Wchodzisz i wiesz

Wtargnięcie rosyjskich dronów do naszej przestrzeni powietrznej było pomyłką, jak sugerował to m.in. prezydent Donald Trump? Polacy nie mają w tej sprawie wątpliwości. Ponad 80 badanych uważa, że było to celowe działanie Rosji - wynika z sondażu IBRiS dla Radia Zet. W ten sprawie najwięcej wątpliwości mają wyborcy Konfederacji i KO. Agnieszka Maj

Według źródeł, które przywołuje gazeta, Pjongjang otrzymał od dwóch do trzech modułów napędowych, obejmujących reaktor, turbiny i systemy chłodzenia, pochodzących z wycofanych ze służby rosyjskich okrętów.

Budowa okrętów podwodnych z napędem jądrowym zdolnych do uderzenia w Stany Zjednoczone jest dla reżimu Kim Dzong Una priorytetem, postrzeganym jako zwieńczenie budowy sił jądrowych Korei Północnej.

Pjongjang od zeszłego roku miał „natarczywie prosić Rosję o technologię atomowych okrętów podwodnych i nowe myśliwce” – twierdzi anonimowe południowokoreańskie źródło rządowe. Dodaje, że „Rosja początkowo podchodziła do tego niechętnie, ale wygląda na to, że w tym roku zdecydowała się na przekazanie technologii”.

Wielki krok dla Korei Północnej

Uzyskanie rosyjskich reaktorów byłoby przełomem dla Pjongjangu, który według ekspertów nie posiadał dotąd technologii pozwalającej na samodzielną budowę miniaturowych reaktorów do okrętów podwodnych. Korea Północna, dzięki inżynierii odwrotnej, mogłaby w krótkim czasie pozyskać kluczową wiedzę na ich temat.

„JoongAng” zwraca uwagę, że jeśli transfer zostanie potwierdzony, będzie to oznaczać, że Rosja przekroczyła „czerwoną linię”, łamiąc Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), co prawdopodobnie spotka się z nowymi międzynarodowymi sankcjami.

Władze w Seulu zachowują jednak ostrożność, podkreślając, że „wiarygodność informacji jest weryfikowana”. Dowództwo Wywiadu Obronnego Korei Południowej potwierdziło, że „uważnie monitoruje” sytuację w związku z zacieśniającą się współpracą wojskową między Moskwą a Pjongjangiem.

Wzajemne wsparcie

Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę Korea Północna dostarczyła Rosji ponad 12 mln pocisków artyleryjskich kalibru 152 mm oraz znaczne ilości innej broni konwencjonalnej. Dodatkowo od października 2024 r. Pjongjang wysłał ok. 13 tys. żołnierzy do wsparcia armii rosyjskiej w obwodzie kurskim, gdzie weszły siły ukraińskie. W zamian Korea Płn. miała otrzymać pomoc gospodarczą i technologię wojskową. Na początku września wywiad w Seulu poinformował, że dotychczas w wojnie z Ukrainą śmierć poniosło ok. 2 tys. północnokoreańskich żołnierzy.

Czytaj też: Bosak o wypadku w Wyrykach. „Za to powinny polecieć głowy”

Konflikt dotyczy linii autobusowej, którą turyści pokonują ostatni odcinek trasy do Machu Picchu, najsławniejszej atrakcji turystycznej Peru. Lokalni mieszkańcy domagają się, aby kontrakt na jej obsługę przyznać jednej z miejscowych firm.

Ewakuowano turystów z Machu Picchu

Twierdzą, że upłynął już termin 30-letniej koncesji wydanej zewnętrznemu przewoźnikowi. Organizujący protest Front Obrony Machu Picchu zapowiedział w niedzielę, że akcja będzie trwała do czasu rozpoczęcia działalności przez nową firmę transportową.

Protestujący zablokowali tory kolejowe, a w starciach z nimi obrażenia odniosło 14 policjantów – przekazała AFP.

Leżące na wysokości 2438 metrów n.p.m. Machu Picchu odwiedza średnio 4,5 tys. turystów dziennie. Jest uznawane za najlepiej zachowane miasto Inków. Zbudowano je w XV wieku, a odkryto dla współczesnych w 1911 roku.

Czytaj też: Zima już niedługo. Czy Europie wystarczy gazu?

Miejsca schronienia w Polsce obejmują ponad 233 tys. budynków ochronnych. Można wśród nich wyróżnić schrony, ukrycia i miejsca doraźnego schronienia.

Rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP st. bryg. Karol Kierzkowski wyjaśnił, że „schrony i ukrycia to budowle ochronne, określone i zdefiniowane w przepisach, w normach, w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z lutego br., które spełniają pewne warunki bezpieczeństwa”. 

Schrony są najbezpieczniejsze – to miejsca hermetyczne. 

– Nie powinno się do nich przedostać żadne skażenie chemiczne, biologiczne, radiologiczne. Ukrycie dotyczy bardziej spraw militarnych, np. ochrony przed odłamkami – zaznaczył strażak. 

Obecnie w Polsce najwięcej jest miejsc doraźnego schronienia. – To wszystkie miejsca poniżej poziomu gruntu – parkingi, garaże, zagłębienia terenu, przede wszystkim nasze piwnice i nasze budynki mieszkalne – podkreślił Kierzkowski. 

Czytaj też: „Poradnik bezpieczeństwa” w pigułce. Instrukcja na wypadek kryzysu

W Poznaniu sprawdzą schrony. Jest decyzja prezydenta miasta

Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak zlecił przeprowadzenie analiz, które z miejskich budynków mogą pełnić funkcje schronień. Obiekty te będą sukcesywnie sprawdzane przez straż pożarną i inspektorów nadzoru budowlanego. 

W całym Poznaniu jest ponad 470 schronów i miejsc ukrycia, które w sytuacji kryzysowej zapewniłyby miejsce dla 60 tys. mieszkańców.

– Będziemy sukcesywnie przekazywać te 470 obiektów do Państwowej Straży Pożarnej i do inspektorów nadzoru budowlanego w celu sprawdzenia – zapowiedział dyrektor Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania Witold Rewers. 

Sprawdzenie będzie polegało na tym, że inspektorzy i strażacy przejdą przez obiekty i sporządzą trzy dokumenty – dwa stanowiska i jeden protokół. Jak dodał dyrektor, do tej pory sprawdzono już około 40 obiektów. 

Witold Rewers wskazał, że obiekty te nie spełniają wymogów nowej ustawy, ponieważ były budowane w latach 70. – Ostatnie budynki, które zostały uznawane według starej ustawy za obiekty zbiorowej ochrony, to słynne siedemdziesięciolatki, czyli szkoły podstawowe. Były one budowane w latach 70. ubiegłego wieku – wyjaśnił Witold Rewers. Do tego dochodzą forty, czyli relikty zaborowe z XIX wieku.

 

Każdy z tych obiektów będzie przeglądany pod kątem dostosowania do nowej ustawy. 

Witold Rewers wskazał, że „następną grupą są obiekty z konstrukcji żelbetowej”, których jest ponad 4 tys. One również zostaną sukcesywnie sprawdzone. 

Władze Poznania planują także zakup agregatów prądotwórczych, które znajdą się w szkołach. Dodatkowo zostanie wzmocniony system alarmowy. 

Czytaj też: Dokąd uciekać przed zagrożeniem? Schron i ukrycie to nie to samo

– Podczas tego wystąpienia, nie można tego ukrywać, minister Bosacki wprowadził członków Rady Bezpieczeństwa ONZ w błąd, twierdząc, że ten dom został uszkodzony w wyniku ataku rosyjskiego drona. Albo zrobił to celowo i świadomie, albo został źle poinformowany przez swoich wspołpracowników. Pytanie, jak to możliwe, że po 60 godzinach od tego […]

– Nie, w podobnym tonie [co Donald Trump ws. rosyjskich dronów] wypowiadał się również sekretarz generalny NATO. Nikt go w Polsce za to nie atakuje. Później mieliśmy bardzo zdecydowaną postawę Amerykanów, zarówno na poziomie NATO, ambasadorów, ambasador Whitaker, który jest w tej chwili w Warszawie, ambasador USA przy NATO, jak i pani ambasador przy […]

– To on do ostatnich dni swojej prezydentury, pierwszej prezydentury, wstrzymywał budowę gazociągu Nord Stream 2. Niestety jego następca zniósł sankcje na Nord Stream. Myślę, że jest wiele racji w stwierdzeniach, że gdyby Trump wygrał wybory w 2020 roku i był prezydentem, to tej inwazji, którą dzisiaj obserwujemy na Ukrainę, rosyjskiej, by nie […]

Francuski koncern motoryzacyjny Renault na oficjalnej platformie konsumenckiej Rappel Conso wezwał posiadaczy nowych samochodów do pilnej wizyty w serwisie. Powodem jest wadliwie zamontowany czujnik przy hamulcu postojowym w kilku modelach Dacii i Renault.

- Nie znam jeszcze treści tego listu [od Donalda Trumpa]. Obawiam się, że treści tego listu, a nawet wiem, że treści tego listu nie zna jeszcze pan prezydent. Rozmawiałem przed chwilą z szefem jego gabinetu ministrem Szefernakerem i to jest bardzo nieładny ruch ze strony ambasady polskiej w Waszyngtonie, która wciąż nie ma ambasadora, ma jedynie kierownika placówki, że przecieka fakt o tym, że list został wysłany, zanim trafi na biurko prezydenta. Bardzo nieładnie się panowie bawicie - stwierdził Adam Bielan w rozmowie z Bogdanem Rymanowskim w Radiu Zet. - W informacji TVN24, redaktora Marcina Wrony jest wprost informacja podana, że ten list przeszedł przez ambasadę. Natomiast mam nadzieję, że ten list dotrze wkrótce fizycznie do Warszawy. Z całą pewnością ujawnienie tego faktu, przeciek do mediów nie powinien mieć miejsca i mam nadzieję, że winni tego zostaną szybko ukarani - mówił dalej.

Obserwatorami ćwiczeń będą m.in. wicepremier oraz minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, a także generał Wiesław Kukuła, szef Sztabu Generalnego WP.

Na poligonie zaplanowano współdziałanie różnych rodzajów wojsk: pancernych, zmechanizowanych, artylerii i sił powietrznych. Wśród prezentowanego sprzętu znajdą się m.in. czołgi Abrams, armatohaubice K9, wyrzutnie WR-40 Langusta, moździerze Rak, Rosomaki z wieżą ZSSW-30, zestawy Piorun oraz Spike. Z powietrza wsparcia udzielą myśliwce F-35 i F-16, a także śmigłowce szturmowe AH-64 Apache.

Pokaz w Orzyszu jest częścią zakrojonych na szeroką skalę ćwiczeń „Żelazny Obrońca” – największych tego typu manewrów wojskowych w Polsce w 2025 roku. Manewry obejmują działania na lądzie, morzu i w powietrzu, z udziałem wojsk lądowych, lotnictwa, marynarki wojennej, sił specjalnych oraz Wojsk Obrony Terytorialnej. W ćwiczeniach bierze udział 30 tys. żołnierzy i 600 jednostek sprzętu z Polski i krajów NATO.

Równolegle polscy żołnierze uczestniczą w ćwiczeniach także poza krajem – na Litwie, Łotwie oraz na strategicznej wyspie Gotlandia w Szwecji.

Dzień wcześniej odbyły się pokazy wojskowe w Ustce, gdzie po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano strzelania z systemu Patriot. W czwartek kolejne ćwiczenia zaplanowano na poligonie w Nowej Dębie.

Czytaj też: Marian Banaś nie boi się odwetu PiS: Kaczyński nie jest nietykalny

Wizyta u psychologa i lekarza medycyny sportowej jest już możliwa bez skierowania. Dzisiaj weszły w życie przepisy, które wprowadzają zmiany. Przepisy znoszą też skierowanie do optometrysty.

– Ja od pierwszego dnia, czyli od poranka, kiedy się o tej katastrofie wszyscy dowiedzieliśmy, zwracałem uwagę na to, co teraz już mówią wszyscy, czyli że my formalnie nie dostaliśmy żadnej pisemnej informacji od rządu – żalił się lider Konfederacji, dodając, że „podczas debaty w sejmie zadał kilkanaście pytań, na które wciąż nie uzyskał odpowiedzi”.

Pytany przez Mariusza Piekarskiego o udział w posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego dwa dni po nalocie, potwierdził, że pytał tam o przyczynę zniszczenia domu w Wyrykach, jedynego materialnego śladu po ataku. – Nie mogę ujawniać przebiegu posiedzenia Rady, natomiast odpowiem ogólnie: niezależnie, w którym kontekście i gdzie się spotykaliśmy, gdzie zadałem to pytanie – odpowiedź do mnie nie dotarła.

„Totalny absurd”

Bosak wielokrotnie podkreślał, że sytuacja wymagała jasnych komunikatów od państwa. Zamiast tego społeczeństwo, dziennikarze i politycy opozycji muszą domyślać się, co się wydarzyło – i to mimo że rząd miał pełnię informacji. – Prosiłem: jeżeli chcecie, żebyśmy mówili rzetelnie, rozróżniali prawdy od kłamstwa, unikali dezinformacji, to napiszcie nam na papierze, co jest prawdą. I oni tego nie zrobili.

Przyznał, że nie wiadomo do dziś, ile dronów faktycznie było uzbrojonych, a ile mogło być atrapami. – Pan widział tę informację? Bo ja nie – mówił do prowadzącego. – Oczywiście zadawałem takie pytania. Nie było odpowiedzi. Nie mogę ujawnić przebiegu posiedzenia, natomiast mogę powiedzieć, że nie dostałem odpowiedzi na takie pytania w żadnym kontekście, w żadnym kontekście.

Co zniszczyło dom w Wyrykach?

W ocenie Bosaka, skoro nie wiadomo, co dokładnie zniszczyło dom w Wyrykach, to premier powinien sam publicznie rozwiać wątpliwości. – Premier powinien udzielić nam tej informacji. Premier ostatecznie odpowiada za działanie rządu, a rząd odpowiada za działanie służb – powiedział. Przypomniał, że operacją zarządzał dowódca operacyjny, który powinien wiedzieć, ile rakiet zostało wystrzelonych i gdzie mogły spaść. – Tymczasem dostęp do miejsca zdarzenia przejęła prokuratura – skonstatował.

– Jak usłyszałem od wysokich oficerów naszych sił zbrojnych, oni położyli rękę na wszystkich dowodach. (…) Nie wiem, czy jest prawdą, że wojsko nie ma do tego dostępu. Jeżeli tak, to jest totalny absurd – stwierdził.

Jego zdaniem, jeśli generałowie nie mają wiedzy, jakie decyzje zapadły i na jakiej podstawie, to działanie państwa jako całości staje się niewiarygodne. – Jeżeli prawdą jest, że prokurator kładzie rękę na wszystkich i może sobie to utajnić, to za jego działania odpowiada prokurator generalny, czyli minister Żurek, a za jego działania premier – dodał.

Bosak odniósł się też do sytuacji z posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ, na której pokazywano zdjęcie zniszczonego dachu, przekonując, że to „efekt rosyjskiej agresji”.

– Jeżeli opiera się jakąś narrację na kłamstwie, na manipulacji swoim społeczeństwem czy opinią międzynarodową, to później nie należy się dziwić, że nasz punkt widzenia nie będzie uwzględniany tylko kwestionowany. Uważam to za duży nieprofesjonalizm, duży błąd. Powinny za to polecieć głowy. (...) Jeżeli minister Bosacki świadomie pojechał wprowadzać w błąd do ONZ-u, to powinien podać się do dymisji – przekonywał.

Przypomniał także sytuację z Przewodowa, gdzie – jego zdaniem – również zbyt długo ukrywano informacje przed opinią publiczną. – Niech się nie dziwią później politycy, różni analitycy, że ludzie w internecie, w niesprawdzonych źródłach, szukają tej prawdy – stwierdził.

PiS z Konfederacją?

Pod koniec rozmowy prowadzący zapytał o komentarz do żądań Jarosława Kaczyńskiego, by Konfederacja jasno zadeklarowała, że nigdy nie wejdzie w koalicję z Platformą Obywatelską. – Nie widzę żadnego powodu, żebym miał odpowiadać na żądanie jakichkolwiek innych polityków, niezależnie, z których oni będą partii – odpowiedział Bosak. – Jedyne, co mnie interesuje, to zdanie naszych wyborców.

O słowach Kaczyńskiego, jakoby zrealizowanie programu Konfederacji miało doprowadzić do rozpadu Polski, powiedział krótko: – Oczywiście, to bzdura.

Pytany, dlaczego PiS tak ostro atakuje Konfederację, odpowiedział: – Dlatego, że część wyborców rozczarowanych PiS-em zaczęła przychodzić do Konfederacji i oni się tego panicznie boją. (…) W każdej kampanii wyborczej jesteśmy traktowani jako zagrożenie. I uważam, że rzeczywiście jesteśmy zagrożeniem – formacją mającą lepszą ofertę, młodsze kierownictwo, więcej energii.

– Lepiej, żeby inne partie opozycji, jak PiS, zajęły się tym, co robi rząd, a nie tym, co robimy my – podsumował.

Od 1 stycznia 2026 r. płaca minimalna ma wynosić 4806 zł brutto, a stawka godzinowa - 31,40 zł. Nową wysokość najniższej krajowej ogłoszono 15 września w Dzienniku Ustaw.

O 8:45 Władysław Kosiniak-Kamysz złoży wieniec przed warszawskim Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie w związku z 86. rocznicą agresji ZSRR na Polskę. Planowane jest wystąpienie szefa MON. O 9:00 w Sejmie rozpocznie się konferencja prasowa Razem, w której wezmą udział Maciej Konieczny, Marcelina Zawisza oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych. O 9:30 w Ministerstwie Klimatu i Środowiska odbędzie się konferencja prasowa wiceministry Anity Sowińskiej przed startem systemu kaucyjnego. Na 10:00 w warszawskim Centrum Aktywności Międzypokoleniowej zaplanowano konferencję prasową ministry kultury Marty Cienkowskiej zapowiadającą 12. edycję akcji "Weekend Seniora z Kulturą". O 12:00 w Ośrodku Szkolenia Poligonowego w Orzyszu Władysław Kosiniak-Kamysz weźmie udział w ćwiczeniu taktycznym z wojskami. Na 13:50 zaplanowano oświadczenia dla mediów szefa MON i szefa Sztabu Generalnego WP. Tusk w Wytycznie W środę premier Donald Tusk pojawi się w Wytycznie w związku z rocznicą agresji ZSRR na Polskę. O 9:00 szef rządu złoży wieniec na cmentarzu żołnierzy Zgrupowania Korpusu Ochrony Pogranicza. Na 9:10 zaplanowano wystąpienie premiera. Nawrocki na uroczystościach O 10:45 prezydent Karol Nawrocki złoży wieniec przed Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Na 11:00 zaplanowano mszę w intencji wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej. Przewidziano wystąpienie głowy państwa. O 12:15 odbędzie się ceremonia pogrzebowa szczątków ofiar zbrodni katyńskiej. Posiedzenie rządu O 13:00 rozpocznie się posiedzenie rządu. Ministrowie zajmą się projektami dot. nowelizacji ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry oraz zmiany ustawy o podatku od towarów i usług. W planie jest także informacja szefa MON o stanie prac nad pozyskaniem okrętów podwodnych nowego typu pk. "ORKA”. Senat o bonie ciepłowniczym i powołaniu prezesa NIK W środę odbędzie się jednodniowe posiedzenie Senatu. Członkowie izby wyższej parlamentu zajmą się m.in. projektem zmieniającym niektóre ustawy w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. W praktyce chodzi m.in. o powiązanie wypłat 800+ dla cudzoziemców z aktywnością zawodową. W porządku obraz znalazł się też projekt o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej, a także nowelizacja ustawy dot. zapasów ropy naftowej. Oprócz tego Senat ma wyrazić zgodę na powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Początek obrad zaplanowano na 10:00. Wcześniej, bo o 9:50 odbędzie się briefing marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej.

Szkoły będą uczyć zasad postępowania w sytuacjach stwarzających zagrożenie, rozpoznawania syren alarmowych, a nawet pakowania plecaków ewakuacyjnych.

Składamy zawiadomienie do Prokuratury Krajowej o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Zarzucamy Małgorzacie Manowskiej, neosędzi na stanowisku I prezes SN, tłumienie krytyki prasowej i utrudnianie dostępu do informacji publicznej.

Na platformie Netflix pojawił się drugi sezon uwielbianego serialu "1670". Jak maluje się obraz najsłynniejszej XVII-wiecznej wsi w historii Polski w kolejnym rozdziale losów Adamczewskich? Kogo ze starej ekipy zobaczymy w nowym sezonie, a kto dołączył do obsady? Poniżej wszystko, co trzeba wiedzieć o kontynuacji wielkiego hitu. Piotr Kozłowski

- Problemem jest też brak środków na górnictwo w przyszłorocznym budżecie - podkreśla Bogusław Hutek, przewodniczący górniczej Solidarności.

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami otrzymują wsparcie w wysokości 3287 zł miesięcznie. Zgodnie z nowymi przepisami świadczenie pielęgnacyjne można pobierać bez obowiązku rezygnacji z zatrudnienia. Sprawdzamy, komu przysługuje to świadczenie i jakie warunki należy spełnić, aby je otrzymać.

Połowa września minęła, nadchodzi jesień. Unijne magazyny gazu zapełnione są w niemal 80 proc. – donosi stowarzyszenie operatorów gazowych Gas Infrastructure Europe. To mniej niż bezpieczne 90 proc., które Europa utrzymywała w ostatnich latach, ale i tak lepiej niż w 2021 roku. Czy Stary Kontynent jest gotowy na zimę?

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku kraje Unii Europejskiej skupiły się na dywersyfikacji źródeł energii. Sięgnięto po LNG (skroplony gaz ziemny) z Norwegii, Stanów Zjednoczonych i Kataru. Położono też większy nacisk na rozwój odnawialnych źródeł energii – przede wszystkim wiatrowej i słonecznej.

W tym roku bez kryzysu

Ostatniej zimy Europa zużyła więcej zapasów gazu, dlatego obecna nadwyżka jest mniejsza niż zwykle. Mimo to, do alarmującego niedoboru wciąż daleko, a jeśli zajdzie taka potrzeba, Bruksela nie wyklucza przedłużenia terminu osiągnięcia 90 proc. napełnienia magazynów gazu aż do 1 grudnia.

Analityk energetyczny z Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem Petras Katinas ocenia obecny poziom zapasów jako wystarczający. Przy dostępnych alternatywnych źródłach dostaw, Europejczycy dysponują solidnym buforem bezpieczeństwa na wypadek ewentualnych zakłóceń.

– Szybkie zużycie zasobów i zmienność pogody wciąż mogą powodować krótkotrwałe skoki cen lub lokalne niedobory – zauważył Katinas w rozmowie z DW.

Globalna sytuacja rynkowa również pozostaje względnie stabilna, wzmacniając energetyczną gotowość Unii na nadchodzącą zimę.

Według Toma Marzec-Manzera, dyrektora europejskiego oddziału ds. gazu i LNG w firmie doradczej Wood Mackenzie, w tym roku globalna podaż energii jest wysoka, podczas gdy popyt – zwłaszcza na gaz – prawdopodobnie będzie słabszy.

– Uzupełnienie europejskich magazynów gazu tego lata przyniosło realne korzyści – przekazał w rozmowie z DW Marzec-Manzer dodając, że aktualnie wciąż napełnia się je w szybkim tempie.

Pomimo tego, Unia wciąż pozostaje podatna na geopolityczne wstrząsy – chociażby te związane z nakładanymi przez Donalda Trumpa cłami.

Czytaj też: Presja Trumpa na Europę. „Nie robią tego, co do nich należy”

Cła na rosyjską energię 

Amerykański prezydent naciska Brukselę, by ukarała nabywców rosyjskiej energii sankcjami. Jego zdaniem zwiększona presja finansowa na Moskwę może przyczynić się do zakończenia trwającego już trzy i pół roku konfliktu w Ukrainie.

W zeszłym tygodniu sekretarz skarbu Stanów Zjednoczonych Scott Bessent stwierdził, że państwa UE oraz państwa G7 powinny poprzeć stanowisko Waszyngtonu i nałożyć na Chiny oraz Indie znaczące cła w związku z ich kontraktami energetycznymi z Rosją.

Trump zapowiedział, że Stany Zjednoczone rozważają podniesienie swoich taryf celnych do poziomu 100 procent.

Przypomnijmy: USA nałożyły już na Indie cła w wysokości 50 procent – 25 proc. od wartości bazowej oraz dodatkowe 25 proc. za zawarcie w 2022 roku umowy z Moskwą na zakup węglowodorów po preferencyjnej cenie.

Problemem mogą okazać się Chiny, które – choć również zwiększyły skalę zakupu rosyjskiej energii – w obliczu groźby ceł cieszą się znacznie silniejszą pozycją negocjacyjną wobec Waszyngtonu niż Indie. Rozmowy wciąż trwają, a Trump nie przedstawił jeszcze konkretnych stawek celnych wobec drugiej co do wielkości gospodarki świata.

Koniec rosyjskich dostaw 

1 stycznia 2025 wygasła pięcioletnia umowa tranzytowa, która pozwalała Rosji na przesył gazu do krajów UE przez ukraińskie gazociągi. Oznacza to faktyczne zamknięcie jednego z głównych kanałów przepływu rosyjskiego gazu do Europy. Kijów zdecydował się nie przedłużać porozumienia, które zapewniałoby Kremlowi kolejne źródło dochodu na wspieranie agresji wojennej.

Pojawiały się obawy o skoki cen i zakłócenia w dostawach – szczególnie w Austrii, Słowacji czy na Węgrzech – krajach, które były bardziej uzależnione od surowca przesyłanego tymi rurociągami. Momentami ceny referencyjne gazu wzrosły nawet o 50 procent, napędzane prognozami spadków temperatur i ograniczeń w dostawach.

Czytaj też: Większość Niemców boi się Rosji. Obawy o atak na NATO

W ostatecznym rozrachunku wpływ na rynek okazał się nieznaczny. Europa Zachodnia już wcześniej zaczęła różnicować swoje źródła energii, a stany magazynowe podziemnych zbiorników na początku sezonu grzewczego były odpowiednio wysokie.

– Spadek dostaw nie był duży, choć niektóre państwa, w szczególności Słowacja, musiały częściowo zmienić plany zaopatrzeniowe – przekazał Tom Marzec-Manzer. – Ponieważ zakończenie umowy było spodziewane, jej wygaśnięcie nie miało większego wpływu na ceny ani na łańcuchy dostaw.

Odciąć się od rosyjskiej energii

Po przetrwaniu zeszłorocznego kryzysu energetycznego UE jest dziś lepiej przygotowana, by uniezależnić się od ostatnich źródeł rosyjskich dostaw surowców energetycznych. Według Komisji Europejskiej import rosyjskiego gazu spadł z 45 proc. do 19 proc., a import ropy zmniejszył się z 27 proc. na początku wojny do zaledwie 3 proc. odnotowanych w ubiegłym roku.

W maju Komisja opublikowała szczegółowy plan całkowitego zakazu importu rosyjskiego gazu oraz LNG do 2027 roku. Harmonogram zakłada, że państwa członkowskie do końca roku przedstawią krajowe strategie odejścia od rosyjskich dostaw. Dla niektórych państw może to okazać się wyzwaniem.

– Kraje bałtyckie doskonale poradziły sobie z odejściem od rosyjskich paliw kopalnych, a Polska w dużej mierze wyeliminowała rosyjski gaz – przekazał Katinas, zaznaczając jednocześnie, że postępy innych państw Grupy Wyszechradzkiej są nierównomierne, co wynika z braku dywersyfikacji zaopatrzenia oraz niedostatecznych inwestycji w odnawialne źródła energii.

Dzięki silnym zapasom gazu oraz zróżnicowanym łańcuchom dostaw Europa może spokojnie czekać na zimę. Jedynie działania Trumpa w sprawie ceł oraz nieprzewidywalna pogoda rzucają cień obaw na nadchodzący sezon. Ceny gazu ziemnego raczej nie sięgną ekstremalnych stawek 340 euro za MWh z 2022 roku, ale lokalne niedobory mogą powodować chwilowe skoki cen.

Czytaj też: Rosjanom w ofensywie pomógł... gazociąg. „Leżanki na kółkach i hulajnogi”