki nie zapłacił za „apartament miłości”. Może dostać słony rachunek