Wchodzisz i wiesz

W ostatnich dniach głośno było o problemach klientów banku Santander. W weekend policja przyjęła wiele zgłoszeń od osób, z kont których zostały wypłacone pieniądze. 

Santander Bank Polska ogłosił w niedzielę, że jego monitoring wykrył przestępcze transakcje przy użyciu kart płatniczych klientów i że „wdrożył rozwiązania, które uniemożliwiły przestępcom dalsze działania”. W oświadczeniu bank zapewnił, że poszkodowani klienci otrzymali zwrot pieniędzy, a sprawa zgłoszona została prokuraturze. Santander zaznaczył, że nadal pracuje nad analizą incydentu, współpracując z organami ścigania oraz operatorem. Poszkodowanych zostało kilkuset klientów. 

Jak uchronić się przed złodziejami?

Można zastosować kilka metod ochrony płatności przed oszustami. Należy stosować silne hasła oraz mieć włączone uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA). Zalecane jest regularne sprawdzanie wyciągów i powiadomień o transakcjach. Należy też unikać podawania danych karty telefonicznie lub e-mailem. Nie powinno się kupować z użyciem karty po połączeniu z publicznym Wi-Fi. Można też chronić kartę przed zeskanowaniem, np. za pomocą etui blokującego RFID lub folii aluminiowej.

Ekspert Piotr Konieczny z portalu Niebezpiecznik.pl podkreślił, że ważne jest określenie dziennych limitów wypłat czy przelewów z karty, a także włączenie natychmiastowych powiadomień z banku o przeprowadzanych transakcjach. Pozwoli to szybciej wykryć nieautoryzowane operacje lub całkowicie im zapobiec.

Czytaj też: Kradzież z kont bankowych Santandera. Ruszyło zbiorcze śledztwo

Piotr Konieczny przyznał też, że przeciętny obywatel może mieć duże trudności z wykryciem urządzenia do kopiowania danych z karty. – Dlatego zamiast wkładać kartę do bankomatu czy wpłatomatu, lepiej jest ją tylko zbliżyć do czytnika urządzenia lub użyć smartfona, jeśli jest skonfigurowany z kartą płatniczą, lub płacić za pomocą kodu BLIK – poradził. Natomiast jeżeli już musimy użyć karty, to należy korzystać z bankomatów usytuowanych w miejscach monitorowanych, czyli np. w bankach, sklepach, urzędach czy centrach handlowych.

Skimming – na czym polega? 

Jedną z metod umożliwiających kradzież środków z konta klienta jest skimming, czyli nielegalne kopiowanie danych z paska magnetycznego lub chipa karty płatniczej za pomocą specjalnych urządzeń (skimmerów) podłączanych do bankomatów, terminali płatniczych lub dystrybutorów paliw. Przestępcy montują skimmery w szczelinach, do których wkłada się kartę. Nakładka zawiera ukryty skaner odczytujący dane z paska magnetycznego karty.

Dodatkowo przestępcy montują miniaturową kamerę (np. w obudowie górnej części bankomatu), by ukraść PIN. Innym sposobem zdobycia PIN-u jest zamontowanie na klawiaturze bankomatu fałszywej nakładki, dzięki której mogą skopiować wpisany przez klienta numer. W takim przypadku dla użytkownika proces wypłaty nie różni się niczym od normalnego.

Specjaliści ostrzegają przed bardzo czułymi skimmerami, którymi można kopiować dane z paska magnetycznego kart np. w środkach komunikacji czy w innych miejscach użyteczności publicznej. Radzą, żeby karty trzymać w specjalnych nakładkach, które zapobiegają zdalnemu skanowaniu danych z kart wyposażonych w chipy RFID.

Podkreślają, by nigdy nie przekazywać karty osobie trzeciej (np. kelnerowi w restauracji, który np. tłumaczy, że terminal płatniczy jest na zapleczu). Radzą też zawsze dokładnie obejrzeć urządzenie wypłacające pieniądze, a także zawsze zasłaniać ręką wpisywane numery PIN. 

Czytaj też: Atak na klientów ogólnopolskiego banku. Pieniądze znikają z kont

"Szkło kontaktowe" w TVN24 to program na żywo i prowadzący są gotowi na różne komentarze. Tym razem jednak Tomasz Sianecki i Katarzyna Kwiatkowska nie mogli wprost uwierzyć w to, co usłyszeli. Widz mówił bowiem o zabijaniu bezpańskich zwierząt. Ich reakcja była bardzo stanowcza. Beata Zatońska

Bartosz Frankowski podjął skandaliczną decyzję w meczu Górnik Zabrze - Jagiellonia Białystok. Miała ona wpływ na przebieg spotkania. Goście są przekonani, że sędzia z Torunia wypaczył końcowy wynik i czują się skrzywdzeni. Klub z Podlasia nie zamierza milczeć w tej sprawie i wysłał oficjalne pismo do PZPN. Michał Ignasiewicz

„Za atakiem stoi kilka osób. Działania były zorganizowane” – potwierdził komisarz Marcin Zagórski z Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości. Według ustaleń służb, przestępcy zdobyli dane kart płatniczych i numery PIN, a następnie wypłacali pieniądze w różnych częściach kraju – często w miejscach oddalonych o setki kilometrów od miejsca zamieszkania ofiar.

Bank reaguje i zwraca pieniądze

Santander Bank Polska potwierdził, że doszło do przestępczych transakcji przy użyciu kart klientów. W specjalnym oświadczeniu poinformowano, że monitoring banku wykrył nieautoryzowane wypłaty w bankomatach należących do zewnętrznej sieci współpracującej.

„Niezwłocznie po wykryciu zdarzenia wszystkie karty, które mogły zostać dotknięte działaniem przestępczym, zostały zabezpieczone” – przekazało biuro prasowe banku. Santander zapewnił, że wszyscy poszkodowani klienci otrzymali zwrot utraconych środków, bez konieczności składania reklamacji.

Jednocześnie bank złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i prowadzi wewnętrzną analizę we współpracy z operatorem bankomatów oraz policją.

Czytaj też: Kradzież z kont bankowych Santandera. Ruszyło zbiorcze śledztwo

Czym jest skimming?

Wszystko wskazuje na to, że przestępcy wykorzystali klasyczną metodę skimmingu, czyli nielegalnego kopiowania danych z kart płatniczych. Według ustaleń CBZC, podejrzane transakcje mogły być dokonywane z użyciem kart zeskanowanych w dwóch bankomatach w Wielkopolsce – m.in. w poznańskiej galerii Plaza.

„Nasi technicy nie znaleźli tam żadnych nakładek ani kamer, co sugeruje, że sprzęt został usunięty tuż po zakończeniu akcji. Te urządzenia mogły być zainstalowane nawet kilkanaście tygodni wcześniej” – powiedział Andrzej Borowiak, rzecznik Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu.

Klienci: „Karta była przy mnie, a ktoś wypłacił pieniądze”

O skali procederu świadczą relacje poszkodowanych. Jeden z klientów opisał, że mimo iż karta cały czas znajdowała się w jego portfelu, ktoś wypłacił 5000 zł we Wrocławiu. „Na komisariacie było jeszcze czternaście osób z tego samego banku. Żonie też próbowali ukraść, a sąsiadowi zniknęło 14 tysięcy” – relacjonował mężczyzna w rozmowie z portalem epoznan.pl.

Apel do klientów

Policja i bank apelują do klientów, by dokładnie oglądali bankomaty przed dokonaniem transakcji, zwracając uwagę na wszelkie odstające elementy, nietypowe nakładki na czytniku lub kamerki nad klawiaturą. Każdy, kto zauważy podejrzane urządzenie, powinien niezwłocznie powiadomić infolinię banku (1 9999) oraz policję.

Eksperci przypominają też, by regularnie sprawdzać historię rachunku i natychmiast blokować kartę po wykryciu podejrzanej transakcji.

Czytaj też: Antyukraiński sojusz w UE? Doradca Orbana ujawnia plany

Z ustaleń śledczych wynika, że w jednym z magazynów na terenie powiatu pruszkowskiego przechowywano duże ilości perfum, pudrów, kremów i innych kosmetyków z nielegalnie naniesionymi znakami towarowymi. Po przeprowadzeniu obserwacji i wejściu do pomieszczeń, policjanci odkryli blisko 10 tysięcy sztuk podrobionych perfum, których wartość rynkowa została oszacowana na około 5 milionów złotych.

Kosmetyczny przekręt pod Warszawą

Kolejnego dnia zatrzymano trzeciego obywatela Turcji w wieku 42 lat. W jego magazynie policja znalazła kolejne 16 tysięcy sztuk kosmetyków – w tym pudry, podkłady, pomadki i zestawy do makijażu – również oznaczone zastrzeżonymi znakami towarowymi bez zgody właścicieli. Straty producentów oszacowano na ok. 20 milionów złotych.

Wobec wszystkich zatrzymanych mężczyzn prokuratura w Pruszkowie wszczęła postępowanie. Odpowiedzą oni za wprowadzanie do obrotu towarów z podrobionymi znakami towarowymi – przestępstwo z art. 305 ustawy Prawo własności przemysłowej, za które grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności.

Policjanci zabezpieczyli również gotówkę w wysokości blisko 8 tysięcy złotych na poczet przyszłych kar.

Czytaj też: Polska pustych mieszkań? Eksperci ostrzegają przed demograficznym kryzysem

Kiszenie kapusty w słoikach to tradycyjny sposób na zdrowe, domowe przetwory. Wystarczy tylko kilka składników i odrobina cierpliwości, aby otrzymać naturalną kapustę kiszoną, bogatą w witaminy i probiotyki. To świetna alternatywa dla osób, które mieszkają w blokach, mają małe mieszkania, które nie mają piwnicy i miejsca na duże beczki. Marzena Sarniewicz

Marzysz o przepięknym zapachu w łazience, a tu wciąż wilgoć, a wraz z nią nieprzyjemne zapachy? Ratujesz się odświeżaczami powietrza ze sklepowych półek, a one często działają krótko i są pełne sztucznych substancji? Okazuje się, że jest prosty i sprawdzony domowy sposób na naturalny zapach do łazienki. Wystarczą dwie łyżki naturalnego składnika, by uzyskać długotrwały, świeży zapach w pomieszczeniu. Marzena Sarniewicz

Nowa adaptacja powieści SF Stephena Kinga "Uciekinier" już raz została przeniesiona na wielki ekran z Arnoldem Schwarzeneggerem w roli tytułowej. Tym razem w roli głównej występuje Glen Powell, jeden z najbardziej kasowych gwiazdorów młodego pokolenia. Film już budzi ogromne emocje. Kiedy pojawi się w polskich kinach? Piotr Kozłowski

1 listopada, zwany w Polsce Dniem Wszystkich Świętych, to ważne święto katolickie oraz dzień pamięci o świętych i błogosławionych, które zyskało głęboki wymiar kulturowy i duchowy. Skąd wzięła się właśnie ta data? Dlaczego święto zmarłych obchodzone jest właśnie 1 listopada? Oto szczegóły. Anna Kot

Twoje stopy też zasługują na chwilę relaksu. Po całym dniu chodzenia, pracy i noszenia butów potrzebują odświeżenia, odpoczynku i odrobiny natury. Okazuje się, że w walce z grzybicą i zmęczeniem nóg może pomóc coś, co masz w kuchennej szafce. Marzena Sarniewicz

Rodzina z Wyryków, która straciła dom w wyniku zdarzeń związanych z obroną polskiej przestrzeni powietrznej, dostanie nowy dom. Wiceminister Obrony Narodowej, Cezary Tomczyk, ujawnił w Radiu ZET szczegóły planu wsparcia, który zakłada budowę zupełnie nowej nieruchomości zamiast remontu zniszczonego budynku. Minister zapewnia o pełnej kontroli MON nad sprawą. Rodzina otrzymała już lokal zastępczy oraz zadośćuczynienie, a teraz Ministerstwo proponuje kolejne 200 tysięcy złotych dodatkowej rekompensaty. Olga Papiernik

Miedzian to jeden z najczęściej wybieranych środków ochrony roślin w polskich ogrodach. Chroni przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi, a przy tym jest dopuszczony w rolnictwie ekologicznym. Sprawdź, kiedy pryskać Miedzianem, jakie rośliny warto nim zabezpieczyć i czy preparat ten jest bezpieczny dla ludzi, pszczół i środowiska. Marzena Sarniewicz

1 lutego 2026 roku zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca obowiązkowy Krajowy System e-Faktur (KSeF). Dla wielu przedsiębiorstw, które dotąd nie wystawiały faktur elektronicznych, będzie to znacząca zmiana w sposobie prowadzenia rozliczeń. Wdrożenie nowego systemu może całkowicie odmienić codzienne funkcjonowanie działów księgowości.

Aż 80 proc. rodziców finansuje dzieciom dodatkowe, płatne zajęcia edukacyjne lub ogólnorozwojowe. Średnio wydają 944 zł miesięcznie. Najczęściej są to: sport (57 proc.), języki obce (48 proc.), korepetycje (34 proc.), zajęcia artystyczne (30 proc.). Agnieszka Maj

Litwa zmaga się z incydentami z udziałem balonów meteorologicznych. Z powodu wtargnięcia białoruskich balonów w przestrzeń powietrzną Litwy w ostatnim czasie czterokrotnie zamykano lotnisko w Wilnie. Objęło to łącznie ponad 140 lotów i dotknęło ponad 20 tys. pasażerów.

W reakcji rząd Litwy zapowiedział, że zamyka na czas nieokreślony naziemne przejścia graniczne z Białorusią. Ponadto opracowano plan działania ministerstw i instytucji państwowych w celu zwalczania balonów przemytniczych, w tym ich zestrzeliwanie. Władze zamierzają zaostrzyć kary za przemyt i nasilić walkę z tym procederem, a MSZ ma opracować dodatkowy pakiet sankcji wobec Białorusi.

Europa solidaryzuje się z Litwą

Szefowie unijnych instytucji krytykują reżim w Mińsku i zapewniają o solidarności z Litwą. Wpisy na portalu X zamieścili przewodniczący: Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, Rady Europejskiej Antonio Costa i Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola.

Europa solidaryzuje się- z Litwą w związku z ciągłymi wtargnięciami w jej przestrzeń powietrzną balonów z helem – oświadczyła w poniedziałek przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Według niej jest to kolejny powód, by przyspieszyć realizację unijnego projektu obrony przed dronami.

– To jest destabilizacja. To jest prowokacja – napisała na platformie X von der Leyen. W jej ocenie trzeba te działania nazywać po imieniu – zagrożeniami hybrydowymi. – Nie będziemy tego tolerować – zapowiedziała.

Czytaj także: Antyukraiński sojusz w UE? Doradca Orbana ujawnia plany

Konieczne przyspieszenie

W ocenie von der Leyen wtargnięcia balonów znad Białorusi dostarczają kolejnego powodu, dla którego Unia Europejska powinna przyspieszyć realizację unijnych projektów, które po wtargnięciach rosyjskich dronów, m.in. do Polski, zostały uznane za flagowe. Chodzi o tzw. Straż Wschodniej Flanki i Europejską Inicjatywę obrony przed Dronami.

Komisja Europejska chce, by oba projekty zostały uruchomione w pierwszym kwartale 2026 r., a do końca przyszłego roku ma zostać osiągnięta wstępna zdolność operacyjna. Europejska Inicjatywa Obrony przed Dronami będzie – jak planuje KE – w pełni funkcjonalna do końca 2027 r.

Straż Wschodniej Flanki ma być zintegrowanym systemem nadzoru z powietrza, lądu i morza i ma być zbudowany do końca 2028 r. Celem jest zaawansowany technologicznie system mający zdolności do zwalczania dronów, a także możliwość atakowania celów naziemnych z wykorzystaniem dronów.

Czytaj także: Zamiast pięciu dni w Bangkoku, pięć miesięcy niewoli. W obozie pracy

Europa „będzie silna i zjednoczona” wobec prowokacji

O zaangażowaniu Europy w zapewnienie granic Europy napisała też Roberta Metsola, podkreślając, że Europa będzie silna i zjednoczona wobec wszelkich form prowokacji”. Zaznaczyła, że Parlament Europejski potwierdza „niezachwianą solidarność z narodem litewskim w obliczu zagrożeń hybrydowych ze strony Białorusi i podkreśla nasze zaangażowanie na rzecz bezpieczeństwa granic Europy”.

„Działania hybrydowe muszą ustać”

W podobnym tonie swój komentarz opublikował szef Rady Europejskiej Antonio Costa, który w swoim wpisie w mediach społecznościowych podkreślił, że Unia Europejska będzie wspierać ochronę wschodniej granicy UE.

 „Pełna solidarność z narodem litewskim w związku z uporczywymi i prowokacyjnymi działaniami Białorusi przeciwko UE i jej państwom członkowskim. Te działania hybrydowe muszą ustać, a Białoruś musi zapobiec dalszym incydentom”. Costa zagroził też Białorusi zaostrzeniem sankcji podkreślając, że Unia Europejska „będzie nadal wywierać presję na reżim za jego współudział w wojnie Rosji z Ukrainą”.

Czytaj także: Chciał pobić rekord, trafił do rosyjskiego aresztu. „To było błędem”

PKP SA oraz Budimex podpisały aneks do umowy obejmującej prace projektowe i kompleksową przebudowę dworca kolejowego w Grudziądzu. Cała kondygnacja podziemna ma w razie zagrożenia pełnić funkcję schronu dla ludności cywilnej.

W październiku na targowiskach i w centrach ogrodniczych rusza sprzedaż chryzantem. To nieodłączny symbol Wszystkich Świętych, a także jesienna ozdoba balkonów i ogrodów. W tym roku ceny kwiatów są wyższe niż rok temu, głównie przez chłodne noce i wcześniejsze przymrozki. Sprawdzamy, ile kosztują chryzantemy w 2025 roku i gdzie kupimy je najtaniej. Zainteresowanie chryzantemami jest ogromne, dlatego wiele osób kupuje je wcześniej, obawiając się podwyżek tuż przed 1 listopada. Marzena Sarniewicz

Nigdy wcześniej kobieta nie była premierem Japonii. Sanae Takaichi, konserwatystka z obozu zastrzelonego przed trzema laty Shinzo Abe, chce być dla swojego kraju kimś pokroju Margaret Thatcher. Zanim jednak honory i ordery, potrzebne jej było mocne, głośne otwarcie. Czy da się zacząć lepiej niż od spotkania z prezydentem USA? 

Japończycy wszystko dobrze przemyśleli. Podjęli Trumpa w spektakularnym, majestatycznym Pałacu Akasaka, który wygląda tak, jakby projektował go… on sam: złoto przełamywane jest tam złotem, zdobiąc ściany, krzesła, sufity i podłogi. 79-latek czuł się jak w jednym ze swoich hoteli, szerokim uśmiechem wyrażając podziw wobec wnętrzarskich upodobań gospodarzy.

A dalej było tylko lepiej. 

Takaichi z dużym podziwem wypowiadała się o swoim gościu. W krótkim wystąpieniu nie szczędziła mu zresztą komplementów. – W tak krótkim czasie świat zaczął cieszyć się większym pokojem. Jestem pod wielkim wrażeniem. Inspiruje mnie pan – mówiła. Jak poinformował później Biały Dom, nowa premierka Japonii zapowiedziała nieoficjalnie, że nominuje Trumpa do Pokojowej Nagrody Nobla – jego największego, niespełnionego dotąd marzenia.

Po takim otwarciu, spotkanie nie mogło nie zakończyć się sukcesem. Oba kraje, czując presję ze strony Chin, podpisały porozumienie o współpracy w zakresie dostaw metali ziem rzadkich i surowców krytycznych. W mediach przychylnych Trumpowi mówi się, że to „najlepsze geopolityczne posunięcie jego drugiej prezydentury”.

Zgodnie z komunikatem Białego Domu, oba kraje mają „wspólnie identyfikować projekty i inwestycje w sektorze wydobycia, przetwórstwa i technologii pochodnych”, takich jak magnesy trwałe, katalizatory czy optyczne materiały wykorzystywane w przemyśle obronnym. W praktyce oznacza to stworzenie zachodniego „łańcucha surowcowej niezależności” – opartego na inwestycjach w Australii, Afryce i Ameryce Łacińskiej, które już dziś wspierają amerykańskie i japońskie koncerny.

Trump cieszył się też, że Japończycy zwiększą wydatki na obronność do 2 proc. PKB.

Czytaj też: Awaryjne lądowanie w Paryżu. Na pokładzie „zrobiła się sauna”

Podwójny sukces

Nowe porozumienie wpisuje się w szerszy pakiet współpracy gospodarczej: Tokio ma zwiększyć import amerykańskiego gazu, soi i samochodów, a także wesprzeć projekty stoczniowe w USA. Według Reutersa, wartość całego pakietu inwestycyjnego sięga 550 miliardów dolarów. To największy w historii bilateralny program współpracy przemysłowej między oboma krajami.

Z punktu widzenia Trumpa to sukces o podwójnym znaczeniu: pokazuje, że jego „ekonomiczny nacjonalizm” – polegający na wymuszaniu korzystnych kontraktów z sojusznikami – wciąż działa, a jednocześnie wzmacnia amerykańskie wpływy w regionie, który coraz bardziej wymyka się spod zachodniej kontroli.

Dlaczego to ważne?

Podpisane w Tokio porozumienie jest częścią szerszej strategii powstrzymywania Chin. Pekin od lat wykorzystuje swoją dominację w sektorze metali ziem rzadkich jako instrument presji politycznej – blokując eksport lub manipulując cenami. Dla Stanów Zjednoczonych i Japonii, które uzależniły swoje przemysły zbrojeniowe i technologiczne od chińskich dostaw, stworzenie alternatywnego systemu to kwestia bezpieczeństwa narodowego.

Równie istotny jest wymiar polityczny. Premierka Takaichi, jeszcze przed wizytą Trumpa, zapowiedziała „pełną synchronizację polityki obronnej Japonii i Stanów Zjednoczonych wobec zagrożeń ze strony Chin i Korei Północnej”. Trump natomiast potwierdził, że nie zamierza zmniejszać obecności amerykańskich wojsk w Azji – we wtorek odwiedzi bazę marynarki w Yokosuce, gdzie stacjonuje lotniskowiec USS George Washington.

Czytaj też: W Wenezueli wylądował Ił-76. Wcześniej wspierał Grupę Wagnera

Co dalej?

Z geopolitycznego punktu widzenia Tokio stało się kluczowym ogniwem amerykańskiej strategii „ekonomicznego NATO” – sieci partnerstw mających przeciwdziałać chińskiej dominacji technologicznej i surowcowej.

Trump dostał do rąk cenne karty, których zamierza użyć w ostatecznej rozgrywce: w czwartek spotka się w Seulu z przywódcą Chin, Xi Jingpingiem. W Waszyngtonie nikt nie łudzi się, że dojdzie do „resetu” w relacjach amerykańsko-chińskich. Potrzebna jest jednak pauza, chwilowy oddech od wojny celnej i gwarancja, że Pekin przestanie traktować dostawy metali rzadkich w kategoriach politycznego szantażu.

Amerykanie chcą być niezależni, chcą budować nowy układ sił na świecie – stąd wizyta w Tokio i podpisane porozumienie – ale… jeszcze nie są na to gotowi. Trump chce więc zamienić kosztowną, gorącą konfrontację z Chinami w chłodną rywalizację z jasnymi zasadami – tak, by równolegle budować niechińskie łańcuchy dostaw z innymi partnerami.

Od tego, czy Xi Jingping przystanie na ten układ, zależy ostateczne powodzenie azjatyckiego tournee. 

Czytaj też: Eksport polskiej broni bije kolejne rekordy. Głównym odbiorcą Ukraina

Wkrótce ruszy nowe regularne połączenie autobusowe między Warszawą a Królewcem w Rosji. Przewoźnicy, w tym polski Trans-Pol, zapowiadają kursy dwa razy w tygodniu. W obliczu trwającej wojny ta decyzja wzbudza kontrowersje.

"Zniszczono mnie, bo nie chciałem zatuszować sprawy wybuchu granatnika w Komendzie Głównej" – mówi w opublikowanej we wtorek w Onecie rozmowie Mariusz Pośnik ps. Dragon, były naczelnik Wydziału do Zwalczania Zorganizowanej Przestępczości Kryminalnej i Aktów Terroru CBŚP. Piotr Kozłowski