Wchodzisz i wiesz

W kinach pojawił się wyczekiwany polski romans "Światłoczuła" w reżyserii Tadeusza Śliwy, twórcy hitów "(Nie)znajomi" i "Gang Zielonej Rękawiczki". Film zdążył już zachwycić krytyków i influencerów. W rolach głównych występują wschodzące gwiazdy kina - Matylda Giegżno znana z "Kosa" oraz Ignacy Liss ze "Znachora". Piotr Kozłowski

Już w najbliższą niedzielę, 26 stycznia, odbędzie się Finał WOŚP. Czy wiedzieliście, że darowizny na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy mogą przynieść dodatkowe korzyści podatkowe? Ministerstwo Finansów, w odpowiedzi na zapytanie portalu Business Insider Polska, podkreśla jednak, że nie wszystkie darowizny uprawniają do takiej ulgi. Oto szczegóły. Anna Kot

Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowuje zmiany w systemie oceny pracy nauczycieli oraz awansów zawodowych. Nowe zasady obejmują m.in. przyspieszenie pierwszej oceny pracy, wydłużenie terminu oceny po zmianie zatrudnienia oraz wprowadzenie regulacji dla nauczycieli przygotowujących się do zawodu. Choć MEN i związki zawodowe porozumiały się w kilku kwestiach, punktowy system oceny pracy wciąż budzi kontrowersje. Zmiany mają wejść w życie od września 2025 roku.

– Spodziewałem się takiego ruchu, bo premier Morawiecki umie liczyć, ile kto ma głosów w Sejmie i wiedział, jaki będzie finał tego – powiedział Tomasz Siemoniak w rozmowie z Agatą Adamek w „Jeden na jeden” TVN24, pytany o zrzeczenie się immunitetu przez Mateusza Morawieckiego. – Sprawa wyborów kopertowych, jego udziału […]

Karol Świderski przeszedł z amerykańskiego Charlotte FC do Panathinaikosu Ateny, z którym podpisał kontrakt do 2028 roku - poinformował grecki klub, zamieszczając w mediach społecznościowych zdjęcie piłkarza reprezentacji Polski w koszulce "Koniczynek". Michał Ignasiewicz

Prokuratura Okręgowa w Częstochowie dwukrotnie odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie działań na szkodę państwowej spółki Jurajski Agro Fresh Park. Utworzona za rządów PiS, miała zbudować przy autostradzie A1 giełdę rolną i magazyny płodów rolnych. W jednej sprawie doniesienie złożyła Najwyższa Izba Kontroli, w drugiej nowe władze spółki.

Po tym, jak Donald Trump zasygnalizował mniej konfrontacyjne podejście do wymiany handlowej z Chinami, znacząco osłabił się amerykański dolar. Spadek wartości waluty USA natychmiast znalazł odzwierciedlenie w rosnących cenach złota.

Po tym, jak Donald Trump zasygnalizował mniej konfrontacyjne podejście do wymiany handlowej z Chinami, znacząco osłabił się amerykański dolar. Spadek wartości waluty USA natychmiast znalazł odzwierciedlenie w rosnących cenach złota.

Były premier Mateusz Morawiecki zrzekł się wczoraj immunitetu poselskiego. O jego uchylenie wnioskowała Prokuratura Krajowa, które chce mu postawić zarzuty przekroczenia uprawnień przy organizowaniu wyborów kopertowych w 2020 roku.

Zdaniem Tomasza Treli, były premier nie chciał sam zrzekać się immunitetu. – Jarosław Kaczyński podjął decyzję i to każdego będzie obowiązywać do końca kampanii wyborczej. Kampania się zakończy i znowu będą chodzić po korytarzach sejmowych, prosić, błagać: „Może nie przyjdź na głosowanie?”. Politycy PiS pielgrzymują do nas, żeby kogoś uchronić. Nie wierzę w dobre intencje, Morawiecki powinien szybko usłyszeć zarzuty, szybko powinien być akt oskarżenia i niezawisły sąd podjąć decyzję – powiedział Trela.

Dodał, że ta sytuacja jest „nie do obrony”. – Morawiecki wyrzucił 70 milionów złotych w błoto na wybory, które nie miały prawa się odbyć; Kaczyński nakazał, Morawiecki zrealizował i dzisiaj Morawiecki będzie ponosił odpowiedzialność, ale mam nadzieję, że nie tylko w tej sprawie Jarosław Kaczyński też będzie ponosił odpowiedzialność – podkreślił.

Czytaj także: Afera w RARS. Urzędniczka została małym świadkiem koronnym

„To element kampanii wyborczej”

W piątek Sejm będzie głosował ustawę incydentalną, zgodnie z którą o ważności wyborów prezydenckich ma decydować 15 najstarszych stażem sędziów Sądu Najwyższego. Wśród nich nie ma neosędziów. Pomysłodawcą projektu jest marszałek Szymon Hołownia.

– Wstrzymamy się od głosu. Uważamy, że systemowe rozwiązanie jest lepsze niż incydentalne. Nie będziemy przeciw, nie będziemy naszym koalicjantom wkładać kija w szprychy, ale uważamy, że takie incydentalne podejście do prawa i Sądu Najwyższego, nie jest najbardziej fortunnym rozwiązaniem. Zobaczymy, co zrobi z tym Senat i Andrzej Duda. Ja się mogę tylko domyślać – stwierdził poseł Trela.

Dodał, że Lewica czeka na kompleksową reformę funkcjonowania Sądu Najwyższego, którą ma przedstawić Adam Bodnar.

– Niech autorzy projektu, w tym przypadku pan Szymon Hołownia, zbiera większość i przekonuje pana prezydenta, żeby tę ustawę podpisał. Nie chcę być za bardzo uszczypliwy, ale wydaje mi się, ze pan marszałek traktuje tę sprawę jako element kampanii wyborczej, bo startuje na urząd prezydenta – podkreślił polityk.

„Temat ministry Kotuli jest zamknięty”

Poseł Trela był też pytany o zamieszanie wokół wykształcenia Katarzyny Kotuli, ministry ds. równości. W jej biogramie na stronie sejmowej była zamieszczona informacja, że jest magistrem anglistyki. Tymczasem, polityczka nie ma tego tytułu, ukończyła jedynie licencjat.

– Nie znam dokładnie tej sytuacji. Pani ministra przeprosiła i dla mnie temat jest zamknięty. Pomyliła się, wydała oświadczenie w tej sprawie, nikt nie musiał jej tego specjalnie wyciągać. To są błahe rzeczy w kontekście tego, jakie wyzwania stoją przed Polską. Mamy wojnę za wschodnią granicą, a my się chcemy zajmować tym, czy pani minister pomyliła się w formularzu – podsumował polityk.

Czytaj także: Ministra zrzeknie się immunitetu. „Chcę stanąć przed sądem”

Wyspa Philip u wybrzeży Melbourne w Australii jest miejscem życia około 7 tys. ludzi i największej na świecie, liczącej 37 tys. osobników, kolonii pingwinów małych (Eudyptula minor). Tamtejszy rezerwat przyrody codziennie wieczorem organizuje „parady pingwinów”, podczas których turyści obserwują powrót niebieskopiórych ptaków z wód zatoki Port Philip do piaszczystych gniazd. Te przemarsze, największa atrakcja tej części kontynentu, przyciągają co roku na wyspę ponad 3,5 mln osób.

Licznej kolonii pingwinów małych z uwagą przyglądają się też naukowcy. Przez 13 sezonów lęgowych zespół badaczy z Uniwersytetu Monash (Australia) i Rezerwatu Przyrody na Wyspie Philip obserwował prawie 1000 ptasich par. Autorzy pracy, która ukazała się w czasopiśmie „Ecology and Evolution”, odkryli, że te ptaki mają zaskakująco skomplikowane życie miłosne. Przede wszystkim okazało się, że dowodzona w niezliczonych wcześniejszych badaniach monogamia pingwinów to mit, przynajmniej w przypadku tej kolonii.

Rośnie liczba „rozwodów” wśród pingwinów

Biolodzy rejestrowali zachowania społeczne, zwyczaje godowe i liczbę potomstwa ptaków w każdym lęgu. Dowiedzieli się, że chociaż pingwiny małe zwykle łączą się w stałe pary, często miewają skoki w bok, a nawet porzucają swoich partnerów lub partnerki. Ptasie „rozwody” następowały zwykle po nieudanym sezonie godowym.

– W dobrych czasach pingwiny w dużej mierze trzymają się swoich partnerów, chociaż zdarzają im się skoki w bok. Jednak po słabym sezonie lęgowym często próbują znaleźć nowego partnera, aby zwiększyć swój sukces reprodukcyjny – opowiadał prof. Richard Reina, kierownik grupy badawczej ds. ekofizjologii i ochrony przyrody na Uniwersytecie Monash.

W ciągu ponad dekady badacze udokumentowali, że rozstało się 250, czyli jedna czwarta par pingwinów. Stwierdzili też, że ogólna liczba jaj i piskląt w kolonii w tych sezonach, w których więcej pingwinów porzuciło swoich partnerów, była niższa.

Zatem strategia zmiany partnera dla zwiększenia liczby potomstwa okazała się nieskuteczna. Chociaż „rozwodnicy" często znajdowali innych partnerów, nie zawsze jednak udawało im się doczekać piskląt w nowej parze. Zdaniem naukowców dzieje się tak dlatego, że pingwiny tracą dużo czasu na poszukiwanie nowego partnera i zaloty, a to opóźnia lub uniemożliwia reprodukcję przed zakończeniem sezonu lęgowego. A nawet jeśli młoda stażem para dochowa się piskląt z opóźnieniem, w okresie uboższym w pożywienie, być może nie uda się ich wykarmić i utrzymać przy życiu.

Bardzo niekorzystne warunki

Z obserwacji pingwinów małych wynika też, że nowe pary nie są tak zgrane jak te, które są ze sobą od lat. A to powoduje, że „nowożeńcy" są mniej skuteczni we współpracy np. przy budowie gniazda, inkubacji jaj i wychowywaniu piskląt. – Pingwiny, które przedłużyły swoją więź na wiele sezonów, z czasem doświadczyły zwiększonego sukcesu reprodukcyjnego – stwierdzono w opracowaniu.

Zespół prof. Reiny ustalił, że „rozwody" miały nawet większy wpływ na sukces lęgowy badanej grupy niż czynniki środowiskowe, takie jak dostępność żywności lub zmiany klimatu. – Presja środowiskowa z pewnością wpływa na przetrwanie pingwinów, jednak badanie sugeruje, że dynamika społeczna odgrywa równie – jeśli nie bardziej – ważną rolę w kształtowaniu przyszłości kolonii – skomentował.

– Wyniki badań wskazują też, że im bardziej korzystne warunki środowiskowe, tym mniej rozwodów wśród pingwinów małych na Wyspie Philip. Ta wiedza może być przydatna w opracowywaniu strategii ochrony wielu gatunków ptaków morskich – uważa prof. Andre Chiaradia, biolog morski i ekolog z Rezerwatu Przyrody na Wyspie Philip.

Nowe odkrycia potwierdzają też jego wcześniejsze obserwacje. Wynika z nich, że w związku ze zmianami klimatycznymi i ocieplaniem się oceanów, w wodach przybrzeżnych Australii jest coraz więcej ryb, zatem pingwiny z Wyspy Philip mogą wkładać mniej wysiłku w zdobycie pożywienia. – Ci mali bezwstydnicy mają zatem więcej czasu i energii na gody, więc z radością dzielą się miłością na lewo i prawo. Najbardziej rozwiązłe seksualnie osobniki mają nawet pięciu partnerów jednej nocy – opowiadał prof. Chiaradia. A wszystko to, jak dowodzą badacze, pośrednio, dzieje się za sprawą człowieka.

Czytaj też: 15-latka ukradła kameleona... z miłości do zwierząt

To ostateczna data. Do 1 stycznia 2026 roku kominki muszą zostać dostosowane do rygorystycznych norm środowiskowych lub zlikwidowane. Jeśli ich właściciele w województwie wielkopolskim tego nie zrobią, narażą się na surowe kary.

W najbliższą niedzielę 26 stycznia sklepy będą otwarte. Potem czeka nas dłuższa przerwa, bo kolejne niedziele handlowe w tym roku wypadają 13 kwietnia, 27 kwietnia, 29 czerwca, 31 sierpnia, 7 grudnia, 14 grudnia i 21 grudnia.

1 lutego zacznie obowiązywać nowelizacja, zgodnie z którą 24 grudnia będzie wolnym dniem, także dla pracowników handlu. W grudniu tego roku zrobimy zakupy w trzy niedziele.

Prezydent podpisał ustawę

Prezydent Andrzej Duda pod koniec grudnia ubiegłego roku podpisał ustawę o wolnej Wigilii, ale skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. Jego zastrzeżenia dotyczą wprowadzenia trzeciej niedzieli handlowej w grudniu.

Zakaz handlu w niedziele obowiązuje od 1 marca 2018 roku. Nie obejmuje on jedynie siedem niedziel w roku: ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia, a także w niedzielę przed Wielkanocą, a po wejściu w życie nowych przepisów również trzy kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.

Zakaz handlu w niedziele nie dotyczy placówek pocztowych, cukierni, lodziarni, stacji paliw, kwiaciarni, kawiarni i sklepów z prasą. w sklepach z prasą ani w kawiarniach. Za złamanie zakazu grozi kara w wysokości od 1 tysiąca do 100 tysięcy złotych.

Czytaj także: 14 dni wolnych od pracy. Sprawdź, kiedy warto wziąć urlop w 2025 r.

Pod koniec 2024 roku rynek budowlany zmagał się z wyraźnym spowolnieniem. Analitycy przewidują jednak stopniowe ożywienie inwestycji, a deweloperzy liczą na wzrost sprzedaży – informuje "Puls Biznesu". Aneta Malinowska

Piątek to ostatni dzień 26. posiedzenia Sejmu. Na 9:00 zaplanowano rozpoczęcie bloku głosowań, w trakcie którego dojdzie m.in. do głosowania nad projektem tzw. ustawy incydentalnej, a także projektem zmian w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora - czasami nazywanym lex Romanowski. Po głosowaniach, o 10:30, odbędzie się I czytanie projektu zmian w Kodeksie pracy, dotyczącym obowiązania pracodawców do przedstawiania w publikowanych przez nich ofertach zatrudnienia proponowanego wynagrodzenia, które planują zaoferować aplikującym na dane stanowisko kandydatom. O 13:30 Sejm zajmie się - w ramach I czytania - poselskim projektem nowelizacji niektórych ustaw w celu ograniczenia nadużywania tymczasowego aresztowania oraz ochrony praw osób tymczasowo aresztowanych. O 11:30 odbędzie się spotkanie marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej z ministrem edukacji Izraela Joawem Kiszem. W piątek województwo opolskie odwiedzi wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. O 16:00 zaplanowane jest jego spotkanie z samorządowcami, a na 16:45 - briefing prasowy. Z kolei 18:00 Łosiowie odbędzie się spotkanie z mieszkańcami z udziałem lidera ludowców. O 11:00 sejmowa komisja regulaminowa, spraw poselskich i immunitetowych ma zaopiniować wniosek Prokuratora Okręgowego w Warszawie o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Mateusza Morawieckiego. Wczoraj były premier poinformował o zrzeczeniu się immunitetu. O 12:00 komisja śledcza ds. Pegasusa przesłucha prezesa NIK Mariana Banasia, a następnie dyrektora Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego NIK Tomasza Sordyla. Drugie przesłuchanie będzie kontynuowane o 15:00 na zamkniętym posiedzeniu.

– Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski chce zakończyć tę wojnę, ale nie powinien był pozwolić, by do niej doszło – powiedział prezydent Donald Trump w wywiadzie dla Fox News. 

Do wojny nie powinno w ogóle dojść

Prezydent USA odniósł się do wojny w Ukrainie podczas drugiej części nagranego w środę (22 stycznia), lecz wyemitowanego w czwartek wywiadu z publicystą i swoim przyjacielem Seanem Hannitym.

Prezydent ponowił swoje wcześniejsze groźby nałożenia na Rosji „wysokich ceł, podatków i dużych sankcji”, jeśli wojna w Ukrainie nie zakończy się wkrótce. Stwierdził jednak, że nie powinno było do niej w ogóle dojść, a do jej wybuchu przyczynił się Joe Biden swoimi wypowiedziami które rzekomo miały prowokować Rosję.

– Ale nie obwiniam tylko jednej strony. Putin nie powinien był tego robić – zaznaczył Trump.

Zobacz także: Pomoc, na której można zarobić. Tak Ukraina chce przyciągnąć sojuszników

Później sugerował, że winę ponosi też prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Zełenski „powinien zawrzeć układ, by uniknąć wojny”

– Zełenski chce to teraz zakończyć. Ma dość. Ale on też nie powinien był pozwolić, by do tego doszło. On nie jest aniołkiem. Walczył z dużo większym podmiotem. Dużo większym. Dużo potężniejszym. Nie powinien był tego robić – ocenił prezydent USA.

Trump stwierdził, że prezydent Ukrainy mógł zawrzeć układ, by uniknąć wojny „bardzo łatwo”.

Zobacz także: Donald Trump już szykuje telefon. Na tę rozmowę czeka najbardziej

– A Zełenski zdecydował: „chcę walczyć”. Oni mają 30 tys. czołgów, Rosja. Zełenski nie miał praktycznie żadnych – powiedział polityk. Podkreślił, że Ukraińcy „dzielnie wykorzystali” amerykański sprzęt, by się bronić, ale przyszedł czas, by zakończyć konflikt.

24 stycznia jedno euro kosztuje 4,21 zł. Oznacza to, że kurs euro w stosunku do złotego znalazł się na najniższym poziomie od 2018 r. Nie brak też ocen, że złoty będzie jeszcze mocniejszy wobec euro.

Raport przekazał w mijającym tygodniu Radzie Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) komisarz Unii Afrykańskiej ds. politycznych, pokoju i bezpieczeństwa, Bankole Adeoye.

Połowa wszystkich ofiar terroryzmu na świecie pochodzi z Afryki

– Afryka tragicznie pozostaje epicentrum globalnego terroryzmu – skomentowała dane Amina Mohammed, zastępczyni Sekretarza Generalnego Rady Bezpieczeństwa ONZ. Uznała, że terroryzm jest obecnie największym zagrożeniem dla pokoju, bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju w całej Afryce, zwłaszcza w Afryce Subsaharyjskiej, która odpowiada za 59 proc. globalnych zgonów związanych z terroryzmem.

Liczba zgonów związanych z terroryzmem w tym regionie Afryki, rozciągającym się wzdłuż południowych obrzeży Sahary od Senegalu na zachodzie po Erytreę na wschodzie, przekraczała 6 tys. przez trzy kolejne lata. To ponad połowa wszystkich ofiar terroryzmu na świecie. Najgorzej jest w Burkina Faso, które stało się obecnie światowym liderem jeśli chodzi o liczbę zgonów spowodowanych terroryzmem.

Zobacz także: Polskie karabiny w rękach afrykańskich rebeliantów. Jak się tam znalazły?

Rozprzestrzenianie się Al-Kaidy i Państwa Islamskiego z Mali, Nigru i Burkina Faso na kraje nadmorskie Afryki Zachodniej – Nigerię, Benin, Togo, Ghanę, Wybrzeże Kości Słoniowej – spowodowało wzrost liczby brutalnych ataków o 250 proc. w ciągu dwóch lat.

Obiektem ataków są także dzieci

Obok Al-Kaidy, Państwa Islamskiego i Boko Haram w Afryce w ubiegłym roku pojawiła się nowa grupa znana jako Lakurawa. Najboleśniej jej ataki odczuwa Nigeria, ale terroryści aktywni są również w Nigrze i Czadzie.

Zagrożenie terrorystyczne utrzymuje się także w innych miejscach kontynentu. Grupy takie jak Asz-Szabab w Somalii, Sojusznicze Siły Demokratyczne (ADF) w Demokratycznej Republice Konga i Al-Sunna wa Jama’ah (Wyznawcy) w Mozambiku nadal „rozpętują przerażającą przemoc”.

Zobacz także: Pogrom wagnerowców. Kilkudziesięciu najemników zabitych w zasadzce

Mohammed dodała, że te grupy nie tylko terroryzują społeczności, ale również dopuszczają się przemocy seksualnej, a także atakują dzieci i siłą werbują je do swoich szeregów. – Nie popełnijmy błędu. W tym tempie w Afryce Zachodniej przyszłość jest zagrożona. Marginalizacja młodzieży w połączeniu z rosnącym bezrobociem sprawiły, że całe pokolenie jest podatne na grupy ekstremistyczne – ostrzegła.

Wojciech Szczęsny we wtorek zaliczył jeden z najbardziej koszmarnych występów w swojej karierze. Po jego fatalnych błędach Barcelona straciła dwa gole w meczu Ligi Mistrzów z Benficą Lizbona. Mimo to Katalończycy cudem wygrali 5:4. Hiszpańskie media ujawniły, co polski bramkarz robił dwa dni przed spotkaniem w stolicy Portugalii. 34-latek do tej pory skrzętnie to ukrywał. Michał Ignasiewicz

Prezydent Donald Trump podpisał w czwartek rozporządzenia wykonawcze o "dominacji USA w sztucznej inteligencji" i wyeliminowaniu barier dla rozwoju AI i krytpowalut. Tuż przed objęciem prezydentury, Trump wyemitował własną kryptowalutę, $TRUMP.

Ferie zimowe w szkołach przewidziane są w tym roku szkolnym w czterech terminach między 18 stycznia a 2 marca. Tydzień temu, pierwsi w tym roku, ferie rozpoczęli uczniowie z województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego i wielkopolskiego. Będą odpoczywać do 2 lutego.

W sobotę zaczynają się ferie w woj. podlaskim i w warmińsko-mazurskim

Od 1 do 16 lutego na feriach przebywać będą uczniowie z woj. dolnośląskiego, mazowieckiego, opolskiego i zachodniopomorskiego. Ferie dla uczniów z woj. lubelskiego, łódzkiego, podkarpackiego, pomorskiego i śląskiego potrwają od 15 lutego do 2 marca.

Następna przerwa w nauce w szkołach – na Wielkanoc – przypada od 17 do 22 kwietnia. Terminy ferii zimowych w poszczególnych województwach ogłasza minister edukacji na podstawie rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego.

W tym roku po raz ostatni ferie zimowe są w czterech terminach. Od roku szkolnego 2025/2026 będą trzy terminy odpoczynku dla uczniów w ramach ferii zimowych.

Na nowo określone zostały też grupy województw, w których ferie będą w tym samym terminie. Jednocześnie w kolejnych latach zostanie zachowana zasada rotacji grup województw, tzn. grupa, która w 2026 r. będzie miała ferie w ostatnim terminie, w 2027 r. będzie je miała w pierwszym terminie itd. Uczniowie z województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego nie będą mieli tak jak dotąd stałego terminu ferii na przełomie stycznia i lutego.

Czytaj też: Inflacja dopadła także himalaistów. Podwyżki za wejście na Mount Everest