Wchodzisz i wiesz

W czwartek Melania Trump ogłosiła wydanie audiobooka swojej autobiografii, który brzmi jak nagrany jej głosem, choć narratorem jest sztuczna inteligencja - donosi CNN. Zdaniem ekspertów AI zaczęło już rewolucjonizować media i rynek pracy.

Droga ekspresowa S1 będzie najważniejszą trasą na południu Polski. Odciąży region, a tysiące kierowców będą nią jeździć do granicy ze Słowacją. Tymczasem na odcinku drogi S1 między Zwardoniem a Bielskiem-Białą brakuje miejsc obsługi podróżnych. To problem dla użytkowników drogi i okolicznych samorządów. Do sprawy odniosło się Ministerstwo Infrastruktury.

Audyt wewnętrzny jest obecnie prowadzony w JST, jeśli ich budżet w dwóch kolejnych latach przekroczy 40 mln zł. Ministerstwo Finansów chce go podnieść do 67 mln zł, tak by objął ponad połowę samorządów. Organizacje samorządowe proponują 100 mln zł.

W I kwartale 2025 r. liczba osób aktywnych zawodowo w wieku 15-89 lat wyniosła 17.660 tys., z tego: 17.060 tys. stanowili pracujący, natomiast 600 tys. – bezrobotni. Cała grupa aktywnych zmniejszyła się i w stosunku do IV kwartału 2024 r. (o 82 tys. osób, tj. o 0,5 proc.), i w odniesieniu do 1 kwartału 2024 r. (o 94 tys., tj. o 0,5 proc.).

Z danych GUS wynika, że 15.910 tys. osób (93,3 proc.) wykonywało pracę w pełnym wymiarze czasu, natomiast 1 150 tys. (6,7 proc.) pracowało w niepełnym wymiarze. Średnia liczba godzin przepracowanych w badanym tygodniu w głównym miejscu pracy wyniosła 38,7 godziny.

GUS: Większość Polaków pracuje „u kogoś”

W ogólnej liczbie pracujących udział pracowników zatrudnionych w firmach i instytucjach publicznych lub u prywatnego pracodawcy wyniósł 80,9 proc. (13.809 tys. osób), pracujących na własny rachunek – 18,5 proc., a pomagających bezpłatnie członków rodzin – 0,6 proc.

Zdecydowana większość pracowników zatrudnionych w firmach i instytucjach publicznych lub u prywatnego pracodawcy wykonywała swoją pracę na podstawie umowy na czas nieokreślony (84,4 proc., tj. 11.657 tys. osób).

Uwzględniając rodzaj działalności miejsca pracy, w I kwartale 2025 r. największe spadki liczby pracujących w porównaniu z poprzednim kwartałem, odnotowano w sekcji administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (o 89 tys. osób tj. o 7,0 proc.) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 74 tys., tj. o 3,2 proc.).

CZYTAJ TEŻ: Minister i premier o PKB. „Oczekujemy przyspieszenia”

Największe wzrosty dotyczyły natomiast liczby pracujących w sekcji działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 83 tys.) oraz sekcji zakwaterowanie i gastronomia (o 50 tys.).

Mniej zatrudnionych w rolnictwie i handlu, więcej pracowników edukacji

W porównaniu z I kwartałem 2024 r. największe spadki liczby pracujących wystąpiły w sektorze publicznym (o 71 tys.). W sektorze prywatnym liczba pracujących była niższa o 63 tys. W przypadku sektora prywatnego znacząco większy ubytek liczby pracujących obserwowano w indywidualnych gospodarstwach rolnych (o 137 tys.).

Biorąc pod uwagę rodzaje działalności głównego miejsca pracy, w 1 kwartale 2025 r. największe spadki liczby pracujących w porównaniu z analogicznym kwartałem 2024 r. wystąpiły w sekcjach: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (o 153 tys. osób) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 100 tys.).

Największe wzrosty odnotowano wśród pracujących w sekcjach: informacja i komunikacja oraz edukacja (po 43 tys.), a także działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 37 tys.).

Co czwarta osoba pracuje w domu lub zdalnie

Liczba osób wykonujących pracę w domu, zwykle lub czasami, wyniosła 2.784 tys. osób, co stanowiło 16,3 proc. wszystkich pracujących. W formie pracy zdalnej (nie jest tu uwzględniane miejsce wykonywania pracy) swoje obowiązki zawodowe wykonywało zwykle lub czasami 1.912 tys., tj. 11,2 proc. wszystkich pracujących. 

CZYTAJ TEŻ: ZUS ma dobre wieści. Emerytury wyższe o kilkaset złotych miesięcznie

W ramach tegorocznych juwenaliów odbyły się m.in. seans kina plenerowego, dni poświęcone sportowi i rekreacji, pokaz motoryzacyjny oraz stand up. Huczniej zrobiło się w czwartek – wtedy, koło południa, studenci przeszli dwiema alejami – Armii Krajowej i NMP – na pl. Biegańskiego. Obok żaków z Uniwersytetu Jana Długosza i Politechniki Częstochowskiej w kondukcie szły władze rektorskie obu uczelni. Przed Ratuszem przedstawiciele samorządu studenckiego odebrali symboliczny klucz do bram Częstochowy od zastępcy prezydenta miasta Jarosława Marszałka. W czwartek w programie było jeszcze grillowanie w studenckim miasteczku.

W piątek i sobotę kampus Politechniki Częstochowskiej zamienił się w centrum koncertowej energii. W piątek na scenę wyszli: Muzyczni Astronauci (również w sobotę), Bambi, Guzior, Wac Toja i Janusz Walczuk. Następnego dnia wystąpili: Louis Villain, Sarius, Kaz Bałagane, Kartky i W.E.N.A.

Za przygotowanie juwenaliów wzięła się w tym roku głównie Politechnika Częstochowska, wspierana solidarnie przez drugą częstochowską uczelnię publiczną, czyli Uniwersytet Jana Długosza.

Źródło: Politechnika Częstochowska

Lepsze wyniki w tym roku miały tylko: wydanie specjalne „19:30” z 8 maja 2025, czyli z dnia wyboru papieża Leona XIV – prawie 2,7 mln widzów oraz debata prezydencka TVP z 12 maja 2025 – 2,5 mln widzów.

 

Łączny udział nadawcy w trakcie debaty prezydenckiej TVP z 23 maja 2025 wyniósł 18,63 proc.

 

Najwięcej osób oglądało debatę przed II turą w TVP1 – prawie 1,7 mln widzów. W momencie najwyższej oglądalności – było to prawie 1,9 mln widzów.

Oglądalność debaty na kanale TVP Info w serwisie YouTube – 573 tys. wyświetleń.

Zobacz więcej: Echa głośnej debaty. „Obóz demokratyczny będzie miał prezydenta”

Litwa pozwała Białoruś do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) w Hadze w związku z kryzysem migracyjnym spowodowanym przez reżim Alaksandra Łukaszenki – poinformowało w poniedziałek MSZ w Wilnie.

Litwa odpowiada na napływ imigrantów z Białorusi

„Od 2021 r. Litwa stoi w obliczu bezprecedensowego wzrostu napływu nielegalnych migrantów z Białorusi. Dowody zebrane przez litewskie władze potwierdzają bezpośrednie zaangażowanie białoruskiego reżimu w organizację przepływów migracyjnych” – czytamy w komunikacie MSZ. Według resortu spraw zagranicznych Litwy, na zaangażowanie Mińska wskazuje fakt zwiększenia liczby lotów z Bliskiego Wschodu i innych regionów oraz wydawanie białoruskich wiz i zakwaterowywanie migrantów, przybywających na Białoruś.

Ponadto „po przybyciu na Białoruś, wielu migrantów było eskortowanych do granicy z Litwą przez białoruskie siły bezpieczeństwa i zmuszanych do nielegalnego przekroczenia tej granicy, często w warunkach niebezpiecznych i zagrażających życiu”. MSZ podkreśla, że białoruskie służby graniczne odmówiły współpracy z władzami litewskimi w celu powstrzymania tego nielegalnego procederu, pomimo wielokrotnych próśb o wsparcie.

„Litwa postrzega te działania jako celową próbę białoruskiego reżimu, by wykorzystać migrację jako instrument nacisku politycznego na Litwę i Unię Europejską” – napisano w komunikacie. Żądania Litwy obejmują pełną rekompensatę za szkody związane z powstrzymywaniem nielegalnej migracji, w tym pokrycie kosztów budowy muru granicznego, oraz udzielenie przez stronę białoruską gwarancji, że działania sprzeczne z prawem międzynarodowym nie będą się powtarzać.

Według litewskiej Państwowej Służby Granicznej, od początku kryzysu migracyjnego litewscy funkcjonariusze powstrzymali nielegalny wjazd do kraju z Białorusi 23,6 tys. cudzoziemców.

Polska przyłączy się do litewskiego pozwu?

Jak poinformował niezależny portal Euroradio, powołując się na polskie MSZ, Polska rozważa przyłączenie się do pozwu Litwy. Polskie ministerstwo oświadczyło, że „zgadza się z oceną Litwy dotyczącą rażącego naruszenia przez Białoruś prawa międzynarodowego” i „rozważa propozycję Litwy dotyczącą ewentualnego udziału naszego kraju w tym procesie” – cytuje Euroradio.

Czytaj także: Zaskakujący ruch Łukaszenki przy granicy z Polską

W aktywności Rosji na Morzu Bałtyckim pojawił się nowy element – wskazał fiński minister obrony Antti Häkkänen. Chodzi o operowanie tankowców z tzw. floty cieni w Zatoce Fińskiej. Wojciech Rodak

25 kwietnia w Zakładzie Górniczym Sobieski, należącym do Południowego Koncernu Węglowego (PKW), uzyskano połączenie wentylacyjne głębionego szybu Grzegorz z wyrobiskami na poziomie 540 metrów. - O ile nie nastąpią jakieś zmiany, wydobycie węgla poprzez szyb Grzegorz stanie się możliwe na początku 2027 roku - zaznacza Waldemar Sopata, przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność ZG Sobieski oraz wicelider związku w Południowym Koncernie Węglowym.

Premier Donald Tusk stwierdził, że "niebezpieczne związki" Karola Nawrockiego, wspieranego przez PiS kandydata na prezydenta, to nie sprawa polityczna ani element kampanii, lecz poważne zagrożenie dla wizerunku Polski na arenie międzynarodowej. Zaznaczył również, że nie bierze pod uwagę scenariusza zakładającego przedterminowe wybory parlamentarne. Aneta Malinowska

— Jeśli Sławomir Mentzen nie zastopuje wyboru Rafała Trzaskowskiego, to będzie go można rozliczać z każdej decyzji Trzaskowskiego – stwierdził polityk PiS Adam Bielan na antenie Polsat News. Na te słowa natychmiast zareagował poseł Konfederacji. "Próba zmuszenia mnie do poparcia Nawrockiego pokazuje, jak PiS widzi Konfederację. Jako przystawkę, która musi robić to, czego chce PiS. Po moim trupie" – napisał Mentzen. Jakub Laskowski

Największy przeładunkowy hub logistyczny w Europie powstanie w Sławkowie na Śląsku - ogłosił w poniedziałek premier Donald Tusk, podkreślając znaczenie polskiej kontroli nad euroterminalem.

Wyścig do pałacu prezydenckiego jest na ostatniej prostej. 1 czerwca odbędzie się II tura wyborów. O głosy Polaków ubiegają się Rafał Trzaskowski, kandydat KO oraz Karol Nawrocki, kandydat obywatelski wspierany przez PiS. Jakie majątki zgromadzili do tej pory politycy? Beata Zatońska

Druga tura wyborów prezydenckich odbędzie się w niedzielę 1 czerwca. Z opublikowanej na początku tygodnia pogody Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej wynika, że w prawie całym kraju temperatura tego dnia powinna przekroczyć 20 stopni. 

Nieco chłodniej, konkretnie 19 kresek, mają pokazać termometry na Wybrzeżu. W okolicach 20 stopni powinna kręcić się temperatura na Mazurach, Podlasiu i Lubelszczyźnie.

Zobacz też: Jak zmienić miejsce głosowania przed drugą turą? Zostały 3 dni

Pogoda w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu 1 czerwca

W centrum prognozowane są wartości rzędu 22-24 stopni. Właśnie 24 stopnie mają towarzyszyć podczas głosowaniu m.in. mieszkańcom Warszawy.

Najcieplej będzie na zachodzie kraju. W woj. lubuskim termometry mają pokazać nawet 26 stopni. W Poznaniu i Wrocławiu 25 stopni też może zostać przekroczone.

W noc wyborczą w centrum i na zachodzie spodziewane są temperatury powyżej 10 stopni. Trochę chłodniej będzie na południowym wschodzie. Na Podhalu temperatura w nocy spadnie do 7 stopni.

Niemal w całej Polsce w niedzielę 1 czerwca niewykluczone są opady deszczu. Dodatkowo na północnym wschodzie może zagrzmieć. Opady nie są przewidywane wyłącznie na północno-zachodnim krańcu kraju. 

Prognoza pogody. Kiedy ocieplenie w Polsce?

W dniach poprzedzających wybory pogoda nie będzie aż tak dobra jak w niedzielę. W poniedziałek i we wtorek w wielu miejscach temperatura przekroczy 20 stopni. We wtorek w Warszawie spodziewane są nawet 23 kreski. W kolejnych dniach przyjdzie ochłodzenie. W piątek temperatura w całym kraju ma mieścić się w przedziale 13-19 stopni.

W poniedziałek i wtorek na przeważającym obszarze Polski będzie sucho. W środku tygodnia opady swoim zasięgiem obejmą właściwie cały kraj. W środę i czwartek w różnych częściach kraju spodziewane są burze.

Zobacz też: Najzimniejszy maj od lat. Na ocieplenie trzeba jeszcze poczekać

Autorka powieści, takich jak „Dziewczyny z Portofino”, „Pani Furia” czy „Nielegalne związki”, objęła stanowisko prezydentki Europejskiej Rady Pisarzy. Organizacji, która zrzesza ponad 220 tys. twórców piszących i publikujących w 35 językach, działających w 50 stowarzyszeniach z 32 krajów – m.in. z państw członkowskich Unii Europejskiej, a także Islandii, Norwegii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Białorusi, Czarnogóry i Macedonii Północnej.

Grażyna Plebanek prezydentką Europejskiej Rady Pisarzy

„Nie mamy wątpliwości, że to właśnie ona będzie inspirować, łączyć i reprezentować nas wszystkich – pisarki i pisarzy, tłumaczki i tłumaczy z całej Europy. (…) To wielki krok dla polskiej literatury – i dla europejskiego dialogu między słowami. Brawo, Grażyno!” – przekazała w opublikowanym na Instagramie oświadczeniu Unia Literacka, której Plebanek jest współzałożycielką.

We własnym instagramowym wpisie Plebanek podkreśliła, że zawsze marzyła o pracy w „fantastycznej organizacji, jaką jest Europejska Rada Pisarzy”. „Dziękuję koleżankom i kolegom z Unii Literackiej za wsparcie i bycie razem” – dodała 58-letnia pisarka.

Działalność i dorobek Grażyny Plebanek

Plebanek skończyła filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Pracowała jako dziennikarka dla agencji Reuters i „Gazety Wyborczej”. Jest autorką scenariuszy filmowych, esejów literackich, opowiadań i sztuk teatralnych. Publikuje nie tylko w języku polskim, ale także angielskim, francuskim i niderlandzkim.

Autorka często porusza w swojej twórczości tematy związane z prawami kobiet, specyfiką współczesnych relacji międzyludzkich oraz różnicami kulturowymi. Bierze udział w licznych konferencjach, panelach dyskusyjnych i spotkaniach. Od lat promuje polską literaturę poza granicami naszego kraju, goszcząc na międzynarodowych festiwalach literackich. Od 2005 roku mieszka w Brukseli.

Czytaj również: Prestiżowa Nagroda Bookera przyznana. „Piękne historie pełne życia”

Premier Donald Tusk złożył w poniedziałek wizytę w Euroterminalu Sławków w woj. śląskim. Przypomniał, że podjęto decyzję, aby Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) wraz z partnerami zainwestowała w infrastrukturę portu, aby doszło „praktycznie do podwojenia możliwości przeładunkowych”.

– Powiem bez słowa przesady, że tu, w Sławkowie na Śląsku, w Polsce, będziemy mieli największy tego typu hub logistyczny w Europie. Tu nie chodzi tylko o bicie rekordów, to będzie także złoty interes dla Polski – podkreślił Tusk. Jak mówił, istotne jest, by utrzymać „polską kontrolę nad takimi miejscami jak ten największy w Polsce hub logistyczny”.

Zobacz także: Unia całkiem uśmierci rosyjską inwestycję. Tak na wszelki wypadek

„Logistyczne serce”

Premier powiedział, że Polska chce zarobić wielkie pieniądze na odbudowie Ukrainy. – To nie jest nic złego powiedzieć tak: chcemy zarobić wielkie pieniądze dla Polski na odbudowie Ukrainy. Chcemy pomóc, ale chcemy też na tym zarobić i do tego potrzebny jest ten szczególny hub – dodał szef rządu.

 

– To nie jest tylko Ukraina, to nie jest tylko kierunek wschodni. My dlatego inwestujemy tak dużo pieniędzy i tak dużo pracy, żeby Sławków stał się tą europejską potęgą logistyczną, tym największym centrum w Europie, bo to jest takie serce logistyczne, gdzie te przepływy są nie tylko w kierunku wschód-zachód, ale także północ-południe – podkreślił.

„Wielka szansa”

 

Premier zapewnił, że Euroterminal Sławków będzie w przyszłości, po zakończeniu wojny w Ukrainie, centrum przeładunkowym dla towarów z całej Azji, Chin. – Nie muszę nikomu tłumaczyć, jak wielka to jest szansa dla nas wszystkich – dodał.

 

– Nie może być tak, jak było kiedyś, że wszyscy angażowali się, Polska też – mówię o wojnie w Iraku, a później na odbudowie zarabiali ci najwięksi, a Polska została na lodzie. Dzisiaj chcę wam powiedzieć, że jeśli mówimy o dziesiątkach, setkach miliardów złotych, jakie świat, Europa, Polska, Ukraina będą wydawały na odbudowę Ukrainy, to między innymi po to rozbudowujemy ten węzeł logistyczny, to serce logistyczne Europy, żeby Polska na tym mogła zarabiać – podsumował Tusk.      

Euroterminal Sławków

Euroterminal Sławków leży na styku najdalej wysuniętej na zachód linii kolejowej szerokotorowej (1520 mm) i linii normalnotorowych (1435 mm), co sprzyja przeładunkom kontenerów wożonych koleją między Dalekim Wschodem i Azją a Europą Zachodnią przez m.in. Ukrainę. Terminal jest rozbudowywany, tak by po ukończeniu prac miał zdolności przeładunkowe na poziomie ponad 500 tys. TEU (standardowych kontenerów) rocznie. Obecnie to prawie 285 tys. TEU rocznie. 

Zobacz także: UE zwiększy inwestycje w obronność? Jest stanowisko PE ws. nowego budżetu

Należący do Orlenu fundusz Orlen Venture Capital zainwestował w technologię oczyszczania odpadów z tworzyw sztucznych. Spółka liczy, że umożliwi ona ponowne wykorzystanie m.in. plastikowych opakowań.

Powiaty tracą dochody ze sprzedaży nieruchomości użytkownikom wieczystym. Chodzi o nową praktykę wojewodów, którzy zamiast 25 proc., tylko 5 proc. z kwoty sprzedaży zwracają do budżetów powiatów i miast na ich prawach.

Zaginiona 28 kwietnia 2025 roku wyszła z domu Myszkowie przy ulicy Skłodowskiej i do chwili obecnej nie nawiązała kontaktu z rodziną.

Istnieje rzadko spotykane i mało znane świadczenie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ten dodatek nie przysługuje wszystkim. Jedynie ograniczona grupa seniorów kwalifikuje się do otrzymywania 522 zł miesięcznie. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać to wsparcie? Oto szczegóły. Anna Kot