Wchodzisz i wiesz

Zakończył się XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. W nocy z poniedziałku na wtorek ogłoszono wyniki jednego z najważniejszych wydarzeń muzyki klasycznej na świecie.

Podczas wydarzenia uczniowie Liceum Słowackiego odśpiewali hymn szkoły i zaprezentowali fragmenty poezji Ludmiły Marsjańskiej. Następnie kwiaty pod pamiątkową tablicą złożyli: w imieniu władz miasta – Robert Jasiak, naczelnik Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Miasta, w imieniu liceum – Tomasz Szczygłowski, dyrektor I LO im. J. Słowackiego wraz z uczennicami klasy 4a: Leną Kalke i Alicją Marcinkiewicz.

Ludmiła Marjańska pozostaje jedną z najwybitniejszych postaci polskiej poezji XX wieku. Jej twórczość na trwałe wpisała się w historię polskiej literatury, a związek poetki z częstochowską szkołą jest dla społeczności Słowackiego powodem do dumy.

Źródło: UM Częstochowy, fot. Adrian Wiórkiewicz/UM

Od września 2026 r., mają wejść w życie zmiany w prawie budowlanym. Nowe przepisy określające warunki techniczne dla budynków wprowadzają m.in. aktualizacje dotyczące wymogów przy budowie ogrodzeń. Zakazane będą m.in. ostro zakończone płoty.

Ten quiz z wiedzy ogólnej ma wysoki stopień trudności. O komplet punktów nie będzie łatwo, ale podobno nie ma rzeczy niemożliwych, więc próbuj! Powodzenia! Michał Ignasiewicz

Komisja Finansów francuskiego Zgromadzenia Narodowego głosami obozu rządowego, ale także RN - partii Marine Le Pen odrzuciła projekt ustawy zgłoszony przez partie lewicowe i ekologów w sprawie wprowadzenia podatków od najwyższych aktywów, zwanego podatkiem Zucmana.

Szef MSWiA - Marcin Kierwiński - przekazał podczas rozmowy z w RadiuZET, że służby odkryły kolejny tunel na granicy polsko-białoruskiej. Jest to kolejny tego rodzaju przypadek, zwłaszcza że ostatnia taka sytuacja miała miejsce 3-4 tygodnie temu. Jest to dowód na zwiększoną aktywność białoruskich służb, które próbują obejść zabezpieczenia na granicy. Przemysław Paterek

Badanie „Problematyczne korzystanie z Instagrama w relacji między chronotypem, prokrastynacją snu a satysfakcją codzienną i jakością snu” przeprowadzono metodą dzienniczkową. To technika badawcza, w której uczestnicy przez kilka dni rejestrują swoje codzienne doświadczenia. Przez 10 dni 217 uczniów szkół średnich i studentów dwa razy dziennie wypełniało krótkie ankiety w aplikacji mobilnej. Dzięki temu badacze mogli uchwycić zmiany nastroju i zachowań w naturalnym rytmie dnia.

Prof. Aneta Przepiórka zwróciła uwagę, że młodzi ludzie należący do pokolenia Z od urodzenia funkcjonują w cyfrowym świecie. W sieci się uczą, komunikują i tworzą relacje. Jednak niekontrolowane korzystanie z mediów społecznościowych, zwłaszcza późnym wieczorem, może mieć niekorzystne skutki.

„Nadmierne korzystanie z Instagrama wiąże się z gorszą jakością snu i częstszym odkładaniem momentu położenia się spać. W konsekwencji prowadzi to do pogorszenia samopoczucia i obniżenia satysfakcji z życia” – podkreśliła badaczka.

Błędne koło. Im bardziej niewyspany, tym więcej scrollujesz

Zjawisko to wzmacnia tzw. wieczorny chronotyp, czyli naturalną skłonność do późnej aktywności. „Sowy” częściej odkładają sen, spędzając długie godziny na przeglądaniu treści w mediach społecznościowych. Badania wskazują, że osoby o takim rytmie dobowym są bardziej narażone nie tylko na pogorszenie jakości snu, ale również na występowanie symptomów depresyjnych.

Czytaj także: Bycie zbyt szczupłym groźniejsze niż nadwaga? Nowe badania

Na relację między snem, mediami i nastrojem wpływa też fizjologia. Światło emitowane przez ekrany smartfonów hamuje wydzielanie melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za zasypianie. W efekcie organizm nie regeneruje się właściwie, a brak odpoczynku zwiększa zmęczenie, drażliwość i podatność na obniżony nastrój. To błędne koło: im bardziej jesteśmy niewyspani, tym częściej sięgamy po telefon w poszukiwaniu bodźców poprawiających nastrój, co z kolei jeszcze bardziej zaburza sen.

Nie ma snu, nie ma przyjaciół

Badania potwierdziły też istnienie związku między intensywnym korzystaniem z Instagrama a symptomami depresji. U części młodych użytkowników obserwuje się tzw. efekt porównań społecznych – przeglądając idealizowane zdjęcia innych osób, mogą czuć się mniej atrakcyjni i mniej zadowoleni ze swojego życia. Z kolei osoby z obniżonym nastrojem często sięgają po media społecznościowe, by poprawić samopoczucie, co paradoksalnie pogłębia ich problemy emocjonalne.

– Nasze badanie pokazuje, że sen i emocje są ściśle powiązane z zachowaniami w sieci. Regularny rytm dobowy i higiena cyfrowa, szczególnie wieczorem, to dziś kluczowe elementy profilaktyki zdrowia psychicznego – wskazała prof. Przepiórka.

Eksperci podkreślają, że młode osoby potrzebują więcej snu niż dorośli, bo ich organizm intensywnie się rozwija. Tymczasem coraz częściej śpią zbyt krótko, a niedobór snu wpływa na koncentrację, naukę i na relacje społeczne.

Czytaj także: Jak długo żyją Polacy? Zaskakujące wyniki dotyczą młodych

Wyniki badań KUL wnoszą wkład do wiedzy o uzależnieniach behawioralnych. Pokazują, że problematyczne korzystanie z portali społecznościowych może być jednym z nowych zagrożeń dla zdrowia psychicznego młodego pokolenia. Zrozumienie tych mechanizmów jest kluczowe do opracowania skutecznych programów profilaktycznych i edukacyjnych.

Wyniki XIX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ogłoszono minionej nocy.

I nagrodę i złoty medal otrzymał Eric Lu (Stany Zjednoczone). Laureat otrzymał również nagrodę finansową w wysokości 40.000 €.

Zwycięzca konkursu urodził się w 1997 roku i jest uważany za jednego z czołowych pianistów młodej generacji. Udział w tegorocznym konkursie to jego powrót do rywalizacji w tym wydarzeniu. W 2015 r., dziesięć lat temu, amerykański pianista ukończył konkurs na czwartym miejscu, zdobywając uznanie zarówno jury, jak i publiczności.

II nagrodę (30.000 euro) i srebrny medal otrzymał Kevin Chen z Kanady.

III nagroda (20.000 €) i brązowy medal trafił do rąk Zitonga Wanga, reprezentującego Chiny.

IV nagrodą (15.000 €) uhonorowano Shiori Kuwaharę z Japonii, a także – ex aequo – Tianyao Lyu z Chin, która jednocześnie została nagrodzona za najlepsze wykonanie koncertu.

V nagrodę (10.000 €) przyznano Piotrowi Alexewiczowi z Polski. Otrzymał ją także – ex aequo – Vincent Ong – reprezentant Malezji.

VI nagrodę (7000 €) zdobył William Yang z USA.

Pozostali finaliści XIX Konkursu Chopinowskiego – Gruzin David Khrikuli, Japonka Miyu Shindo i Chińczyk Tianyou Li – otrzymali równorzędne wyróżnienia ufundowane przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.

Czytaj też: Kim jest Piotr Alexewicz? To jedyny Polak w finale Konkursu Chopinowskiego

Nagrodę Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków otrzymał Yehuda Prokopowicz z Polski. Polski pianista – choć nie spodziewał się tej nagrody – bardzo się z niej ucieszył, bo jak powiedział, kocha mazurki Fryderyka Chopina. Wyróżnienie to przyznawane jest przez Polskie Radio od pierwszego konkursu w 1927 roku i jest jednym z najstarszych wyróżnień w historii konkursu. 

Nagrodę Filharmonii Narodowej za najlepsze wykonanie koncertu trafiła w ręce Tianyao Lyu z Chin. Szesnastoletnia pianistka oczarowała krytyków i melomanów. Mimo młodego wieku może pochwalić się imponującym dorobkiem konkursowym.

Nagrodę Krystiana Zimermana za najlepsze wykonanie sonaty otrzymał Zitong Wang z Chin.

Nagrodę Towarzystwa im. Fryderyka Chopina za najlepsze wykonanie poloneza otrzymała Tianyao Lyu z Chin. 

Nagrodę im. Belli Davidovich za najlepsze wykonanie ballady otrzymał Adam Kałduński z Polski. Pianista zaliczał się do grona najbardziej doświadczonych w XIX Konkursie Chopinowskim. Debiutował w Warszawie cztery lata temu.

Uroczysty Koncert Laureatów

Laureat I nagrody, Eric Lu wystąpi podczas uroczystego Koncertu Laureatów, który odbędzie się we wtorek, 21 października, o godzinie 20.00 w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie.

W XIX edycji Konkursu Chopinowskiego wzięło udział 84 pianistów z całego świata. Konkurs trwa do 23 października. Jury składało się z 17 osób. Kierował nim amerykański pianista Garrick Ohlsson, laureat I nagrody Konkursu Chopinowskiego z 1970 roku. Organizatorem konkursu jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.

Czytaj też: „Pan wygrał i będzie pan grał”. Marek Kondrat skończył 75 lat

Do zdarzenia doszło w poniedziałek, 20 października po godz. 11 przy ulicy Kościuszki w Rędzinach na terenie jednego z parkingów samochodowych. – Z ustaleń policjantów wynika, że 37-letni mężczyzna bez powodu zaatakował 44- latka, zadając mu nożem cios w plecy. Następnie napastnik uciekł z miejsca rowerem elektrycznym – relacjonuje podkom. Barbara Poznańska, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie. – Powiadomieni o tym kryminalni z Częstochowy i Kłomnic ruszyli w poszukiwania za nożownikiem. Błyskawicznie został namierzony i zatrzymany przez częstochowskich kryminalnych na terenie jednego ze sklepów spożywczych w Rudnikach.

Na miejscu zdarzenia pracowali policjanci, którzy zabezpieczali wszystkie ślady i gromadzili materiał dowodowy w tej sprawie. Mężczyzna trafił do policyjnego aresztu. Na wtorek śledczy zaplanowali już czynności z jego udziałem w Prokuraturze Rejonowej w Częstochowie.

Źródło: KMP Częstochowa

Unia Europejska doszła do porozumienia w sprawie rozporządzenia dotyczącego finansowania projektów przemysłu zbrojeniowego. Przeszła korzystna dla Polski propozycja, która pozwoli nam na zdobycie europejskich grantów na rozwój przemysłu zbrojeniowego. Agnieszka Maj

Premier Tusk przekazał we wtorek rano, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała osiem osób na terenie różnych części kraju. Według informacji szefa rządu zatrzymani są podejrzewani o planowanie aktów dywersji. Premier zaznaczył, że sprawa jest w trakcie rozwoju, a służby nadal prowadzą działania operacyjne.

Dobrzyński: Ukrainiec zatrzymany pod Warszawą

Dobrzyński w trakcie konferencji prasowej zabrał głos w tej sprawie.

– W ostatnich miesiącach zatrzymano łącznie 55 osób, które działały na szkodę Polski. Działały na zlecenie rosyjskiego wywiadu – oznajmił.

Przekazał też informacje na temat trzech obywateli Ukrainy.

– Zatrzymano 21-letniego Ukraińca, który mieszkał niedaleko Warszawy. Pracował w magazynie, jako magazynier. Razem z kolegami, dwoma innymi Ukraińcami, stworzyli „szlak”, gdzie mieli przesyłać materiały wybuchowe przez Polskę, Rumunię na Ukrainę. 21-latek został zatrzymany pod Warszawą. Jego koledzy pojechali do Rumunii. Zostali tam zatrzymani przez rumuńskie służby specjalne w Bukareszcie – dodał.

„16 października funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali obywatela Ukrainy Danylo H. Mężczyzna prowadził działalność wywiadowczą na terytorium Polski i Rumunii. Do zatrzymania doszło w efekcie wspólnych działań prowadzonych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego ze służbami rumuńskimi (SRI), skierowanych przeciwko agresywnej aktywności rosyjskich służb specjalnych. Równocześnie na terenie Rumunii zatrzymano dwóch innych obywateli Ukrainy, którzy ściśle współdziałali z podejrzanym Danylo H.” – czytamy na stronie abw.gov.pl.

„17 października prokurator Mazowieckiego Wydziału Zamiejscowego Prokuratury Krajowej w Warszawie przedstawił zatrzymanemu zarzut popełnienia przestępstwa: działanie na rzecz rosyjskiego wywiadu przeciwko RP, poprzez przygotowania do dokonania aktów sabotażu polegających na nadawaniu do Ukrainy przesyłek zawierających materiały wybuchowe i niebezpieczne. Podejrzani prowadzili działalność wywiadowczą na terenie Polski i Rumunii. Śledztwo ma charakter rozwojowy. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy zastosował wobec zatrzymanego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na 3 miesiące. Z kolei Sąd w Rumunii zdecydował o tymczasowym aresztowaniu dwóch zatrzymanych na terenie ww. kraju na 30 dni” – podsumowano.

Czytaj też: Nowe przepisy w Sejmie. Drzwi dla nieletnich reporterów zamknięte

Jeszcze niedawno kojarzyła się z warzywem z babcinego ogródka, dziś pojawia się w modnych sałatkach i na zdjęciach influencerów. To warzywo wraca na polskie stoły i do menu najlepszych restauracji. Nic dziwnego, bo to jedno z najbardziej niedocenianych warzyw, które wzmacnia odporność, wspiera trawienie i pomaga w odchudzaniu. Sprawdź, dlaczego warto włączyć je do codziennej diety, jak je przyrządzać i kto powinien zachować ostrożność. Marzena Sarniewicz

Minister energii Miłosz Motyka wpisał Jastrzębską Spółkę Węglową (JSW) do objęcia Nowym Mechanizmem Wsparcia w ramach projektu noweli ustawy górniczej.

Od początku 2025 r. portfele klientów Freedom24 z Polski i Niemiec wyraźnie przesunęły się w kierunku technologii, AI lub kryptowalut, ale ich schemat inwestowania znacząco się różni. Polscy inwestorzy budują głównie konserwatywne portfele, a niemieccy częściej dążą do osiągania zysków z krótkoterminowych wahań rynkowych. Marek Górniak, Senior Lead Relationship Manager we Freedom24 przedstawia szczegóły tych tendencji i odnosi je do trendów rynkowych.

Platforma chmurowa Amazon Web Services kilka minut po godz. 22.00 GMT ogłosiła, że wznowiona została praca w data center w Wirginii i system przetwarzania danych znów działa. Przerwa trwała 15 godzin i zakłóciła pracę milionów ludzi i dziesiątków tysięcy firm na całym świecie.

Cześć lekarzy zarabia między 100 a 300 tys. zł miesięcznie. Jednocześnie pogarsza się dostępność pacjentów do usług, a w NFZ brakuje miliardów zł. W tej sytuacji rząd zastanawia się nad rewolucyjnymi zmianami w wynagrodzeniach pracowników służby zdrowia. Agnieszka Maj

Cześć lekarzy zarabia między 100 a 300 tys. zł miesięcznie. Jednocześnie pogarsza się dostępność pacjentów do usług, a w NFZ brakuje miliardów zł. W tej sytuacji rząd zastanawia się nad rewolucyjnymi zmianami w wynagrodzeniach pracowników służby zdrowia. Agnieszka Maj

Sprawdź swoją wiedzę o najważniejszych wydarzeniach w historii Polski. Znasz ważne dla naszego kraju daty? Podejmij wyzwanie? Powodzenia! Lena Ratajczyk

Na Takaichi zagłosowało 237 członków 465-osobowej niższej izby parlamentu, Izby Reprezentantów. Jej główny oponent, Yoshikoko Noda z największej opozycyjnej Konstytucyjnej Partii Demokratycznej Japonii, zyskał poparcie 149 deputowanych. W wyższej izbie, Izbie Radców, do wyłonienia zwycięzcy potrzebne były dwie tury głosowania. W drugiej turze Takaichi zdobyła bezwzględną większość głosów, stając się tym samym pierwszą szefową japońskiego rządu.

Przed Takaichi trudne zadania na trudne czasy

Zgodnie z planem, Takaichi przedstawi jeszcze we wtorek skład swojego gabinetu i zostanie formalnie mianowana premierką podczas ceremonii w Pałacu Cesarskim, po czym jej gabinet rozpocznie urzędowanie.

Takaichi, 64-letnia zwolenniczka byłego premiera Shinzo Abego i admiratorka Margaret Thatcher, obejmuje władzę w trudnym dla kraju momencie. Rządząca niemal nieprzerwanie od 1955 roku PLD utraciła w ostatnich miesiącach większość w obu izbach parlamentu z powodu spadku popularności i skandalu finansowego. Wraz z wyborem 4 października Takaichi na szefową PLD i brakiem porozumienia w kluczowych sprawach, doszło do zerwania wieloletniej koalicji z centrową partią Komeito, zmuszając Takaichi do poszukiwania nowego sojusznika.

Czytaj także: Japonia straciła tytuł zajmowany od dekad. Wyprzedziły ją Niemcy

Głównym priorytetem nowej premier będzie ożywienie czwartej gospodarki świata i walka z kryzysem demograficznym i rosnącymi kosztami życia.

Wybór Takaichi to przełamanie szklanego sufitu

Formalnie utworzona w poniedziałek koalicja LDP i Japońską Partią Innowacji (JIP), kierowanej przez gubernatora Osaki Hirofumi Yoshimurę, ma na celu zapewnienie stabilnego poparcia dla Takaichi. JIP zgodnie z umową nie wejdzie do rządu i ma pełnić rolę doradczą.

Yoshimura pogratulował Takaichi zwycięstwa, wyrażając nadzieję, że będą mogli „współpracować na rzecz reform w Japonii”.

Czytaj także: Yakuza upatrzyła sobie strzykwy i szkarłupnie. Zatrzymano ośmiu mafiosów

Jej nominacja uważana jest za symboliczne przełamanie „szklanego sufitu”. Takaichi reprezentuje konserwatywne skrzydło PLD. Sprzeciwia się m.in. zmianie prawa zmuszającego małżonków do noszenia tego samego nazwiska i popiera utrzymanie męskiej linii sukcesji cesarskiej. W ostatnich tygodniach złagodziła jednak swoją retorykę wobec Chin i powstrzymała się od wizyty w budzącym kontrowersje chramie Yasukuni.