Wchodzisz i wiesz

Baśniowe światy, szalone przygody. Miłośnicy książek, którzy byli dziećmi w PRL zaczytywali się tymi bestsellerami. W bibliotekach ustawiały się kolejki, żeby wypożyczyć te książki. Dzieci z wypiekami na twarzy śledziły perypetie ich bohaterów. Pamiętacie tytuły? Sprawdźcie się! Beata Zatońska

Gigantyczny postęp cywilizacyjny - tak o ostatnich dekadach Polski piszą w swoim najnowszym raporcie ekonomiści banku Pekao. Wyznaczają przy tym cele dla naszej gospodarki do 2035 r.

„Jeśli zatrzymać konflikt na linii frontu i nie porozumieć się w sprawie pokoju, po prostu zawrze się jakiś rodzaj rozejmu, to to będzie – wiecie, jest taki sporny region między Armenią i Azerbejdżanem, Karabach – to ten region zamieni się w wielki Karabach” – powiedział o wojnie z Ukrainą rosyjski dyplomata w wywiadzie dla stacji RT.

Azerbejdżańskie MSZ stanowczo sprzeciwiło się porównaniom sytuacji w Karabachu do wojny rosyjsko-ukraińskiej. Podkreślono, że Karabach jest historyczną częścią Azerbejdżanu, co – jak zaznaczono – Rosja oficjalnie uznaje. W oświadczeniu zwrócono uwagę, że Azerbejdżan nigdy nie naruszył integralności terytorialnej żadnego kraju i nie prowadził działań zbrojnych o charakterze agresywnym.

Interwencja Zacharowej

W odpowiedzi na krytykę głos zabrała rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa, która zaapelowała o nieprzekręcanie słów Miedińskiego i niewyciąganie ich z kontekstu. Jak wyjaśniła, wypowiedź dotyczyła głównie aspektów historycznych, społecznych i cierpienia ludności cywilnej, a nie politycznego statusu regionu. Podkreśliła przy tym, że Rosja niezmiennie uznaje Karabach za integralną część Azerbejdżanu, choć na przykład Unia Europejska nie jest tak jednoznaczna wobec konfliktu.

Konflikt między Armenią a Azerbejdżanem o Górski Karabach nasilił się od czasu uzyskania przez oba państwa niepodległości po rozpadzie ZSRR, czyli od początku lat 90. XX wieku. Wynika między innymi z zaszłości historycznych i geograficznego rozmieszczenia ludności ormiańskiej i azerskiej.

Wojny o Górski Karabach

Po ostatnich odsłonach wojny w 2020 i 2023 roku Azerbejdżan odzyskał kontrolę nad Górskim Karabachem – odizolowanym regionem znajdującym się, w świetle prawa międzynarodowego, na terytorium Azerbejdżanu, lecz zamieszkanym do ubiegłego roku głównie przez ludność ormiańską. Do czasu azerskiej ofensywy w 2023 roku istniała tam nieuznawana republika, wspierana przez Armenię. Ani w 2020, ani w 2023 roku Armenii nie wsparły państwa członkowskie Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ, ODKB), w tym Rosja. 

Zobacz także: Kolejna zbrodnia wojenna Rosjan. Nagrali egzekucję ukraińskich żołnierzy

W styczniu prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew nazwał Armenię „państwem faszystowskim”. Zarzucił Erywaniowi, że „jest źródłem zagrożenia dla regionu”. Premier Armenii Nikol Paszynian, odnosząc się do słów prezydenta sąsiedniego kraju, ocenił, że Baku stara się „legitymizować eskalację w regionie”.

W marcu Przedstawiciele Azerbejdżanu i Armenii poinformowali, że osiągnęli porozumienie w sprawie konfliktu i w najbliższym czasie dojdzie do podpisania odpowiednich dokumentów. Erywań zrzekł się w nim wszelkich roszczeń terytorialnych wobec Baku.

Czytaj też: Kim Dzong Un wściekły po blamażu. Musiał prosić Rosję o pomoc

Prezydent ujawnił te informacje w wywiadzie dla węgierskiego portalu Válasz Online. „Po co Węgrom informacja o tym, gdzie rozmieściliśmy system obrony powietrznej S-300? Mieli nawet listę 11 pytań, w tym co mieszkańcy Zakarpacia powiedzieliby o obecności węgierskich sił pokojowych” – mówił Zełenski. 

Przyznał, że jego służby są w posiadaniu zdjęć i filmów z różnych spotkań organizowanych przez Węgierską Wojskową Służbę Bezpieczeństwa Narodowego, które mogą być w każdej chwili opublikowane, jeśli będzie to konieczne. 

– Nie chcę nikomu grozić. Węgierska siatka rozwija się od 2021 roku, a kwestie związane ze sferą wojskową leżące w sferze jej zainteresowań dotyczą lat 2024-25. Ostatni przekaz informacji miał miejsce 25 marca tego roku. Nie obwiniam Viktora Orbana, obwiniam Węgierską Wojskową Służbę Bezpieczeństwa Narodowego – dodał Zełenski.

Sporo pytań bez odpowiedzi

Prezydent Ukrainy podkreśla, że mnoży się wiele pytań, a sporo z nich pozostaje bez odpowiedzi.

Zobacz także: Orban odpalił propagandową kampanię. Straszy Ukrainą i mafią

– Jak powinniśmy zareagować na to podczas wojny? Nie mówię, że Budapeszt czegoś chce, ale jeśli nie, to dla kogo zbiera informacje? Zapytałem przedstawicieli NATO, czy prosili Węgrów o zbieranie danych na takie tematy. Powiedzieli, że nie – powiedział Zełenski.

Węgierscy dziennikarze zapytali ukraińskiego prezydenta, czy możliwe jest polepszenie stosunków z Węgrami po skandalu szpiegowskim i pomimo wielu innych nieporozumień. Zełenski odpowiedział, że jest to możliwe przy wzajemnym szacunku, ale przypomniał, że Budapeszt wielokrotnie próbował ingerować w wewnętrzne sprawy Ukrainy.

– Powiedzmy to tak: Budapeszt próbował ingerować w wewnętrzne sprawy Ukrainy na dziesiątki różnych sposobów… Zatrzymaliśmy nielegalne wydawanie paszportów na Zakarpaciu jeszcze przed wojną. Większość spraw załatwialiśmy po cichu, między sobą – ujawnił prezydent Ukrainy.

Najwyraźniej teraz Zełenski uznał, że miarka się przebrała.

W maju wpadło dwóch węgierskich szpiegów

Na początku maja Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) wykryła siatkę szpiegowską wywiadu wojskowego Węgier, która prowadziła działalność agenturalną na szkodę państwa ukraińskiego. Działania te koncentrowały się w graniczącym z Węgrami obwodzie zakarpackim na południowym zachodzie kraju.

„Zadaniem (osób dopuszczających się działalności szpiegowskiej) było zbieranie informacji na temat bezpieczeństwa wojskowego obwodu zakarpackiego, poszukiwanie słabych punktów w (systemach) obronnych – naziemnych i w przestrzeni powietrznej oraz sondowanie postaw społeczno-politycznych lokalnych mieszkańców: w szczególności dotyczących ich możliwych zachowań w przypadku wkroczenia wojsk węgierskich do obwodu (zakarpackiego)” – napisano w komunikacie SBU. 

Zobacz także: Szpiegował na rzecz Rosji. Ukrainiec w rękach ABW

Według służb specjalnych, tworząc sieć agentów, zagraniczny wywiad miał m.in. pozyskiwać dane z linii frontu i regionów przyfrontowych. Ukraińskie służby specjalnie zatrzymały z tego powodu dwóch węgierskich agentów.

Tylko cztery sektory energochłonne odpowiadają w Polsce za 15 proc. wszystkich emisji CO2. To produkcja metali, cementu, sektor chemiczny oraz rafinacji ropy i produkcji koksu. Dekarbonizacja wymaga jednak strategii przemysłowej.

Żołnierze Izraela zabili kilkunastu Palestyńczyków, a ranili kilkudziesięciu, gdy tysiące wysiedlonych osób zbliżały się do centrum dystrybucji pomocy humanitarnej w środkowej Gazie - podała agencja Reutera. To kolejne takie zdarzenie w ostatnich dniach.

10.06.2025 Książkę otwiera cytat z Apokalipsy św. Jana Śmierć i Otchłań wrzucono do jeziora ognia. Jest rok 1981, grudzień, krótko po wprowadzeniu stanu wojennego. Na ścianie kina MOSKWA w Warszawie wielki billboard reklamuje nowy film Francisco Forda Coppoli CZAS APOKALIPSY. Na tle plakatu widać czarno-białą tablicę przedstawiającą opancerzony transporter SKOT . Koniec świata, piekło, unicestwienie może się dokonać wszędzie, na przykład w piękny, czerwcowy dzień w sercu Warszawy, w 2023 bądź w 2024 roku. Zdetonowane ładunki wybuchowe zrujnują miasto, zginą ludzie, ich krzyki nie zdążą dotrzeć do nieba… To literacka fikcja, ale ma konkretne podstawy, by zaistnieć jako prawda poprzez

Lilie to piękne i popularne kwiaty w domach i ogrodach, ale mogą być śmiertelnie niebezpieczne dla naszych pupili — zwłaszcza kotów. Wystarczy, że zwierzę poliże pyłek, pogryzie liść lub napije się wody z wazonu z liliami, by doszło do uszkodzenia nerek, a nawet śmierci. Jakie są objawy zatrucia liliami? Czy psy też są zagrożone? Jak szybko reagować? Marzena Sarniewicz

Nastolatek, który nie był wcześniej notowany przez policję, został natychmiast ujęty przez żandarmów. Według świadków zadał nauczycielce wiele ciosów nożem.

Macron o bezsensownej przemocy

Prezydent Emmanuel Macron nazwał atak „bezsensownym przejawem przemocy”. Zapewnił, że rząd podejmie działania przeciwko przestępczości. Ministra edukacji Elisabeth Borne zapowiedziała wizytę na miejscu tragedii.

Liderka nacjonalistów Marine Le Pen (RN) oskarżyła władze o „niezdolność do powstrzymania przemocy", nazywając atak „desakralizacją życia”.

Kontrole plecaków

Francja wprowadziła kontrole toreb i tornistrów w szkołach po marcowym zabójstwie 17-latka w Essone. Od tego czasu w placówkach edukacyjnych skonfiskowano 94 sztuki broni białej. 

To nie jedyna tragedia w szkole w Europie. W wtorek w austriackim Grazu uczeń zastrzelił co najmniej 10 osób.

Dowiedz się więcej: Strzelanina w szkole w Austrii. Są ofiary

Przykład gminy Kamień Pomorski pokazuje, jak rosły w ostatnich latach koszty gospodarki odpadami. W gminie trwa jednak dyskusja, czy ich przyczyną była jedynie sytuacja na rynku, czy także zaniedbania ze strony samorządu.

Czy Donald Tusk chciał porażki Rafała Trzaskowskiego? Pewnie nie. Czy może czerpać z niej swoiste korzyści? Raczej tak. Choć brzmi to dziwnie, rzeczywiście przewodniczący PO i szef rządu może wyciągnąć profity z porażki swojego zastępcy. Co najmniej trzy.

Będzie zakaz używania smartfonów w szkołach. Ministerstwo Edukacji Narodowej wskazuje, że stosowne przepisy wejdą w życie już w najbliższym roku szkolnym.

Spółka zależna od Daimler Truck - Mitsubishi Fuso Truck and Bus - oraz Hino, które jest częścią Grupy Toyota, po dwóch latach trudnych negocjacji zostaną połączone w jedną spółkę holdingową, która w kwietniu 2026 r. zostanie wprowadzona na giełdę w Tokio.

Spółka zależna od Daimler Truck - Mitsubishi Fuso Truck and Bus - oraz Hino, które jest częścią Grupy Toyota, po dwóch latach trudnych negocjacji zostaną połączone w jedną spółkę holdingową, która w kwietniu 2026 r. zostanie wprowadzona na giełdę w Tokio.

Wojska Obrony Cyberprzestrzeni łowią cywilnych specjalistów z zakresu IT oraz kryptologów do Cyber Legionu. Będą oni mogli wesprzeć armię w odparciu zmasowanego ataku na infrastrukturę telekomunikacyjną.

Poparcie dla wotum zaufnia.

Kongres Prawa i Sprawiedliwości zaplanowany na 28 czerwca 2025 roku ma wyłonić nowe władze partii. Choć wszystko wskazuje na to, że Jarosław Kaczyński pozostanie prezesem, w kuluarach coraz częściej mówi się o jego następcy. Czy to ostatnia kadencja lidera PiS? Artur Sadziński

Ten koncert zapowiada się naprawdę wystrzałowo. Już niedługo na scenie wystąpią największe gwiazdy sceny popularnej i operowej. Wydarzenie jest częścią obchodów 80-lecia powrotu Wrocławia do Polski. Beata Zatońska

Przyczyną demonstracji, która przeistoczyła się w zamieszki, była informacja o napaści seksualnej na nastolatkę. Miało do niej dojść w ostatni weekend. W związku ze sprawą policja zatrzymała dwóch 14-latków. Choć nie zostali jako nieletni formalnie zidentyfikowani przez prasę, pojawiła się informacja, że zarzuty odczytywał im tłumacz z języka rumuńskiego.

W trakcie zamieszek policjantów atakowano koktajlami Mołotowa, kamieniami i fajerwerkami – relacjonują media. W wyniku pożaru uszkodzone zostały trzy domy.

Zobacz także: Władze Kalifornii wściekłe na Trumpa. „Dyktator”

Policja bada incydenty

Policja przekazała, że początkowo manifestacja przebiegała spokojnie. Wkrótce jednak zamaskowani uczestnicy wszczęli rozruchy. Lokalne media szacują, że w zamieszkach wzięło udział około 2,5 tys. protestujących.

Incydenty są badane jako „ataki na tle rasowym”. 29-letni mężczyzna został aresztowany pod zarzutem udziału w zamieszkach i zakłócania porządku, usiłowania uszkodzenia mienia i stawiania oporu policji.

Zastępca komendanta głównego policji Ryan Henderson zaapelował o spokój. – Przemoc miała ewidentnie podłoże rasowe i była wymierzona w naszą mniejszość etniczną i policję. Nie ma na nią miejsca w naszym społeczeństwie i powinna zostać głośno potępiona – oświadczył.

Portal powołując się na lokalne władze, zauważył, że napięcia związane z imigracją narastały w regionie już od jakiegoś czasu.

Zobacz też: Zamieszki w Los Angeles. „On niszczy jeden z naszych najlepszych stanów”

Na początku maja władze niemieckie zauważyły statek HAV Dolphin, pływający pod banderą Antigua i Barbuda i z rosyjską załogą, zachowujący się podejrzanie u wybrzeży Kilonii. W tym samym czasie w pobliżu okolicznej bazy wojskowej pojawiły się drony.

W połowie ubiegłego miesiąca holenderska straż przybrzeżna zatrzymała na prośbę władz niemieckich ten statek, ale inspektorzy nie znaleźli na pokładzie dronów. Jednak specjalista Haskiego Centrum Studiów Strategicznych Patrick Bolder uważa, że w razie zagrożenia załoga mogła po prostu zatopić drony w morzu, nie pozostawiając śladów.

17 maja drony pojawiły się nad niemieckim okrętem patrolowym Potsdam, który śledził rosyjski frachtowiec Lauga w niemieckiej wyłącznej strefie ekonomicznej. Drony podążały za niemieckim patrolowcem przez trzy godziny, aż dotarł on do wód holenderskich.

Statki popłynęły dalej

Niemieckie władze nie były w stanie ustalić, czy drony pochodziły ze statku Lauga, ale poprosiły służby celne Belgii, dokąd zmierzała ta jednostka, o jej sprawdzenie. Także belgijskie służby nie znalazły żadnych dronów.

Czytaj też: Kim Dzong Un wściekły po blamażu. Musiał prosić Rosję o pomoc

Od tego czasu Dolphin i Lauga były ściśle monitorowane, ale pozwolono im płynąć bez przeszkód.

Nie jest jasne, co drony robią nad terytorium Europy. Może chodzić o zbieranie informacji wywiadowczych, albo o testowanie reakcji – ocenił Niels Woudstra, holenderski prawnik i ekspert ds. marynarki wojennej. Jego zdaniem chodzi o sprawdzenie „co zrobi NATO, niemiecka policja lub holenderska straż przybrzeżna, jeśli zaatakujemy”.

Zdaniem Woudstry drony to prosta broń – tania, mała i łatwa do rozmieszczenia. „Łatwo je ukryć na dużym statku. A zaletą dronów jest to, że istnieje niewiele regulacji prawnych na ich temat. Prawo morskie o nich milczy. Można ich po prostu używać na pełnym morzu” – powiedział.

– Zawsze można je po prostu zestrzelić. To tylko nieuzbrojony dron, a nad obszarem wojskowym obowiązuje zakaz lotów. Tak samo mogą postąpić na morzu okręty marynarki wojennej – powiedział Woudstra.

Zobacz także: Rosyjscy najemnicy w sercu Afryki. Tysiące ludzi protestuje na ulicach