Wchodzisz i wiesz

W rezygnacji z dwukadencyjności w samorządach wszystkie partie mają do ugrania jakieś interesy, a wielu posłów boi się o swoje miejsca w przyszłym Sejmie. Najmniejsze znaczenie ma w tym wszystkim interes lokalnych społeczności.

W poszukiwaniu idealnego miejsca do życia, w którym harmonia codzienności łączy się z urzekającym pięknem otoczenia, wzrok Europejczyków kieruje się na południe. Okazuje się, że to właśnie tam, w sercu Andaluzji, bije najradośniejsze miasto kontynentu - Sewilla. Stolica regionu, słynąca z gorącego temperamentu, flamenco i zapachu kwitnących pomarańczy, została oficjalnie uznana za najszczęśliwsze miasto w Europie. Weronika Papiernik

Współczesny przemysł metalowy i spawalniczy mierzy się z zupełnie nowymi wyzwaniami. Z jednej strony rośnie presja regulacyjna w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracowników, z drugiej - postęp technologiczny w produkcji, robotyzacja procesów i rozwój automatyzacji stawiają coraz wyższe wymagania wobec systemów filtrowentylacyjnych. O tym, jak branża reaguje na te zmiany, rozmawiamy z Witoldem Garlaczem, dyrektorem sprzedaży ds. kluczowych klientów w firmie Nederman.

W powietrzu znalazł się polski samolot wielozadaniowy 5. generacji F-35 o numerze 3507. Fani lotnictwa wiedzą, co to znaczy - już przynajmniej siedem takich polskich jest gotowych do lotów. Dlaczego zatem ani jedna maszyna nie pojawił się dotychczas w Polsce, a wszystkie stacjonują w USA? Wyjaśniamy.

12 mld zł - tyle z tytułu podatku CIT za 2024 r. wpłynęło do budżetu państwa od 10 największych płatników. Na czele zestawienia znalazły się banki.

Przed sądem w Paryżu rozpoczął się w poniedziałek proces 10 osób oskarżonych o nękanie w internecie, którego celem była francuska pierwsza dama – Brigitte Macron. Osoby te zostały pozwane m.in. za szerzenie pogłosek dotyczących rzekomej zmiany płci przez Brigitte Macron.

Jesień życia przestaje być dziś okresem spokoju i odpoczynku w zaciszu domowego fotela. Dla coraz większej liczby osób staje się czasem pełnym pasji, przygód i nowych doświadczeń. Seniorzy nie chcą już jedynie wspominać przeszłości – pragną żyć tu i teraz, czerpiąc z życia pełnymi garściami. Hiszpania, kraj słońca, siesty i długowieczności, wyrasta na prawdziwy raj dla emerytów. To właśnie tam wielu Polaków decyduje się spędzić swoją „złotą jesień życia”. oprac. Adam Kuchta

– Niemcy chcą nam zabrać państwo, Francuzi razem z nimi; biurokracja europejska pali się aż do tego – mówił na konwencji PiS Jarosław Kaczyński. 

Karolina Opolska zapytała Mirosława Oczkosia o to, czy wzmianka o Francuzach go nie zaskoczyła. 

– Zaskoczyli mnie ci Francuzi. Człowiek jest przyzwyczajony do melodii, które dobrze zna – wskazał Oczkoś. Jego zdaniem z tą narracją „można prezesa usytuować w okolicach gomułkowskich”. Niemcy w narracji Kaczyńskiego wiodły prym, ale zmiana może wynikać – zdaniem Oczkosia – z próby jej wzmocnienia.

– Bruksela jest bardzo abstrakcyjna (...). Drugie duże państwo które chce nam zabrać państwo to wyszli Francuzi. Spodziewałbym się, że do tego koszyka dołączy kolejne państwo. Może Włosi? – zastanawiał się dziennikarz. 

Decyzją prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego b. szef MRiRW Robert Telus i b. wiceszef MRiRW Rafał Romanowski zostali zawieszeni w prawach członka PiS do czasu wyjaśnienia sprawy zbycia działki należącej do KOWR – przekazał rzecznik PiS Rafał Bochenek. Telus zapewnił, że nie wiedział o sprzedaży działki firmie Dawtona. Aneta Malinowska

Mercator Medical, polski producent rękawiczek medycznych poinformował, że w rezultacie ataku sił rosyjskich na Kijów w dniu 25 października 2025 r. uszkodzeniu uległy budynki, w których jego spółka zależna - Mercator Medical TOB - wynajmuje powierzchnię biurową oraz magazynową. Zniszczeniu uległo biuro spółki zależnej.

Proces jest skutkiem pozwu złożonego przez małżonkę prezydenta Emmanuela Macrona w sierpniu 2024 roku przeciwko osobom, które publikowały lub powielały w internecie żarty, zniewagi, fotomontaże i karykatury na jej temat, utrzymując, że w rzeczywistości jest ona mężczyzną po zmianie płci. Powodem zarzutów są też uwagi dotyczące różnicy wieku między Brigitte Macron i jej mężem, młodszym o niej o 24 lata; różnicę tę przedstawiano tak, by kojarzyła się z pedofilią.

Francja: Ruszył proces o znieważenie Brigitte Macron

W sądzie stawiło się w poniedziałek siedem osób, pozostałe trzy reprezentowane były przez prawników. Sąd poinformował, że zarzuty dotyczą nękania w internecie Brigitte Macron, które doprowadziło do pogorszenia się jej stanu zdrowia. Macron nie była obecna na rozprawie.

Jedną z bardziej znanych osób wśród 10 oskarżonych jest Aurelien Poirson-Atlan, używający pseudonimu „Zoe Sagan” na kontach na portalach społecznościowych. Konto o tej nazwie na serwisie X, często wiązane z teoriami spiskowymi, zostało zawieszone na skutek licznych skarg. Wśród oskarżonych jest również Delphine Jegousse, używająca pseudonimu Amandine Roy, przedstawiająca się jako dziennikarka i medium.

Trzecią znaną publicznie osobą jest właściciel galerii sztuki Bertrand Scholler, który – według „Le Figaro” – był podczas pandemii COVID-19 zwolennikiem teorii antyszczepionkowych, a po inwazji rosyjskiej na Ukrainę powtarzał tezy rosyjskiej propagandy na temat masakry w Buczy pod Kijowem.

Zobacz także: Macron „uderzony” przez żonę w samolocie. Trump ma dla nich cenną radę

Pozostali oskarżeni to m.in. nauczyciel, informatyk i radny. Oskarżonym grozi kara do dwóch lat więzienia. Proces będzie trwał również we wtorek, a wyrok zostanie ogłoszony w późniejszym terminie.

Delphine Jegousse została najpierw skazana w procesie o zniesławienie wytoczonym przez Brigitte Macron i jej brata – Jean-Michela Trogneux, ale sąd wyższej instancji uwzględnił jej apelację. Sąd wówczas uznał, że głoszenie tezy, iż kobieta jest w rzeczywistości mężczyzną, nie podlega ocenie prawnej.

We Francji teorie spiskowe, których obiektem jest Brigitte Macron, pojawiły się krótko po zwycięstwie jej męża w wyborach prezydenckich w 2017 roku. Szerzące je osoby utrzymują, że pani Macron urodziła się jako Jean-Michel Trogneux - w rzeczywistości jest to imię i nazwisko jej brata. W ocenie dziennika „Le Figaro” do podsycania tych plotek przyczyniła się działalność trolli internetowych. Pogłoski podchwycono w kręgach lansujących rozmaite teorie spiskowe.

Francuska para prezydencka wytoczyła latem br. proces w Stanach Zjednoczonych przeciwko skrajnie prawicowej publicystce Candace Owens, m.in. za twierdzenia, że Brigitte Macron jest mężczyzną po zmianie płci. Para prezydencka domaga się w tej sprawie odszkodowania.

Prezes tureckiej federacji Ibrahim Haciosmanoglu poinformował, że otrzymał od państwowych instytucji informację, że 371 z 571 arbitrów posiadało konta w firmach oferujących zakłady bukmacherskie. 

Z tej grupy 152 aktywnie obstawiało wyniki meczów. Rekordzista zawarł aż 18 227 zakładów, a kolejnych 42 sędziów zagrało przynajmniej sto razy.  

Turcja: Większość sędziów zamieszana w aferę hazardową

Prezes zapowiedział radykalne kroki. Dokładnie sprawdzona ma być aktywność wszystkich sędziów do pięciu lat wstecz. Na początek nieuczciwym arbitrom grozi zawieszenie. 

Nie zostało ujawnione, w jaki sposób sędziowie brali udział w obstawianiu meczów

Tureckie prawo jest pod tym względem bardzo restrykcyjne. Zakłady sportowe można zawrzeć tylko za pośrednictwem państwowej firmy i tylko stacjonarnie. Obstawianie online u nielicencjonowanego bukmachera już jest przestępstwem. 

Zobacz także: Afera hazardowa w NBA. Do gry weszła mafia

Porozumienie z 2000 r. (PMDA), które strony ratyfikowały w 2011 r., dotyczyło plutonu zgłoszonego przez każdą ze stron jako taki, który nie jest już potrzebny do celów obronnych. Niższa izba rosyjskiego parlamentu, Duma Państwowa, przyjęła dokument 8 października, a w ubiegłą środę zrobiła to Rada Federacji.

„USA podjęły szereg nowych działań antyrosyjskich, które zasadniczo zmieniają równowagę strategiczną panującą w momencie podpisania porozumienia i stwarzają dodatkowe zagrożenia dla stabilności strategicznej” – stwierdzono w rosyjskiej nocie dotyczącej ustawy o wycofaniu się kraju z porozumienia.

Zobacz również: Nuklearna pomoc od Rosji. Szokujące ustalenia wywiadu

Co zakładała PMDA?

Umowa regulowała przede wszystkim zasady utylizacji 34 ton plutonu obronnego pozostałego po redukcji arsenałów jądrowych. W 2016 r. z powodu nałożenia przez USA sankcji na Rosję Putin zawiesił obowiązywanie umowy, a także towarzyszących jej protokołów. Moskwa uzasadniała tę decyzję również m.in. przyjęciem przez USA ustawy o wsparciu Ukrainy, rozszerzeniem NATO na wschód czy zwiększeniem amerykańskiej obecności wojskowej w krajach Europy Wschodniej.

Rosja uzależniła wówczas wznowienie obowiązywania porozumienia m.in. od ograniczenia amerykańskiej infrastruktury wojskowej w krajach NATO, które przystąpiły do Sojuszu po 1 września 2000 r. (Litwa, Łotwa, Estonia, Słowacja, Chorwacja, Rumunia i Bułgaria), cofnięcia ustawy o wsparciu wolności Ukrainy z 2014 r., a także zniesienia sankcji wobec Rosji i rekompensaty za wynikające z nich szkody.

Zobacz także: Rosja umieści broń jądrową w kosmosie? Szef NATO: Bardzo niepokojące

Dlaczego umowę wypowiedziano?

W uzasadnieniu poniedziałkowej decyzji Putina podkreślono, że żaden z warunków nie został spełniony. W dokumencie napisano też, że Stany Zjednoczone „podjęły szereg nowych, antyrosyjskich działań, które radykalnie zmieniają równowagę strategiczną panującą w chwili zawarcia umowy i stwarzają dodatkowe zagrożenia dla stabilności strategicznej”.

Rosja i USA są zdecydowanie największymi mocarstwami nuklearnymi na świecie i według Federacji Amerykańskich Naukowców (FAS) łącznie mają około 8000 głowic nuklearnych, choć jest to znacznie mniej niż w szczytowym 1986 roku, gdy liczbę głowic szacowano na 73 tys.

Zobacz też: Atomowa karta Rosji. Kreml wycofuje się z kluczowego porozumienia z USA

Wydaje Ci się, że dobrze znasz ortografię? Ten quiz dokładnie to sprawdzi. Jest wyjątkowo trudny, dlatego nie zrażaj się porażką. Komplet punktów zdobędzie niewielu. Agnieszka Maj

Do końca roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad ogłosi jeszcze 19 przetargów na inwestycje o łącznej długości blisko 250 km. W sumie, w całym roku 2025 wartość ogłaszanych przez nią postępowań przekroczy 13 mld zł. GDDKiA ujawniła też swoje plany na rok 2026. Dyrekcja chce ogłosić w nim przetargi na zadania o inwestycje łącznej długości blisko 300 km i łącznej szacowanej wartości ok. 12 mld zł.

Działania Afanasjewa mają miejsce od kwietnia 2025 roku i – jak wskazuje DFRLab „stanowią próbę nakłonienia rosyjskojęzycznej ludności Estonii do nastawienia antyrządowego przed wyborami samorządowymi 19 października”. 

Afanasjew był członkiem i działaczem Rosyjskiej Partii w Estonii (VEE), a następnie Socjaldemokratycznej Partii Estonii. 

Polityk jest administratorem dwóch grup na Facebooku powiązanych z ruchem KOOS (czyli „Razem” po estoński). KOOS to prokremlowska partia polityczna zarejestrowana w Estonii w 2023 roku.

Założyciele ugrupowania zaprzeczali masakrze w Buczy i wyrażali radykalnie prokremlowskie stanowiska. Jeden z nich – Aivo Peterson – jest obecnie zatrzymany i będzie sądzony za zdradę stanu i oskarżony o próbę utworzenia antypaństwowej zbrojnej milicji, po otrzymaniu instrukcji od osób związanych z rosyjskim wywiadem GRU. 

Satyra jako broń 

Sam Afanasjajew publikuje na wspomnianych grupach dziesiątki postów dziennie. Większość z nich to powielanie narracji z prorosyjskich kanałów na Telegramie. To treści, które omawiają wybory w Estonii, sprawy związane z NATO, wojną w Ukrainie, czy globalne sprawy polityczne. 

DFRLab przeanalizował 104 posty opublikowane na głównej grupie KOOS na Facebooku między 30 kwietnia a 27 lipca. Ponad 76 proc. z nich to adaptacje z rosyjskiego serwisu satyrycznego podobnego do „The Onion”.

Część z postów Afanasjewa była powielana w innych mediach społecznościowych, gdzie prezentowano je jako prawdziwe wiadomości, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. 

W przypadkach, gdy historia nie dotyczyła bezpośrednio Estonii, Afanasjew lokalizował ją w kontekście estońskim, zmieniając nazwy miejsc, osoby, instytucje, skalę kraju i inne szczegóły.

„Jeden z postów sugerował, że Estonia wprowadzi bezpłatne miejsca pracy, ale oryginalny artykuł na Panorama.pub był satyrą na pomysł, że działania te zostaną podjęte w Rosji” – opisuje DFRLab. Inna historia wykreowana przez Afanasjewa dotyczyła „gospodarstwa neutralnego pod względem płci” w Estonii, które zbankrutowało z powodu „niskiej wydajności mlecznej buhajów”. 

W niektórych przypadkach Afanasjew próbował zastępować twarze postaci z satyrycznych zdjęć na twarz np. estońskiego premiera. 

„Prosta droga do powstania dezinformacji”

Jak wskazuje fact-checkingowy portal Demagog „satyra internetowa znajduje swoje miejsce również podczas kampanii wyborczych. Jak się okazuje, może zostać użyta jako skuteczne narzędzie perswazji politycznej, do budowania konkretnych narracji wokół polityków, a nawet do zrzeszania i umacniania społeczności skupiających się wokół konkretnych opcji”.

Portal podkreśla, że satyra „niesie za sobą również wiele zagrożeń. W niektórych przypadkach odbiorcy satyrycznych treści nie rozpoznają, że zostały one stworzone w celach humorystycznych. W dzisiejszych czasach staje się to coraz trudniejsze – głównie ze względu na popularyzację narzędzi dających możliwość przerabiania zdjęć i filmów przy pomocy sztucznej inteligencji (AI). Niezrozumienie żartu otwiera więc prostą drogę do powstania dezinformacji”.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych prześle seniorom w listopadzie specjalny dodatek do emerytury w ramach rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, potocznie zwanego "Mama 4 plus". Świadczenie wynosi średnio 1017 zł, a maksymalny wymiar wsparcia sięga 1878,91 zł. ZUS wypłaca pieniądze osobom, które poświęciły się wychowaniu co najmniej czwórki dzieci i w związku z tym nie były w stanie wypracować minimalnej emerytury. Wypłaty realizuje ZUS wraz z zasadniczym świadczeniem w siedmiu terminach w listopadzie. Olga Papiernik

W elektrociepłowni w Świdniku 27 października 2025 r. został zainaugurowany projekt Koral. Zakłada on budowę dwóch jednostek biomasowych opartych o kotły o łącznej mocy 8 MWt opalane zrębką drzewną oraz dwóch gazowych silników kogeneracyjnych o łącznej mocy 2,4 MWe i 2,5 MWt.

Na miejscu z ogniem walczy 20 zastępów straży pożarnej. Jak przekazały służby, sytuacja nie jest jeszcze opanowana. Na tę chwilę nie ma informacji o osobach poszkodowanych.

Wciąż trwają działania gaśnicze. Przyczyny pożaru będą ustalane po zakończeniu akcji ratowniczej.

Czytaj również: Auto zjechało z drogi i uderzyło w drzewo. Dwoje nastolatków nie żyje

Czarny Dunajec, malownicza gmina u stóp Tatr, rozpoczyna ambitną transformację, która ma jej zapewnić status uzdrowiska. Pierwszym krokiem jest budowa Parku Zdrojowego. Wykorzystując swoje naturalne zasoby - torfy, borowiny i leczniczy klimat - gmina chce dołączyć do grona ponad 40 kurortów, które od lat wspierają rekonwalescencję Polaków. Weronika Papiernik