Wchodzisz i wiesz

Karol Nawrocki jest politykiem, który reprezentuje polską rację stanu. Mam wątpliwości, czy to samo możemy powiedzieć o Donaldzie Tusku – powiedział w programie „Pytanie dnia” Zbigniew Bogucki, szef kancelarii prezydenta.

Prokuratura Europejska wszczęła dochodzenie w sprawie wykorzystania środków z KPO w Polsce - podało RMF FM. Wątpliwości dotyczą sektora HoReCa, czyli branży turystycznej i gastronomicznej.

Jak wyjaśniła Hollevoet Prokuratura Europejska decyduje jednie o wszczęciu śledztwa lub odmowie wszczęcia, gdy widzi ku temu powody. Natomiast – jak dodała - EPPO – nie odpowiada za wykrywanie i identyfikowanie naruszeń – te muszą zostać zgłoszone przez władze krajowe, policję lub obywateli.

Czytaj także: „Filmowcy z Bollywood”. Jest pierwszy akt oskarżenia w sprawie afery wizowej

Śledztwo to efekt informacji, które pod koniec ubiegłego tygodnia obiegły platformy społecznościowe, w tym X, gdzie użytkownicy zaczęli zamieszczać przykłady firm z branży HoReCa (hotelarstwo, gastronomia), które otrzymały dotacje z KPO m.in. na firmowe jachty, sauny, solaria, wymianę mebli czy zakup wirtualnej strzelnicy. Sprawę zaczęły opisywać również media.

Premier Tusk mówił wtedy, że nie zaakceptuje „żadnego marnowania środków z KPO”, wskazując, że będzie oczekiwał szybkich decyzji włącznie z odebraniem środków tam, gdzie ewidentnie doszło do nadużyć.

Czynności w tej sprawie wszczęła również w ubiegłym tygodniu Prokuratura Regionalna w Warszawie, a postępowanie zostało później przekazane do Prokuratury Europejskiej.

Szefowa PARP straciła stanowisko

W ubiegły piątek z kolei wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko poinformował, że w związku z nieprawidłowościami z końcem lipca ze swojego stanowiska odwołana została poprzednia prezes PARP Katarzyna Duber-Stachurska. Informowano ponadto, że PARP prowadzi kontrole, a pierwsze ich wyniki mają być znane we wrześniu.

Czytaj także: Spotkanie prezydenta i premiera. Tusk: W tym byliśmy zgodni w stu procentach

Pełczyńska-Nałęcz poinformowała we wtorek, że żadne środki z KPO dla branży HoReCa nie zostaną wypłacone, dopóki poszczególne umowy nie zostaną skontrolowane i uznane za zgodne z zasadami programu wsparcia dywersyfikacji tego sektora. Minister na posiedzeniu rządu przedstawiła informację w kwestii wydatkowania środków z KPO na branżę HoReCa. Premier Tusk pytany o to w środę powiedział, że jest średnio usatysfakcjonowany tłumaczeniem minister Pełczyńskiej-Nałęcz. – Moje oczekiwania wobec działań i słów pani minister są wyższe niż do tej pory usłyszałem, ale jeszcze trochę cierpliwości mam – podkreślił szef rządu.

Pierwszy nabór w ramach wsparcia z KPO dla branży HoReCa ruszył w maju 2024 r. i pierwotnie miał potrwać do 5 czerwca ub.r., ale został przedłużony. Drugi wystartował 18 lipca ub.r. i również był wielokrotnie przedłużany. Ostatecznie trwał do końca października 2024 r. Jak wynika z danych PARP, w ramach wsparcia HoReCa ze środków KPO podpisano 3005 umów z przedsiębiorcami (każda umowa z inną firmą). Według stanu na koniec lipca br., przedsiębiorcom wypłacono 110 mln zł z całkowitej kwoty wsparcia 1,24 mld zł.

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) ma wzmocnić polską gospodarkę; składa się z 57 inwestycji i 54 reform. Przewiduje dla Polski 59,8 mld euro ze środków UE, w tym 25,27 mld euro w postaci dotacji i 34,54 mld euro w formie preferencyjnych pożyczek. Polska otrzymała z niego dotychczas 67 mld zł. Kolejna transza pieniędzy ma wpłynąć jesienią.

Prokuratura Europejska podjęła decyzję o wszczęciu dochodzenia dotyczącego potencjalnych nieprawidłowości w wydatkowaniu środków z polskiego Krajowego Planu Odbudowy w sektorze HoReCa, czyli branży hotelarsko-gastronomicznej - przekazała rzeczniczka EPPO Tine Hollevoet.

O wymianie jeńców między Ukrainą a Rosją poinformował w czwartek prezydent Wołodymyr Zełenski w mediach społecznościowych. „Odsyłamy Ukraińców do domu, do Ukrainy. Nowa wymiana, 84 osoby. To zarówno wojskowi, jak i cywile. Prawie wszyscy potrzebują opieki medycznej i gruntownej rehabilitacji” – napisał Zełenski na Telegramie.

 

Zełenski zwrócił uwagę, że wśród uwolnionych cywilów są ludzie uwięzieni przez Rosjan w latach 2014, 2017-2017. Wolność odzyskali m.in. obrońcy Mariupola.

 

Ukraińskie Dowództwo Koordynacyjne ds. Postępowania z Jeńcami Wojennymi poinformowało na Telegramie, że wśród uwolnionych jeńców są osoby, które były przetrzymywane na terytoriach tymczasowo okupowanych jeszcze przed pełną inwazją i nielegalnie skazani na wieloletnie kary więzienia: od 10 do 18 lat. „Rekordzista” spędził w rosyjskiej niewoli 4013 dni.

 

Czytaj także: „Bicie, tortury i nieludzkie warunki”. Ukraińscy jeńcy wrócili do kraju

Nauczycielka i nastolatek jeńcami Kremla

 

Jak podaje agencja Ukrinform, wśród uwolnionych są trzy kobiety z obwodów donieckiego i ługańskiego. Jedna z nich to nauczycielka szkoły podstawowej, uwięziona w 2019 r. Dziewięć lat w niewoli spędził mężczyzna schwytany przez Rosjan w 2016 r., gdy miał zaledwie 18 lat.

 

Agencja ustaliła, że najmłodszy jeniec ma 26 lat, a najstarszy 74 lata (z czego ostatnie siedem spędził w rosyjskim więzieniu).

 

Do poprzedniej wymiany jeńców między Ukrainą a Rosją doszło 23 lipca. Obie strony wymieniły wtedy po około 250 osób. Również w lipcu Zełenski mówił, że od początku pełnowymiarowej inwazji Rosji w lutym 2022 r. Ukraina odzyskała prawie 6 tys. jeńców wojennych.

 

Najnowsza wymiana odbyła się tuż przed spotkaniem prezydenta USA Donalda Trumpa z rosyjskim dyktatorem Władimirem Putinem, zaplanowanym w piątek na Alasce. Mają oni omawiać ewentualny pokój w wojnie w Ukrainie.

 

Czytaj także: Uciekła z Rosji i pomaga rosyjskim jeńcom. „Wojna i więzienie zmieniają ludzi”

Amerykańskie władze poinformowały w czwartek o nałożeniu sankcji na rosyjską giełdę kryptowalut Garantex i jej szefów. Zaoferowano nagrody o łącznej wartości 6 mln dolarów za informacje prowadzące do ich aresztowania. Weronika Papiernik

Ponad 500 humanoidalnych robotów w 280 drużynach z 16 krajów, w tym ze Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Japonii, weźmie udział w pierwszych w historii Igrzyska Sportowych Robotów Humanoidalnych. Wydarzenie odbywa się w Chinach i potrwa trzy dni.

Pełniąca funkcję rządu Rada Federalna Szwajcarii przedstawiła projekt ustawy znoszącej obowiązujący od ośmiu lat zakaz budowy nowych elektrowni jądrowych. Zwolennicy takiego kroku przekonują, że kraj będzie potrzebował nowych bloków jądrowych, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną, ograniczyć emisje i ustabilizować sieć energetyczną. Tyle że grono przeciwników takiej decyzji jest niemałe.

Prokuratura Europejska (EPPO) wszczęła dochodzenie w sprawie nieprawidłowości przy wydawaniu unijnych dotacji z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) dla branży HoReCa. Chodzi o miliony złotych, które miały posłużyć na transformację polskich przedsiębiorstw, a ostatecznie mogły zostać wydane na luksusowe jachty, sauny, solaria czy mobilne ekspresy do kawy. Decyzja EPPO to pokłosie wątpliwości, które pojawiły się po ujawnieniu kontrowersyjnych zakupów. Śledztwo ma na celu ustalenie, czy doszło do oszustw finansowych na szkodę Unii Europejskiej. Weronika Papiernik

Niedziałająca klimatyzacja, temperatury sięgające 45 stopni, brak wody pitnej. Tego doświadczył w pociągu pan Ignacy. Przewoźnik nie odniósł się do jego zarzutów i zaproponował rekompensatę w wysokości... niecałych 13 zł. Rzecznik Praw Pasażera Kolei rozkłada ręce.

Wielu ludzi marzy o tytule mistrza świata czy mistrza olimpijskiego. Mateusz Kusznierewicz zdobył je w młodym wieku. Jednak jak sam przyznaje, prawdziwym sukcesem nie był jednorazowy triumf, lecz utrzymanie wysokiego poziomu przez 27 lat. Od złota olimpijskiego w 1996 roku po mistrzostwo świata w 2023 roku – ciągła gotowość do rywalizacji, rozwoj i ciekawość nowych doświadczeń to jego codzienność. Szymon Glonek

W Siarzewie w powiecie aleksandrowskim (woj. kujawsko-pomorskie) wybuchł duży pożar hali magazynowej z półproduktami z tworzyw sztucznych. Z ogniem walczy 25 zastępów straży pożarnej.

Damian Szymański wrócił do ekstraklasy po sześciu latach. W 2019 r. przeszedł z Wisły Płock do Achmatu Grozny. Wcześniej występował w Jagiellonii Białystok i GKS Bełchatów. Najlepszą formę prezentował jednak w AEK Ateny, z którym w sezonie 2022/23 zdobył mistrzostwo i Puchar Grecji. Łącznie rozegrał dla AEK 190 meczów, w których strzelił 11 goli i zanotował 12 asyst.

– Jest to piłkarz, który od dłuższego czasu gra na wysokim poziomie, o najwyższe cele i rywalizował też w europejskich pucharach. Ma odpowiednie doświadczenie, jakość i wzrost. Może grać na pozycji numer sześć, ale też jako środkowy obrońca – powiedział dyrektor sportowy Legii Michał Żewłakow.

Damian Szymański piłkarzem Legii

Pozyskanie defensywnego pomocnika jest kluczowe dla Legii wobec kontuzji Kolumbijczyka Juergena Elitima i Portugalczyka Claude Goncalvesa.

– Jestem bardzo szczęśliwy, że udało mi się podpisać kontrakt z Legią. Wracam do Polski i chcę grać o najwyższe cele - o mistrzostwo, puchar kraju i grę w europejskich pucharach. Jestem głodny zwycięstw i chcę podnosić puchary wspólnie z Legią – zadeklarował Szymański, który w nowym klubie będzie grał z numerem 44.

W reprezentacji Polski Szymański zadebiutował 7 września 2018 r. w meczu Ligi Narodów z Włochami (1:1). Było to na początku kadencji selekcjonera Jerzego Brzęczka, z którym pracował w Wiśle Płock. Cieszył się też uznaniem jego następcy – Paulo Sousy. 8 września 2021 r. strzelił gola na 1:1 w doliczonym czasie meczu z Anglią w eliminacjach mistrzostw świata. Do kadry narodowej powoływali go też Czesław Michniewicz, Fernando Santos i Michał Probierz. 

Karol Linetty jest wychowankiem Lecha Poznań, z którym w sezonie 2014/15 zdobył mistrzostwo Polski. W 2016 roku podpisał kontrakt z Sampdorią Genua, gdzie przez pewien czas występował razem z dwoma innymi Polakami: Bartoszem Bereszyńskim i Dawidem Kownackim.

W 2020 roku pomocnik podpisał kontrakt z Torino, który wygasł z końcem zeszłego sezonu. Linetty w ciągu dziewięciu lat we Włoszech rozegrał 255 meczów w Serie A. Strzelił w nich 14 goli i zanotował 15 asyst.

Karol Linetty piłkarzem Kocaelisporu

W reprezentacji Polski Linetty zadebiutował w 2014 roku. Rozegrał w niej 47 meczów i strzelił pięć goli. Zdobył bramkę w przegranym 1:2 spotkaniu ze Słowacją podczas Euro w 2021 roku. Ostatni raz w drużynie narodowej zagrał niemal dwa lata temu – 10 września 2023 roku, gdy Biało-Czerwoni przegrali z Albanią 0:2 w eliminacjach mistrzostw Europy.

Kibice Lecha mieli nadzieję, że w letnim oknie transferowym Linetty wróci do Poznania, lecz pomocnik zdecydował się na przenosiny do Turcji. Kocaelispor w zeszłym sezonie wygrał 1. ligę i awansował bezpośrednio do tureckiej ekstraklasy.

Latem w Kocaelisporze doszło do wielu zmian. Nowym trenerem został Selcuk Inan. Turecki klub pozyskał kilku piłkarzy, w tym Chorwata Bruno Petkovica z Dinama Zagrzeb, Serba Aleksandara Jovanovica z Partizana Belgrad czy Malijczyka Massadio Haidarę ze Stade Brest.

Natomiast na zasadzie wypożyczenia z Cagliari Calcio do Kocaelisporu dołączył Mateusz Wieteska, który w trzech ostatnich latach był powoływany na zgrupowania reprezentacji Polski. Kilka dni temu obrońca zerwał więzadło krzyżowe przednie w prawym kolanie, więc nie będzie grał przez kilka miesięcy.

W czwartek ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz wyraziła gotowość do rozpoczęcia prac nad wdrożeniem podatku od nadzwyczajnych zysków banków. Podkreśliła, że nowa opłata przyniesie dochody na kluczowe cele takie jak bezpieczeństwo czy ochrona zdrowia.

Marsz dla Palestyny ruszy o godz. 13 pod pomnikiem Mikołaja Kopernika w Warszawie. Przygotowały go organizacje: Solidarnie z Palestyną, Forum Palestyńskie w Polsce i kolektyw kefija. „Przyjdź i stań po stronie sprawiedliwości. Pokaż, że nie zgadzasz się na wspieranie ludobójstwa! Głos Palestyny musi być słyszany!” – zapraszają organizatorzy.

 

Wzywają oni polskie władze do: „nałożenia sankcji na Izrael, zerwania współpracy wojskowej, handlowej i dyplomatycznej oraz poparcia międzynarodowego embarga i procesów karnych przeciwko izraelskim zbrodniarzom wojennym”.

 

„Ludobójstwo w Strefie Gazy trwa nieprzerwanie już 22 miesiące. Izrael, przy całkowitej bezkarności i wsparciu Zachodu, prowadzi systematyczną eksterminację narodu palestyńskiego. Od października 2023 roku izraelskie wojsko zamordowało ponad 60 000 osób, z czego większość to dzieci i kobiety. Blokada Gazy oznacza brak żywności, wody, prądu, leków, pomocy humanitarnej. To zbrodnia – to ludobójstwo” – czytamy w informacji o marszu.

 

Jak informuje TVP3 Warszawa, niedzielne wydarzenie będzie już kolejnym stołecznym wyrazem niezgody na dramatyczną sytuację w Gazie. Kilka tygodni wcześniej około 300 osób zebrało się na Placu Zamkowym na proteście zorganizowanym przez „Nauczycielki solidarne z Palestyną”. Od miesięcy podobne wydarzenia mają miejsce także w innych polskich miastach, m.in. w Krakowie i Wrocławiu.

 

Czytaj także: Ludobójstwo w Gazie? „Gdybyśmy chcieli, zajęłoby to jedno popołudnie”

Karol Linetty zdecydował się na przeprowadzkę ze słonecznej Italii do upalnej Turcji. Były piłkarz reprezentacji Polski przeszedł z Torino do Kocaelisporu Izmit. 30-letni pomocnik podpisał roczny kontrakt z możliwością przedłużenia o kolejny sezon. Michał Ignasiewicz

Donald Trump oświadczył w wywiadzie dla Radia Fox News, że groźba amerykańskich sankcji prawdopodobnie wpłynęła na decyzję Władimira Putina, który poprosił o spotkanie. Zapytany, jakie „zachęty gospodarcze” ma zamiar zaoferować swemu rozmówcy, prezydent odmówił odpowiedzi. Dodał, że „gospodarcze zachęty i sankcję są bardzo mocne”.

Trump: Jeśli spotkanie zakończy się fiaskiem, nałożymy sankcje na Rosję

Trump oświadczył jednak, że istnieje „25-procentowe ryzyko”, iż spotkanie z Putinem skończy się fiaskiem, a wtedy wdrożone zostaną sankcje. Jeśli jednak rozmowy potoczą się dobrze, to zadzwoni po nich do Wołodomyra Zełenskiego i europejskich przywódców.

Amerykański prezydent zapowiedział, że w rozmowie z Putinem otworzy drogę do drugiego spotkania, w którym weźmie udział prezydent Zełenski. Dodał, że myśli już o trzech miejscach, w których mogłoby dojść do szczytu Putin-Zełenski-Trump.

Porozumienie na spotkaniu trójstronnym

– Drugie spotkanie będzie bardzo, bardzo ważne, bo to będzie to spotkanie, na którym zawrzemy porozumienie – powiedział prezydent, którego cytuje Reuters.

Trump oznajmił, że sądzi, iż Putin chce zawrzeć porozumienie w sprawie Ukrainy, ale zastrzegł, że nie wie, czy uda się uzyskać „natychmiastowe wstrzymanie ognia”.

Dodał, że w sprawie granic Ukrainy dojdzie do rozwiązania „coś za coś”. Uzupełnił także, że „trójstronne spotkanie z Zełenskim i Putinem jest konieczne, by zawrzeć porozumienie w sprawie Ukrainy”. Zastrzegł, że nie wie, czy konferencja prasowa po szczycie będzie wspólna dla obu przywódców, czy też nie.

Zobacz także: Człowiek Putina odkrywa karty przed spotkaniem z Trumpem na Alasce

Kreml: Przewidywanie wyników szczytu byłoby dużym błędem

Z kolei, jak pisze kremlowska agencja Interfax, rzecznik Putina Dmitrij Pieskow przestrzegł, że przewidywanie wyników szczytu na Alasce „byłoby dużym błędem” i zapowiedział, że szefowie obu krajów przedstawią wyniki spotkania na konferencji prasowej.

– Dokumentu po wynikach szczytu się nie oczekuje, nic nie jest przygotowane. I jest mało prawdopodobne, że powstanie jakikolwiek dokument – powiedział Pieskow.

– Ale biorąc pod uwagę, że odbędzie się wspólna konferencja prasowa, prezydent oczywiście nakreśli zakres porozumień i ustaleń, które uda mu się osiągnąć – dodał.

Według Światowej Organizacji Zdrowia infekcje oporne na leczenie odpowiadają za ponad milion zgonów rocznie. Od dziesięcioleci brakuje nowych antybiotyków, a nadużywanie dostępnych leków sprzyja powstawaniu szczepów odpornych.

– Jesteśmy podekscytowani, ponieważ pokazujemy, że AI może posłużyć do zaprojektowania zupełnie nowych antybiotyków – powiedział prof. James Collins z MIT. – Sztuczna inteligencja pozwala nam tworzyć cząsteczki tanio i szybko, poszerzając nasz arsenał i dając nam przewagę w walce z genami superbakterii.

Jak działa system AI

Zespół z MIT wykorzystał sztuczną inteligencję do zaprojektowania leków atom po atomie. Algorytm przeanalizował 36 milionów związków chemicznych – zarówno istniejących, jak i takich, które nie zostały jeszcze odkryte – i uczył się, jak ich struktura wpływa na rozwój bakterii. Proces obejmował dwa podejścia: wyszukiwanie w bibliotece chemicznych fragmentów i rozwijanie ich w pełne cząsteczki oraz projektowanie ich od zera. System odrzucał projekty podobne do istniejących antybiotyków, toksyczne dla ludzi lub niemające właściwości leczniczych.

Od projektu do testów

Najlepsze propozycje leków przetestowano na bakteriach w probówkach oraz na myszach zakażonych rzeżączką i MRSA. Dwa związki wykazały wysoką skuteczność. Leki nie są jednak gotowe do badań klinicznych. Naukowcy szacują, że potrzebne będą jeszcze dwa lata na udoskonalenia, zanim rozpoczną się testy na ludziach.

Potencjał i wyzwania

Eksperci określają prace jako przełomowe. Dr Andrew Edwards z Imperial College London podkreśla, że to „nowe podejście do identyfikacji antybiotyków”, ale przypomniał też, że wciąż należy wykonać bardzo dużo pracy w zakresie testowania ich bezpieczeństwa i skuteczności. Innym problemem są trudności w syntezie nowych związków (z 80 projektów leków na rzeżączkę udało się wyprodukować tylko dwa) oraz ekonomia. Nowe antybiotyki powinny być stosowane rzadko, by zapobiec oporności, co utrudnia czerpanie z nich zysków.

Czytaj również: Życie powstaje nie tylko w wodzie? Nowe podejrzenia naukowców

W skróconym, czterodniowym giełdowym tygodniu warszawskie indeksy zanotowały umiarkowane spadki. Przed inwestorami aż trzy dni przerwy od handlu i jedno ważne wydarzenie, które może zwiastować podwyższoną aktywność w poniedziałek.