Wchodzisz i wiesz

Masz kilka minut i ochotę na wyzwanie? Zmierz się z naszym średnio trudnym quizem. Opuścimy najłatwiejsze pytania o stolice i celebrytów, a skupimy się na 10 intrygujących faktach z historii, nauki i kultury. To idealny sposób, by sprawdzić swoją erudycję i poszerzyć horyzonty. Olga Papiernik

– Zwołałem w trybie pilnym komitet sterujący, który potwierdził zakup przez Polskę najnowszych pocisków powietrze-powietrze do samolotów F-35 – oświadczył szef MON podczas konferencji prasowej. Dodał też, że umowa zostanie podpisana do 10 grudnia.

Według Władysława Kosiniaka-Kamysza, „bierzemy udział w największej, historycznej transformacji Wojska Polskiego”.

– To miliardy zobowiązań, czasem kilka umów tygodniowo. To ważny temat dla nas wszystkich, także dla Ministerstwa Finansów. (…) Dziś korzystamy z kolejnej okazji i możliwości zakupu uzbrojenia dla F-35 – zadeklarował polityk.

Zobacz także: „Husarz” prawie gotowy. Tak wygląda pierwszy F-35 dla Polski

Jak sfinansowany zostanie zakup nowych pocisków?

Szef MON zapowiedział, że kontrakt zostanie zrealizowany ze środków Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.

– Nie ma żadnego problemu z finansowaniem tego zakupu. Powiem więcej – wszystko, co było przedmiotem dywagacji w przestrzeni internetowej czy medialnej, nie znajduje poparcia ani w działaniach Ministerstwa Finansów, ani Banku Gospodarstwa Krajowego. Dzisiaj uzyskałem jednoznaczne wsparcie dla działań związanych z transformacją i modernizacją sił zbrojnych, a w tym z zakupem pocisków rakietowych do modernizacji sił powietrznych – mówił minister.

Kosiniak-Kamysz stwierdził także, że „jeszcze w tym roku przed nami kilka dużych umów”.

– Myślę, że zgoda Kongresu Stanów Zjednoczonych oraz dzisiejsza decyzja naszego zespołu, otwierająca drogę do dalszych negocjacji, pozwoli jeszcze w tym roku podpisać umowę na zakup pocisków. Dzięki temu samoloty F-35 będą najlepiej wyposażone spośród wszystkich na świecie, bo tylko Polska i Stany Zjednoczone będą miały dostęp do tych pocisków. My z tego skorzystamy, a swoje zadanie wykonamy w stu procentach. Jeszcze raz dziękuję wszystkim, którzy się do tego przyczynili. Niedowiarków pozdrawiam serdecznie, zaniepokojonych uspokajam, a wszystkim tym, którzy wspierają ten proces bardzo dziękuję – podsumował szef MON.

Zobacz też: Opóźnienia dostaw F-35. Pierwsze myśliwce będą w Łasku w maju 2026

Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe ogłosiła przetarg na modernizację linii kolejowej nr 201 między Gdańskiem Osową i Gdynią Główną. Dobudowany zostanie trzeci tor, dzięki czemu sprawniej realizowany będzie przewóz ładunków do gdyńskiego portu, ale zyskają też pasażerowie.

– Od dawna czułam, że wrzucanie postów na temat sytuacji w Gazie to za mało, że nie wywiera to żadnego wpływu. (…) Byłam naprawdę zaskoczona, gdy usłyszałam od artystów, do których się odzywałam, że oni też już nie są w stanie tego wytrzymać. Zastanawiają się codziennie, co mogą zrobić. Właściwie wszyscy natychmiast zgodzili się wystąpić. Jeśli ktoś odmawiał, to tylko ze względu na inne obowiązki tego dnia – podkreśla w rozmowie z Karolem Górskim z TVP.Info Ewelina Flinta.

Zobacz też: Spór o wyprawę posła do Strefy Gazy. „Ty też, Radku, pomagałeś”

Cały dochód z koncertu zostanie przekazany Lekarzom bez Granic, organizacji od ponad 35 lat pomagającej mieszkańcom Strefy Gazy. 

– Na miejscu działa obecnie około tysiąca naszych ludzi, w większości Palestyńczyków. Od 2023 ich rzeczywistość zmieniła się radykalnie, mimo że nie jest to dla nich pierwsza wojna czy pierwszy atak na Gazę. Nigdy wcześniej nie było jednak ataków o takiej skali – zarówno na szpitale, jak i na cywilów. Nasi koledzy pracują niemal 24 godziny na dobę, a jednocześnie cierpią tak jak wszyscy inni Palestyńczycy – opowiada Draginja Nadażdin.

Cała rozmowa dostępna jest na kanale TVP.Info na YouTubie. 

„Koncert dla Gazy. Sending You Light” – artyści, bilety

Wydarzenie „Koncert dla Gazy. Sending You Light” odbędzie się w niedzielę 5 października o 19:00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Bilety-cegiełki można kupić na platformie e-Bilet. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie wydarzenia.

Podczas koncertu obok Flinty wystąpią: Matylda Damięcka i Radek Łukasiewicz, Wiktor Dyduła, Ewelina Flinta, Natalia Grosiak, Anna Karwan, Gaba Kulka, Julia Kamińska, Natan Kryszk, Kwiat Jabłoni, Yara al Nimer, Tomasz Organek, Paulina Przybysz, Natalia Sikora, Natalia Szroeder, Barbara Wrońska oraz Krzysztof Zalewski. Towarzyszyć im będzie Warszawski Ansambl Międzypokoleniowy.

Zbiórka na rzecz działań Lekarzy bez Granic jest stale aktywna – wpłat można dokonywać już dzisiaj.

Zobacz też: Netanjahu jednoznaczny. Nie ma zgody na powstanie państwa palestyńskiego

Obiekt został skonfiskowany w miniony weekend przez filipińską straż przybrzeżną na wodach terytorialnych należących do Manili po tym, jak w Morzu Południowochińskim zauważyli go rybacy. Następnie przekazano go na wyspę Linapacan, gdzie pod okiem służb przejdzie kolejne ekspertyzy.  

 

Już teraz filipińskie władze nie mają jednak wątpliwości, że podwodny dron (UUV) to sprawka Pekinu – zauważono na nim chińskie napisy, nie jest to też pierwsza tego typu maszyna odnaleziona dotąd na wodach Filipin. 

 

Tli się konflikt na Morzu Południowochińskim

Długi na 3,5 metra obiekt był wyposażony w szereg czujników i – zdaniem ekspertów wojskowych – służył celom szpiegowskim. Tego typu maszyny badają temperaturę wody, zasolenie i kierunki prądów morskich, czyli podstawowe dane do precyzyjnego planowania operacji z użyciem okrętów podwodnych.  

 

Morze Południowochińskie to najbardziej zapalny odcinek konfliktu Manili i Pekinu. Zarówno Chiny jak i Filipiny oskarżają się wzajemnie o wrogie działania m.in. wokół rafy Sandy Cay w pobliżu Wysp Spratly.  

 

Zobacz także: Filipiny trzymają Chiny krótko. „Zauważyliśmy nielegalną obecność” 

Historia ludzkości to opowieść o przezwyciężaniu trudności. O nieustannej ewolucji i niezmordowanej walce o postęp. W ciągu ostatnich dwóch stuleci świat przeszedł bezprecedensową transformację: od społeczeństwa, w którym w 1800 roku 90 proc. ludzi mieszkało na obszarach wiejskich, do takiego, w którym ponad połowa z nas żyje dziś w miastach. Ta urbanistyczna przemiana to jedna z najważniejszych zmian w historii człowieka - i wcale się jeszcze nie zakończyła.

Nowe pociągi można spotkać nie tylko na linii S1 Gliwice – Częstochowa. Impulsy 2 kursują już m.in. na liniach S4 Katowice – Tychy Lodowisko, S7 Katowice – Racibórz oraz na trasie do i z Chałupek (S71 i S78). Obsługują także połączenia z Katowic i Częstochowy do Lublińca (S8 i S13), z Katowic do Pyrzowic (S19), a także z Gliwic do Bytomia (S18).

Nowe pojazdy są częścią największego w historii Województwa Śląskiego i Kolei Śląskich zamówienia taboru kolejowego. Umowy zawarte z Newagiem obejmują łącznie 31 pociągów, a ich wartość – wraz z serwisem utrzymaniowym – to niemal 1,5 mld zł.

Dwa nowe Impulsy 2, które z początkiem października wjechały na tory, to część zamówienia Województwa Śląskiego, które obejmuje 26 nowych pociągów. Kontrakt ma być zrealizowany do 2027 roku.

Za pociągi w ramach projektu „Zakup zeroemisyjnego taboru kolejowego” Województwo Śląskie zapłaci 959,4 mln zł – z czego 652 mln zł to środki pozyskane z programu „Fundusze Europejskie dla Śląskiego”. Dodatkowo, na początku września ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO) do regionu trafiło ponad ćwierć miliarda złotych na nowe pojazdy – Województwo Śląskie otrzymało 126 mln zł, a Koleje Śląskie o 462 tys. zł więcej.

– Inwestycje w tabor to fundament rozwoju transportu kolejowego w naszym regionie. Nowe składy, częstsze kursy i rosnąca dostępność do kolei sprawiają, że pociąg staje się coraz bardziej konkurencyjnym środkiem transportu – mówi Wojciech Saługa, marszałek Województwa Śląskiego.

Pozostałe pięć z 31 nowych Impulsów 2 to efekt zamówienia Kolei Śląskich o wartości blisko 200 mln. Trzy składy jeżdżą w barwach Kolei Śląskich od lutego, a dodatkowe dwa Impulsy 2 Newag wyprodukuje do końca tego roku. Łącznie, dzięki obu zamówieniom tabor Kolei Śląskich zwiększy się niemal o połowę.

– Rosnąca flota daje nam większą elastyczność w zestawianiu połączeń i zastępowaniu starszego taboru. To realna korzyść dla pasażerów – wyższy komfort podróży, mniej opóźnień i lepsze możliwości planowania – mówi Krzysztof Klimosz, prezes Kolei Śląskich.

Impulsy 2 to czteroczłonowe, elektryczne zespoły trakcyjne osiągające maksymalną prędkość 160 km/h. Każdy pojazd 31WEbc z rodziny Impuls 2 oferuje 400 miejsc dla pasażerów, w tym 192 siedzące. Na pokładach znajdują się strefy dla rodzin z dziećmi i strefy rowerowe mieszczące 10 jednośladów. Są także udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami, w tym pętle indukcyjne dla osób niedosłyszących.

Źródło: Koleje Śląskie

Jeśli obecne tempo zainteresowania programem "Czyste Powietrze" się nie zmieni, to cel, jaki postawił przed sobą rząd, czyli likwidacja 2,5 mln kopciuchów zajmie Polsce 35 lat - wynika z najnowszej analizy SmogLabu.

O sprawie poinformowała na konferencji rzeczniczka MSWiA Katarzyna Gałecka. 

– Wczoraj w okolicach 6:30 służba graniczna zauważyła kuter rosyjski płynący ze strony Rosji. Dryfował w okolicy rurociągu z gazem. Skontaktowano się z jednostką i wydano rozkaz natychmiastowego opuszczenia rejonu rurociągu. Wszystko skończyło się bezpiecznie – podkreśliła.

Według rzeczniczki natychmiastowa reakcja służb nie pozwoliła na dalsze prowokacje.

– Kuter natychmiastowo opuścił rejon rurociągu. Teren jest cały czas monitorowany przez służby MSWiA – dodała.

Polska celem rosyjskich działań destabilizacyjnych

Sprawę skomentował również rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. – Rosyjskie i białoruskie służby są bezradne. Polska i Polacy są bezpieczni – zapewnił. Podkreślił jednak, że Rosja nie ustaje w próbach destabilizacji. – Rosjanie próbują skłócić Polaków z Polakami, Polaków z obywatelami UE oraz Ukrainy. Prowadzona jest wojna informacyjna i dezinformacyjna, która ma na celu zasianie niepewności – wskazał.

Uwaga służb i współpraca międzynarodowa

Dobrzyński zwrócił uwagę, że rosyjska agresja ma coraz szerszy wymiar i widoczna jest również w innych państwach regionu. – Obserwujemy wzmożone działania służb wschodnich także na Litwie. Zachowujmy czujność. Nasze służby współpracują z partnerami w UE, bo podobne działania, jak podpalenia, obserwujemy również poza granicami Polski – mówił. Przyznał też, że polski przekaz jest bacznie obserwowany przez Moskwę. – Rosjanie chcą wiedzieć, co mamy, jakie informacje zbieramy i „jak po nitce dochodzimy do kłębka”– zaznaczył.

Sygnał dla Kremla

Przedstawiciele rządu przypomnieli, że wszystkie incydenty o potencjalnym charakterze sabotażowym są raportowane premierowi. – Współdziałanie służb mundurowych i specjalnych przynosi efekty – zapewnił Dobrzyński. Zdaniem ekspertów, rosyjski kuter przy rurociągu to nie przypadek, ale kolejny element presji ze strony Moskwy. Polska odpowiedź była jednak szybka i jednoznaczna: bezpieczeństwo strategicznej infrastruktury jest priorytetem państwa.

Nowy polski zakup.

Departament Energii USA poinformował w środę o planach anulowania finansowania w wysokości 7,56 miliarda dolarów dla setek projektów energetycznych, które "nie zapewnią podatnikom wystarczających korzyści" – poinformował Reuters.

Główny Inspektorat Sanitarny ostrzega rodziców przed kupowaniem i używaniem naczyń dla dzieci, które są dostępne w sklepach sieci Pepco. W ceramicznych kubkach, miskach i talerzach z serii Psi Patrol wykryto niebezpieczne poziomy ołowiu. GIS zaleca, aby nie używać tych naczyń do kontaktu z żywnością. Beata Zatońska

"Wkrótce ruszą kolejne inicjatywy szkoleń dla strony ukraińskiej w ramach wspólnego systemu cyberbezpieczeństwa, organizowane przez Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni (DKWOC)" – poinformował PAP dowódca Komponentu gen. Karol Molenda. Dodał, że Polska należy do elitarnej NATO-wskiej grupy SCEPVA. Piotr Kozłowski

Zakończyło się spotkanie przedstawicieli Związku Nauczycielstwa Polskiego z kierownictwem MEN. Poruszone były na nim kluczowe problemy oświaty, jakie jak wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe oraz powiązanie nauczycielskich pensji ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce. Związkowcy przekazali, że szefowie MEN złożyli deklarację. Agnieszka Maj

Od października obowiązuje system kaucyjny. Drogeria Rossmann jest najczęściej wyszukiwaną marką pod tym kątem. Czy klienci tego sklepu będą mogli oddawać butelki po zakupionych w nim towarach? Rossmann wydał w tej sprawie oświadczenie. Marta Kawczyńska

Ministerstwo Ropy Naftowej Iraku podpisało list intencyjny z amerykańską firmą Excelerate Energy na budowę, a następnie dzierżawę pływającego gazoportu FSRU. Ma to pozwolić na uniezależnienie się kraju od dostaw surowca z Iranu.

Nawet 4134 zł bez względu na wiek i dochód. Od 1 marca 2025 roku ruszyła zwiększona wypłata specjalnego świadczenia. Dowiedz się czy możesz otrzymać dodatkowe środki. Weronika Papiernik

Wprowadzony od 1 października 2025 roku system kaucyjny zdążył jeszcze przed wejściem w życie mocno namieszać i zaskarbić sobie całe grono zagorzałych przeciwników. Okazuje się jednak, że wiele firm, będąc przygotowanym na tę zmianę przepisów, znalazło sposób na ich obejście. Mowa oczywiście o większych butelkach, które nie zostały objęte nowym prawem. Przemysław Paterek

Na konferencji poświęconej Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przedstawiciel prezydenta zapowiedział obronę tych, którzy przyczyniają się do jej łamania.