Wchodzisz i wiesz

Zgodnie z poniedziałkowymi danymi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, we wrześniu odnotowano niewielki wzrost rejestrowanej stopy bezrobocia, która osiągnęła poziom 5,6 procent, co oznacza zwiększenie o 0,1 punktu procentowego w porównaniu do sierpnia. Oznacza to, że na koniec miesiąca w urzędach pracy figurowało 867,6 tysiąca osób. Weronika Papiernik

Właściciele domów jednorodzinnych mają ostatnią szansę, aby uzyskać dofinansowanie do kotłów gazowych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił dedykowany, uzupełniający nabór w programie Czyste Powietrze. Dotyczy on inwestycji zrealizowanych i opłaconych w drugiej połowie 2024 roku (między 28 maja a 31 grudnia). Złożenie wniosku możliwe jest tylko do 15 października 2025 roku lub do wyczerpania środków. To ostatnia szansa na wsparcie kotłów gazowych ze środków unijnych, ponieważ od 2025 roku program koncentruje się wyłącznie na OZE. Olga Papiernik

"Program dał nam przede wszystkim bardzo dużo znajomości z ludźmi z branży, zdolnymi muzykami. Zawarliśmy wiele przyjaźni. Niektóre owocują wspólnymi projektami" - mówi Jacek Hoduń z zespołu eLove. To grupa, która brała udział w programie "Must be the music" a dziś ma na koncie takie hity jak "Zabiorę to co chcę”, Masz prawo tu być”, „Gofr czy Ciastko”, „Pies i Kot” czy "Nie ma hajsu”. Właśnie ukazał się ich teledysk do piosenki „Raz, dwa, trzy”. Marta Kawczyńska

Interwencją Straży Marszałkowskiej oraz sporządzeniem notatki dla marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej zakończył się incydent w restauracji w hotelu poselskim. Jak ustaliła "Rzeczpospolita", wydarzenie miało miejsce podczas świętowania przez polityków Prawa i Sprawiedliwości zaprzysiężenia Karola Nawrockiego na urząd prezydenta. Agnieszka Maj

Interwencją Straży Marszałkowskiej oraz sporządzeniem notatki dla marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej zakończył się incydent w restauracji w hotelu poselskim. Jak ustaliła "Rzeczpospolita", wydarzenie miało miejsce podczas świętowania przez polityków Prawa i Sprawiedliwości zaprzysiężenia Karola Nawrockiego na urząd prezydenta. Agnieszka Maj

Zablokowane są dwie autostrady w Niemczech od strony Polski. Na drogach od strony Wrocławia i Poznania doszło do poważnych wypadków.

Na A13 między Olszyną a stolicą Niemiec zginął polski kierowca ciężarówki. Utrudnienia potrwają długo, ponieważ na drogę wylał się spożywczy olej. Niemieckie media informują, że do wypadku doszło w poniedziałek ok. godz. 7 rano w pobliżu miejscowości Lübbenau.

Jedna osoba zginęła też w wypadku na autostradzie między Świeckiem a Berlinem.

W obu tych miejscach policja kieruje na objazdy.

Czytaj też: W środku nocy wjechali w dom, a później w słup. W aucie młodzi ludzi

Rządowy bon ciepłowniczy nie obejmie wszystkich. Problem pominiętych odbiorców ma rozwiązać specjalny zespół powołany przez Ministerstwo Energii.

Bumech podpisał umowę ze szwedzką firmą Nordic Air Defence AB (NAD), dotyczącą nawiązania współpracy w zakresie produkcji i integracji bezzałogowych systemów powietrznych (dronów) jako systemów wsparcia dla pojazdów opancerzonych.

Czytaj również: Tykająca bomba ekologiczna. Urzędnicy i prokuratura umywają ręce

Po prostu Damian swoim hitem rozgrzeje tę jesień. Artysta powraca z nowym singlem "Mamy czas". Teledysk do piosenki powstawał w jednym z ulubionych kurortów Polaków. Gdzie dokładnie? Marta Kawczyńska

Początek tygodnia upłynie pod znakiem zachmurzenia i deszczu, jak wynika z prognozy synoptyk IMGW, Doroty Pachochy. W poniedziałek i wtorek na termometrach zobaczymy umiarkowane wartości, od 12 do 16°C, a przejaśnienia są możliwe głównie na wschodzie kraju. Weronika Papiernik

Gmina może żądać od mieszkańca uiszczenia opłaty adiacenckiej, jeśli wykaże, że wskutek zrealizowanej w pobliżu działki gminnej inwestycji wzrosła wartość  nieruchomości prywatnej.

Zamiast pojedynczych ładowarek – wielostanowiskowe huby o mocy ponad 1 MW. Orlen przebudowuje swoją strategię elektromobilności, by stworzyć sieć szybkiego ładowania obejmującą całą Polskę – od Bałtyku po Tatry. Korzystając z doświadczeń z rynku niemieckiego, koncern chce, by podróż samochodem elektrycznym była tak samo wygodna jak autem spalinowym.

Zamiast pojedynczych ładowarek – wielostanowiskowe huby o mocy ponad 1 MW. Orlen przebudowuje swoją strategię elektromobilności, by stworzyć sieć szybkiego ładowania obejmującą całą Polskę – od Bałtyku po Tatry. Korzystając z doświadczeń z rynku niemieckiego, koncern chce, by podróż samochodem elektrycznym była tak samo wygodna jak autem spalinowym.

Marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl reprezentował misję gospodarczą Podkarpacia podczas Polsko-Japońskiego Forum Inwestycyjnego. Region ten ma duże znaczenie dla Japończyków jako brama do Ukrainy. Jednak, jak podkreślał marszałek w rozmowie z Portalem Samorządowym, główne zadanie władz samorządu powinno polegać na ustanowieniu partnerskich stosunków z biznesem Kraju Kwitnącej Wiśni, a nie jedynie dostarczeniu bazy wypadowej na Ukrainę.

Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego rentowność obrotu netto w polskich firmach w 2024 r. spadła do 3,4 proc., a udział firm osiągających zysk zmniejszył się do 77,2 proc. To oznacza, że niemal co czwarta firma zakończyła ubiegły rok stratą.

Dzień Edukacji Narodowej, potocznie nazywany Dniem Nauczyciela, obchodzony jest od 1972 roku. To oficjalne święto oświaty i szkolnictwa wyższego, zapisane w konkretnej ustawie – Karcie praw i obowiązków nauczyciela. W dokumencie tym określono, że 14 października jest dniem wolnym od zajęć dydaktycznym, ale nie od pracy dla nauczycieli. Organizowane są wtedy zajęcia opiekuńcze albo uroczyste akademie.

Zgodnie z przepisami dyrektor szkoły odpowiada tego dnia za zapewnienie uczniom opieki.

W 2025 roku Dzień Nauczyciela wypada we wtorek 14 października. PKP Intercity poinformowało, że tego dnia uczniowie, studenci oraz nauczyciele będą mogli podróżować pociągami za symboliczną złotówkę. Szczegóły na stronie przewoźnika.

Zobacz też: Hity z Gdyni na dużym ekranie. Najważniejsze premiery kinowe tej jesieni

Medal Komisji Narodowej – dla kogo?

W Dniu Nauczyciela odbywają się też uroczystości, w trakcie których Minister Edukacji Narodowej oraz kuratorzy wręczają odznaczenia. Najwyższym wyróżnieniem przyznawanym nauczycielom jest Medal Komisji Edukacji Narodowej. 

Nauczyciele mogą otrzymać go za wieloletnią, wzorową pracę dydaktyczną i wychowawczą, osiągnięcia zawodowe oraz zaangażowanie w życie szkoły. Medal przyznawany jest też m.in. dyrektorom wdrażającym nowatorskie rozwiązania, autorom wybitnych prac pedagogicznych i podręczników czy działaczom społecznym, których działalność wydatnie przyczynia się do rozwoju oświaty.

Dlaczego Dzień Nauczyciela to 14 października?

Data nie jest przypadkowa. To właśnie 14 października 1773 roku powołano do życia Komisję Edukacji Narodowej (KEN) – pierwsze w Europie ministerstwo zajmujące się sprawami oświaty. Jego zadaniem było zreformowanie szkolnictwa po „przejęciu” go od zakonu jezuitów, który wcześniej zarządzał większością szkół w kraju. KEN zmodernizowała programy nauczania, unowocześniła podręczniki i wprowadziła świeckie treści edukacyjne.

Zobacz też: Przerwa świąteczna jak ferie. Wolne dni w roku szkolnym 2025/26

Dzień Nauczyciela na świecie

Święto nauczycieli funkcjonuje też w wielu innych krajach. Nasi południowi sąsiedzi, czyli Czesi i Słowacy, obchodzą je 28 marca, w dniu urodzin Jana Amosa Komenskiego, wybitnego XVII-wiecznego czeskiego pedagoga. W Stanach Zjednoczonych jest to święto ruchome, obchodzone we wtorek po pierwszym tygodniu maja. Na Białorusi i Ukrainie obchodzą je w pierwszą niedzielę października.

Istnieje też Światowy Dzień Nauczyciela, ustanowiony w 1994 roku przez ONZ. Przypada na 5 października na pamiątkę podpisania w 1966 r. „Rekomendacji w sprawie statusu nauczyciela”, opracowanej przez UNESCO i Międzynarodową Organizację Pracy. Tego dnia nauczyciele mają swoje święto m.in. w Rosji, Niemczech i na Litwie.

Ołeh Aleksandrow, przedstawiciel ukraińskiej Służby Wywiadu Zagranicznego, podał w rozmowie z Ukrinform, że dostawy z Korei Północnej stanowią od 35 do 50 procent pocisków artyleryjskich kalibrów 122 i 152 mm używanych przez armię Federacji Rosyjskiej. Weronika Papiernik

Thunberg była w grupie liczącej 470 aktywistów zmierzających do Strefy Gazy 42 jachtami w ramach Globalnej Flotylli Sumud. W nocy ze środy na czwartek jednostki zostały przechwycone przez izraelską marynarkę wojenną.

Represje na aktywistach

Do poniedziałku deportowano 170 aktywistów. Ci, którzy pozostali w Izraelu, byli przetrzymywani w areszcie w warunkach, które ich pełnomocnicy prawni opisują jako niespełniające standardów.

Według zeznań przekazanych grupie pomocy prawnej Adalah zatrzymanym aktywistom odmówiono niezbędnego leczenia i podaje się im „rażąco niewystarczające” ilości jedzenia i wody. Aktywiści twierdzą, że byli pozbawiani możliwości snu, popychani, krępowani oraz przetrzymywani w klatkach. Ponadto obrażano ich – przekazał w niedzielę hiszpański prawnik Rafael Borrego.

Rzecznik izraelskiego ministerstwa spraw zagranicznych odparł te zarzuty. W niedzielę Izrael oświadczył, że prawa aktywistów są „w pełni przestrzegane”, nie użyto wobec nich siły fizycznej i wszyscy zatrzymani mieli dostęp do wody, jedzenia i toalety.

Z relacji wynika, że Thunberg była traktowana szczególnie surowo. Szwedzka aktywistka nie mogła spotkać się z prawnikiem podczas pobytu w areszcie w niedzielę po południu – przekazał izraelski portal.

W niedzielę wieczorem hiszpańska aktywistka pogryzła członka personelu medycznego eskortującego ją z badania lekarskiego w ramach przygotowań do deportacji – poinformował Times of Israel, opierając się na doniesieniach służb więziennych. Incydent miał opóźnić deportację aktywistki, ponieważ ta sprawa zostanie skierowana do sądu.

Minister sprawiedliwości Izraela Jariw Lewin poinformował, że spośród 309 osób nadal przebywających w areszcie w Izraelu 200 ma zostać wydalonych w ciągu najbliższych 24 godzin.

Zobacz także: Flotylla z pomocą zatrzymana przez Izrael. Poseł Sterczewski „został porwany”

Strajk głodowy aktywistów

Grupa organizatorów flotylli, Waves of Freedom, poinformowała, że część zatrzymanych aktywistów ogłosiła strajk głodowy i wydają się osłabieni – przekazała agencja Reutera. Ze wpisu w serwisie X wynika, że protest podjęły 42 osoby.

Władze Izraela wielokrotnie oskarżały flotyllę o to, że służy celom palestyńskiego ugrupowania terrorystycznego Hamas, i podkreślały, że utrzymuje blokadę zgodnie z prawem. Legalność tego posunięcia jest jednak od lat przedmiotem sporów.

Przejęcie flotylli wywołało falę demonstracji w europejskich miastach, m.in. w Rzymie, Neapolu, Barcelonie, Paryżu, Dublinie, Genewie, Berlinie, Stambule i Atenach. Wiece zorganizowano także w Buenos Aires, Meksyku i Karaczi. W piątek we Włoszech zorganizowano strajk generalny w obronie flotylli, a na ulice wyszło ponad 2 mln demonstrantów.

Zobacz też: Ruch Izraela. Prawie 140 osób z flotylli deportowanych, wśród nich Polka

Rzecznik Kremla skomentował w ten sposób liczne incydenty związane z pojawianiem się dronów nad przestrzenią powietrzną państw NATO. Wszystkie agencje wywiadowcze i europejscy politycy są jednak zgodni, że odpowiedzialna za naruszenia jest Rosja.

Fala dronów nad Europą

Ostatnio drony zaobserwowano w Norwegii m.in. nad wojskową bazą lotniczą w Oerland, w okolicy platformy wiertniczej Sleipner na Morzu Północnym i w strefie lądowania lotniska w Broeynoeysund. 23 września z tego samego powodu przez kilka godzin był zamknięty port lotniczy Oslo-Gardermoen.

W ostatni weekend zakłócona została także lotniska w Monachium. Niemiecka policja potwierdziła, że nocy z piątku na sobotę zaobserwowano dwa drony nad portem lotniczym. Wcześniej agencja dpa informowała, że z powodu zagrożenia dronowego zamknięte zostały obydwa pasy startowe.

Zobacz także: Kolejny atak terrorystyczny Rosjan. Celem ośrodek opieki okołoporodowej

Kanclerz oskarża Rosję

Sprawę skomentował kanclerz Niemiec, Freidrich Merz, który stwierdził, że to „Rosja stoi za większością tych lotów dronów”.

– Badamy tę sprawę, niezależnie od tego, skąd pochodzi. Jest to poważne zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa – podkreślił niemiecki polityk.

Rzecznik Kremla, Dmitrij Pieskow odniósł się do oskarżeń, nazywając je „bezpodstawnymi”.

– W Europie jest wielu polityków, którzy obecnie mają tendencję do bezpodstawnego i bezkrytycznego obwiniania Rosji za wszystko. Tak postrzegamy te wypowiedzi – zaznaczył Pieskow.

Najnowsza linia Kremla podważana została przez amerykański dziennik „New York Times”. Gazeta powołuje się m.in. na liczne źródła w administracjach państw zachodnich. Według tej relacji Rosja celowo kieruje drony nad europejskie lotniska. Priorytetem dla Kremla mają być porty lotnicze, które używane są jako bazy do przerzutu sprzętu wojskowego do Ukrainy.

Zobacz też: Latały nad bazą wojskową. Francja bada incydent z dronami