Wchodzisz i wiesz

Mama zawsze mi mówiła, że mam iść z podniesioną głową, cokolwiek ludzie by nie mówili. To, skąd pochodzę ani jaką mam orientację, nie definiuje mnie jako człowieka - podkreśla Piotr Koprowski, który jest dumny ze swojego romskiego pochodzenia.

W tym quizie zadanie polega na dokończeniu przysłów oraz powiedzeń. Wiele z nich weszło na stałe do codziennego języka. Często ich używamy, ale zdarza się, że je mylimy. Schody zaczynają się już na 2. pytaniu. Marta Kawczyńska

Jak napisał Hegseth, jednostki były dobrze znane amerykańskiemu wywiadowi i poruszały się po typowych szlakach przemytu narkotyków, przewożąc nielegalne ładunki.

Ofiary i działania ratunkowe

W pierwszym uderzeniu zginęło ośmiu mężczyzn, w drugim czterech, a w trzecim trzech. Łącznie śmierć poniosło 14 osób określonych przez sekretarza wojny jako „narkoterroryści”. Jeden z uczestników przemytniczej operacji przeżył. Według Hegsetha wszystkie ataki przeprowadzono na wodach międzynarodowych, a żaden z amerykańskich żołnierzy nie odniósł obrażeń. W sprawie ocalałego dowództwo USSOUTHCOM (Dowództwo Południowe USA) natychmiast rozpoczęło standardową procedurę poszukiwawczo-ratowniczą (SAR). Ostatecznie akcję ratunkową przejęły służby meksykańskie.

„Będziemy ich śledzić i zabijać” 

Sekretarz wojny podkreślił, że przez ostatnie dwie dekady Stany Zjednoczone broniły innych krajów, a teraz – jak powiedział – „bronią własnego”. Dodał, że przemytnicy narkotyków zabili więcej Amerykanów niż Al-Kaida i dlatego „będą traktowani tak samo”.

„Będziemy ich śledzić, rozpracowywać, a potem polować i zabijać” – zapowiedział Pete Hegseth w swoim wpisie.

Czytaj również: Upadek El-Faszer. To punkt zwrotny w sudańskiej wojnie domowej?

Do zdarzenia doszło około 9.30 w miejscowości Fenegrò w prowincji Como, nieopodal Appiano Gentile, gdzie znajduje się centrum treningowe Nerazzurrich.

Josep Martinez potrącił 81-latka

Według włoskiego portalu „La Repubblica”, wstępne ustalenia wskazują, że starszy mężczyzna na wózku inwalidzkim mógł nagle poczuć się źle i zjechać na pas drogi, którym podążał Josep Martinez.

Piłkarz miał natychmiast zatrzymać samochód i udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu. Na miejsce szybko przybyły służby ratunkowe: śmigłowiec, karetka oraz karabinierzy. Mimo szybkiej pomocy 81-latek zmarł na miejscu. Według ustaleń śledczych piłkarz był trzeźwy.

Zobacz też: Auto zjechało z drogi i uderzyło w drzewo. Dwoje nastolatków nie żyje

Wtorkową decyzję zamierza zaskarżyć zarówno prokuratura, jak i prawnicy Kani, którzy złożyli wniosek o wydanie listu żelaznego, jednak kwotę poręczenia uważają za zbyt wysoką.

Czy Henryk Kania dostanie list żelazny?

Prok. Sebastian Głuch ze śląskiego wydziału Prokuratury Krajowej powiedział dziennikarzom, że zgodnie z decyzją sądu podejrzany ma czas na wpłatę poręczenia do 30 czerwca 2026 r. Uzasadnienie wtorkowego postanowienia ma zostać sporządzone w późniejszym czasie.

Po jego analizie prokuratura zdecyduje czy je zaskarży i – jak mówił prok. Głuch – wszystko wskazuje, że tak się stanie. Przytoczył treść przepisów, według których list żelazny można wydać tylko przy braku sprzeciwu prokuratora.

– Sąd wyszedł z założenia, że sprzeciw prokuratora tutaj jednak nie jest decydujący i można w tym zakresie wydać list żelazny – dodał Głuch.

Zobacz także: Zbigniew Ziobro będzie pisał do nas z Węgier? „Może tak się stać”

„Za wysokie poręczenie”

Obrońcy Kani złożyli wniosek o wydanie listu żelaznego w kwietniu. Taki dokument gwarantowałby podejrzanemu, że mógłby po powrocie do Polski odpowiadać z wolnej stopy do czasu prawomocnego wyroku.

Jeden z reprezentujących Kanię adwokatów Olgierd Pogorzelski powiedział, że wyznaczone przez sąd poręczenie jest „zbyt rygorystycznym środkiem”, bo podejrzany został pozbawiony majątku m.in. przez toczące się postępowanie karne, podobnie jak członkowie jego rodziny.

– Zatem ta kwota na dzisiaj na pewno jest wysoka i pewnie co do tej kwestii rozważamy głęboko, żeby to postanowienie zaskarżyć, jak utrzymamy uzasadnienie pisemne od sądu – dodał adwokat.

Prokuratura zarzuca Henrykowi Kani wiele przestępstw związanych z funkcjonowaniem zakładów, w tym kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą, w ramach której popełniono wiele oszustw na szkodę różnych podmiotów gospodarczych.

Jak informowali śledczy, łączna kwota wyłudzonych środków przekracza 800 mln zł. W całym śledztwie zarzuty przedstawiono już ponad 20 osobom. Np. w 2021 r. CBŚP zatrzymało dwóch biegłych rewidentów współpracujących z Zakładami Mięsnymi Kania. Jednemu z nich przedstawiono zarzut współudziału w wystawianiu fałszywych faktur łącznie na 683 mln zł.

Zobacz też: Orlen rozlicza byłych szefów. Spółka idzie po odszkodowanie do Obajtka

Prokuratura Krajowa wystąpiła o uchylenie immunitetu posła PiS i byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Wniosek, podpisany przez prokuratora generalnego Waldemara Żurka, trafił do marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Śledczy zarzucają Ziobrze m.in. kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą oraz domagają się zgody na jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie.

Fundusz Sprawiedliwości to główny wątek

– To rzeczywiście sytuacja bez precedensu, chyba w skali europejskiej. Wniosek jest bardzo obszerny – liczy ponad 150 stron. Prokuratura wskazuje, że mogło dojść do popełnienia 26 przestępstw. Głównie chodzi o nieprawidłowości przy dysponowaniu środkami Funduszu Sprawiedliwości, ale również o niecelowe wydatkowanie pieniędzy na remont prokuratury czy niewłaściwe nadawanie biegu dokumentom urzędowym – poinformował 28 października po południu podczas konferencji prasowej minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

„Sprawa jest bardzo poważna”

– Najpoważniejszy zarzut to stworzenie i kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą. Opinia publiczna wie z wcześniejszych informacji, również z prac sejmowej komisji, jaka była rola byłego ministra Zbigniewa Ziobry w tym procederze. Prokuratura popiera wniosek o uchylenie immunitetu szeregiem dowodów zebranych w toku postępowania – dodał.

– Sprawa jest bardzo poważna i bezprecedensowa. Nie przypominam sobie podobnego przypadku w Europie, by były minister sprawiedliwości miał tego rodzaju zarzuty. Wiadomo, że Fundusz Sprawiedliwości miał dwa cele: pomoc ofiarom przestępstw oraz tzw. pomoc postpenitencjarną dla osób pozbawionych wolności. Zdaniem prokuratury środki te były wydatkowane w sposób niedopuszczalny, sprzeczny z przepisami prawa i celami funduszu – podkreślił Żurek.

Czytaj też: Premier Tusk o sprawie Ziobry. „Pierwsza taka w historii”

15 października szkolna delegacja – po wcześniejszej mszy – złożyła kwiaty w miejscu spoczynku porucznika Michała Brzeskiego. Ten lotnik i uczestnik wojny obronnej z hitlerowskimi Niemcami z 1939 roku jest patronem SP nr 30 już od 26 lat.

Zasadnicza część uroczystości odbyła się w siedzibie szkoły. Z zaproszenia skorzystał naczelnik Wydziału Edukacji UM Rafał Piotrowski; wśród reprezentowanych instytucji i podmiotów były m.in. Kuratorium Oświaty w Katowicach, Województwo Śląskie, Rada Miasta Częstochowy czy Instytut Pamięci Narodowej. Byli nauczycielscy związkowcy, dyrekcje częstochowskich szkół, emerytowani nauczyciele, absolwenci oraz przyjaciele szkoły.

Nie zabrakło okolicznościowych przemówień, serdecznych życzeń i wspomnień, które zapewne wzruszyły wielu obecnych. Do społeczności szkolnej dołączyli również pierwszoklasiści, którzy ślubowali i złożyli przyrzeczenie, stając się pełnoprawnymi uczniami SP nr 30.

Jedną z najważniejszych chwil spotkania było odsłonięcie wewnątrz szkoły muralu porucznika Michała Brzeskiego – będzie teraz symbolem pamięci, historii i tożsamości tej placówki.

Michał Brzeski urodził się 14 września 1914 r. w Winnicy na Podolu. W 1918 r. z rodziną przeprowadził się do Sandomierza. Maturę zdał w Korpusie Kadetów nr 2 w Chełmnie. Rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Artylerii, ale ostatecznie trafił do lotnictwa. W 1937 r. ukończył kurs obserwatorów w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie. Podczas mobilizacji z lata 1939 r. 64 eskadra liniowa, w której służył wówczas Brzeski, została przemianowana na bombową i włączona w skład VI Dywizjonu Bombowego Brygady Bombowej. 31 sierpnia przesunięto ją na lotnisko polowe koło Białej Podlaskiej. Już 2 września Brzeski uczestniczył w bombardowaniu niemieckich kolumn pancernych jadących w kierunku Częstochowy. Podczas nalotu na cel na szosie Herby-Częstochowa jego samolot został trafiony, a on sam – ranny. Na domiar złego zaraz potem jego maszynę omyłkowo ostrzelały polskie oddziały. Brzeski zginął, a jego pilot i strzelec zostali ranni. Samolot przymusowo lądował w Kiedrzynie niedaleko pozycji obronnych 27 pułku piechoty Wojska Polskiego.

Michał Brzeski początkowo pochowany został w miejscu, w którym zginął. Ostatecznie spoczął przy kościele św. Andrzeja Boboli w Kiedrzynie (dziś – dzielnicy Częstochowy). Na kościele jest też poświęcona porucznikowi tablica pamiątkowa.

Źródło: UM Częstochowy, fot. organizatorów

Jeszcze w listopadzie otworzymy przejścia graniczne z Białorusią – w Bobrownikach i Kuźnicy – zapowiedział podczas Podlaskiego Forum Spójności premier Donald Tusk. Szef rządu wskazał, że można sobie pozwolić na pewne ryzyko związane z otwarciem tych przejść, gdyż granica polsko-białoruska jest jedną z bezpieczniejszych na świecie, zaś korzyści przewyższają ryzyka.

Tureckie Siły Zbrojne otrzymały pierwsze trzy wyprodukowane w kraju czołgi podstawowe Altay. Pojazdy zostały wyprodukowane w zakładach BMC w Ankarze.

Po raz pierwszy w historii Urzędu Transportu Kolejowego, czyli od ponad 20 lat, masa węgla przewiezionego w pierwszych sześciu miesiącach roku spadła poniżej 30 mln ton. Wpisuje się w trend spadku zapotrzebowania na węgiel w Polsce i zmniejsza jego przewozów.

– W listopadzie będziemy gotowi do otwarcia dwóch przejść granicznych w Bobrownikach i Kuźnicy – podkreślił szef rządu.

Tusk zapowiedział, że przejścia zostaną otwarte „na próbę”. – Jeżeli będzie trzeba zamknąć granicę, to nie będę się wahał ani chwili – podkreślił. 

CZYTAJ TAKŻE: Na wschodzie bez zmian... dla turystów. Spokojne i bezpieczne pogranicze

Jak zaznaczył, konieczny jest kontakt w tej sprawie z Litwą oraz Białorusią. Przypomniał bowiem, że niedawno Litwa była zmuszona zamknąć swoje przejścia graniczne ze względu na prowokacje ze strony Białorusi.

„Złota dekada”

– Najtrudniejsza robota, jaka czeka Polaków to bezpieczeństwo wschodniej granicy – powiedział Tusk. 

Szef rządu podkreślił, że Polskę czeka złota dekada. Wskazał również, że największym atutem naszego kraju, jest „narodowy, ludzki zasób”. 

– W całej Europie wszyscy mówią o Polsce jako liderze regionalnym i w najbliższym czasie lider w Europie – powiedział. 

Tusk wskazał, że słowa o bezpieczeństwie i sile państwa nie mają chyba w żadnym miejscu tak dużego znaczenia.

– Nieprzypadkowo Podlasie, Białystok i wiele miejsc przy wschodniej granicy, od początku mojej trzeciej kadencji jako premiera odwiedzam najczęściej – powiedział. 

Szef rządu wskazał, że zapewnienie bezpieczeństwa wschodniej granicy to „najtrudniejsza robota, jaka czeka Polaków”.  

– Nie możemy opuścić rąk i bezradnie patrzeć na to, co się dzieje za wschodnią granicą. Nie my wybieraliśmy sąsiadów, nie my decydowaliśmy, że sytuacja na wschód od polskiej granicy jest niebezpieczna – podkreślił. 

Tusk powiedział, że konieczne jest „inwestowanie polskich i europejskich pieniędzy, by cała wschodnia Polska nie kojarzyły się z napięciami, lecz bezpieczeństwem”.

Zarząd spółki Polimex Mostostal przyjął strategię grupy kapitałowej na lata 2026-2033. Zakłada ona m.in. osiągnięcie rocznych przychodów w wysokości 10 mld zł. Grupa podkreśla, że do roku 2035 r. wartość inwestycji w szeroko rozumianej infrastrukturze może sięgnąć 1,2 bln zł.

Waldemar Humięcki i Jerzy Wal to kolejno trzecia i czwarta osoba zawieszona w prawach członka PiS w związku ze sprawą działki, która miała być wykorzystana przy budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Wcześniej, decyzją prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, zawieszeni zostali posłowie Robert Telus, czyli były szef MRiRW oraz Rafał Romanowski, czyli były wiceszef MRiRW.

Rzecznik PiS podkreślił, że działka pod CPK, o której mowa, „wcale nie jest działką strategiczną, ale jedną z wielu branych pod uwagę, jeśli chodzi o przebieg fragmentu infrastruktury kolejowej”.

– Tworzenie wrażenia, że jest strategiczna to okłamywanie społeczeństwa, bo wiemy, że ta władza nie chce tego projektu (CPK) zrealizować – przekazał Bochenek. Jak twierdził, zawsze istnieją narzędzia prawne, aby odzyskać sprzedaną działkę.

Zobacz także: Kaczyński robi czystkę w partii. Telus i Romanowski zawieszeni

Sprzedaż działki pod CPK

Wirtualna Polska napisała w poniedziałek, że w 2023 r. – niedługo przed oddaniem władzy przez PiS Ministerstwo Rolnictwa wydało zgodę na sprzedaż wiceprezesowi prywatnej firmy Dawtona działki o powierzchni 160 ha w miejscowości Zabłotnia, przez którą ma przebiegać linia kolei dużej prędkości z Warszawy do lotniska CPK.

Działka należała wówczas do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Właściciele Dawtony dzierżawili działkę od 2008 r. i bezskutecznie wcześniej ubiegali się o jej wykup. WP przypomina, że w 2023 r., ale jeszcze przed transakcją, firmę odwiedzał ówczesny minister rolnictwa Robert Telus. Ostatecznie transakcja została zawarta 1 grudnia 2023 r., a Dawtona zapłaciła za działkę prawie 23 mln.

Zobacz też: Premier komentuje aferę o działkę. „CPK, czyli cały PiS kradnie”

Prokuratura rozpoczęła śledztwo

W poniedziałek wszczęte zostało śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych z KOWR Oddział w Warszawie w związku z podejrzeniem działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba podał, że chodzi o wyrażenie zgody niezgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ustawy o CPK i ustawy o zarządzaniu mieniem państwowym przy przeniesieniu własności majątku Zabłotnia, znajdującego się pomiędzy Baranowem a Warszawą.

Działka, o której mowa, została sprzedana osobie prywatnej 1 grudnia 2023 roku. Prokuratura zainteresowana jest działaniami poprzedzającymi tę sprzedaż, które obejmują prawie cały 2023 r.

„Umowa sprzedaży, zawarta przez poprzednie kierownictwo KOWR, za zgodą Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 1 grudnia 2023 r., nie zawiera postanowień, które uprawniałyby w obecnym stanie faktycznym i prawnym do wykonania umownego prawa odkupu” – napisał w opublikowanym oświadczeniu KOWR.

Dodał, że od marca 2010 r. nie przysługuje KOWR prawo odkupu „na podstawie obowiązujących przepisów”, zgodnie z wyrokiem TK K 8/08. KOWR przekazał również, że w sierpniu 2025 r. wystąpił do nabywcy działki o jej odsprzedaż w celu przekazania nieruchomości do CPK, ale do dziś nie ma na to zgody nabywcy.

Ośrodek oświadczył również, że jest gotowy do „współpracy z prokuraturą w celu ujawnienia ewentualnych czynów zabronionych przy transakcji, które pozwoliłyby unieważnić sprzedaż”, oraz że Dyrektor Generalny KOWR „wykona niezwłocznie prawo odkupu, jeśli ziści się którakolwiek przesłanka zawarta w akcie notarialnym umowy sprzedaży”.

Zobacz również: Afera ws. CPK. „Jak kraść, to zgodnie z procedurami”

Oświadczenie firmy

Spółka Dawtona nie dzierżawiła i nie była stroną umowy kupna od KOWR działki w Zabłotni, na której zaplanowano budowę linii kolei dużych prędkości do lotniska CPK – podkreśliła spółka w oświadczeniu.

Dawtona poinformowała, że działkę w Zabłotni kupił wiceprezes spółki Piotr Wielgomas; zaapelowała o „niełączenie tematyki nabywania gruntów rolnych przez osobę fizyczną, prowadzącą gospodarstwo rolne z działalnością Dawtona”.

„Spółka nie była stroną umowy dzierżawy przedmiotowej nieruchomości, nie brała udziału w przetargu, oraz nie zabiegała w żaden sposób o nabycie tej nieruchomości przez jakikolwiek podmiot” – podkreśliła Dawtona.

Piotr Wielgomas jest wiceprezesem zarządu spółki Dawtona, jej współwłaścicielem i jednym z beneficjentów rzeczywistych. Cała sprawa – jak zaznaczyła Dawtona – nie dotyczy działalności operacyjnej spółki i nie ma żadnego związku z jej funkcjonowaniem.

Czytaj więcej: Orlen rozlicza byłych szefów. Spółka idzie po odszkodowanie do Obajtka

Aleksandra i Michał Żebrowscy pojechali na egzotyczne wakacje na Jamajkę. Tam zamiast relaksu muszą mierzyć się z groźnym huraganem. Nie wychodzą z hotelu, bo na zewnątrz jest niebezpiecznie. Co dalej? Beata Zatońska

Gmina Kłobuck jest kolejną w regionie częstochowskim, która otrzyma wsparcie budżetu państwa na utylizację niebezpiecznych odpadów. Od kilku lat w hali magazynowej na terenie Kamyka zalegają beczki z chemikaliami.

Gmina Kłobuck jest kolejną w naszym regionie ze wsparciem budżetu państwa na utylizację niebezpiecznych odpadów. Od 2022 roku w hali magazynowej na terenie Kamyka zalegają beczki z chemikaliami.

Polska ortografia jest trudna. Ten quiz to okazja, aby ją poćwiczyć. Poprzeczka jest postawiona bardzo wysoko. Nieliczni zdobędą komplet punktów. Agnieszka Maj

Jak przekazał Bogucki, w ocenie prezydenta nowe przepisy naruszają szereg artykułów Konstytucji RP. Sprawa dotyczy nowelizacji Regulaminu urzędowania sądów powszechnych, która wprowadza zmiany m.in. w funkcjonowaniu systemu losowego przydziału spraw (SLPS).

– W ocenie pana prezydenta Nawrockiego to rozporządzenie narusza szereg przepisów ustawy zasadniczej – powiedział Bogucki podczas konferencji prasowej. – Minister Żurek ma rozmach – dodał, podkreślając, że nie chodzi o pojedynczy przepis, ale o wiele konstytucyjnych zasad, które – zdaniem prezydenta – zostały złamane.

Szef KPRP ocenił, że poprzez rozporządzenie minister sprawiedliwości „w sposób absolutnie bezprawny próbuje zmieniać ustawę” i dlatego prezydent uznał, że konieczna jest kontrola konstytucyjności aktu przez Trybunał. Według Boguckiego nowe regulacje mogą prowadzić do sytuacji, w której „władza wykonawcza politycznym palcem wskazuje sędziów mających orzekać w danej sprawie”.

Czytaj też: Prezydent Nawrocki ujawnia majątek. Dwa mieszkania i kredyt

Pralka Frania, telewizor Rubin, lodówka…to tylko kilka nowinek technologicznych, o których marzyli Polacy w epoce PRL. O sprzęt AGD a tym bardziej RTV łatwo nie było. Powód? W tych samych zakładach, w których był produkowany, wytwarzano również broń. Nietrudno domyślić się, że ta "wystrzałowa" konkurencja miała pierwszeństwo. Marta Kawczyńska

Prokuratura wystąpiła do Sejmu o uchylenie immunitetu Zbigniewowi Ziobrze oraz o zgodę na jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie. Sprawa dotyczy nieprawidłowości wokół Funduszu Sprawiedliwości. Według ustaleń śledczych, były minister miał dopuścić się aż 26 przestępstw. Do sytuacji odniósł się we wtorek minister sprawiedliwości Waldemar Żurek. Aneta Malinowska