Wchodzisz i wiesz

Jan Klata, trzeci Polak po Krystianie Lupie i Krzysztofie Warlikowskim uhonorowany Europejską Nagrodą Teatralną, znienawidzony przez prawicę, zastąpi Jana Englerta w Teatrze Narodowym. Ministra kultury Hanna Wróblewska powierzyła funkcję dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie właśnie byłemu szefowi Starego Teatru w Krakowie. Beata Zatońska

Budowę prowadzą Orlen i kanadyjski Northland Power. Po miesiącach przygotowań 11 statków ruszyło na morze, żeby rozpocząć tworzenie fundamentów.

„Baltic Power to pierwsza i najbardziej zaawansowana inwestycja w morską energetykę wiatrową na polskich wodach Bałtyku” – poinformował Orlen. Farma o łącznej mocy 1,2 GW rozpocznie produkcję w 2026 r. i będzie mogła zasilić ponad 1,5 mln gospodarstw domowych.

„Największe w historii prace”

„Setki naszych pracowników będzie prowadziło największe w historii prace instalacyjne na morzu, by już w 2026 r. po raz pierwszy energia z Bałtyku popłynęła do odbiorców” – poinformował w komunikacie prezes Orlenu Ireneusz Fąfara. Jak dodał, Baltic Power to czyste, stabilne i bezpieczne źródło energii, które będzie napędzało polską gospodarkę, a także polskie firmy, które mają się rozwijać razem z projektem.

Prezes kanadyjskiego Northland Power Christine Healy oceniła, że „instalacja pierwszych fundamentów farmy wiatrowej Baltic Power to ważny moment w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce”. „Dzisiejszy kamień milowy jest świadectwem silnego partnerstwa pomiędzy Northland a Grupą Orlen i dodatkowo umacnia nasze wspólne zaangażowanie w przyszłość energetyczną Polski” – dodała.

CZYTAJ TEŻ: Nowy nabór w programie Energia dla Wsi. Rolnicy mogą składać wnioski

Plac budowy wielkości Gdyni

Morska energetyka wiatrowa jest ważnym elementem nowej strategii Grupy Orlen, która przewiduje realizację wspólnie z partnerami ponad 4 GW mocy zainstalowanej na Bałtyku.

Plac budowy farmy wiatrowej Baltic Power to obszar około 130 km kw. na morzu, porównywalny do powierzchni Gdyni. Jest on zlokalizowany 23 km na północ od linii brzegowej Bałtyku, na wysokości Choczewa i Łeby. Instalowane tam obecnie monopale o masie do 1700 t i średnicy ponad 9 m są osadzane przez pływający dźwig, który wbija je w dno Bałtyku na głębokość około 40 m. Na morzu pracuje też, jak poinformował Orlen, kilkanaście innych statków – jednostki wspierające, holowniki, statki do transportu personelu i sprzętu, jednostki do monitoringu środowiskowego oraz jednostki dozorowe.

Zyskają polskie firmy

Projekt zakłada maksymalne wykorzystanie lokalnych dostawców w całym 30-letnim cyklu życia farmy wiatrowej – podkreślił koncern. „Kluczowe elementy takie jak gondole turbin, kable, konstrukcje stalowe morskich stacji odbiorczych czy elementy fundamentów powstają m.in. w fabrykach w Szczecinie, Bydgoszczy, Trójmieście, Żarach i Niemodlinie” – dodała spółka. Baltic Power korzysta również z usług polskich firm przy okazji badań geologicznych, usług projektowych czy logistyki.

Orlen i kanadyjski Northland Power podpisały umowę o partnerstwie w ramach projektu morskiej farmy wiatrowej Baltic Power w 2021 r. Farma ma w przyszłości ograniczyć emisję CO2 o około 2,8 mln ton rocznie w porównaniu do produkcji ze źródeł konwencjonalnych.

CZYTAJ TEŻ: Elektrownia za 30 miliardów powstaje na Wybrzeżu. Premier złożył obietnicę

Najgęstsza sieć kolejowa jest w Czechach, a najwięcej linii szybkich prędkości jest w Hiszpanii - wynika z danych Eurostatu. W 2023 r. sieć kolejowa UE liczyła 200 947 km linii kolejowych.

Nowy, promocyjny cennik Kii EV9 to trzęsienie ziemi. Ceny zostały obniżone prawie o jedną trzecią, a największy SUV, również w 7-miejscowej wersji, łapie się dzięki temu na dopłaty w ramach programu "NaszEauto". Gdzie jest haczyk i kto może liczyć na największą korzyść? Maciej Lubczyński

ZRID wydany, pogoda sprzyja, więc można przystąpić do działania. Trwają pierwsze prace przygotowawcze na budowie drogi ekspresowej S19 Lublin-Lubartów - poinformowała pod koniec grudnia GDDKiA. Wykonawca wybuduje 23 km drogi.

Europoseł PiS Jacek Ozdoba zakłócił w czwartek posiedzenie komisji w Parlamencie Europejskim, na którym minister sprawiedliwości Adam Bodnar prezentował priorytety polskiej prezydencji. Ozdoba krzyczał, że za zamach stanu Bodnarowi grozi do 10 lat pozbawienia wolności. W efekcie politykowi PiS wyłączono mikrofon. Piotr Kozłowski

- To rzeczywiście dosyć charakterystyczne, że w kręgu osób, które dbały o to, żeby zapewnić bezkarność swojemu środowisku politycznemu w ramach skoku na wymiar sprawiedliwości, […] że ci ludzie pełniący bardzo wysokie funkcje publiczne uważali się za bezkarnych, że mogą popełnić każde przęstepstwo, złamać każdy przepis - jak widać, również zasiadając, pełniąc różne odpowiedzialne funkcje w Pałacu Prezydenckim - powiedział Jan Grabiec w rozmowie z dziennikarzami w Sejmie. - Mam nadzieję, że zostaną szybko przez prokuraturę rozliczeni, trafią akty oskarżenia do sądu i niezawisły sąd wyda wyrok - dodał. - Jeśli ktoś popełnił przęstepstwo, musi się liczyć z konsekwencjami - bez względu na to, czy pracował w Pałacu Prezydenckim, w Kancelarii Premiera, w Sejmie. Nie może się dzisiaj chować za plecami prezesa tej czy innej partii. Dzisiaj musi ponieść odpowiedzialność - wskazał.

Agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali w czwartek Błażeja Spychalskiego, byłego rzecznika prasowego Prezydenta RP, w sprawie nieprawidłowości w Collegium Humanum.

Budynki odpowiadają za aż 40 proc. całkowitego zużycia energii i 36 proc. emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Do 2050 roku sektor ten ma osiągnąć pełną neutralność klimatyczną. Mimo to w Polsce kwestia termomodernizacji budynków nadal pozostaje stosunkowo zaniedbana.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy, dotyczący jawności płac w ofertach zatrudnienia, został skierowany dzisiaj przez Sejm do dalszych prac. 

Organizacje międzynarodowe, takie jak OECD, rekomendują wprowadzenie w Polsce podatku katastralnego, który opiera się na wartości nieruchomości, a nie na jej powierzchni. W praktyce oznacza to, że im droższe mieszkanie posiadamy, tym wyższy podatek od niego zapłacimy. Oto szczegóły. Anna Kot

Agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali w czwartek Błażeja S., byłego rzecznika prasowego Prezydenta RP Andrzeja Dudy, w sprawie nieprawidłowości w Collegium Humanum. Piotr Kozłowski

W tym roku pensje nauczycieli wzrosną o 5-proc. Według związków zawodowych to jednak nie podwyżka, a jedynie wyrównanie inflacyjne. Związkowcy czekają na realne zwiększenie pensji, który przyniosłaby zmiana przepisów. Chodzi o powiązanie wynagrodzeń pedagogów z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Prace nad tym projektem są w zawieszeniu. Agnieszka Maj

W tym roku pensje nauczycieli wzrosną o 5-proc. Według związków zawodowych to jednak nie podwyżka, a jedynie wyrównanie inflacyjne. Związkowcy czekają na realne zwiększenie pensji, który przyniosłaby zmiana przepisów. Chodzi o powiązanie wynagrodzeń pedagogów z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Prace nad tym projektem są w zawieszeniu. Agnieszka Maj

Na Ziemi komunikujemy się za pośrednictwem fal radiowych o różnych częstościach. Fale te mogą służyć również do poznawania środowiska naturalnego, na przykład wilgotności gleby, zawartości różnych substancji w atmosferze czy prędkości wiatrów.

Obserwacją ziemskich fal radiowych zajmują się satelity radiowe, które mogą badać duże fragmenty Ziemi. Taki satelita powinien być lekki i wykrywać szerokie spektrum częstości.

 

– Tu wkraczają odbiorniki oparte na atomach, bardzo obiecujące w takich zastosowaniach, jako że potrafią wykryć bardzo wiele częstotliwości przy pomocy tylko jednego urządzenia. Konwencjonalne anteny nie mają takich możliwości i w ich przypadku trzeba używać kilku różnych układów detekcji, zajmujących miejsce i ładowność satelity – tłumaczy dr hab. Michał Parniak z Centrum Optycznych Technologii Kwantowych UW.

Odbiorniki atomowe wykorzystują specjalnie powiększone atomy nazywane rydbergowskimi, które potrafią wykrywać promieniowanie mikrofalowe i inne częstotliwości radiowe. Nowe narzędzie znajdzie zastosowanie w misjach kosmicznych.

Projekt za 600 tysięcy euro

Naukowcy Centrum Optycznych Technologii Kwantowych od kilku lat z sukcesem zajmują się badaniem rydbergowskich odbiorników radiowych. W Laboratorium Urządzeń Kwantowo-Optycznych UW zostanie skonstruowany prototyp takiego odbiornika do misji kosmicznych. Projekt jest realizowany na zlecenie Europejskiej Agencji Kosmicznej.

 

– RYDAR, czyli Rydberg Detector for Advanced RF Payloads, to zwycięski projekt w przetargu Europejskiej Agencji Kosmicznej dotyczącym rozwoju atomowych odbiorników do misji kosmicznych. Jego wartość opiewa na 600 tys. euro, a cel skupia się na zaprezentowaniu właściwości tej nowej technologii przy pomocy ekspertyz oraz oprogramowania komputerowego, zbudowaniu prototypu urządzenia na płycie typu breadboard oraz przygotowaniu mapy drogowej dla technologii – wyjaśnia dr hab. Parniak.

 

Głównym wykonawcą projektu dla EAK jest spółka uniwersytecka UWCR. Podwykonawcą jest Thales Alenia Space Italia, zapewniający wiedzę ekspercką z zakresu technologii radiowych w kosmosie. Projektem kieruje dr hab. Michał Parniak.

Czytaj także: Kosmiczne ambicje Polski. „Jesteśmy coraz aktywniejszym graczem”

Agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali w czwartek byłego rzecznika prasowego Prezydenta RP Błażeja S. w sprawie nieprawidłowości w Collegium Humanum.

Pierwszą ofiarą ewentualnej nadchodzącej wojny handlowej są inwestycje - mówi Andrzej Dycha, prezes Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Widać już to w liczbach. Łączna wartość inwestycji spadła o ok. 25 proc. w ostatnim kwartale 2024 r. - poinformowali na konferencji przedstawiciele PAIH.

Poseł PiS Marcin Warchoł poinformował w czwartek, że klub PiS składa zawiadomienie do prokuratury ws. podejrzenia popełnienia przestępstwa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Według przedstawicieli partii miało tam dojść do prezentowania pornografii dziecięcej. A to wszystko za sprawą komiksu "Gender queer". Piotr Kozłowski

Do zatrzymania doszło w czwartek rano na polecenie Śląskiego Wydziału Zamiejscowego ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Katowicach.

Były rzecznik prezydenta ma usłyszeć zarzuty

„Agenci CBA zatrzymali Błażeja S., byłego rzecznika prasowego Prezydenta RP, sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP. Po zakończeniu czynności procesowych mężczyzna zostanie przewieziony do wydziału zamiejscowego Prokuratury Krajowej w Katowicach” – wyjaśnia Dobrzyński.

Zatrzymanie ma związek ze śledztwem CBA w sprawie nieprawidłowości Collegium Humanum.

Prokuratura Krajowa przekazała, że prokurator przedstawi zatrzymanemu zarzuty i przesłucha go w charakterze podejrzanego.

Kim jest Błażej Spychalski?

W przeszłości był m.in. radnym sejmiku łódzkiego. We wrześniu 2018 r. został powołany na stanowisko sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta oraz na rzecznika prasowego Andrzeja Dudy. Funkcje te pełnił do końca września 2021 r., gdy powołano go na doradcę społecznego głowy państwa.

Sprawa Collegium Humanum dotyczy nieprawidłowości na tej niepublicznej uczelni. Miała w ofercie znacznie szybsze i tańsze niż konkurencja kursy, dzięki którym można było zdobyć dyplom MBA. Takie dokumenty pozwalają m.in. na ubieganie się o posady w radach nadzorczych spółek Skarbu Państwa.

Zobacz także: Obrońca rektora Collegium Humanum: Słowo „sypie” jest nieadekwatne

Czas na zgłoszenie kandydatów na senatora upłynął 5 lutego. Do rejestracji przez PKW wymagane było zebranie co najmniej 2 tys. ważnych podpisów poparcia dla kandydata. Udało się to: Adamowi Berkowiczowi z KW Konfederacja Wolność i Niepodległość, Mateuszowi Małodzińskiemu z KW „Dla Krakowa” popieranemu przez PiS, Monice Piątkowskiej z KKW KO i Ewie Sładek z KW Razem.

Wybory do Senatu mają na celu obsadzenie miejsca w izbie wyższej po rezygnacji senatora Bogdana Klicha, który został chargé d'affaires Ambasady RP w Waszyngtonie.

Czytaj także: Rusza machina wyborcza. Parlamentu skromna rola o dużym znaczeniu

Kim są kandydaci do Senatu?

W wykazie PKW nie ma kandydata tzw. paktu senackiego, a Monika Piątkowska (obecnie nie przynależy do żadnej partii) reprezentuje KO i PSL. Sprzeciwu wobec jej kandydatury nie zgłosiła Lewica. Ale nie poparła jej Polska 2050, która przypomniała, że Piątkowska „z hukiem” opuściła jej szeregi. Kandydatura Piątkowskiej, prezes Izby Zbożowo-Paszowej, związanej niegdyś także z SLD i PSL, była zaskoczeniem dla samych polityków PO w Krakowie, którzy nie kryli rozgoryczenia w rozmowach z dziennikarzami. Piątkowską rekomendował zarząd główny PO.

Były wicewojewoda Mateusz Małodziński startuje z komitetu obywatelskiego KW „Dla Krakowa”, ale z poparciem PiS. Małodziński od 2015 r. jest członkiem PiS. W swoim programie ma stawiać na sprawy ważne dla Krakowa – między innymi finansowanie budowy metra, usprawnienie transportu publicznego. W 2023 r. startował już w wyborach do Senatu w Krakowie, ale przegrał z Bogdanem Klichem (KO).

 

Ewa Sładek, z zawodu księgowa, z partii Razem przedstawia poszczególne punkty swojego programu na konferencjach prasowych. Dotychczas mówiła między innymi o konieczności przeznaczenia wyższego PKB na szkolnictwo wyższe, o potrzebie zmian w ustawie wiążącej wynagrodzenia pielęgniarek z ich wykształceniem.

Adam Roman Berkowicz z partii Konfederacja Nowa Nadzieja z zawodu jest przedsiębiorcą. Mieszka w Trzcianie w powiecie bocheńskim. Bez powodzenia ubiegał się o mandat europosła w ostatnich wyborach startując z województwa podkarpackiego.

Czytaj także: Być i nie być izby wyższej parlamentu. Czy Senat jest potrzebny?

Kiedy wybory uzupełniające?

Uzupełniające wybory do Senatu w Krakowie odbędą się 16 marca. Głosować będą wyborcy okręgu wyborczego numer 33, w skład którego wchodzą dzielnice: Stare Miasto, Krowodrza, Bronowice, Zwierzyniec, Dębniki, Łagiewniki-Borek Fałęcki, Swoszowice, Podgórze Duchackie, Bieżanów-Prokocim oraz Podgórze.

Oni też mieli wystartować

Start w wyborach publicznie zapowiadali jeszcze były radny miejski i aktywista Łukasz Wantuch, były polityk PO Bogusław Sonik, Gniewomir Rokosz-Kuczyński z Konfederacji Korony Polskiej. Kandydatura Sonika i Wantucha nie została ostatecznie zgłoszona. Rokosz-Kuczyński w ostatnim momencie złożył w Okręgowej Komisji Wyborczej zebrane podpisy, jednak otrzymał odmowę rejestracji z powodu niewystarczającej liczby ważnych podpisów – tych miał 1604. Od decyzji OKW może się odwołać do PKW.

Czytaj także: Chcesz zmienić prawo w Polsce? Wszystko w Twoich rękach