Wchodzisz i wiesz

W czwartek po południu, Andrzej Klesyk został odwołany ze stanowiska prezesa PZU decyzją rady nadzorczej spółki. Weronika Papiernik

Zmiana na stanowisku prezesa największego polskiego ubezpieczyciela. Rada nadzorcza PZU odwołała w czwartek Andrzeja Klesyka z funkcji prezesa spółki - poinformowała firma w czwartkowym komunikacie. Do zmian na czele PZU odniosło się Ministerstwo Aktywów Państwowych, w którym niedawno też doszło do zmiany personalnej.

W odróżnieniu od pasażerskich przewozów kolejowych, które notują rekordowe wyniki, kolejowe przewozy towarowe w Polsce pozostają w stagnacji z niewielkim trendem spadkowym - pisze Polski Instytut Ekonomiczny.

Wyobraźnia migrantów próbujących się nielegalnie dostać do Polski przez granicę z Białorusi nie zna granic. Tym razem w rejonie Czeremszy, po przedostaniu się przez zaporę, użyli przenośnej toalety, aby przejść nad drutami kolczastymi.

Zgodnie ze wcześniejszymi ustaleniami WNP Andrzej Klesyk został odwołany ze stanowiska prezesa zarządu PZU. Znamy nazwisko jego następcy.

Dzięki nowelizacji, która weszła w życie 11 lipca, Polacy będą mogli poznać cenę mieszkania wystawionego na sprzedaż na stronie internetowej dewelopera, bez konieczności kontaktowania się ze sprzedawcą czy wysyłania dodatkowych zapytań.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen w czwartek po rozmowie z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim powtórzyła, że Europa "w pełni” popiera Ukrainę. Przywódcy omówili "dalsze działania na rzecz pokoju" w związku ze spotkaniem wysłannika USA Steve'a Witkoffa z Władimirem Putinem. Weronika Papiernik

W tle znieważanie mundurowych.

Nowy system powstaje nie tylko po to, by zautomatyzować odprawy. Jego głównym celem jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa i lepsze zarządzanie ruchem migracyjnym.

Co to jest EES i kogo dotyczy?

System EES będzie działał w krajach strefy Schengen, czyli obejmie zarówno państwa członkowskie UE, jak i cztery państwa stowarzyszone: Szwajcarię, Norwegię, Islandię i Liechtenstein. Z systemu wyłączone pozostaną Irlandia i Cypr, które nie są częścią tej strefy i nadal utrzymują kontrole graniczne.

EES będzie dotyczyć osób niebędących obywatelami Unii Europejskiej, które przyjeżdżają do krajów Schengen na krótkie pobyty – na przykład w celach turystycznych, biznesowych czy rodzinnych. Każdy ich wjazd, wyjazd lub odmowa wjazdu zostanie automatycznie zarejestrowana.

Czytaj także: Paszport w telefonie? Komisja Europejska przyjęła propozycje przepisów

Jakie dane będą zbierane?

Nowy system zastąpi pieczątki w paszportach elektroniczną rejestracją danych. W jego bazie znajdą się:

• dane osobowe (imię, nazwisko, narodowość, dokument podróży),

• dane biometryczne (zdjęcie twarzy, odciski palców),

• szczegóły dotyczące wjazdu, wyjazdu i czasu pobytu.

Każda osoba podróżująca do UE z kraju trzeciego będzie miała w systemie profil podróżnego, który pozwoli organom śledzić, ile czasu przebywa na terytorium wspólnoty – i czy nie przekracza dozwolonego limitu.

Czytaj także: Ruszyły kontrole na granicach. Pierwsze zatrzymania

Po co to wszystko?

Głównym celem wprowadzenia systemu EES jest zwiększenie bezpieczeństwa i usprawnienie kontroli na granicach.

Dzięki niemu możliwe będzie szybsze i dokładniejsze sprawdzanie podróżnych, co pozwoli lepiej monitorować przypadki nielegalnego przedłużania pobytu.

System ma również pomóc w skuteczniejszej walce z przestępczością transgraniczną.

Automatyczne liczenie dni pobytu ma uprościć podróżowanie osobom przestrzegającym przepisów, a jednocześnie ograniczyć nadużycia, takie jak posługiwanie się fałszywą tożsamością czy próby obchodzenia zasad ruchu bezwizowego.

Czytaj także: Nowa polityka azylowa Polski z dużym poparciem w Brukseli

Kto będzie korzystał z danych?

Dostęp do danych zapisanych w systemie EES będą miały:

• straże graniczne poszczególnych krajów,

• organy ścigania, które mogą potrzebować danych w kontekście śledztw,

• a w przyszłości być może także inne służby współpracujące w ramach bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej.

Komisja Europejska podkreśla, że całość systemu działa zgodnie z przepisami RODO, a dane będą przechowywane z zachowaniem odpowiednich zabezpieczeń.

Czytaj także: Kolejny kraj w Europie tymczasowo wprowadza kontrole na granicach

Stopniowe wdrażanie, ale Polska jest gotowa

Choć oficjalny start przypada na 12 października, system będzie wdrażany przez około pół roku.

Po tym czasie ma działać we wszystkich krajach objętych nowymi przepisami.

Polska już teraz jest gotowa – odpowiednia ustawa została przyjęta w 2024 roku.

Czytaj także: Setki kontroli dziennie. Szef MSWiA: „Polskie granice są bezpieczne”

To dopiero początek: wkrótce ruszy ETIAS

System EES to tylko pierwszy krok w kierunku pełnej cyfryzacji unijnych granic. Już teraz Komisja Europejska przygotowuje drugi kluczowy element pakietu „Inteligentne Granice”: ETIAS (European Travel Information and Authorisation System).

ETIAS będzie działać podobnie jak amerykański system ESTA. Osoby z państw zwolnionych z obowiązku wizowego (na przykład obywatele USA, Kanady, Wielkiej Brytanii) będą musiały zarejestrować się online i uzyskać zgodę na podróż do UE. Rejestracja pozwoli sprawdzić podróżnego przed jego przyjazdem – na przykład pod kątem bezpieczeństwa czy wcześniejszych naruszeń przepisów migracyjnych.

System ETIAS ma ruszyć pod koniec 2026 roku.

Czytaj także: Prezent na „osiemnastkę” od Unii Europejskiej

Podróżowanie po nowemu

Nowe przepisy oznaczają, że podróżowanie do Unii Europejskiej stanie się bardziej cyfrowe i – przynajmniej teoretycznie – prostsze.

Granice będą rejestrować nas automatycznie, kontrolować legalność pobytu i sprawdzać naszą historię.

Dla turystów i osób uczciwie przestrzegających przepisów może to oznaczać mniej formalności i szybszą odprawę. Dla tych, którzy próbują wykorzystywać luki w systemie – więcej kontroli i konsekwencji.

Czytaj także: Amsterdam bije rekordy. Podatek turystyczny najwyższy w UE

Rzeczniczka Prokuratury Okręgowej w Gorzowie Wielkopolskim Mariola Wojciechowska-Grześkowiak potwierdziła, że do jednostki wpłynęła korespondencja z Prokuratury Regionalnej w Szczecinie informująca, że Prokurator Krajowy nie uwzględnił wniosku prokuratora o wyłączenie go od wykonania czynności.

Zaznaczyła, że po zapoznaniu się z treścią korespondencji doręczono ją również prokuratorowi, który ten wniosek złożył, i przystąpił on do realizacji polecenia służbowego. Dotyczy ono postawienia Robertowi Bąkiewiczowi zarzutu znieważenia czterech funkcjonariuszy Straży Granicznej i Żandarmerii Wojskowej podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych.

Bąkiewicz ma usłyszeć taki zarzut w śledztwie w sprawie incydentu na słubickim moście granicznym z 29 czerwca. Śledztwo prowadzi gorzowska prokuratura, a tę jednostkę nadzoruje Prokuratura Regionalna w Szczecinie. Pod koniec lipca szczecińska prokurator regionalna Jadwiga Kułakowska-Gorczyńska poleciła postawić Bąkiewiczowi zarzut.

Gorzowski prokurator wyznaczony do wykonania polecenia, tj. postawienia zarzutu, złożył w zeszłym tygodniu wniosek o wyłączenie go od wykonania tej czynności, wskazując między innymi, że w jego ocenie materiał dowodowy wymaga uzupełnienia.

Zobacz także: Bąkiewicz ma usłyszeć zarzuty. Znieważył żołnierzy

„Brak podstaw do odstąpienia”

Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk ocenił, że polecenie wykonania czynności było zgodne z przepisami, a prokurator referent nie przedstawił we wniosku żadnych przesłanek mogących stanowić podstawę jego wyłączenia.

„W niniejszej sytuacji procesowej przesłanką taką nie może być odmienna ocena materiału dowodowego. Podniesione przez prokuratora kwestie dotyczące ocen prawnych oraz kompletności materiału dowodowego nie stanowią podstaw do wyłączenia od wykonania poleconych czynności – wynika to z faktu, że od dnia wydania polecenia to Prokurator Regionalna w Szczecinie przejęła odpowiedzialność za wszelkie skutki czynności przedstawienia zarzutu Robertowi B.” – wskazano w komunikacie PK.

Rzecznik PK Przemysław Nowak poinformował na portalu X, że po nieuwzględnieniu wniosku o wyłączenie, prokurator jest zobowiązany wykonać polecenie. Nowak podkreślił przy tym, że odpowiedzialność za wykonaną czynność przejmuje prokurator wydający polecenie – w tej sprawie jest to Prokurator Regionalna w Szczecinie.

Kim jest Robert Bąkiewicz?

Bąkiewicz, działacz środowisk narodowych, na granicy polsko-niemieckiej pojawiał się w ramach tzw. patroli obywatelskich; powołał tzw. Ruch Obrony Granic, który na swojej stronie internetowej informuje, że jest „ogólnopolską inicjatywą społeczną”, a jej celem jest „obrona Polski przed masową migracją i zagrożeniami z nią związanymi”. Zdaniem Bąkiewicza decyzja szczecińskiej prokuratury jest „polityczna” i nie ma „żadnych podstaw w faktach”.

Zobacz też: Bąkiewicz nadal bez zarzutów. Zwrot w śledztwie prokuratury

Joanna Kołaczkowska odeszła w połowie lipca. Przez ostatnie miesiące życia artystka związana z kabaretem Hrabi zmagała się z rakiem mózgu. Tuż przed ustąpieniem ze stanowiska prezydent Andrzej Duda odznaczył ją pośmiertnie. Przyznał jej jedno z ważniejszych wyróżnień za pracę artystyczną. Marta Kawczyńska

Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, potocznie nazywane także Matki Boskiej Zielnej – to właśnie je obchodzimy co roku 15 sierpnia. Na tę samą datę przypada również Święto Wojska Polskiego. Jest to dzień ustawowo wolny od pracy. Sklepy wielkopowierzchniowe, galerie handlowe oraz supermarkety są wtedy nieczynne. 

Czy niedziela 10 sierpnia jest handlowa?

Większych zakupów w niedzielę poprzedzającą długi weekend, czyli 10 sierpnia, nie zrobimy. Nie jest to bowiem niedziela handlowa. Takiego statusu nie ma też kolejna niedziela, a więc 17 sierpnia.  

Najbliższa niedziela handlowa wypada w ostatni weekend wakacji – 31 sierpnia. 

Zakaz handlu w niedzielę

Zakaz handlu w niedzielę, z wyjątkiem wybranych niedziel handlowych, określonych w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, obowiązuje w Polsce od 2018 roku. Ustawa została znowelizowana w 2024 roku. Nowelizacja ustanowiła Wigilię dniem wolnym od pracy, w zamian dodając trzecią niedzielę handlową w grudniu. Dlatego w tym roku mamy osiem, a nie siedem – jak w poprzednich latach – niedziel z otwartymi sklepami. 

Zobacz też: „Dobry Start". Składasz wniosek i dostajesz 300 złotych na wyprawkę szkolną

Niedziele handlowe w 2025 roku

Za nami jest już połowa zaplanowanych na ten rok niedziel handlowych. Oto lista wszystkich takich dni:  

26 stycznia 2025 r. – ostatnia niedziela stycznia (już była),  

13 kwietnia 2025 r. – Niedziela Palmowa, przed Wielkanocą (już była),  

27 kwietnia 2025 r. – ostatnia niedziela kwietnia (już była),  

29 czerwca 2025 r. – ostatnia niedziela czerwca (już była),  

31 sierpnia 2025 r. – ostatnia niedziela sierpnia,  

7 grudnia 2025 r. – pierwsza z trzech ostatnich niedziel przed Wigilią,  

14 grudnia 2025 r. – druga niedziela przed Wigilią,  

21 grudnia 2025 r. – trzecia niedziela przed Wigilią. 

Granica z Białorusią na całej długości zabezpieczona jest barierą elektroniczną umożliwiającą zautomatyzowaną obserwację tego newralgicznego obszaru. We wtorek 5 sierpnia w okolicy Czeremszy, system zaalarmował o pojawieniu się kilku osób, które przeszły przez główną zaporę.

 

Na nagraniu udostępnionym przez Straż Graniczną widać jak pięciu mężczyzn przewraca przenośną toaletę na drugą zaporę z drutami kolczastymi. Następnie tą prowizoryczną „kładką” przechodzą poza ogrodzenie.

 

Jak poinformowała SG, cudzoziemcy zostali zatrzymani kilkaset metrów od granicy. Co ciekawe, wysiłki migrantów w dostaniu się w głąb Polski, miały być nagrywane przez osobę znajdującą się po białoruskiej stronie.

 

„Migranci, często niezadowoleni z faktu, że polska granica jest skutecznie chroniona, dopuszczają się ataków na służby mundurowe. Próby forsowania granicy, rzucanie kamieniami czy używanie niebezpiecznych przedmiotów to działania, z którymi codziennie mierzą się funkcjonariusze pełniący służbę na wschodniej granicy Polski” – czytamy w komunikacie Straży Granicznej.

 

Czytaj także: Agresywny migrant zaatakował żołnierza. Wojsko o incydencie na granicy 

Nie żadne OZE, tylko ETS jest problemem. To powoduje kryzys energetyczny – grzmiał podczas sejmowej komisji Janusz Kowalski z PiS. Wiceminister Wojciech Wrochna zauważył jednak, że nawet po zdjęciu z ceny energii kosztów ETS energia wciąż jest dwukrotnie droższa, niż potrzebuje przemysł.

Naukowcy przez sześć lat śledzili śpiewy trzech gatunków wielorybów — niebieskich, płetwali i humbaków — w północnej części Oceanu Spokojnego, w ekosystemie prądu kalifornijskiego (CCE).

W ramach badań przeanalizowano częstotliwość uporządkowanych sekwencji dźwięków, powszechnie nazywanych śpiewem, emitowanych przez duże wieloryby fiszbinowe, aby określić ich występowanie.

Badanie opublikowane w lutym w Public Library of Science, wykazało spadek wykrywalności śpiewu zarówno wielorybów błękitnych, jak i finwali.

Zobacz także: Wieloryb znów widziany w Bałtyku. Fontanny na pięć metrów

Coraz mniej pożywienia dla płetwali

Wyniki badanie sugerują, że w 2019 roku płetwale błękitne musiały żerować na większym obszarze z powodu małej liczebności krylu. Mniejsza liczba pożywienia spowodowana jest m.in. wzrostem temperatury wody.

– Nauka pokazuje, że zmiany klimatyczne mają wpływ na oceany. Słuchanie i uczenie się ma zasadnicze znaczenie dla naszej przyszłości. Teraz bardziej niż kiedykolwiek ważne jest, aby słuchać – mówiła współautorka badania i biolog morska z Monterey Bay Aquarium Kelly Benoit-Bird, cytowana przez New York Post. 

Zobacz też: Martwy wieloryb zatopiony w Bałtyku. Waleń mógł „wybuchnąć”

- Dajecie mi poczucie spokoju, że nasza wspólna misja zostanie zrealizowana. Nie zapraszam was do celebrowania mojej prezydentury czy waszych stanowisk ministerialnych, tylko do ciężkiej pracy - zwrócił się do najbliższych współpracowników Karol Nawrocki, który w czwartek nominował swoich ministrów.

Minister Finansów i Gospodarki co roku ustala maksymalne wartości opłat, których samorządy nie mogą przekroczyć. Zmienione stawki zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

To, co wyniosło Nawrockiego, to nie tylko postawy antysystemowe, ale też właśnie powszechna radykalizacja, oczekiwanie, by politycy byli jeszcze bardziej autentyczni i wyraziści. A to sprzyja radykalizacji i szukaniu różnic, a nie poszukiwaniu wspólnych mianowników - mówi socjolog prof. Przemysław Sadura.

Tulipany zachwycają kolorami i kształtami. Ale jeśli chcesz, by rozkwitły pełnią barw na rabacie wiosną, musisz posadzić je we właściwym czasie i na odpowiednią głębokość. Sprawdź, kiedy sadzić tulipany do gruntu i jaką glebę lubią. Termin sadzenia zbliża się wielkimi krokami, możesz już kupować cebulki tulipanów jakich nie masz jeszcze w swoim ogrodzie. Podpowiadamy też, jak wybrać dobre cebule tulipanów. Marzena Sarniewicz

Donald Trump niezadowolony z postawy rządu indyjskiego zapowiedział podwyższenie stawek ceł importowych na towary i usługi z tego kraju do historycznie wysokiego poziomu. Jednak wiele wskazuje, że Indie się nie ugną, ponieważ straciłyby swoją pozycję lokalnego mocarstwa.