Wchodzisz i wiesz

Donald Trump rozważa nałożenie nowych sankcji na Rosję w związku z impasem w rozmowach pokojowych i kolejnymi atakami na Ukrainę. Jednak decyzja nie jest przesądzona – twierdzą źródła w Białym Domu. Wojciech Rodak

– Ale oczywiście – powiedział Włodzimierz Czarzasty w Radiu Zet, pytany, czy Rafał Trzaskowski powinien zgodzić się na testy narkotykowe. – Oczywiście, że tak, a co to jest za problem. Proszę pana, bardzo chętnie pójdę ja, pójdzie Tusk, pójdzie Trzaskowski, dlaczego mamy nie iść. Co to jest za problem w […]

– Po pierwsze ten zapis nie jest kwestionowany. Po drugie to jest umowa koalicyjna, której z moich partnerów, z naszych partnerów jako z Lewicy, moim zdaniem nikt tej umowy nie kwestionuje – powiedział Włodzimierz Czarzasty w Radiu Zet, pytany, czy zgodziłby się na zmianę zapisu umowy koalicyjnej, dzięki któremu ma […]

- Rozwój magazynów energii jest kluczowym elementem innowacyjnej transformacji polskiego systemu elektroenergetycznego - podkreśla w rozmowie z WNP Alicja Chilińska-Zawadzka, prezes zarządu EDF Renewables Polska.

– Jeżeli chodzi o pana Domańskiego, muszę panu powiedzieć, że jest to jeden z najwybitniejszy w ogóle ministrów i lubię go, jest bardzo konkretny, bardzo pragmatyczny, rozsądny gość – powiedział Włodzimierz Czarzasty w Radiu Zet.

Równocześnie z wysiłkami na rzecz zakończenia wojny, trwają spekulacje na temat możliwego ponownego włączenia rosyjskiego gazu do koszyka energetycznego Unii Europejskiej. Niektórzy członkowie rządzącej w Niemczech centroprawicowej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU), sugerują silne poparcie dla takiej propozycji, a w szczególności dla reaktywacji gazociągu Nord Stream.

Najnowsza taka wypowiedź pochodzi od premiera wschodnioniemieckiej Saksonii Michaela Kretschmera z CDU. W wywiadzie dla niemieckiej gazety „Die Zeit” powiedział on, że „Nord Stream to możliwe otwarcie na dialog z Rosją”. Określił nawet, jaka część niemieckich dostaw gazu powinna pochodzić z Rosji – 20 procent.

W marcu niektórzy z jego partyjnych kolegów z zadowoleniem przyjęli pomysł naprawy obu rurociągów Nord Stream 1 i jednej nitki gazociągu Nord Stream 2, które zostały uszkodzone w wyniku sabotażu we wrześniu 2022 roku.

Jednak nawet jeśli niektórzy członkowie niemieckiego rządu są temu przychylni, to wielu odrzuca taki pomysł. Nowy kanclerz Niemiec i lider CDU Friedrich Merz jasno dał do zrozumienia, że popiera plany UE mające na celu zapobieżenie reaktywacji gazociągu, czemu służyć miałyby sankcje w ramach przygotowywanego właśnie kolejnego pakietu. Komisja Europejska konsultuje się obecnie z państwami członkowskimi w sprawie trwałego zakazu korzystania z Nord Stream.

Nord Stream 1 dostarczał gaz do Niemiec przed rozpoczęciem wojny w Ukrainie, podczas gdy Nord Stream 2 został ukończony we wrześniu 2021 r., ale nigdy nie wszedł do eksploatacji.

Czytaj także: Japonia straciła tytuł zajmowany od dekad. Wyprzedziły ją Niemcy

Amerykanie interesują się Nord Streamem

Od miesięcy spekuluje się, że Stany Zjednoczone i Rosja chcą, aby gazociąg Nord Stream został naprawiony i uruchomiony. Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow powiedział niedawno, że rozmowy z USA obejmowały Nord Stream. Według niektórych doniesień amerykańscy inwestorzy są zainteresowani zakupem Nord Stream 2 AG – szwajcarskiej spółki należącej do rosyjskiego państwowego giganta energetycznego Gazpromu, która jest właścicielem gazociągu Nord Stream 2.

W styczniu postępowanie upadłościowe przeciwko Nord Stream 2 AG zostało opóźnione do maja, a z dokumentu sądowego wynika, że Gazprom argumentował, iż administracja Trumpa może „mieć znaczące konsekwencje dla sytuacji Nord Stream 2”.

Niemieckie firmy pod presją

Odejście Europy od rosyjskiego gazu i ropy po rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę było głównym powodem gwałtownego wzrostu kosztów energii w latach 2022 i 2023. Chociaż teraz koszty te znacznie spadły, ponowne pojawienie się rosyjskiej energii w miksie energetycznym prawdopodobnie jeszcze bardziej by je obniżyło.

Niemieckie firmy mocno odczuły wzrost kosztów energii w ostatnich latach. I z zadowoleniem przyjęłyby rozwiązania dalej obniżające ceny gazu. Jednak nie do końca są przekonane do możliwych umów dotyczących rosyjskiego gazu. 

– Wzrost cen gazu jest tylko jednym z czynników wpływających na konkurencyjność BASF – powiedział rzecznik prasowy firmy. Podkreślił, że ważną rolę w działalności firmy mają także aktualny słaby popyt i rosnący import.

Wolfgang Große Entrup, dyrektor zarządzający Niemieckiego Stowarzyszenia Przemysłu Chemicznego (VCI), podkreślił z kolei znaczenie „wiarygodnych partnerów”. Jego zdaniem nie powinniśmy wracać do starych, rzekomo wygodnych nawyków i unikać nadmiernej zależności od poszczególnych krajów w przyszłości.

Ben Hilgenstock, główny ekonomista instytutu badawczego Kijowskiej Szkoły Ekonomicznej (KSE) ostrzega, że pokusa uzyskania tańszej energii zawsze będzie w stanie sterować dyskusją w niektórych kręgach. – Istnieje wizja taniego rosyjskiego gazu, który może nas popchnąć wstecz – powiedział. – Stąd bierze się presja polityczna.

 

Czytaj także: Słynna marka aut ma duży problem. Wszystko przez Donalda Trumpa

To byłoby „dziwaczne i groteskowe”

 

W Europie nadal jest ostry polityczny sprzeciw wobec przywrócenia dostaw z Rosji. Komisja Europejska wielokrotnie powtarzała swoje zdecydowane stanowisko przeciw Nord Streamowi, co jest zgodne z obecnymi planami sankcji.

UE zobowiązała się do rezygnacji ze wszystkich rosyjskich paliw kopalnych do 2027 r., a Komisja Europejska opublikowała 6 maja szczegółową strategię i mapę drogową, w jaki sposób planuje to osiągnąć. Mapa drogowa wspomina o zaprzestaniu importu rosyjskiego gazu do końca 2027 r. i mówi, że nowe kontrakty na dostawę jakiegokolwiek rodzaju rosyjskiego gazu zostaną wstrzymane do końca 2025 roku.

W tym kontekście Hilgenstock uważa, że wspieranie przywrócenia Nord Stream byłoby „absolutnie dziwaczne i groteskowe”. – Myślę, że pokazalibyśmy, iż zasadniczo nie traktujemy poważnie rosyjskich sankcji. Zwrot w tej kwestii oznaczałby, że absolutnie nie podchodzimy poważnie do powstrzymania Władimira Putina przed kontynuowaniem wojny w Ukrainie i zagrażania pokojowi i dobrobytowi w Europie. Byłby to absurdalny rozwój wydarzeń – powiedział ekspert.

Gazociąg Nord Stream 2 nigdy nie został uzyskał formalnej zgody na eksploatację od Niemiec i, jak ocenia Hilgenstock, raczej nie należy oczekiwać, by nowy rząd niemiecki to zmienił.

Czytaj także: Jak odliczyć koszty fotowoltaiki od podatku? Nawet 50 tysięcy złotych

UE musi jasno powiedzieć USA: to wykluczone

Do tego dochodzi konieczność naprawy rurociągów. Jednak zdaniem Chrisa Weavera takie prace mogłyby rozpocząć się stosunkowo szybko, gdyby USA były w stanie przekonać UE o zaletach porozumienia. Dodał, że spodziewa się powrotu rosyjskiego gazu do Europy, „ale prawdopodobnie będzie to nie więcej niż 50 proc. wolumenu, który był sprzedawany przed inwazją” w lutym 2022 roku.

Hilgenstock uważa z kolei, że UE musi jasno powiedzieć USA, iż ponowne otwarcie gazociągu Nord Stream jest wykluczone. – Musimy po prostu powiedzieć, że tak się nie stanie. I bez względu na to, jak próbujecie nas zastraszyć, nie podważamy fundamentalnego elementu naszej polityki ograniczania Rosji – powiedział ekspert.

Czytaj także: Sprzedaż detaliczna w górę. „Ruszamy bardzo ostro do przodu”

– Nie ma i nie będzie między Konfederacją układów z PiS-em. Dlatego, że jest to partia, która źle rządziła Polską, z którą nie zgadzamy się w masie rzeczy, mamy swój program i on jest różny od programu PiS-u – stwierdził Krzysztof Bosak w Radiu TOK FM.

– Dla mnie Rafał Trzaskowski jest kandydatem zagranicy i dużych mediów, natomiast Karol Nawrocki jest kandydatem, zwalczanym przez ośrodki związane z zagranicą i dużymi mediami, więc instynktownie budzi to moją sympatię i zaufanie w kierunku tego kogo zwalczają – powiedział Krzysztof Bosak w Radiu TOK FM.

– Odpowiadam we wszystkich wywiadach bez kręcenia, że będę głosował przeciwko Rafałowi Trzaskowskiemu. Tak jest [oddam ważny głos], ale nie udzielam wprost [poparcia], bo to człowiek wystawiony przez konkurencyjny wobec mnie obóz polityczny – stwierdził Krzysztof Bosak w Radiu TOK FM.

Stały Komitet Rady Ministrów zatwierdził powołanie międzyresortowego zespołu ds. strategii dla przemysłu obronnego. Według przyjętych założeń dokument ma być gotowy do końca 2025 r. Dokument o powołaniu nowego zespołu czeka już tylko na formalny podpis premiera Donalda Tuska.

Nowy dodatek mieszkaniowy dla służb mundurowych wynosi od 900 do 1800 zł. Reforma dotyczy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa. Wypłaty ruszą 1 lipca. Świadczenie będzie zwolnione z podatku.

Kilka godzin wcześniej Rosawiacja ogłosiła podobne ograniczenia na lotnisku w Kałudze. Według władz obwodu woroneskiego, tamtejsza obrona przeciwlotnicza „zidentyfikowała i zniszczyła kilka dronów”. Doniesienia te, jak dotąd, nie zostały niezależnie potwierdzone.

Rosyjskie władze ogłosiły również stan zagrożenia dronowego w obwodach: tulskim, lipieckim, samarskim i woroneskim. To kolejne regiony, w których pojawiają się niepokoje związane z ukraińskimi uderzeniami głęboko na zaplecze wojenne Rosji. Zaledwie kilka dni temu, 23 maja, z powodu zmasowanego ataku dronów wstrzymano ruch lotniczy na moskiewskich lotniskach.

Skuteczne drony

Ukraina coraz częściej i coraz skuteczniej wykorzystuje bezzałogowce do uderzania w cele wojskowe i logistyczne daleko od linii frontu. Jak przyznał kanclerz Niemiec Friedrich Merz, Zachód przestał ograniczać zasięg dostarczanej Ukrainie broni. – Nie ma już żadnych ograniczeń dotyczących zasięgu — ani ze strony Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, ani USA – powiedział Merz.

Jak dodał, Ukraina może teraz atakować rosyjskie cele wojskowe również na terytorium Rosji: „Jeszcze niedawno nie miała takiej możliwości, a z nielicznymi wyjątkami z niej nie korzystała”.

W obliczu tych zmian Kreml nie tylko uszczelnia przestrzeń powietrzną, ale i zmienia priorytety obronne. Choć wojna toczy się oficjalnie na ukraińskim terytorium, to coraz częściej to Rosja musi organizować własny tył pod presją przeciwnika.

Czytaj też: Karol Nawrocki prezydentem? „To jest wstyd dla Polski”

Jak wynika z sondażu Instytutu Badań Pollster dla „Super Expressu”, 45,7 proc. respondentów deklaruje w sondażu poparcie dla Rafała Trzaskowskiego, a 43,61 proc. dla Karola Nawrockiego. 10,69 proc. przyznaje, że nie wie, na kogo zagłosuje. Przy wzięciu pod uwagę wyłącznie zdecydowanych wyborców, na kandydata KO wskazuje 51,17 proc. badanych, a na kandydata popieranego przez PiS 48,83 proc.

Na kogo zagłosują wyborcy pozostałych kandydatów w II turze?

Według sondażu, 10 proc. wyborców, którzy w I turze zagłosowali na Sławomira Mentzena (Konfederacja), zagłosuje na Trzaskowskiego, a 64 proc. na Nawrockiego. Jeśli chodzi o wyborców Grzegorza Brauna (Konfederacja Korony Polskiej), Trzaskowskiego wybierze 8 proc., a Nawrockiego - 55 proc.

Zobacz też: Druga tura w letniej aurze. Pogoda będzie sprzyjać frekwencji

Ponadto kandydata KO, według sondażu, poprze 68 proc. osób, które głosowały na Szymona Hołownię (Trzecia Droga), 74 proc. wyborców Adriana Zandberga (Razem) i 87 proc. Magdaleny Biejat (Nowa Lewica). Kandydata popieranego przez PiS może wybrać 13 proc. wyborców Hołowni, 7 proc. wyborców Zandberga i 6 proc. osób, które oddały głos na Biejat.

Badanie zrealizowano metodą CAWI 25 maja przez Instytut Badan Pollster na próbie 1011 Polaków.

Za kim lub przeciw komu? Sondaż dla „Radia Zet”

Z kolei Opinia24 w sondażu dla „Radia Zet” badającym nastawienie Polaków do kandydatów na prezydenta zadała respondentom dwa pytania.

Pierwsze brzmi: „Jak chętnie zagłosowałby Pan / Pani na Rafała Trzaskowskiego?”, a drugie, analogicznie: „Jak chętnie zagłosowałby Pan / Pani na Karola Nawrockiego?”. Ankietowani mieli do wyboru sześć odpowiedzi: „Bardzo chętnie, jestem w pełni przekonany / przekonana do tego kandydata”, „Raczej chętnie, jest OK”, „Zagłosuję, choć niechętnie”, „Jeszcze rozważam go, nie mówię tak ani nie”, „Jestem nieprzekonany / nieprzekonana, raczej nie zagłosuję”, „Zdecydowanie nie zagłosuję, wykluczam to”.

W sondażu wzięli udział Polacy, którzy zadeklarowali, że będą głosować w II turze wyborów prezydenckich 1 czerwca. „Tak” odpowiedziało 77 proc. osób, „nie” – 15 proc. 8 proc. wskazało opcję: „nie wiem”.

Zobacz też: Geografia wyborcza miejscami zaskakuje. Tak Polonia głosowała za granicą

32 proc. respondentów powiedziało, że bardzo chętnie zagłosuje na Rafała Trzaskowskiego, 13 proc. - raczej chętnie, 6 proc. stwierdziło, że zagłosuje, choć niechętnie, 7 proc. przyznało, że jeszcze rozważa oddanie na niego głosu, 7 proc. raczej na niego nie zagłosuje, a 36 proc. zapowiedziało, że zdecydowanie na niego nie zagłosuje i że wyklucza taka opcję.

W grupie najbardziej przekonanych do głosowania na kandydata Koalicji Obywatelskiej jest więcej kobiet niż mężczyzn. Odpowiedź: „Bardzo chętnie, jestem w pełni przekonany / przekonana do tego kandydata” wskazało 36 proc. pań i 27 proc. panów. Proporcje te wyglądają odwrotnie wśród osób, które zdecydowanie odrzucają możliwość oddania głosu na Trzaskowskiego. 29 proc. kobiet i 43 proc. mężczyzn powiedziało: „Zdecydowanie nie zagłosuję, wykluczam to”.

Jeśli chodzi o chęć głosowania na Nawrockiego, 24 proc. respondentów udzieliło odpowiedzi: „bardzo chętnie, jestem w pełni przekonany do tego kandydata”, 15 proc. wskazało, że raczej chętnie na niego zagłosuje, 10 proc. - zagłosuje, choć niechętnie, 7 proc. przyznało, że jeszcze rozważa oddanie na niego głosu, 4 proc. raczej na niego nie zagłosuje, natomiast 41 proc. zdecydowanie na niego nie zagłosuje i wyklucza taka opcję.

Jak wynika z sondażu, także w przypadku Nawrockiego więcej kobiet niż mężczyzn przyznaje, że zagłosuje na niego „bardzo chętnie”. Taką odpowiedź wskazuje 36 proc. pań i 27 proc. panów. Z kolei więcej mężczyzn niż kobiet pytanych o chęć głosowania na Nawrockiego wybiera opcję „Zdecydowanie nie zagłosuję, wykluczam to". Dokładnie - 43 proc. mężczyzn i 29 proc. kobiet.

Sondaż przeprowadziła Opinia24 na zlecenie Radia ZET, w dniach 23-26 maja na reprezentatywnej próbie 1021 Polaków w wieku 18 lat i więcej metodą wywiadu telefonicznego (CATI) oraz internetowego (CAWI). 

Magda Linette tegoroczny udział w wielkoszlemowym French Open zakończyła na pierwszej rundzie. Polska tenisistka przegrała z Dunką Clarą Tauson 4:6, 6:4, 1:6. Pojedynek obu pań trwał dwie godziny i siedem minut. Michał Ignasiewicz

Karol Nawrocki, kandydat na prezydenta wspierany przez PiS, mierzy się z poważnymi zarzutami. Według ustaleń Onetu, w czasach pracy jako ochroniarz w Grand Hotelu w Sopocie miał pomagać w organizowaniu usług seksualnych dla gości obiektu. Sprawę skomentował prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, mec. Przemysław Rosati, który nie ma wątpliwości co do wagi zarzucanych działań. Aneta Malinowska

DJ Bastek zmarł w wieku zaledwie 28 lat. Tę smutną informację przekazał zespół RadioParty.pl. Sebastian Labuda prowadził audycje klubowe, był też konferansjerem i wodzirejem. Był bardzo popularny w Trójmieście. Beata Zatońska

1700 zł dla każdego Polaka – bez składania wniosków, bez kryterium dochodowego, bez wyjątków. Brzmi jak rewolucja? Właśnie o to chodzi. Nowy pomysł, który miałby zastąpić 800 plus, 300 plus i emerytalne dodatki, już wywołuje emocje. Czy państwo naprawdę może wypłacać każdemu po 1700 zł miesięcznie? Sprawdzamy, co wiadomo o propozycji bezwarunkowego dochodu podstawowego. Artur Sadziński

Dziennikarze portalu tvn24.pl i programu „Czarno na białym” dotarli do wyników kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli w Instytucie Pamięci Narodowej. Kontrolerzy zbadali ostatnie trzy lata IPN, kiedy prezesem był Karol Nawrocki.

Z raportu wynika, że ówczesny szef IPN wydał prawie 30 milionów złotych „z naruszeniem przepisów prawa, niecelowo, nierzetelnie lub niegospodarnie", co oznacza, że inspektorzy NIK znaleźli nieprawidłowości w ponad 40 proc. losowo wybranych wydatków.

„NIK ocenia negatywnie działalność centrali Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w zakresie zarządzania majątkiem i rozporządzania środkami publicznymi” – można przeczytać w raporcie.

Darmowe mieszkanie

Z raportu wynika, że Karol Nawrocki korzystał bezpłatnie przez 26 miesięcy z pokoju gościnnego IPN o powierzchni 70 metrów kwadratowych. Jak tłumaczyła kontrolerom dyrektor generalna tej instytucji, prezes miał „nienormowany czas pracy, który rozpoczynał się bardzo wcześnie, a kończył późno w nocy”, stąd konieczność nocowania w pracy. Zdaniem NIK, IPN stracił na tym co najmniej 55 tysięcy złotych.

IPN zapłacił też 242 tysiące złotych za najem 26-metrowego biura w centrum Warszawy. Miało służyć do spotkań służbowych, jednak nie korzystano z niego, ponieważ wynajęto większe pomieszczenie. Umowę podpisano jednak na rok i nie można jej było wypowiedzieć. Inspektorzy ocenili ten wydatek jako nieracjonalny i zwrócili uwagę, że za wynajem zapłacono 170 euro za metr kwadratowy, kiedy średnie ceny wynosiły wówczas 20-30 euro.

Czytaj także: Powiększa się przewaga. Jest najnowszy sondaż prezydencki

Niegospodarność Nawrockiego

Kontrolerzy ujawnili, że IPN zarządzany przez Nawrockiego wiele razy obchodził ustawę o zamówieniach publicznych, a zamówienia były zlecane znajomym jednego z dyrektorów. Tak było na przykład ze spektaklem teatralnym „Historia Misia Wojtka”, który kosztował 1,2 miliona złotych. Także cztery tysiące zamówionych maskotek misia Wojtka nie trafiły do IPN, ale do prywatnego domu jednego z dyrektorów.

Niegospodarna, zdaniem NIK, była również promocja gry komputerowej „Gra szyfrów”, która kosztowała ponad 4,7 miliona złotych, kiedy produkcja gry była trzykrotnie niższa. Te wydatki były niepotrzebne, ponieważ jedno z ministerstw zapewniło dotarcie gry do wszystkich uczniów. Gra, mimo ogromnych pieniędzy włożonych w jej promocję, nie cieszyła się popularnością.

Kontrolerzy okryli też, że na obsługę prawną tylko jednego biura IPN wydano przez trzy lata 423 tysiące złotych, chociaż instytucja ta miała swoich prawników zatrudnionych na etacie.

Fundusze IPN otrzymał też gdański Klub Bokserski Brzostek Top Team, którego właściciel jest znajomym Nawrockiego. IPN zapłacił 37 tysięcy złotych za uroczystość nadania temu klubowi imienia Jana Biangi.

Czytaj także: Braun wysłał do Nawrockiego pytania. Oto jak wybrnął kandydat

– Ludzie, którzy siedzieli w więzieniach, wiedzą o nim bardzo dużo. Mówią: zróbcie wszystko, żeby ten człowiek nie został prezydentem. Bo to jest wstyd – powiedział w „Gościu Poranka” w TVP Info poseł KO Michał Szczerba.

Po siedmiu latach przerwy Częstochowa znów będzie gospodarzem turnieju konnego organizowanego dla mundurowych funkcjonariuszy policji straży miejskich