Wchodzisz i wiesz

Skarga konstytucyjna o zbadanie zgodności art. 11 ust. 2 w związku z art. 11 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 i w związku z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego,

z  art. 77 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz z art. 32 ust. 2 i art. 77 ust. 2 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Biełsat poinformował, że szpiegiem okazał się 24-letni specjalista IT z kijowskiego uniwersytetu. Dzięki kamerom Rosjanie mogli oceniać m.in. skutki swych ataków rakietowych, śledzić transporty wojskowe oraz konkretne osoby. SBU ujawniła w specjalnym komunikacie, że rosyjska Federalna Służba Bezpieczeństwa (FSB) zwerbowała mieszkańca Kijowa, gdy szukał on na Telegramie sposobów na łatwy zarobek. 

Jedną z największych korzyści jakie Rosjanie mieli z monitorowania Kijowa, była możliwość ustalania stanowisk obrony powietrznej – podały ukraińskie służby. Szpieg zajął się także monitorowaniem tras kolejowych wykorzystywanych przez ukraińskie wojsko. „Kontrwywiadowi SBU udało się wykryć działalność agenta, udokumentować ją i zatrzymać go na gorącym uczynku. Znaleziono przy nim kamerę wideo i telefon z dowodami na kontakt z oficerem prowadzącym FSB” – czytamy w serwisie Biełsatu. 

Zobacz także: Rosyjski zamach udaremniony. Eksplozja miała być większa niż w Bejrucie

Za zdradę państwa w warunkach stanu wojennego szpiegowi grozi, na podstawie artykułu 111 kodeksu karnego Ukrainy, dożywotnie pozbawienie wolności i konfiskata majątku.

Skarga konstytucyjna o zbadanie zgodności art. 519 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego „w zakresie, w jakim uniemożliwia stronie (skazanemu) wniesienie kasacji od prawomocnego postanowienia sądu odwoławczego o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego”,

z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Sejm odebrał immunitet posłowi PiS Antoniemu Macierewiczowi. Prokuratura chce mu postawić zarzuty dotyczące ujawnienia informacji niejawnych w dokumentach podkomisji smoleńskiej, za co grozi do 5 lat więzienia.

Za odebraniem immunitetu głosowało 240 posłów, przeciw było 190, a 9 wstrzymało się od głosu.

Antoni Macierewicz miał upublicznić informacje opatrzone klauzulami „ściśle tajne”, „tajne”, „poufne” i „zastrzeżone”. Poseł PiS twierdzi, że miał pozwolenie służb specjalnych na publikacje pewnych informacji w załącznikach do raportu podkomisji smoleńskiej.

Podczas utajnionej części obrad posłowie wysłuchali sprawozdania komisji regulaminowej, która rekomendowała potem Sejmowi uchylenie immunitetu.

Czytaj też: Sejm pracuje nad kolejnymi projektami deregulacyjnymi rządu

Wniosek w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie Macierewicza do odpowiedzialności karnej przekazał do Sejmu na początku lipca br. ówczesny szef MS, prokurator generalny Adam Bodnar. 

Bodnar tłumaczył, że prokurator zamierza postawić Macierewiczowi zarzut polegający na tym, że będąc funkcjonariuszem publicznym – przewodniczącym Podkomisji do Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego oraz członkiem Komisji Badań Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, ujawnił informacje niejawne o klauzuli „ściśle tajne”, „tajne”, „poufne” i „zastrzeżone”. A także – jak dodał – informacje, z którymi polityk PiS „zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, poprzez podawanie do publicznej wiadomości dokumentów zawierających wyniki badań okoliczności i przyczyn zaistniałej w dniu 10 kwietnia 2010 r. katastrofy lotniczej, które stanowiły informacje chronione”.

Czytaj też: Tajne materiały kopiowane na korytarzu. Kulisy zarzutów wobec Macierewicza

Martwy waleń został przywleczony do Świnoujścia przez tankowiec, który transportował gaz do terminalu LNG. Ogromnego ssaka dryfującego w wodzie zauważono 25 lipca. Został zabezpieczony przez morskie służby i w sobotę (2 sierpnia) zatopiony w Bałtyku.

Waleń w piątek trafił na pokład specjalnej jednostki, która w sobotę przed świtem przetransportowała go na morze – potwierdziła rzeczniczka prasowa Urzędu Morskiego w Szczecinie Ewa Wieczorek.

Operację przeprowadzono bez rozgłosu, na zlecenie armatora tankowca i na jego koszt. Urząd Morski uzyskał zgodę Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie na zatopienie zwierzęcia „do samoistnego rozkładu w Zatoce Pomorskiej”. Waleń został przetransportowany kilka mil w morze i umieszczony na głębokości kilkunastu metrów.

Miał około 15 metrów długości, ważył około 12 ton, ale nie był kompletny – zaznaczyła Wieczorek.

Rzeczniczka Urzędu Morskiego wyjaśniła, że waleń był w stanie rozkładu. Wyciąganie go z wody określiła jako niebezpieczne, ale podkreśliła, że działania przeprowadzono szybko i sprawnie.

– Szczątki znajdowały się w wodzie co najmniej kilka tygodni, może miesięcy – powiedział obserwujący akcję w Świnoujściu prof. Andrzej Ossowski, kierownik Katedry Medycyny Sądowej i Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. – Chcieliśmy pobrać próbki, materiał kostny. Bardzo mnie to interesowało jako genetyka, ale okazało się zbyt niebezpieczne. Waleń mógł „wybuchnąć” – dodał Ossowski.

Czytaj też: Kraina... ropą płynąca? Nowe odkrycie może być przełomem dla Polski

Naukowiec ocenił, że w sytuacji tak daleko posuniętego rozkładu zatopienie wieloryba w morzu było najrozsądniejszą decyzją. Szczątki nie nadawały się do wykorzystania w celach naukowo-badawczych, czym zainteresowany był m.in. Woliński Park Narodowy.

– Zgodnie z literaturą fachową taki materiał stanowi naturalny element środowiska. Zatopione szczątki stają się miejscem żerowania. To buduje ekosystem. Z punktu widzenia ekologii jest to właściwe postępowanie – podkreślił Ossowski.

Zaznaczył, że ciało morskiego ssaka, potocznie nazywanego wielorybem, stanie się „czymś w rodzaju rafy”, będzie szybko kolonizowane przez różne morskie organizmy.

Gatunku walenia przywleczonego do portu w Świnoujściu ostatecznie nie ustalono. Naukowcy i ekolodzy w pierwszych komentarzach oceniali, że może to być płetwal karłowaty, ale rozmiary podjętego z wody zwierzęcia wykluczyły taką klasyfikację gatunkową. W dokumentach RDOŚ wpisano „waleń – pozostałe gatunki”.

Nie wiadomo też, skąd wieloryb został przyciągnięty na dziobie statku. Rzeczniczka prasowa Fundacji WWF Polska Agnieszka Veljković 25 lipca powiedziała, że pierwsze podejrzenia wskazują na rejon Cieśnin Duńskich, ale określenie miejsca śmierci zwierzęcia może być trudne do ustalenia.

Ssak był wbity w dziób statku. Ześlizgnął się podczas manewrów tankowca w basenie portowym. Zdarzenie nie spowodowało problemów w funkcjonowaniu terminala LNG, co potwierdzała rzeczniczka Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście Weronika Gocłowska. W sobotę po usunięciu wieloryba zabezpieczonego przy nabrzeżu odbyła się kolejna dostawa skroplonego gazu do Świnoujścia. 

Czytaj też: Sąd odprawia ekologów z kwitkiem. Terminal w Świnoujściu coraz bliżej

Skarga konstytucyjna o zbadanie zgodności art. 394 § 2 oraz art. 397 § 2 w związku z art. 373 § 1, w związku z art. 357 § 21 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, „w jakim wprowadza ustawowy obligatoryjny skutek (przepis przewiduje) odrzucenie zażalenia, w zakresie dotyczącym zażalenia na odmowę uzasadnienia orzeczenia (art. 3941a pkt 8 [kodeksu] postępowania cywilnego) w wersji ww. przepisów”,

z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 oraz art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 78 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wraz z początkiem lipca w życie weszły nowe przepisy dotyczące egzaminów na prawo jazdy. W rozporządzeniu wprowadzono katalog 18 rodzajów niebezpiecznych zachowań, które przekładają się na negatywny wyniku egzaminu. Jak doprecyzowało Ministerstwo Infrastruktury, od teraz najechanie na podwójną linię ciągłą nie zawsze będzie skutkowało zakończeniem egzaminu.

Za kilka miesięcy wdrożone mogą zostać kolejne nowe przepisy. Najważniejszą zmianą ma być umożliwienie 17-latkom zdobycia prawa jazdy kat. B. W tej chwili kurs na prawo jazdy można rozpocząć na trzy miesiące przed ukończeniem 18. roku życia, ale uzyskanie dokumentu możliwe jest dopiero po osiągnięciu pełnoletności. Teraz ma się to zmienić. Z drugiej strony początkujących kierowców obejmą dodatkowe restrykcje.

Czytaj także: Znana platforma hotelarska ma problem. Pozew zbiorowy tysięcy hotelarzy

Niezależnie od wieku, każdy nowy kierowca zostanie objęty tzw. okresem próbnym. Dla pełnoletnich będzie on trwał dwa lata, natomiast dla 17-latków może zostać wydłużony aż do trzech lat – czyli do ukończenia 20. roku życia. W tym czasie kierowcę obowiązywać będzie:

- zakaz przekraczania prędkości 50 km/h w terenie zabudowanym, 80 km/h poza nim oraz 100 km/h na drogach ekspresowych i autostradach,

- całkowity zakaz spożywania alkoholu przed jazdą (limit 0,0 promila),

- zakaz jazdy poza granicami Polski,

- obowiązek odbycia dodatkowego szkolenia z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego,

- konieczność oznaczenia pojazdu zielonym listkiem klonowym.

Przez pierwsze pół roku, albo do momentu ukończenia 18. roku życia, nastoletni kierowca będzie mógł prowadzić auto wyłącznie pod nadzorem osoby minimum 24-letniej z przynajmniej pięcioletnim stażem za kółkiem. Aż do „osiemnastki” młody kierowca nie może przewozić niepełnoletnich pasażerów, chyba że wraz z nimi jedzie dorosły spełniający wspomniane przed chwilą warunki.

Siedemnastolatkowie będą mogli prowadzić samochód wyłącznie za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna prawnego.

Zobacz też: OKI, czyli inwestowanie zwolnione z podatku. Będzie jednak warunek

Oprócz zmian w szkoleniu i egzaminowaniu kierowców, projekt nowelizacji zakłada także wprowadzenie nowych sankcji za najpoważniejsze naruszenia przepisów.

Jedną z istotnych zmian będzie poszerzenie katalogu sytuacji, w których policja może zatrzymać prawo jazdy na trzy miesiące. Do tej pory dotyczyło to przekroczenia prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym. Po zmianach taki przepis będzie obowiązywał także na drogach poza miastem, np. na dwupasmówkach.

Pojawi się także możliwość orzekania dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów oraz publicznego rejestru osób, które ten zakaz otrzymały – zwłaszcza w przypadku kierowców-recydywistów lub sprawców tragicznych wypadków. Za jazdę bez uprawnień przewidywane będą gigantyczne kary finansowe – sięgające nawet 30 tysięcy złotych.

Przepisy dotyczące 17-latków, okresu próbnego i nowych kar mają zostać wdrożone pod koniec 2025 lub na początku 2026 roku. Projektem nowelizacji ustawy o Prawo o ruchu drogowym Sejm zajmuje się podczas wtorkowego posiedzenia.

Skarga konstytucyjna o zbadanie zgodności art. 3942 § 11 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, „w jakim nie przewiduje zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji co do nadania klauzuli wykonalności”,

z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art. 78 w związku z art. 176 ust. 1 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Dziennik dotarł do listów i dokumentów podróży grupy naukowców. Wynika z nich, że choć pozornie podróżowali jako zespół prywatnej firmy, wyposażeni byli w paszporty dyplomatyczne, z których niektóre miały numery seryjne.

Na czele delegacji stał irański naukowiec nuklearny Ali Kalwand, pracujący dla Organizacji Innowacji i Badań w Obszarze Obronności, a grupie towarzyszył przedstawiciel irańskiego kontrwywiadu wojskowego.

Wyjazd miał miejsce w czasie, gdy rządy zachodnie zaczęły dostrzegać podejrzane działania irańskich naukowców, w tym próby zdobycia z zagranicy technologii istotnej z punktu widzenia energetyki jądrowej – podkreślił dziennik. Osobą zapraszającą był zaś rosyjski naukowiec Oleg Maslennikow.

Stany Zjednoczone określiły SPND jako ściśle tajną jednostkę badawczą podlegającą irańskiemu ministerstwu obrony, „odpowiedzialną za badania w dziedzinie rozwoju broni jądrowej”. Rząd USA wielokrotnie nakładał na nią sankcje za prace nad bronią jądrową, chemiczną i biologiczną oraz za „istotny wkład w rozprzestrzenianie broni masowego rażenia lub środków jej przenoszenia”.

CZYTAJ TEŻ: Rosja zerwała porozumienie rakietowe. Zamknięte niebo nad Kapustin Jarem

W grupie irańskich podróżnych były osoby objęte amerykańskimi sankcjami, powiązane z Korpusem Strażników Rewolucji Islamskiej oraz przedsiębiorstwami zajmującymi się irańskimi programami rakiet balistycznych i dronów (w tym Shahedów przekazanych Rosji do atakowania Ukrainy). Był w niej także zajmujący się energią jądrową Sorusz Mohtaszami, pracujący na irańskim Uniwersytecie Technologicznym, ekspert w dziedzinie generatorów neutronów, wykorzystywanych zarówno w dziedzinach cywilnych oraz jako komponenty wspomagające detonację niektórych rodzajów broni jądrowej.

Grupa podróżowała formalnie jako przedstawiciele firmy konsultingowej DamavandTec, której prezeską jest żona Kalwanda, pełniąca również rolę szefowej firmy MKS International, objętej sankcjami USA za pozyskiwanie technologii dla irańskiego programu rakiet balistycznych.

Podczas czterodniowej wizyty w Moskwie irańska delegacja odwiedzała firmy i ośrodki badawcze, z których część jest obłożona sankcjami i powiązana z resortem obrony. Zdaniem ekspertów jest mało prawdopodobne, by Irańczycy byli podejmowani w tych placówkach bez zgody Federalnej Służby Bezpieczeństwa.

Specjalizacja irańskich gości i zakres działań rosyjskich firm sugeruje, że delegacja była zainteresowana narzędziami do testów broni jądrowej, jak klistrony wielowiązkowe, które mają zastosowania cywilne, lecz są również używane przez naukowców do symulację eksplozji jądrowej bez detonacji. Dokumenty pozyskane przez Financial Times pokazują, że irańska delegacja była zainteresowana także materiałami radioaktywnymi – izotopami trytu, strontu-90 i niklu-63. Tryt stosowany jest do zwiększenia siły wybuchu nowoczesnych głowic.

Przez lata Rosja była niechętna irańskiej broni jądrowej. Jednak zdaniem niektórych ekspertów wojna z Ukrainą mogła skłonić Moskwę do złagodzenia stanowiska – stwierdził dziennik.

Eksperci śledzący irańską działalność nuklearną twierdzą, że strategia Iranu od dawna opiera się na celowej niejednoznaczności. Takie podejście pozwala uniknąć konsekwencji jawnego naruszania zobowiązań wynikających z traktatu o nierozprzestrzenianiu broni atomowej, ale też rozwijać potencjał przydatny, gdyby Teheran kiedykolwiek zdecydował się na budowę bomby – zauważył „Financial Times”.

CZYTAJ TEŻ: Potężny cios w rosyjską rafinerię. Zakład pracuje na pół gwizdka