Wchodzisz i wiesz

Przed Tobą 10 pytań z wiedzy ogólnej. Rozwiąż quiz i zawalcz o komplet punktów. Nie musisz być geniuszem, żeby tego dokonać. Powodzenia! Michał Ignasiewicz

Sejm skierował do komisji finansów i gospodarki projekt ustawy o rynku kryptoaktywów, tożsamy z wcześniejszym, zawetowanym przez prezydenta. Nowe przepisy mają uregulować rynek kryptoaktywów w Polsce, wzmocnić nadzór Komisji Nadzoru Finansowego oraz wprowadzić surowe kary za naruszenia.

Sejm nie zdołał odrzucić weta prezydenta Karola Nawrockiego wobec tzw. ustawy łańcuchowej. Zabrakło wymaganej większości 3/5 głosów. Oznacza to, że nowe przepisy o ochronie zwierząt i surowe wymogi dotyczące kojców nie wejdą w życie. W głosowaniu nie wziął udziału m.in. prezes PiS Jarosław Kaczyński. Olga Skórko

Sejm nie zdołał odrzucić weta prezydenta Karola Nawrockiego wobec tzw. ustawy łańcuchowej. Zabrakło wymaganej większości 3/5 głosów. Oznacza to, że nowe przepisy o ochronie zwierząt i surowe wymogi dotyczące kojców nie wejdą w życie. W głosowaniu nie wziął udziału m.in. prezes PiS Jarosław Kaczyński. Olga Skórko

Sejm nie odrzucił weta prezydenta Karola Nawrockiego w sprawie tzw. ustawy łańcuchowej. – Niespodzianki nie było, ale PiS pokazał, że brakuje mu charakteru, a doraźna polityka jest ważniejsza od poglądów – powiedział w programie „Pytanie dnia” minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak.

Polska nie zamierza ułatwić rosyjskim skoczkom narciarskim udziału w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich. 10 i 11 stycznia w Zakopanem odbędą się zawody Pucharu Świata. Będzie to jedna z ostatnich okazji, aby zdobyć kwalifikacje umożliwiające start na najważniejszej zimowej imprezie 2026 roku. Jakub Rutnicki, minister sportu i turystyki w rządzie Donalda Tuska zapowiedział, że nie ma jego zgody na występ rodaków Władimira Putina na Wielkiej Krokwi. Michał Ignasiewicz

Polska nie zamierza ułatwić rosyjskim skoczkom narciarskim udziału w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich. 10 i 11 stycznia w Zakopanem odbędą się zawody Pucharu Świata. Będzie to jedna z ostatnich okazji, aby zdobyć kwalifikacje umożliwiające start na najważniejszej zimowej imprezie 2026 roku. Jakub Rutnicki, minister sportu i turystyki w rządzie Donalda Tuska zapowiedział, że nie ma jego zgody na występ rodaków Władimira Putina na Wielkiej Krokwi. Michał Ignasiewicz

„Dzięki aktywnym działaniom uderzeniowym, byliśmy w stanie wyprzeć (Rosjan) z Kupiańska i przejąć kontrolę nad 90 proc. jego terytorium” – napisał Syrski w mediach społecznościowych.

Miasto zostało zajęte przez rosyjskie wojska pod koniec listopada. Jednak działania kontrofensywne armii ukraińskiej doprowadziły jednak do okrążenia rosyjskich oddziałów w centrum oraz odzyskania kontroli na północną i zachodnią częścią Kupiańska.

Rosja kilkukrotnie ogłaszała zajęcie miasta. Pod koniec listopada zaplecze wojskowe nieopodal miasta odwiedził Władimir Putin. Po skutecznej kontrofensywie Ukrainy miasto odwiedził Wołodymyr Zełenski.

Zobacz też: Kolejne miasto pod rosyjskim ostrzałem. Trwa ewakuacja mieszkańców

Dlaczego miasto jest takie ważne?

Kupiańsk to ważny węzeł komunikacyjny na północnym wschodzie Ukrainy. Dodatkowo, miasto leży na ważnej linii obrony ukraińskiego wojska – rzece Oskił.

Według analityków wojskowych zdobycie tego miasta otworzyłoby drogę do ofensywy na Charków, dlatego jest Kupiańsk nazywany jest także jako „militarna brama do obwodu Charkowskiego”. Dzięki zajęciu tego miasta rosyjska armia mogłaby także dążyć do okrążenia reszty ukraińskich twierdz w Donbasie.

Kontrola nad miastem ma także wymiar propagandowy dla obu stron konfliktu. Dzięki kontrofensywie Ukraina udowodniła zachodnim partnerom, że w dalszym ciągu ma zdolności do odbijania terenów. Z drugiej strony Rosja, która dąży do kontroli nad miastem i zaprzecza ukraińskiej kontrofensywie zależy na polepszeniu pozycji negocjacyjnej w potencjalnych rozmowach pokojowych.

„Kreml stara się bagatelizować trwające ukraińskie kontrataki w Kupiańsku, podczas gdy rosyjscy ultranacjonalistyczni blogerzy wojskowi nadal przyznają, że sytuacja sił rosyjskich jest poważna” – czytamy w raporcie Instytutu nad Wojną.

Zobacz także: Kolaborował z Rosją. Były mer Kupiańska w ciężkim stanie po zamachu

Sarah Dzafce to fińska modelka, mająca kosowskie korzenie. Stała się ona bohaterką międzynarodowego skandalu, a wszystko przez zdjęcie, którego nawet sama nie opublikowała. 

Miss Finlandii pozbawiona tytułu. Powodem kontrowersyjny gest

Pod koniec listopada na Instagramie pojawiła się fotka, na której Dzafce w charakterystycznym geście pozuje, robiąc skośne oczy. Do fotki dołączony jest podpis, nawiązujący do jedzenia chińszczyzny. 

Według „Helsinki Times”, zdjęcie zostało pierwotnie udostępnione przez przyjaciółkę Dzafce, a nie przez nią samą, w prywatnej grupie.  Nie zostało wyjaśnione, jak zdjęcie, które było wysłane na prywatną grupę zostało upublicznione. 

Gdy wybuchła afera Dzafce twierdziła tylko, że gest był reakcją na ból głowy i ucisk w oczach podczas kolacji. Dodała, że przyjaciółka dodała podpis bez jej wiedzy. 

Dzafce przeprosiła raz jeszcze, umieszczając wpis w mediach społecznościowych. „Chcę przeprosić szczególnie tych, których ta sytuacja osobiście dotknęła. Wyciągnę wnioski. Jedną z najważniejszych wartości jest szacunek dla ludzi, ich pochodzenia i odmienności” – napisała, dodając że sama była obiektem rasistowskich ataków z racji pochodzenia – jest córką Finki i Kosowianina. 

Zobacz także: Rasistowskie incydenty wobec studentów z Turcji. Apel władz o szacunek

Jej przeprosiny nie zrobiły wrażenia, w sieci pojawiły się komentarze, że to zagrywka PR-owa. 

Na takie tłumaczenia i tak już było za późno, bo fotkę powszechnie uznano za zbyt obraźliwą wobec Azjatów. Organizacja Miss Suomi wydała oświadczenie, potępiając Dzafce i odbierając jej tytuł Miss Finlandii. 

Posłowie partii wchodzącej w skład rządu robią gest „skośnych oczu”

– Szacunek, równość i godność człowieka to wartości, którymi powinna kierować się Miss Finlandii i to nie podlega negocjacjom – tłumaczyła na konferencji przewodnicząca komitetu Miss Suomi, Sunneva Sjogren.

Dzafce poszła o krok dalej – nagrała filmik, w którym przeprasza i to po chińsku, fińsku i angielsku osoby, które mogły się poczuć dotknięte jej gestem. 

Na zmianę decyzji komitetu Miss Suomi nie było już szans. Tytuł miss przyznano pierwszej wicemiss Tarze Lehtonen i to ona będzie reprezentować Finlandię na przyszłorocznym konkursie Miss Universe. 

To nie był koniec, bo zamieszanie stało się politycznym tematem numer jeden. Posłowie tworzącej rząd Partii Finów – Juho Eerola, Kaisa Garedew oraz europoseł Sebastian Tynkkynen opublikowali fotki, na których robią ten sam gest, co Dzafce. 

Sprawdź także: Antyimigranckie zamieszki w Irlandii Północnej. Są ranni policjanci

Skrytykowali ich koalicjanci. Minister edukacji i przewodniczący Szwedzkiej Partii Ludowej w Finlandii Anders Adlercreutz nazwał zachowanie polityków jako „nieodpowiedzialne, dziecinne i głupie”. 

Rząd wisi na włosku – pilne spotkanie koalicjantów

Swoje dorzuciła też Partia Koalicji Narodowej premiera Petteriego Orpo. Pia Kupa, wiceprzewodnicząca klubu parlamentarnego PKN powiedziała, że „jeżeli zachowanie posłów może prowadzić do skojarzeń z rasizmem, to należy położyć temu kres jak najszybciej się da”. 

Sprawa „skośnych oczu” została nawet omówiona na specjalnie zwołanym spotkaniu liderów koalicji. Partia Finów nie została wyrzucona z rządu, bo gdyby tak się stało, to Orpo musiałby szukać nowego koalicjanta, który zapewniłby mu większość. 

To jednak nie koniec. Na niespodziewane problemy zaczęła skarżyć się fińska linia lotnicza Finnair, która prężnie działa na azjatyckim rynku. 

– Otrzymaliśmy kilka komentarzy na koncie Finnair Japan w serwisie X dotyczących tych zdjęć, które są postrzegane jako rasistowskie i dyskryminujące. Przesłanie we wszystkich komentarzach jest takie samo: nie podróżujcie do Finlandii, nie podróżujcie liniami Finnair – poinformował dyrektor ds. komunikacji Finnair Paeivyt Tallqvist .

Przełożona została także prezentacja fińskiego serialu, który w przyszłym roku miał pojawić się w Japonii. 

Zobacz także: Finlandia: Walka z rasizmem. Będą obowiązkowe szkolenia ministrów

– Sprawa rozrosła się lawinowo i wywołała mnóstwo komentarzy. Takie kwestie są tam uważane za bardzo delikatne. W Japonii dobre maniery są ważne, a zaufanie buduje się na wielu poziomach – przekazał producent Ilkka Hynninen. 

Partia Finów: To chińska operacja hybrydowa

Gest „skośnych oczu” szeroko komentują także media w Chinach i Korei Południowej. 

Za takie rozdmuchanie sprawy Jani Maekela, przewodniczący Partii Finów, wini… służby specjalne.

– To może być chińska operacja hybrydowa i to nie jest tylko moja opinia. Podobnego zdania jest wielu ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa – powiedział. 

Komisja Nadzoru Finansowego złożyła zawiadomienia dotyczące podejrzenia popełnienia przestępstwa związanego z wykorzystaniem informacji poufnej w obrocie akcjami Energi. Sprawa dotyczy informacji Orlenu o zwiększeniu zaangażowania w spółce.

Komisja Nadzoru Finansowego złożyła zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na wykorzystaniu informacji poufnej w obrocie akcjami Energi.

Koalicja rządząca chciała odrzucić prezydenckie weto w sprawie ustawy łańcuchowej i namawiała do tego PiS, ale głosów nie wystarczyło. - Prezydent odwrócił wzrok od cierpienia zwierząt, jego weto jest bezduszne - oceniła Monika Wielichowska, wicemarszałkini Sejmu z KO.

Z sondażu CBOS wynika, że prezydent Karol Nawrocki jest politykiem, który cieszy się największym zaufaniem i jest jedynym politykiem, któremu ufa więcej niż połowa Polaków. Zaufanie do prezydenta deklaruje w grudniu 54 proc. ankietowanych, tyle samo co miesiąc wcześniej. O 3 pkt proc. (do 33 proc.) wzrósł odsetek respondentów, którzy mu nie ufają.

Kto jeszcze na podium?

Drugie miejsce na liście najczęściej obdarzanych zaufaniem polityków zajmują ex aequo: wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL) oraz wicepremier, szef MSZ Radosław Sikorski (KO) - uzyskali oni po 45 proc. deklaracji zaufania (wzrost o 1 pkt proc.) i odpowiednio: 27 proc. i 31 proc. negatywnych wskazań.

Na trzeciej pozycji znalazł się prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski (KO) z 42 proc. zaufaniem (spadek o 3 pkt proc. w stosunku do listopada). Trzaskowskiemu nie ufa 40 proc. uczestników sondażu.

CBOS podkreśla, że jedynym politykiem, który w grudniu „zyskał nieco w opinii badanych” jest b. marszałek Sejmu Szymon Hołownia (Polska 2050); zaufanie do niego wynosi 40 proc. (wzrost o 2 pkt proc.); Hołowni nie ufa 35 proc. badanych (spadek o 4 pkt proc).

Zobacz również: Sześć partii w Sejmie, dwóch koalicjantów poza. KO przed PiS

Premier i liderzy Konfederacji

Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się: premier Donald Tusk (KO), któremu ufa tyle samo ankietowanych co w listopadzie - 39 proc., a nieufność wzbudza u 49 proc. pytanych (wzrost o 1 pkt proc.); wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak (Konfederacja) – 37 proc. deklarujących zaufanie i 32 proc. nieufność oraz Sławomir Mentzen (Konfederacja) – 35 proc. wskazań zaufania i 39 proc. nieufności.

Nowy marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty (Nowa Lewica) ma 32 proc. deklaracji zaufania i nieufności; Adrian Zandberg (Razem) – 31 proc. deklaracji zaufania i 24 proc. nieufności; były premier Mateusz Morawiecki (PiS) cieszy się 31 proc. zaufaniem i 52 proc. nieufnością.

Minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak cieszy się 29 proc. zaufaniem i 21 proc. nieufności. Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska uzyskała 26 proc. zaufania i 32 proc. nieufności. Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk cieszy się zaufaniem 26 proc. i nieufnością 13 proc. badanych.

Zobacz także: Ostrzeżenie dla Tuska. Nastroje wyborców studzą optymizm rządu

Ostatnie miejsca w sondażu

Największą nieufność badanych budzi prezes PiS Jarosław Kaczyński (58 proc. – bez zmian w porównaniu do listopada); ufa mu 24 proc. respondentów (spadek o 4 pkt proc.) W nieufności drugie miejsce zajął Grzegorz Braun (Konfederacja Korony Polskiej) – 57 proc. deklaracji (wzrost o 6 pkt proc.) i 24 proc. zaufania. Na trzecim miejscu uplasował się wymieniony już Mateusz Morawiecki (52 proc. - bez zmian).

Według sondażu gorsze od listopadowych okazały się oceny szefa resortu sprawiedliwości Waldemara Żurka, któremu „wraz ze wzrostem rozpoznawalności przybyło przeciwników” – spadek zaufania o 1 pkt proc. do 28 proc. i wzrost nieufności o 5 pkt proc. do 27 proc.

Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska Nałęcz oraz szef MSWiA Marcin Kierwiński mają zaufanie po 22 proc. respondentów; nie ufa im odpowiednio 16 proc. oraz 24 proc.

Ministrowi finansów i gospodarki Andrzejowi Domańskiemu oraz wicepremierowi, ministrowi cyfryzacji ufa po 21 proc. respondentów; kolejno nie ufa im 16 proc. i 18 proc.

Wicemarszałkowi Sejmu Piotrowi Zgorzelskiemu (PSL) ufa 18 proc. badanych, a nie ufa 12 proc. Jednocześnie jest tym politykiem, którego nie zna najwięcej badanych – 54 proc.

Sondaż zrealizowano w dniach 27 listopada-8 grudnia na liczącej 948 osób reprezentatywnej próbie pełnoletnich mieszkańców Polski wylosowanej z rejestru PESEL (w tym 62 proc. metodą CAPI, 24,8 proc. CATI i 13,2 proc. CAWI). 

Zobacz też: Prezydentura Nawrockiego paraliżuje państwo? Polacy nie mają złudzeń

Z badań CBOS wynika, iż Karol Nawrocki jest obecnie liderem rankingu zaufania. Na 2. miejscu ex aequo: Władysław Kosiniak-Kamysz i Radosław Sikorski. Największą nieufność wzbudza prezes PiS Jarosław Kaczyński oraz poseł Grzegorz Braun.

Ukraiński przywódca tradycyjnie skomentował najświeższe wydarzenia w wieczornym (środowym) wystąpieniu opublikowanym w social mediach. 

Moskwa szykuje się na kolejny rok wojny

Zełenski odniósł się m.in. do gróźb Władimira Putina dotyczących okupacji „historycznych ziem” na terytorium Ukrainy bez względu na to, co zostanie ustalone podczas negocjacji. Prezydent Ukrainy podkreśla, że to przesłanie skierowane nie tylko Kijowa, ale do całego świata.

Zobacz także: Ostrzeżenie z Kremla. Rosja może pogrążyć się w wojnie domowej

– Dziś po raz kolejny usłyszeliśmy sygnały z Moskwy, że przygotowują się na przyszły rok jako rok wojny. Te sygnały nie są tylko dla nas. Ważne jest, aby nasi partnerzy to dostrzegli i zareagowali, zwłaszcza ci w Stanach Zjednoczonych, którzy często mówią, że Rosja rzekomo chce zakończyć wojnę. Ale z Rosji płynie zupełnie inna retoryka, wraz z bezpośrednimi rozkazami dla jej armii. Takie nastawienie należy rozpoznać i skonfrontować się z nim – tłumaczył Wołodymyr Zełenski w swym wystąpieniu.

W Brukseli o finansowaniu ukraińskiej armii

Prezydent Ukrainy jasno określa też strategię Kremla, która polega na „symulowaniu” negocjacji. W rzeczywistosci chodzi Moskwie jednak o podbicie i zdominowanie nowych terytoriów.

– Z takimi intencjami Rosja będzie podważać negocjacje, używając języka dyplomatycznego i naciskać na konkretne punkty w planie pokojowym jedynie po to, by zamaskować swoje pragnienie zniszczenia Ukrainy i Ukraińców oraz legitymizować kradzież naszych ziem. A potem będą to inne kraje europejskie, które ktoś w Rosji może kiedyś również nazwać swoimi tak zwanymi „historycznymi ziemiami” – powiedział Wołodymyr Zełenski.

Zobacz także: Putin stawia Zełenskiemu warunek. Tylko wtedy siądzie do negocjacji

Czwartek (18 grudnia) będzie ważnym dniem dla Kijowa, bowiem wówczas rozpocznie się szczyt w Brukseli na którym omawiany ma być m.in. sposób finansowania ukraińskich działań wojennych. Wiele wskazuje na to, że potrzebne będą ogromne fundusze biorąc pod uwagę ostatnią retorykę Kremla.

Aby przyjąć ją ponownie i zarazem odrzucić weto prezydenta, potrzebna była większość 3/5 głosów. Za wnioskiem zagłosowało 246, przeciw 192., żaden nie wstrzymał się od głosu. Potrzebne by przełamać weto były 263 głosy.

W głosowaniu nie wzięło udziału 22 posłów, w tym prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Za odrzuceniem weta zagłosowało 155 posłów z KO, 31 z PSL, 31 z Polski 2050, 21 z Lewicy, czterech z Razem oraz czterech niezrzeszonych. Przeciw głosowało 175 posłów z PiS, 10 z Konfederacji, czterech z Republikanów, dwóch z Konfederacji Korony Polskiej oraz jeden niezrzeszony.

Prezydent Karol Nawrocki na początku grudnia zawetował nowelizację ustawy o ochronie zwierząt, tzw. Ustawę łańcuchową, która zakładała wprowadzenie zakazu trzymania psów na uwięzi. Podkreślił, że choć intencja wzmocnienia ochrony zwierząt jest słuszna i szlachetna, to – jego zdaniem – przepisy były źle przygotowane, a proponowane w ustawie normy dotyczące kojców całkowicie nierealne do spełnienia.  Jednocześnie prezydent skierował do Sejmu własny projekt w tej sprawie.

Zobacz także: Prezydenckie weto ustawy łańcuchowej pod ostrzałem. Sejm szykuje rewanż

Co zakłada „ustawa łańcuchowa”?

Nowelizacja zakładała zakaz trzymania psów na uwięzi oraz definiowała kojec jako miejsce poza lokalem mieszkalnym, z którego nieprzywiązany pies nie może samodzielnie się wydostać.

Właściciele psów mieliby obowiązek zapewnić kojce utwardzone i w przeważającej części zadaszone, o powierzchni co najmniej 10 m kw. dla psa o masie poniżej 20 kg, 15 m kw. dla psa ważącego od 20 do 30 kg oraz 20 m kw. dla psa o masie powyżej 30 kg. Powierzchnia kojca miała być dodatkowo zwiększana wraz z liczbą przebywających w nim zwierząt.

Zobacz też: Protest przeciw wetowaniu ustawy łańcuchowej. Nie ostatni

Rok temu, 17 grudnia 2024, Tauron przedstawił swoją strategię na lata 2025-2035. Zarząd grupy wskazuje, że została ona dobrze przyjęta przez otoczenie, czego dowodem jest wzrost cen akcji spółki w ciągu roku o blisko 130 proc. Przez ostatnie 12 miesięcy nie brakowało jednak momentów trudnych, jak np. dyskusje o przyszłości elektrowni Łaziska i Siersza.

Zgodnie z przyjętą agendą przedświątecznego posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego strona samorządowa przekazała stronie rządowej przyjęte 17 grudnia stanowisko w sprawie finansowania zdań oświatowych. Świątecznie nie było.

Podczas szczytu w Berlinie liderzy Europy i Ukrainy wypracowali wspólne stanowisko w sprawie gwarancji bezpieczeństwa po wojnie. Plan zakłada m.in. utrzymanie 800-tysięcznej armii ukraińskiej oraz powołanie specjalnej misji wojskowej. Jednak prof. Anthony King z Uniwersytetu w Exeter ostrzega: mimo europejskiej jedności, klucz do pokoju wciąż trzyma Donald Trump, którego wysłannicy naciskają na bolesne ustępstwa terytorialne Ukrainy. Olga Skórko

Podczas szczytu w Berlinie liderzy Europy i Ukrainy wypracowali wspólne stanowisko w sprawie gwarancji bezpieczeństwa po wojnie. Plan zakłada m.in. utrzymanie 800-tysięcznej armii ukraińskiej oraz powołanie specjalnej misji wojskowej. Jednak prof. Anthony King z Uniwersytetu w Exeter ostrzega: mimo europejskiej jedności, klucz do pokoju wciąż trzyma Donald Trump, którego wysłannicy naciskają na bolesne ustępstwa terytorialne Ukrainy. Olga Skórko