Wchodzisz i wiesz

Pieniądze mają trafić na konta pracowników najpóźniej do 18 grudnia, a kwota 639 euro będzie nieopodatkowana. 

Kruczki dla firm

Istnieje możliwość odroczenia wypłaty do końca marca, jednak przed świętami Bożego Narodzenia pracodawcy będą zobowiązani do przelania przynajmniej 160 euro. Zgodnie z zapowiedzią, jeśli firmy zdecydują się na odroczenie płatności do wiosny, członkowie kierownictwa firm nie otrzymają premii ani dywidend z zysków.

Nie wszyscy są zadowoleni

Decyzja rządu wywołała oburzenie wśród pracodawców, którzy uważają, że wprowadzenie obowiązkowej premii to element kampanii wyborczej premiera Goloba i dodatkowe obciążenie dla przedsiębiorstw.

Czytaj również: Banki zapłacą więcej. Posłowie przegłosowali podwyżkę CIT

Finaliści zostali wybrani przez Kapitułę I etapu, zwaną Kapitułą Profesorską. W jej skład wchodzą wybitni profesorowie, eksperci w swoich dziedzinach oraz redaktorzy „Polityki”, którzy dokładnie przeanalizowali wszystkie zgłoszenia i wskazali kandydatów do finału.

15 finalistów 25. Nagród Naukowych Polityki wybranych

Ostateczny wybór 5 laureatów przypadnie Kapitule II etapu, czyli Kapitule Obywatelskiej (znanej też jako Społeczna). Zasiadają w niej osoby znane z działalności publicznej, cechujące się szerokim spojrzeniem na sprawy społeczne. Ich zadaniem jest wytypowanie naukowców, których badania mają nie tylko praktyczne znaczenie, ale też przyczyniają się do rozwoju cywilizacyjnego i intelektualnego.

Wyniki konkursu zostaną ogłoszone podczas uroczystej gali 19 października. Pięciu laureatów otrzyma Nagrody Naukowe – stypendia w wysokości 15 tysięcy złotych oraz możliwość zaprezentowania się w wywiadzie opublikowanym w „Polityce”. Pozostałych 10 finalistów zostanie uhonorowanych nagrodami finałowymi po 5 tysięcy złotych.

Pełne składy obu Kapituł można znaleźć na końcu tekstu oraz na stronie Polityka.pl/stypendia.

Oto finaliści 25. Nagród Naukowych Polityki:

NAUKI HUMANISTYCZNE

dr KRZYSZTOF SĘKOWSKI – Wydział Filozofii, Uniwersytet Warszawski – FILOZOFIA

dr PIOTR OLECHOWSKI – Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Śląski w Katowicach – HISTORIA

dr EMIL SOWIŃSKI – Wydział Filologiczny, Uniwersytet Łódzki – KULTUROZNAWSTWO

NAUKI SPOŁECZNE

dr hab., prof. UŚ MARIOLA PARUZEL-CZACHURA – Perelman School of Medicine, University of Pennsylvania (USA) oraz Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach – PSYCHOLOGIA

dr ŁUKASZ FIEDEŃ – Wydział Geografii i Geologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie – GEOGRAFIA

dr PAWEŁ BUKOWSKI – Instytut Nauk Ekonomicznych, Polska Akademia Nauk – EKONOMIA

NAUKI O ŻYCIU

dr inż. MONIKA JANIK – Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, Politechnika Warszawska – BIOLOGIA

dr AGNIESZKA RAZIM – Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN we Wrocławiu – BIOLOGIA

lekarz, dr hab. n. med., profesor AWSB TOMASZ GĄSIOR – Wydział Medyczny – Collegium Medicum, Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej – MEDYCYNA

dr hab. n. med. i n. o zdr. PAULINA A. KRAWIEC – Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny w Lublinie – MEDYCYNA

NAUKI ŚCISŁE

dr inż. SZYMON J. ZELEWSKI – Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Politechnika Wrocławska – FIZYKA

dr inż. ALEKSANDRA WDOWCZYK – Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu – CHEMIA, BIOTECHNOLOGIA

dr hab. inż., prof. P. Wr. ANDRZEJ M. ŻAK – Wydział Chemiczny, Politechnika Wrocławska – CHEMIA, BIOTECHNOLOGIA

NAUKI TECHNICZNE

dr inż. MAREK WODZIŃSKI – Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie – NAUKI TECHNICZNE, INFORMATYKA

dr inż. MONIKA TOPA-SKWARCZYŃSKA – Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie – NAUKI TECHNICZNE

Czytaj też: Dramatyczny incydent w Kępnie. Kobieta wtargnęła na SOR z nożem

Notowania banków na GPW w Warszawie pikują. Wszystko za sprawą przegłosowania przez posłów podwyżki podatku CIT dla sektora bankowego do poziomu 30 proc. Budżet zakłada wpływy do budżetu na 6,6 mld zł, a pieniądze zamierza przeznaczyć na zbrojenia.

Do prezydenta RP trafiła petycja o zainicjowanie procesu legislacyjnego, który doprowadzi do stopniowego zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, zaczynając od podniesienia wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet do 65 lat.

Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych wydała wytyczne dotyczące finansowania z rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe zadań związanych z ochroną ludności i obroną cywilną.

Prezydent Karol Nawrocki zatwierdził plan zerowego podatku PIT dla rodzin posiadających co najmniej dwoje dzieci, co ma zwiększyć ich miesięczne budżety nawet o 1000 zł. Rząd zamierza pokryć koszt tej ulgi, zwiększając skuteczność poboru podatków VAT i CIT. Krytycy jednak alarmują, że największy pozytywny wpływ nowa regulacja odczują najlepiej zarabiający podatnicy. Anna Kot

W 1534 roku Henryk VIII ogłosił się głową Kościoła. Powody nie były jednak duchowe czy reformatorskie, jak w przypadku Marcina Lutra. Chodziło o to, że papież nie pozwolił monarsze na rozwód, więc ten stwierdził, że sam sobie takiej zgody udzieli. 

Przez wieki relacje między kościołami były trudne. W Wielkiej Brytanii i Irlandii katolików, chcących pozostać przy swoim wyznaniu, prześladowano. Z kolei Kościół rzymsko-katolicki także nie ułatwiał życia Anglikanom i ich misjonarzom, a nawracanie sprawiało spore problemy.

Czytaj także: Rosja i USA połączone tunelem „Putin–Trump”? Kreml chce zatrudnić Muska

Relacje nieco się uspokoiły po soborze watykańskim II, ale to już czasy współczesne. Matka obecnego monarchy królowa Elżbieta II regularnie spotykała się z kolejnymi papieżami. O wspólnej modlitwie jednak nigdy nie było mowy. Jeśli takie się odbywały to jedynie z udziałem arcybiskupa Canterbury. 

Przełomowe spotkanie

Do przełomowego spotkania dojdzie w przyszłym tygodniu. Elementem państwowej wizyty brytyjskiego monarchy wraz z małżonką będzie wspólna modlitwa w Kaplicy Sykstyńskiej. Uroczystość ubogacą chóry obu denominacji chrześcijaństwa.

Wizyta już teraz jest postrzegana jako ważny symbol pojednania. Będzie to także pierwsze spotkanie Karola III z papieżem Leonem XIV. 

Wizyta państwowa brytyjskiej pary królewskiej została przełożona z powodu choroby, a następnie śmierci papieża Franciszka, z którym Karol III spotkał się w kwietniu z okazji 20. rocznicy swojego ślubu z królową Kamilą.

Wizyta państwowa, która odbędzie się w dniach 22 i 23 października obejmie szereg spotkań i nabożeństw, które podkreślą ciepłe relacje między Kościołem Anglii a Kościołem katolickim. Król i królowa spotkają się z papieżem i wyższymi rangą urzędnikami watykańskimi. 

Nabożeństwo w Kaplicy Sykstyńskiej poświęcone będzie ochronie przyrody, w uznaniu entuzjastycznego wsparcia króla dla spraw związanych z ochroną środowiska.

Czytaj także: Kara śmierci dla byłej premierki? Bangladesz domaga się najwyższej kary

Źródła królewskie podkreślają historyczne znaczenie tego wydarzenia, ponieważ król od dawna angażuje się w budowanie mostów między religiami. Jak wskazuje BBC, ważnym elementem wizyty będzie udział króla w nabożeństwie w kościele św. Pawła za Murami.

Kościół i opactwo, w którym znajduje się grób św. Pawła, tradycyjnie kojarzono z angielską monarchią, sięgając czasów średniowiecznych i anglosaskich władców, którzy niegdyś pomagali w utrzymaniu tej budowli w Rzymie.

W czwartek 16 października ogłoszono wyniki trzeciego – przedostatniego – etapu Konkursu Chopinowskiego. Zgodnie z regulaminem, do finału awansować powinno dziesięciu pianistów, ale jury przyznało tyle samo punktów uczestnikom, którzy zajęli 10. i 11. miejsce. W finale wystąpi zatem najlepsza jedenastka trzeciego etapu.

Wśród tegorocznych finalistów jest jeden Polak – Piotr Alexewicz. Eksperci od początku wskazywali go jako tego z polskich pianistów, który ma największe szanse na zajęcie wysokiego miejsca. Pozostali Polacy w trzecim etapie – Piotr Pawlak i Yehuda Prokopowicz – zostali ulubieńcami publiczności, ale nie przekonali jury.

Finał Konkursu Chopinowskiego rozpocznie się w sobotę i potrwa do poniedziałku. Właśnie w poniedziałek (20 października) w godzinach wieczornych poznamy zwycięzcę XIX edycji. W dwóch kolejnych dniach odbędą się koncerty laureatów. Transmisje oglądać będzie można na antenach Telewizji Polskiej.

Konkurs Chopinowski 2025 – kto wystąpi w finale?

Piotr Alexewicz (Polska)

Pochodzący z Wrocławia 25-latek, w poprzedniej edycji Konkursu Chopinowskiego (2021) zdobył nagrodę profesora Zbigniewa Drzewieckiego, przyznawaną najwyżej klasyfikowanemu Polakowi, który nie dostał się do finału. Wówczas uczestnictwo w konkursie Alexewicz zakończył na trzecim etapie, więc już przebił ten wynik. Wrocławianin jest dwukrotnym laureatem Ogólnopolskiego Konkursu Chopinowskiego.

Zobacz także: Fryderyk Chopin zmarł równo 176 lat temu. Przetrwały jego listy

Kevin Chen (Kanada)

Urodzony w 2005 roku Kanadyjczyk wygrywał już wiele prestiżowych konkursów, m.in. Franz Liszt International Piano Competition w Budapeszcie, Concours de Genève czy Arthur Rubinstein Piano Master Competition w Tel Awiwie. Jak czytamy na stronie konkursu, w wolnym czasie Chen pisze programy komputerowe i układa kostkę Rubika.

David Khirkuli (Gruzja)

Gruzin jest na razie największym pozytywnym zaskoczeniem Konkursu Chopinowskiego. Początkowo nie wymieniano go wśród faworytów, a od pierwszego etapu zachwyca publiczność. Wielu internautów uważa, że to on powinien wygrać. 24-letni pianista triumfował już w kilku międzynarodowych konkursach, np. w Cantù we Włoszech i hiszpańskim Vigo.

Shiroi Kuwahara (Japonia)

Japońska pianistka nauki pobierała w uczelniach muzycznych w Tokio oraz Berlinie. Jest laureatką konkursu im. Marii Canals w Barcelonie i im. Giana Battisty Viottiego we włoskim Vercelli. W tym roku jej talent doceniono podczas prestiżowego Konkursu Królowej Elżbiety w Brukseli. W 2022 roku otrzymała nagrodę Steinwaya, jedno z najważniejszych wyróżnień dla młodych pianistów.

Czytaj także: „Chopin, Chopin!” od piątku w kinach. Reżyser zdradza tajemnice mistrza

Tianyou Li (Chiny)

Pierwszy na tej liście spośród trzech chińskich finalistów – zgodnie z przewidywaniami to ten kraj jest najliczniej reprezentowany na tym etapie (a także w całym konkursie). Li wciąż studiuje – uczy się w konserwatorium muzycznym w chińskim mieście Tiancin. W przeszłości wygrywał m.in. Konkurs Mozartowski w Zhuhai, ale zapewnia, że woli grać Chopina niż Mozarta.

Eric Lu (USA)

Jeden z głównych faworytów do zwycięstwa. To jego drugi występ w Konkursie Chopinowskim. Po raz pierwszy zakwalifikował się do niego w 2015 roku – jako 18-latek – i od razu dotarł do finału. Ostatecznie zajął 4. miejsce. Później triumfował m.in. w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w angielskim Leeds w 2018 roku.

Tianyao Lyu (Chiny)

Najmłodsza uczestniczka XIX edycji Konkursu Chopinowskiego. Sam awans do finału w takim wieku jest ogromnym sukcesem. Na konkurs Lyu miała znacznie bliżej niż większość uczestników, bo na co dzień mieszka… w Polsce. Chinka szlifuje swój talent w poznańskiej Akademii Muzycznej, pod okiem profesorki Katarzyny Popowej‑Zydroń.

Vincent Ong (Malezja)

Kolejny z azjatyckich pianistów, którego akcje jeszcze przed startem konkursu stały wysoko. Ten 24-latek zaczął swoją przygodę z klawiszami bardzo wcześnie – na keyboardzie grał już w wieku czterech lat. Podczas trzeciego etapu konkursu zmagał się z chorobą, co, jak mówili eksperci w studiu TVP, było wyczuwalne. Natomiast jego interpretacja muzyki Chopina i tak zdobyła uznanie jury.

Zobacz też: Muzycy śpią, a widzowie stoją w kolejkach. Kulisy Konkursu Chopinowskiego

Miyu Shindo (Japonia)

Urodzona w 2002 roku Japonka też studiuje całkiem niedaleko Warszawy, choć nie aż tak blisko jak Lyu – konkretnie w niemieckim Hanowerze. Dla Shindo jest to drugi występ w Konkursie Chopinowskim – cztery lata temu dotarła do trzeciego etapu. Ma na koncie wysokie miejsca w konkursie KlavierOlymp w Bad Kissingen oraz konkursie organizowanym przez Japońskie Stowarzyszenie Nauczycieli Gry Fortepianowej w Tokio.

Ziton Wang (Chiny)

Pianistka pochodząca z ciekawego etnicznie regionu – Mongolii Wewnętrznej. Jako studentka przeprowadziła się do Stanów Zjednoczonych, by uczyć się w Curtis Institute of Music oraz New England Conservatory. Wygrała m.in. Rosalyn Tureck International Bach Competition, a także konkurs Ferrol International Piano Competition.

William Yang (Stany Zjednoczone)

Po awansie do finału 24-latek opowiadał, że występ w Konkursie Chopinowskim był w dzieciństwie jego marzeniem. Niedawno wygrał największy amerykański konkurs powiązany z twórczością polskiego kompozytora – National Chopin Piano Competition. Otrzymał tam także nagrody za najlepsze mazurki i sonaty.

Priorytetem prowadzonych działań było m.in.: eliminowanie i ograniczenie zagrożeń na drodze takich jak: kierowanie po spożyciu alkoholu, zły stan techniczny i brak obowiązkowego wyposażenia, promowanie bezpiecznych zachowań, poprawa widoczności uczestników ruchu drogowego, korzystanie z elementów odblaskowych oraz używanie kasków ochronnych przez rowerzystów.

Mundurowi bacznie przyglądali się też zachowaniom kierujących względem rowerzystów i sprawdzali, czy nie przekraczają oni prędkości w rejonie miejsc występowania infrastruktury rowerowej oraz na obszarach, gdzie notuje się zwiększony ruch rowerowy.

– Niestety, mundurowi ujawnili 115 wykroczeń popełnionych przez kierujących i 56 przewinień popełnionych przez rowerzystów. Stróże prawa podczas kontroli udaremnili dalszą jazdę aż 7 pijanym rowerzystom – informuje podkom. Barbara Poznańska, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie.

Źródło: KMP Częstochowa

Już po raz 15. KGHM Polska Miedź S.A. zdobyła prestiżową nagrodę „The Best of The Best” w organizowanym przez Instytut Rachunkowości i Podatków konkursie The Best Annual Report.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje zmiany w programie wsparcia dla rolników wymieniających azbestowe dachy. Termin realizacji inwestycji zostanie wydłużony do 31 marca 2026 r. Ma to pomóc w znalezieniu specjalistycznej firmy zajmującej się demontażem i utylizacją eternitu.

Właściciele domów zastanawiają się, czy w sezonie grzewczym 2025/2026 pojawi się kolejna edycja dodatku węglowego. W poprzednich latach dofinansowanie w wysokości 3 tys. zł pozwoliło wielu rodzinom poradzić sobie z rosnącymi kosztami opału. Czy teraz można spodziewać się wsparcia?

Zużycie gazu w polskich domach rośnie w szybkim tempie, co według ekspertów Forum Energii rodzi ryzyko tzw. pułapki gazowej. Coraz większe uzależnienie od paliw kopalnych i zmiennych cen na rynkach światowych może zagrozić gospodarstwom domowym. Raport wskazuje, że potrzebna jest strategia dywersyfikacji i rozwój nowoczesnych źródeł ciepła.

Brytyjska firma zbrojeniowa Babcock International Group zamierza zwiększyć nabór młodych talentów z Polski w ramach programu dla absolwentów lokalnych uniwersytetów - Babcock Polska Graduate Program.

Według służb to gaz był przyczyną wybuchu w budynku mieszkalnym w stolicy Rumunii – poinformował szef Departamentu Sytuacji Nadzwyczajnych Raed Arafat. Według jego informacji, wczoraj mieszkańcy zgłaszali służbom zapach ulatniającego się w budynku gazu.

Czarny piątek w Bukareszcie

– Kontrolerzy sprawdzali, skąd zapach gazu się ulatnia i zamknęli dopływ gazu w całym bloku. Prawdopodobnie ktoś odkręcił zawór, ale to nadal jest do sprawdzenia – powiedział Raed Arafat na konferencji prasowej na miejscu zdarzenia. 

W wybuchu, do którego doszło tuż po ósmej polskiego czasu, zginęły trzy osoby, a siedemnaście zostało rannych. Ewakuowano ponad sto osób. Ośmiopiętrowy blok cały czas grozi zawaleniem, na razie nie mogą do niego wejść służby. 

Zobacz także: Rosja i USA połączone tunelem „Putin–Trump”? Kreml chce zatrudnić Muska

Naukowcy z Uniwersytetu w Bristolu i IRCCS MultiMedica postanowili sięgnąć do tzw. genu stulatków, by znaleźć skuteczny lek na tę dotychczas nieuleczalną chorobę. Dzieci i młodzi ludzie cierpiący na to schorzenie umierają z powodu problemów z sercem. 

By to zmienić, badacz użyli genu LAV-BPIFB4, który występuje u niektórych osób powyżej setnego roku życia.  Jest on znany jako „gen długowieczności”, z którym związana jest dłuższa niż przeciętnie oczekiwana długość życia. Badania wykazały, że pomaga on utrzymać zdrowie serca i naczyń krwionośnych w okresie starzenia.

Przełom i nadzieja

Pierwsze badania przeprowadzono na myszach. „Okazało się, że wstrzyknięcie >>genu długowieczności<< pomagało poprawić to, jak serce się rozkurcza i napełnia krwią. Zmniejszył on zwłóknienie serca, ograniczył liczbę starzejących się komórek i stymulował wzrost nowych naczyń krwionośnych, przez co bezpośrednio przyczyniał się do utrzymania zdrowej tkanki” – pisze National Geographic.

Czytaj także: Jaś potrzebuje najdroższego leku świata. Każdy może pomóc [WIDEO]

Następnie naukowcy wypróbowali to rozwiązanie na ludzkich komórkach. I pojawił się przełom. 

„Wyniki dają nadzieję na nowy rodzaj terapii progerii, oparty na naturalnej biologii zdrowego starzenia się, a nie na blokowaniu wadliwego białka. To podejście może z czasem pomóc również w walce z normalnymi chorobami serca związanymi z wiekiem” – mówi dr Yan Qiu z Instytutu Kardiologii Uniwersytetu w Bristolu, cytowany przez National Geographic.

Wbrew licznym prognozom, era biur podróży trwa w najlepsze, a rynek w Polsce dynamicznie się rozwija. Wkrótce dołączy do niego Thomas Cook - najstarsze biuro podróży świata, które w 2019 roku ogłosiło głośne bankructwo. Marka, przejęta w 2024 roku przez polską grupę eSky, rozpoczyna sprzedaż w Polsce. Zamiast typowego all inclusive, Thomas Cook zaoferuje innowacyjne pakiety. Jakie? Weronika Papiernik

– 35 lat temu Lech Wałęsa, lider ruchu Solidarność, powiedział Polakom, że Polska stanie się drugą Japonią – przypomniał Domański. Jak dodał, „35 lat temu brzmiało to trochę dziwnie, może nawet szalone”. 

– Teraz, dziś według ostatnich danych opublikowanych przez MFW Polska wyprzedzi Japonię w PKB per capita, uwzględniając ceny siły nabywczej – powiedział szef resortu finansów. 

„Duch przedsiębiorczości Polaków”

– Dla mojego pokolenia to wielkie osiągniecie, dla pokolenia moich rodziców, to cud – mówił Domański. 

Jak dodał, „to nie jest cud”.  – Udało się to osiągnąć dzięki reformom, które miały miejsce na początku lat 90. i dzięki naszemu członkostwu w Unii Europejskiej oraz duchowi przedsiębiorczości Polaków – podkreślił minister.

Czytaj także: 20 lat Polski w UE. Tak przełamaliśmy „klątwę historii”

Każdego dnia publikujemy setki tekstów, nasza strona zmienia się bardzo dynamicznie. W tym miejscu zbieramy najważniejsze wiadomości dnia.

Od 31 sierpnia codziennie tę trasę przemierzają trzy pary pociągów Kolei Śląskich, które na wybranych odcinkach osiągają prędkość 160 km/ h. Pokonanie całego dystansu z Częstochowy do Krakowa Płaszowa zajmuje godzinę i pięćdziesiąt minut.

W pierwszym miesiącu z tego połączenia skorzystało niemal 39 tys. podróżnych. Jak informują Koleje Śląskie, najwięcej pasażerów wsiadło do pociągów linii S34 na stacjach Kraków Główny i Częstochowa – podróż rozpoczęło tam we wrześniu, kolejno, 11 tys. oraz 6,2 tys. podróżnych.

Najpopularniejszym pociągiem na nowej trasie był z kolei ten odjeżdżający ze stacji Kraków Płaszów o godz. 16:21 – w ciągu pierwszego miesiąca skorzystało z niego blisko 10 tys. pasażerów.

Aktualnie na trasie między Częstochową a Krakowem kursują codziennie trzy pary pociągów Kolei Śląskich. Połączenia prowadzą trasą omijającą Katowice, gdzie trwa przebudowa katowickiego węzła kolejowego realizowana przez PKP PLK. Jeszcze w tym roku na linii S34 pojawi się dodatkowa para pociągów.

– Kolejna, czwarta para pociągów zostanie uruchomiona 14 grudnia – w dniu wejścia w życie nowego rocznego rozkładu jazdy. Dodatkowa para pociągów będzie kursować w skróconej relacji Częstochowa – Kraków Główny – mówi Bartłomiej Wnuk, rzecznik prasowy Kolei Śląskich.

Bilety na podróż w jedną stronę kosztują 25 zł, a imienne bilety miesięczne 335 zł. Atrakcyjne ceny to zasługa Taryfy Krakowskiej Plus.

Rozkład jazdy oraz szczegóły Taryfy Krakowskiej Plus dostępne są na stronie www.kolejeslaskie.com.

Źródło: Koleje Śląskie