Wchodzisz i wiesz

W poniedziałek dyżurny Straży Miejskiej w Częstochowie odebrał w krótkim czasie 5 telefonicznych zgłoszeń o łabędziu, który szedł ul. św. Jadwigi i spowalniał ruch aut. Dyżurny o fakcie powiadomił patrol Straży Miejskiej, a także częstochowskie schronisko dla zwierząt.

Dwie kobiety, które przejeżdżały autem „zagoniły” łabędzia na jedną z pobliskich posesji, którą udostępnił właściciel. Strażnicy miejscy zaopiekowali się łabędziem i przekazali go pracownikom schroniska.

Ptak wkrótce trafił na wolność i do swojego naturalnego środowiska.

Źródło: Straż Miejska w Częstochowie

Ten quiz z historii nie jest tylko dla olimpijczyków. To są daty, które każdy powinien znać. Mniej niż połowa punktów będzie oznaczać, ze masz spore braki w edukacji. Powodzenia! Michał Ignasiewicz

Megahit kina akcji "Mission Impossible – The Final Reckoning" zarobił w kinach na całym świecie 600 milionów dolarów. W drugiej połowie września najnowsza część kultowych przygód agenta Ethana Hunta trafiła do wybranych wypożyczalni VOD, a teraz jest już dostępna w sześciu serwisach. Gdzie najtaniej? Piotr Kozłowski

Gotowy na intelektualną przygodę? Przygotuj się na podróż przez zakamarki wiedzy, która sprawi, że nawet najbardziej dociekliwi umysły zastanowią się dwa razy. Przed tobą nie jest zwykły quiz. To wyzwanie, które sprawdzi Twoją wiedzę ogólną. 15 pytań i odpowiedzi tak lub nie. Dasz radę? Przekonaj się! Anna Kot

Delta Air Lines poinformowała w oświadczeniu, że doszło do „kolizji przy niskiej prędkości” między lotem Endeavour Air 5047, przylatującym z Charlotte w Karolinie Północnej, a lotem Endeavour 5155, który miał odlecieć do Roanoke w Wirginii. Endeavour jest spółką zależną Delty.

Władze portowe Nowego Jorku i New Jersey przekazały, że do incydentu doszło tuż przed godziną 22:00 czasu wschodniego. Według wstępnych ustaleń skrzydło samolotu lotu 5155 zahaczyło o kadłub maszyny wykonującej lot 5047.

Co z pasażerami?

Linia lotnicza poinformowała, że jedna ze stewardes odniosła lekkie obrażenia. Ratownicy medyczni udzielili jej pomocy na miejscu, a następnie przewieziono ją do szpitala.

Na pokładzie lotu Endeavour do Roanoke znajdowały się 32 osoby – 28 pasażerów i czterech członków załogi. W samolocie lotu z Charlotte podróżowało 61 osób, w tym 57 pasażerów i czterech członków załogi.

Producent CBS News, który znajdował się wśród pasażerów lotu 5047, nagrał telefonem komórkowym uszkodzone skrzydło drugiej maszyny. Na nagraniu słychać również pilota informującego pasażerów przez interkom: „Wygląda na to, że inny samolot się z nami zderzył”.

Przyczyny incydentu nie są na razie znane. 

Czytaj także: Flotylla z pomocą dla Gazy zatrzymana przez Izrael. „Poseł Sterczewski został porwany”

Dalsze działania i reakcja władz

Władze portowe podkreśliły, że zdarzenie nie miało wpływu na funkcjonowanie lotniska. Pasażerów obu samolotów odprowadzono do podstawionych autobusów. Delta zapewniła, że osoby, które tego potrzebują, otrzymają zakwaterowanie w hotelach, a także nowe rezerwacje lotów na czwartek.

„Zespoły Delta w naszym hubie New York-LaGuardia pracują nad tym, aby zapewnić opiekę klientom po kolizji dwóch samolotów Delta Connection obsługiwanych przez Endeavour Air podczas kołowania.

Delta będzie współpracować z odpowiednimi organami w celu ustalenia przyczyn zdarzenia, ponieważ bezpieczeństwo naszych klientów i pracowników jest priorytetem. Przepraszamy za zaistniałą sytuację” – przekazano w oświadczeniu linii lotniczej.

Czytaj także: Reakcja UE na rosyjskie ataki. Powstanie „mur dronowy”

Eksperci zaznaczają, że sama zgoda na przekazywanie danych wywiadowczych oznacza kluczową zmianę w podejściu Białego Domu. Ujawnianie tak szczegółowych informacji ma ułatwić Ukrainie precyzyjne planowanie operacji przeciwko rosyjskiej infrastrukturze.

Decyzja ta zapadła tuż przed publiczną deklaracją Trumpa w mediach społecznościowych, w której stwierdził, że Ukraina jest w stanie zwyciężyć i odzyskać swoje terytoria.

Według ustaleń Wall Street Journal, amerykańska administracja rozważa także przekazanie Ukrainie nowoczesnego uzbrojenia dalekiego zasięgu. Wśród potencjalnych dostaw pojawiają się rakiety Tomahawk oraz Barracuda, które pozwolą uderzać w cele głęboko na terytorium Rosji. Ostateczna decyzja w tej sprawie nie zapadła, choć temat miał być już „dyskutowany na wysokim szczeblu”.

Ostrzeżenia Putina

Rosyjski prezydent Władimir Putin ostrzegł, że użycie zachodnich rakiet o dużym zasięgu przeciwko Rosji będzie równoznaczne z bezpośrednim zaangażowaniem NATO i Stanów Zjednoczonych w konflikt. Podkreślił, że Ukraina samodzielnie nie ma możliwości przeprowadzania tego rodzaju operacji. Jego zdaniem takie działania byłyby dowodem na to, że Zachód faktycznie walczy z Moskwą.

Z kolei Wołodymyr Zełenski, po spotkaniu z Donaldem Trumpem pod koniec września, wyraźnie zasugerował nadciągającą możliwość uderzeń w rosyjskich urzędników i instytucje.

Zapowiedź Zełeńskiego

Zaznaczył, że elita Kremla powinna liczyć się z konsekwencjami, jeśli nie zakończy działań wojennych. Ukraiński prezydent stwierdził nawet, że „rosyjscy politycy będą musieli wiedzieć, gdzie znajdują się schrony przeciwlotnicze”.

Kijów już wcześniej zabiegał o pozyskanie rakiet Tomahawk od USA, jednak bez skutku. Prośby te pojawiały się zarówno w ubiegłym roku w rozmowach z Joe Bidenem, jak i latem bieżącego roku. Do tej pory Ukraina nie otrzymała takiego uzbrojenia, a wcześniejsze decyzje amerykańskiej administracji ograniczały jej możliwości wykorzystywania pocisków dalekiego zasięgu do ataków na cele w Rosji.

Czytaj także: Donald Trump do generałów o wszystkim. Statki brzydkie, a „miasta jako poligony”

„Jedna z wersji zakłada, że rosyjski wywiad wojskowy GRU szykował akty terroru z użyciem dronów i puszek, w których zamiast kukurydzy był silny materiał wybuchowy” – mówią cytowani przez gazetę informatorzy związani z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Prokuraturą Krajową.

Operacja miała być prowadzona na terenie Polski, Litwy i Niemiec, a opierać się na wykorzystaniu puszek po kukurydzy konserwowej, w których znajdywał się silny materiały wybuchowy. Puszki takie służby odnalazły – jak donosi dziennik – między innymi na cmentarzu na Litwie.

Domniemany kurier rosyjskiego wywiadu miał przewozić puszki, części do dronów i karty SIM

„GW” opisuje historię zatrzymania przez ABW Władysława G., domniemanego kuriera rosyjskiego wywiadu, który według ustaleń miał przewozić puszki z materiałami wybuchowymi, a także części do dronów i karty SIM między Litwą, Polską i Niemcami.

CZYTAJ TEŻ: Statek floty cieni u wybrzeży Francji. Na pokład weszli żołnierze

„ABW zapewnia, że jej funkcjonariusze prowadzą na bieżąco rozpoznanie osób i zdarzeń, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa Polski. O szczegółach nie informuje” – pisze gazeta. Jak dodano, zatrzymanemu Władysławowi G. grozi dożywocie, a Prokuratura Krajowa chce do końca roku zakończyć śledztwo w tej sprawie.

Amerykańscy analitycy ostrzegają przed rosyjskim i białoruskim sabotażem

Służby specjalne Rosji i Białorusi mogą przeprowadzić operacje sabotażowe wobec infrastruktury krytycznej w Polsce i wysłać drony, oskarżając o to Ukrainę – ostrzega tymczasem w najnowszej analizie amerykański Instytut Studiów nad Wojną (ISW).

30 września Służba Wywiadu Zagranicznego Rosji (SWR) wysunęła bezpodstawne twierdzenie, że Ukraina przygotowuje się do przeprowadzenia ataku pod fałszywą flagą na infrastrukturę krytyczną w Polsce, by wmieszać w to Rosję i Białoruś. Według ISW Kreml mógł polecić służbie wydanie takiego komunikatu, żeby uniknąć odpowiedzialności za możliwą przyszłą rosyjską i białoruską operację sabotażową wymierzoną w Polskę.

ISW: Rosja przygotowuje warunki, żeby oskarżyć Ukrainę o przyszłe ataki

Waszyngtoński ośrodek podkreślił, że Kreml często wykorzystuje SWR do rozpowszechniania nieuzasadnionych twierdzeń na temat ataków w ramach kampanii dezinformacyjnych, które mają na celu osłabienie wsparcia dla Ukrainy i zasianie wątpliwości w sprawie rosyjskich prowokacji wobec krajów NATO.

Jak czytamy w analizie, Kreml najprawdopodobniej przygotowuje środowisko informacyjne, żeby oskarżyć Ukrainę o przyszłe ataki, które Rosja sama może przeprowadzić przeciwko Polsce albo innym krajom NATO.

26 września Rosja w podobny sposób próbowała obarczyć Ukrainę winą za niedawne wtargnięcie dronów w przestrzeń powietrzną Polski i Rumunii. To – według Kremla – miało wywołać wojnę między NATO i Rosją. Polskie oraz rumuńskie władze powiązały incydenty dronowe z Rosją.

CZYTAJ TEŻ: Prezydent Nawrocki opowiedział o Piłsudskim. Zacharowa szaleje

Elon Musk, do którego należy 12,4 proc. udziału w Tesli oraz sześć innych spółek technologicznych, posiada majątek wynoszący prawie pół biliona dolarów netto. To – według Forbesa – czyni go najbogatszym człowiekiem w historii.

Michał Probierz aktualnie jest bezrobotny. Były opiekun piłkarskiej reprezentacji Polski ma mnóstwo czasu, by grać w ulubionego golfa. To się jednak wkrótce może zmienić. 53-letni szkoleniowiec jest jednym z kandydatów do funkcji selekcjonera jeden z europejskich drużyn narodowych. Michał Ignasiewicz

Na pytanie o ocenę działalności prezydenta, odpowiedź „zdecydowanie dobrze” wskazało 38 procent ankietowanych, zaś na „raczej dobrze” – 13,6 procent.

Oceny negatywne prezydent zebrał od 38 proc. respondentów – w tym 23,3 procent ankietowanych wskazało na odpowiedź „zdecydowanie źle”, a 14,7 proc. na „raczej źle”. Pozostali respondenci (10,4 proc.) wskazało na odpowiedź „nie wiem/trudno powiedzieć”.

Dobry wynik Nawrockiego

„W zestawieniu z wcześniejszym sondażem dotyczącym premiera Donalda Tuska Karol Nawrocki wypada lepiej. Tusk zebrał 39,7 proc. ocen pozytywnych, podczas gdy Nawrocki przekroczył próg 51 proc.” – napisano w portalu.

Badanie IBRiS dla Onetu zostało zrealizowane w dniach 19-20 września 2025 r. metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI) na próbie badawczej 1,1 tys. dorosłych Polaków.

Czytaj też: Mniej niezadowolonych z sytuacji w kraju. Nastroje najlepsze od ponad roku

Węgiel kamienny sukcesywnie tanieje. Jego cena na europejskim rynku w Rotterdamie spadła poniżej 100 dolarów za tonę i obecnie balansuje nieco powyżej 90 dolarów. Jeśli przebije tę granicę, będzie to najniższy poziom notowań od 2021 roku.

„Robimy wszystko, by przeciwdziałać zagrożeniom. Sytuacja jest poważna – staramy się opinii publicznej uświadamiać, że Polska jest państwem zagrożonym. Drony, akty dywersji – wiadomo, kto za tym stoi” – powiedział minister MSWiA Tomasz Siemoniak w „Gościu Poranka”.

Złodzieje ze Śląska przez kilka miesięcy okradali prywatną firmę w Myszkowie. Właściciel zorientował się, że nocami ma nieproszonych gości, gdy zobaczył plamę oleju, tam, gdzie nie powinno jej być.

"Heweliusz" to w tej chwili najbardziej wyczekiwany polski serial. Opowiada o katastrofie tytułowego promu w 1993 roku na Bałtyku. Dramat katastroficzny w odcinkach przygotowała ekipa odpowiedzialna za polski hit serialowy Netflixa "Wielka woda". Okazuje się, że wybrańcy będą mogli obejrzeć dwa pierwsze odcinki serialu jeszcze przed premierą na platformie streamingowej! Piotr Kozłowski

Na Koalicję Obywatelską w wyborach do Sejmu zagłosowałoby 30 procent ankietowanych; 28,5 proc. respondentów swój głos oddałoby na Prawo i Sprawiedliwość – wynika z opublikowanego w czwartek sondażu poparcia dla partii politycznych, przeprowadzonego przez United Surveys dla Wirtualnej Polski. Aneta Malinowska

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" zaapelowała do MEN o pilne rozwiązanie problemu godzin ponadwymiarowych. Okazało się, że po zmianach w Karcie nauczyciela wprowadzonych przez MEN, nauczycielom przepadają pieniądze za niezrealizowane godziny. Agnieszka Maj

Nowa edycja European Abortion Policy Atlas, czyli raportu podsumowującego dostępność aborcji w Europie, została opublikowana 24 września. Zespół ekspertów przyjrzał się ponad 30 czynnikom, które wpływają na możliwość terminacji ciąży w kilkudziesięciu krajach Europy, biorąc pod uwagę stan prawny, jakość i techniki świadczonej opieki aborcyjnej, zgodności przepisów z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia oraz podejmowanie przez władze działań edukacyjnych. Nad dokumentem przygotowanym przez European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF) pracowało grono specjalistów, w którym w tym roku po raz pierwszy znalazła się Fundacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz ASTRA Network. 

Dwie Europy

Najwyżej w zestawieniu znalazła się Szwecja (94,6 proc.), Francja (85,2 proc.) i Holandia (80,3 proc.). "Te kraje są liderami regionu z mocnymi rozwiązaniami prawnymi, które w pełni dekryminalizują aborcję, zapewniają szeroką dostępność, ubezpieczenie zdrowotne oraz informacje" – brzmi fragment raportu. Na drugim biegunie znalazła się Andora, Malta i Polska. Tu dostępność aborcji wynosi nieco ponad 18 proc. Przyczyn takiego stanu rzeczy eksperci upatrują w restrykcyjnym prawie, braku rzetelnej edukacji oraz dostępu do informacji. 

„Polki walczą nie tylko z nieludzkim prawem, ale też rzeczywistością systemu, który dodatkowo utrudnia im egzekwowanie przepisów. Potrzeba uzyskania zaświadczenia psychiatrycznego, kolejne wizyty, koszty, niepewność potraktowania przy przyjęciu na oddział – to wszystko wpływa na możliwości legalnego przerwania ciąży w Polsce. Tego rodzaju kwestie, niewidoczne bezpośrednio w ustawach i kodeksach, Atlas Aborcyjny bierze pod uwagę” - mówi cytowany przez FEDERĘ Mateusz Bieżuński, prawnik i jeden z ekspertów Atlasu.

Jak podkreśla Fundacja, w publikacji uwzględnione zostały standardy międzynarodowe, w tym wytyczne aborcyjne WHO z 2022 roku, rezolucje Parlamentu Europejskiego i Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. „W kontekście polskim warto przypomnieć też decyzję Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet, który rok temu wskazał, że legislacja antyaborcyjna w naszym kraju powoduje „poważne i ciągłe naruszenia praw człowieka, prowadząc do cierpienia i narażając na nieludzkie traktowanie miliony kobiet w Polsce” – pisze FEDERA. 

Czytaj też: List otwarty Polek do prezydenta. „Polityka służbą, a nie widowiskiem”

Dane pokazują ogromną dysproporcję między Europą Wschodnią i Zachodnią. „Kraje takie jak Austria, Finlandia, Francja czy Norwegia wprowadziły w ostatnim czasie zmiany mające na celu zabezpieczenie praw reprodukcyjnych na poziomie państwowym, chroniąc przy tym potrzeby i bezpieczeństwo potrzebujących aborcji. Tymczasem Białoruś czy Gruzja aktywnie utrudniają dostęp do terminacji ciąży przez nieuzasadnione medycznie wymagania systemowe, Polska nie jest w stanie zliberalizować przepisów mimo zmiany rządu, a Słowacji grozi wręcz zaostrzenie prawa. Polaryzacja jest oczywista, co bardzo niepokojące zwłaszcza dla mieszkanek naszego regionu” – komentowała koordynatorka ASTRA Network Ewa Szymera.

„Dokładnie jak za PiS-u”

W Polsce do 2020 roku, czyli wyroku Trybunału Konstytucyjnego uznającego przesłankę embriopatologiczną (dopuszczającą przerwanie ciąży w sytuacji, w której u płodu stwierdzono poważne i/lub nieuleczalne wady) za niezgodną z konstytucją, obowiązywał tzw. „kompromis aborcyjny” z 1993 roku. Ustawa dopuszczała terminację ciąży w trzech przypadkach: jeśli ciąża jest wynikiem czynu zabronionego (gwałtu lub kazirodztwa), stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia kobiety oraz jeśli u płodu wykryto poważne i/lub letalne wady. Obecnie funkcjonują tylko te dwie pierwsze przesłanki, choć w praktyce bardzo trudno jest uzyskać legalną aborcję zwłaszcza w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia kobiety. Chodzi m.in. o nieuzasadnione medycznie bariery, jak choćby konieczność oczekiwania czy odbycia konsultacji psychologicznych. Choć w Sejmie znajdują się trzy projekty dotyczące ustawy aborcyjnej - w tym dwa postulujące liberalizację prawa - rządząca koalicja nie jest w stanie uzyskać dla nich większości, szczególnie zważywszy na fakt, że część koalicji opowiada się za powrotem do „kompromisu”.

– Oczywiście, że nie jestem zdziwiona wynikami raportu. Jak zwykle Polska ma w nosie połowę społeczeństwa, czyli kobiety. Polska nic nie robi, żeby w sposób cywilizowany dało się tu żyć – to wynika z tego raportu. Jest dokładnie tak jak za PiS-u, panowie zawsze znajdują jakieś wytłumaczenie, wciąż słyszymy „ale, ale, ale”. To wciąż jest pisowskie podejście do faktów, danych, raportów instytucji międzynarodowych – komentuje raport Marta Lempart z Ogólnopolskiego Strajku Kobiet. 

Cena? Życie kobiet

Owo podejście, o którym mówi Lempart, w połączeniu z rygorystycznym prawem (anty)aborcyjnym, to śmiertelnie niebezpieczna mieszanka. W mediach wciąż pojawiają się historie kobiet, które – choć potrzebowały aborcji i spełniały legalne przesłanki do zabiegu – nie mogły wyegzekwować świadczenia. Tak było w przypadku Pauliny, która w ubiegłym roku dowiedziała się, że płód, który nosi, ma nieuleczalne wady genetyczne. Lekarze zwlekali, odsyłali pacjentkę. Czas mijał. Kiedy w końcu psychiatra, polecona przez jedną z fundacji zajmujących się prawami reprodukcyjnymi, wystawiła zaświadczenie o tym, że u kobiety z powodu ciąży i stanu płodu występuje zagrożenie zdrowia i życia, szpital je zakwestionował. Jak mówi Paulina, przeszła przez piekło. „Państwo naprawdę nie musi mnie otaczać opieką, bo to, jak mnie nią „otoczyło” w szpitalu, który ostatecznie procedurę wcielił w życie, i to jak się mną opiekowało, zanim znalazłam się w tym szpitalu, sprawiło, że siedem lat mojej terapii poszło do kosza” – opowiadała w rozmowie z „Polityką”. 

Czytaj też: Przemoc domowa w cieniu biurokracji. Państwo nie ma strategii, rząd nie zbiera danych 

Takich historii jest więcej. Do FEDERy i Aborcyjnego Dream Teamu codziennie dzwonią kobiety – i ich matki, siostry, przyjaciółki, mężowi, partnerzy, brata – prosząc o pomoc, której państwo im odmawia. Chodzi o procedurę medyczną, która jest finansowana przez państwo, a która stała się narzędziem w ideologicznej walce. Tyle tylko, że prawa kobiet, w tym prawo do aborcji, to nie ideologia. Bywa za to, że sprawa życia i śmierci. Dosłownie. We wrześniu 2021 roku zmarła ciężarna Izabela z Pszczyny, w lipcu 2025 roku – Dorota. Obydwie kobiety zmarły na sepsę. Lekarze zwlekali z przeprowadzeniem aborcji, mimo że ciąże były bezpośrednim zagrożeniem dla życia pacjentek. 

A lekarze zwlekają, bo się boją. Obawiają się konsekwencji prawnych grożącym im za przeprowadzenie aborcji – w Polsce kobiecie nie grozi kara na własną aborcję, ale penalizowane jest pomocnictwo. W ten sposób prawo wywiera mrożący efekt na środowisku lekarskim. A ceną jest życie kobiet.

Niemiecki przemysł mierzy się z najpoważniejszym kryzysem od wielu lat. Wpływa on nie tylko na gospodarkę naszych zachodnich sąsiadów, ale także na działalność polskich przedsiębiorstw. Współzałożyciel Amiki, posiadający wieloletnie doświadczenie na rynku niemieckim, podkreśla, że tak głębokiego załamania nie obserwował nigdy wcześniej.

We wrześniu średnie ceny nowych mieszkań spadły w porównaniu do sierpnia w Trójmieście, Krakowie, Łodzi, Poznaniu i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii - wynika z danych portalu rynekpierwotny.pl. Wzrosty odnotowano w Warszawie i Łodzi. Aneta Malinowska