Wchodzisz i wiesz

Prezydent USA Donald Trump podpisał w poniedziałek w Białym Domu kilkanaście rozporządzeń i dokumentów, między innymi ogłaszając stan wyjątkowy na granicy z Meksykiem, znosząc prawo ziemi, wstrzymując egzekwowanie ustawy o TikToku i ułaskawiając wszystkich skazanych za szturm na Kapitol.

Opublikowane niedawno w czasopiśmie „Environmental Geochemistry and Health” wyniki wskazały też, że największe koncentracje wszystkich analizowanych węglowodorów znajdowały się w tych najdrobniejszych cząsteczkach: we frakcji o ziarnach o średnicy poniżej 0,2 mm. A im mniejsze cząsteczki, tym mają większą łatwość przedostawania się do organizmu.

Pył drogowy w centrum Warszawy ma wysokie stężenie substancji rakotwórczych

– Wyniki naszych badań pokazują, że to te najdrobniejsze frakcje pyłu drogowego stanowią największe zagrożenie zdrowotne, zwłaszcza w gęsto zaludnionych i intensywnie zurbanizowanych obszarach. Przekroczenie progów bezpieczeństwa dla WWA w pyłach drogowych potwierdza potrzebę skuteczniejszego monitorowania zanieczyszczeń w miastach – powiedziała autora badań dr Sylwia Dytłow z Zakładu Magnetyzmu Instytutu Geofizyki PAN, cytowana w informacji przesłanej przez biuro prasowe IGF PAN.

Naukowczyni kieruje właśnie projektem finansowanym z Narodowego Centrum Nauki, w ramach które opracowuje nowatorską metodę szybkiej oceny stężeń WWA w pyłach drogowych za pomocą parametrów magnetycznych. Pył drogowy – jeden z głównych nośników szkodliwych substancji, w tym wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) – stanowi mieszaninę cząsteczek pochodzących zarówno z procesów naturalnych, jak i działalności antropogenicznej, które osadzają się na nawierzchniach dróg. Zanieczyszczenia te powstają m.in. w wyniku spalania paliw, emisji spalin, zużycia opon czy tarcia klocków hamulcowych.

– W Polsce wciąż brakuje kompleksowych badań dotyczących przestrzennego rozkładu WWA w pyłach drogowych. Nasz projekt, dzięki szerokiej bazie pomiarów, pozwoli na precyzyjne określenie poziomu zanieczyszczenia w różnych częściach miasta. Wnioski z tych badań będą miały kluczowe znaczenie dla poprawy jakości powietrza i ochrony zdrowia publicznego – wyjaśniła badaczka.

Jak wskazała, do oceny zagrożenia środowiskowego tymi zanieczyszczeniami potrzebne są stężenia poszczególnych WWA otrzymane z zastosowania metod chemicznych (chromatografia gazowa i cieczowa). – Są to bardzo dokładne metody, ale czaso- i kosztochłonne. Dlatego w naszym projekcie pracujemy nad powiązaniem stężeń WWA z parametrami magnetycznymi, które mogą posłużyć jako parametr przesiewowy do badań chemicznych. Podatność magnetyczna od co najmniej 20 lat z powodzeniem wykorzystywana jest jako wskaźnik zanieczyszczeń metalami ciężkimi, choć dotychczas nie dowiedziono, że podatność magnetyczna mogłaby być również przydatnym narzędziem w przypadku badania WWA – tłumaczyła.

Możliwe monitorowanie zanieczyszczeń

W tym celu naukowcy z Instytutu Geofizyki PAN badają różne frakcje granulometryczne pyłu ulicznego, czyli różne rozmiary jego ziaren, które mogą mieć odmienne własności np. magnetyczne, lub różnić się pod względem szkodliwości oddziaływania na zdrowie ludzkie.

W ocenie badaczy dzięki metodzie z użyciem parametrów magnetycznych możliwe będzie tańsze i mniej czasochłonne monitorowanie zanieczyszczeń, co może przyczynić się do lepszej ochrony zdrowia mieszkańców miast. – Głównym celem naszego projektu jest opracowanie narzędzi do szybszej i tańszej oceny zanieczyszczeń WWA w pyłach drogowych. W szczególności chcemy dostarczyć nowe narzędzie, które pozwoli na efektywne monitorowanie poziomu tych substancji w miastach, gdzie występuje największe zagrożenie dla zdrowia mieszkańców – wyjaśniła dr Sylwia Dytłow.

Jak bowiem przypomniała, długotrwała ekspozycja na zanieczyszczenie powietrza powoduje liczne problemy zdrowotne i choroby, takie jak miażdżyca, choroby układu oddechowego, w tym przedwczesną śmiertelność.

– Nasze badania wykazały, że w strefach o wyższym natężeniu ruchu drogowego, takich jak ścisłe centrum Warszawy, stężenia WWA w najmniejszych frakcjach pyłu przekraczają progi bezpieczeństwa zaproponowane przez międzynarodowe organizacje, takie jak Departament Ekologii Stanu Waszyngton. Dodatkowo obliczone ryzyko zachorowania na raka dla dzieci i dorosłych, związane z ekspozycją na pył drogowy, wskazuje na wysokie ryzyko nowotworowe. Wyniki naszych badań wskazują więc na pilną potrzebę zarówno działań naukowych, jak i interwencji rządowych w celu ograniczenia zagrożeń zdrowotnych związanych z WWA w miejskim pyle ulicznym – podsumowała dr Sylwia Dytłow.

Czytaj też: Na oczach dziecka przejechał psa na pasach. Kierowca poszukiwany

Młodzieżowy film Sary Bustamante-Drozdek "Piep*zyć Mickiewicza" nie podbił kin, ale kiedy trafił na platformę Netflix, przez długi czas utrzymywał się na pierwszym miejscu najchętniej oglądanych produkcji. Nie dziwi więc, że zapadła decyzja o kontynuacji opowieści o buntowniczych licealistach. I jeśli wierzyć pierwszej recenzji, sequel jest dużo lepszy niż oryginał. Piotr Kozłowski

Zimowy brud błyskawicznie oblepia samochód, dlatego wizyta na myjni to niemal rutynowa czynność dla wielu kierowców. Jak wydać mniej pieniędzy i umyć samochód szybciej oraz dokładniej? Warto zastosować prostą zasadę 1-2-5. Kierowcy, którzy tak robią, oszczędzają. Maciej Lubczyński

Bez żadnych reform publicznego systemu emerytalnego do 2050 roku średni wskaźnik świadczeń emerytalnych spadnie w Polsce z 45 procent do 29 procent przeciętnego wynagrodzenia - prognozuje Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) w raporcie po misji w Polsce.

Od 1 stycznia obowiązują zmiany w podatkach od nieruchomości. Nowe regulacje obejmują m.in. garaże. Ministerstwo Finansów zastrzega, że mimo pojawiających się w przestrzeni medialnej informacji nie wprowadziło nowego podatku od ogrodzeń.

Właściciele domów mają obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest na terenie ich nieruchomości. Stosowną deklarację trzeba do 31 stycznia 2025 r. przekazać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Jej brak to nawet 20 tys. zł kary.

– Jedno jest pewne – były premier Morawiecki nie miał najlepszego czasu w Waszyngtonie. Nie miał jakiejś plakietki, nie chciano go gdzieś wpuścić. Jego sprawa, wydaje mi się, że wtedy, kiedy były polski premier jedzie do USA, powinien być lepiej przygotowany. Zresztą widziałem, że nawet chyba telewizja braci Karnowskich mówiła, że […]

– Głosowałem przeciwko [poprawce PiS], dlatego że ta poprawka dotyczyła karty pobytu, nie dotyczyła kwestii pracy. Dzisiaj Rafał Trzaskowski mówi jasno, że system jeżeli chodzi o kwestię 800+ dla obcokrajowców musi być uszczelniony i powiem panu więcej, że rząd Donalda Tuska w ciągu tych ostatnich miesięcy już ten system zaczął […]

- Ja bym jednak uważał na miejscu i polityków PiS-u, ale też jakiejkolwiek innej partii, bo dzisiaj coś, co może wydawać się szansą, może okazać się czymś zupełnie innym. Myślę, że musimy patrzeć na świat zdroworozsądkowo, o tym też mówi Rafał Trzaskowski. To też taka historia, która będzie z nami. Zdrowy rozsądek w każdej sprawie - stwierdził Cezary Tomczyk w „Graffiti” Polsat News. - Byłaby to gigantyczna hipokryzja, gdyby dzisiaj politycy PiS-u albo Konfederacji oczekiwali jakiejś ingerencji z zewnątrz, bo to chyba byłaby zdrada. Tak mi się wydaje. Wydaje mi się, że mamy polskie sprawy i że to Polacy będą wybierali swojego prezydenta - mówił dalej.

Władimir Putin rozmawiał we wtorek o zaprzysiężeniu Donalda Trumpa na prezydenta USA z członkami Rady Bezpieczeństwa. Przywódca Rosji zadeklarował gotowość do rozmów w celu zakończenia wojny w Ukrainie, ale oczekuje "dialogu" z Waszyngtonem na równych prawach. Instytut Studiów nad Wojną ujawnił, czego żąda Władimir Putin. Jakub Laskowski

Włoski koncern zbrojeniowy Leonardo Spa oraz niemiecki Rheinmetall AG przygotowują się do powołania spółki joint venture, której celem będzie wspólna produkcja czołgów i lekkich pojazdów gąsienicowych.

Przeważająca większość Polonii amerykańskiej nie demonstruje strachu w związku z zapowiedzią prezydenta Donalda Trumpa o masowych deportacjach. Chociaż nie są jeszcze znane konkretne działania nowych władz USA, Polacy w tym kraju zachowują spokój. Zdaniem rozmówców PAP deportacje nie dotknęłyby wielu Polaków. Piotr Kozłowski

Jeden z bezzałogowców spadł w pobliżu szpitala klinicznego w zadnieprowskiej dzielnicy smoleńskiej, wrak innego drona doprowadził do pożaru wielokondygnacyjnego budynku – donoszą rosyjskie kanały na Telegramie.

Okoliczni mieszkańcy przyznali, że słyszeli około 10 potężnych eksplozji. Celem dronów mogła być lokalna rafineria w Jarcewie lub Smoleńskie Zakłady Lotnicze, w których produkowane są pociski, a także samoloty do szkolenia rosyjskich pilotów. Zakład znajduje się na listach sankcyjnych Stanów Zjednoczonych, Kanady, Ukrainy, Japonii, Szwajcarii i krajów UE. Jak podaje ASTRA, po ataku bezzałogowców w fabryce samolotów również wybuchł pożar.

„Podżeganie do paniki”

Gubernator obwodu smoleńskiego Wasilij Anochin poinformował w mediach społecznościowych o odparciu ataku przez siły obrony powietrznej. Polityk przyznał, że płonące odłamki dronów spadły na „dachy poszczególnych budynków”, uszkodzone są też okna wielu mieszkań.

Anokhin nazwał nagranie przedstawiające bezpośrednie naloty na obiekty i budynki mieszkalne „fałszywymi informacjami” rozpowszechnianymi w celu „podżegania do paniki i destabilizacji sytuacji” w ramach „wojny informacyjnej”. Według szefa regionu nie było ofiar.

CZYTAJ TEŻ: Rosjanie coraz aktywniejsi na Bałtyku. „Trzeba stworzyć algorytm dla NATO”

12-piętrowy hotel Grand Kartal mieści się na szczycie wzgórza. Budynek w kurorcie na terenie północno-zachodniej Turcji zaczął płonąć około 3:30 w nocy.

Prawdopodobnie ogień zaprószył się w restauracji, a potem rozprzestrzenił się na pozostałe piętra. To wstępne ustalenia, bo dokładną przyczynę tragedii zbadają służby.

Kilka godzin walki z pożarem

W czasie pożaru w hotelu znajdowały się 234 osoby. W tureckich szkołach trwają obecnie ferie, więc ośrodki są pełne turystów. Niektórzy goście próbowali wydostać się z płonącego budynku przez okna, spuszczając się prowizorycznych na linach ze związanych prześcieradeł.

Do walki z ogniem wysłano 30 wozów straży pożarnej, na miejscu pojawiło się też 28 karetek pogotowia. Ratownicy musieli ewakuować również okoliczne hotele.

Kartalkaya to niewielki ośrodek w prowincji Bolu w Górach Pontyjskich.

CZYTAJ TEŻ: Biden i Harris polecieli do Kalifornii. „Mamy dużo więcej do zrobienia”

Australijska spółka Yancoal osiągnęła swoje prognozy dotyczące produkcji na 2024 rok, wytwarzając 36,9 mln ton węgla handlowego w ciągu 12 miesięcy.

– Jednak patrzę na administrację republikańską jako pewien nowy impuls w polityce międzynarodowej i dzisiaj myślę, że będzie tak, że będzie bardzo dużo decyzji Donalda Trumpa, w których będziemy mogli powiedzieć, że się z nimi zgadzamy i będą też takie decyzje, które będą budziły kontrowersje, bo cała ta nowa administracja będzie na nowo się kształtować – […]

Jerzy Owsiak jest pod specjalną ochroną i faworyzowany względem innych obywateli. Tak przynajmniej wynika z internetowego wpisu byłego kapitana siatkarskiej reprezentacji Polski. Ujawnił, że pod jego i jego rodziny adresem również były kierowane groźby karalne, ale policji od prawie roku nie udało się ustalić sprawców. W przypadku szefa WOŚP funkcjonariuszom zajęło chwilę - wścieka się Marcin Możdżonek. Michał Ignasiewicz

– Pamiętajmy że Orban jest dzisiaj politykiem niestety prorosyjskim, ale też pamiętajmy o sile Węgier. Węgry to są, powiedzmy to sobie wprost, dość niewielki kraj w centrum Europy, który jest mimo wszystko dużo mniejszy od Polski – stwierdził Cezary Tomczyk w „Graffiti” Polsat News. – Polska jest dzisiaj potęgą w […]

– Jestem za ograniczeniami, natomiast uważam, że tutaj trzeba to solidnie przedyskutować, ważąc różne interesy, bo obok stacji benzynowych mamy setki, 24h sklepów z alkoholem, tak, więc właściciele stacji benzynowych słusznie podnoszą, że dobrze, ograniczmy w ogóle sprzedaż alkoholu, a nie uderzajmy tylko w stacje – powiedział Tomasz Siemoniak w […]