Wchodzisz i wiesz

Rosnące w ostatnim czasie ceny prądu budzą obawy, że po odmrożeniu taryf dla gospodarstw domowych w 2026 roku stawki mogą nie spaść poniżej 500 zł za MWh.

Grupa Niewiadów - Polska Grupa Militarna, ZSP Niewiadów Prognus Group oraz Forum 119 FIZ podpisały term sheet dotyczący wspólnej inwestycji o szacowanej wartości 67 mln zł. W Niewiadowie powstanie nowoczesna fabryka amunicji 40 mm.

Już jest oficjalna informacja na temat kolejnego koncertu Pitbulla w Polsce! Artysta wystąpi w naszym kraju w ramach swojej trasy "I'M BACK! Tour" w 2026 roku. Koncert odbędzie się 23 lipca 2026 roku na PGE Narodowym w Warszawie. Jako gość specjalny, Pitbullowi na scenie towarzyszyć będzie raper i producent Lil Jon. Oto szczegóły. Anna Kot

Czwarty sezon hitowego serialu "The Morning Show" – wielokrotnie nagradzanego, globalnego przeboju z Reese Witherspoon i Jennifer Aniston, które pełnią również funkcje producentek wykonawczych – od razu po premierze wspiął się na sam szczyt listy najchętniej oglądanych seriali. W streamingu właśnie pojawił się szósty odcinek nowej serii megahitu. Piotr Kozłowski

Były prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew używa wulgarnych określeń, obelg, grozi i pluje jadem, ale w rzeczywistości nie może niczego zrobić - uważa ekspertka ds. mediów Ksenia Turkowa. Ton polityka oceniła jako "żądny krwi i niezwykle agresywny". Lena Ratajczyk

Poznaliśmy kolejnych ambasadorów ogólnopolskiej akcji TVP i Polskiego Radia „Polska na TAK!”, która ma łączyć pokolenia w duchu nowoczesnego patriotyzmu. To dziennikarze Katarzyna Kasia oraz Grzegorz Markowski.

11 października, na miesiąc przed Narodowym Dniem Niepodległości, w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku została zainaugurowana akcja „Polska na TAK!” – nowy projekt Telewizji Polskiej i Polskiego Radia, który połączy pokolenia, regiony i środowiska w duchu dumy, pozytywnej energii oraz nowoczesnego patriotyzmu.

Osią projektu jest symboliczna „jedenastka”. W ramach akcji powołano 11 ambasadorów „Polski na TAK!”, którzy reprezentują różne dziedziny życia publicznego – od sportu i muzyki, przez sztukę i literaturę, po media i działalność społeczną. Wśród nich znaleźli się: Adam Małysz, Kamil Bednarek, Maja Włoszczowska, Jacek Cygan, Andrzej Pągowski, Mariusz Szczygieł, Roman Czejarek, Davina Reeves, Kolorek – Karol Stefanowicz oraz duety Katarzyna Kasia i Grzegorz Markowski i Siostry Kafar.

Grzegorz Markowski: Polska to genialne społeczeństwo obywatelskie

– Polska to genialne społeczeństwo obywatelskie, które specjalizuje się w robieniu fikołków w stronę wolności i robieniu bezkrwawych rewolucji – przekazał Grzegorz Markowski. – Polska to kreatywność i duża doza dobrego poczucia humoru. Nam się Polska podoba – dodała Katarzyna Kasia.

„Polska na TAK!”: Katarzyna Kasia i Grzegorz Markowski wśród 11 ambasadorów akcji

Każdy z ambasadorów wybiera jedno miasto i inicjatywę, które staną się częścią ogólnopolskiej mapy „Polska na TAK!”. Propozycje i prezentacje ze swoich miejsc zamieszkania będą mogli przesyłać również widzowie na adres polskanatak@tvp.pl.

Wszyscy będą mieli okazję pochwalić się swoją małą ojczyzną, pokazać interesujące obiekty, ciekawe inicjatywy tak, byśmy mogli razem być z nich dumni. Każdy będzie mógł wziąć udział w akcji, jej twarzami będą ambasadorowie, a główną bohaterką – Polska. Od poniedziałku, 13 października, w TVP Info codziennie o godzinie 6:50 przez 11 kolejnych dni prezentowane będą spoty z udziałem ambasadorów akcji.

Koncert z udziałem gwiazd w dniu Narodowego Dnia Niepodległości

W wybranych lokalizacjach rozpocznie się realizacja 11 murali inspirowanych ideą projektu, tworzonych przez lokalnych artystów i młodzież. 8 i 9 listopada, w weekend poprzedzający finał akcji, kamery Telewizji Polskiej i mikrofony Polskiego Radia będą obecne w 11 miastach. Widzowie i słuchacze poznają zgłoszone projekty murali oraz to, jak lokalne społeczności zmieniały się na przestrzeni ostatnich lat.

11 listopada, w dniu Narodowego Dnia Niepodległości, odbędzie się zwieńczenie akcji i wielki koncert w Lublinie z udziałem największych polskich gwiazd. Wydarzenie zapoczątkuje cykl 11 koncertów „Polska na TAK!” organizowanych w całej Polsce – w szkołach, lokalnych ośrodkach kultury i przestrzeniach miejskich. Koncerty będą retransmitowane na antenach TVP i w Polskim Radiu, a relacje pojawią się w serwisach informacyjnych oraz w mediach społecznościowych. 

Czytaj też: Duma z miejsc, które kochamy. „Polska na TAK!” oczami widzów

Katarzyna Przyborska: Trwają prace nad budżetem, komisja Cyfryzacji Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii swoją część przegłosowała, ale zaledwie jednym głosem siedem do sześciu. Dlaczego? To kontrowersyjny budżet?

Krzysztof Gawkowski: Głosowanie na komisjach sejmowych dotyczące budżetu jest bardziej polityczne niż pragmatyczne. Dla mnie najważniejsze jest, że budżet rozumie potrzeby cyfryzacji. A cyfryzacja dotyczy ministerstwa zdrowia, kultury, ochrony środowiska, klimatu, administracji, energii, obrony narodowej i tak dalej. Dziś nie ma żadnego ministerstwa, które nie łożyłoby setek milionów, a nawet miliardów na cyfryzację. Koordynacja tych wszystkich środków finansowych dzięki zmianie ustawy o informatyzacji państwa jest przy ministrze cyfryzacji. To powoduje, że nie dublujemy projektów i inwestujemy w kluczowe rzeczy, czyli rozwój sztucznej inteligencji, kompetencji cyfrowych, sprawy dotyczące cyberbezpieczeństwa, gospodarkę cyfrową, która ma inwestować w startupy. W transformację cyfrową firm. To wszystko w budżecie jest. A głosowanie polityków – nie wprost, ale poprzez wstrzymanie się od głosu – interpretuję, jako milczącą aprobatę – podoba nam się, ale politycznie nie możemy tego poprzeć.

Większość kategorii obliczono w milionach. Miliardy, dokładnie 2,08 miliarda zaplanowano w budżecie ministerstwa obrony narodowej na cyberbezpieczeństwo i wsparcie kryptologiczne. Rozumiem, że te proporcje odpowiadają skali cyberataków?

Polska jest dzisiaj najbardziej atakowanym państwem w Unii Europejskiej. Wiemy to my i nasi partnerzy. Podczas polskiej prezydencji udało się cyberbezpieczeństwo podnieść do rangi najwyższego możliwego priorytetu. Pierwszy raz w historii został przyjęty apel wszystkich państw w Unii Europejskiej w sprawach związanych z cyberbezpieczeństwem. Przekonaliśmy wszystkich, że to właśnie jest obszar, który wymaga olbrzymich nakładów unijnych. I to jest sukces tej prezydencji, bo inne państwa nie czuły tego problemu, ponieważ nie doświadczają wojny cyfrowej, na której my już jesteśmy. W Polsce, w 2024 roku odnotowaliśmy 4 tysiące ataków na różne elementy infrastruktury energetycznej. Są ataki na szpitale, na urzędy…

Codziennie?

Dziennie zgłaszanych jest 2-3 tysiące incydentów. W skali tygodnia jest tych incydentów średnio po kilkanaście tysięcy, w ciągu miesiąca średnio 50-60 tysięcy, a w ciągu 2024 roku ponad 600 tysięcy. Wiemy też już, że rok 2025 będzie rekordowy.

Skąd pochodzą ataki?

Najczęściej z Rosji i z Białorusi. Rosyjska służba specjalna GRU trzykrotnie zwiększyła siły i środki na kierunku Polski. Infiltracja jest ogromna nawet w porównaniu z rokiem 2024. W 2025 roku, rosyjskie GRU płaciło Polakom za działania sieciowe po 3-4 tysiące euro za jedną akcję.

To wielkie pieniądze.

Wielkie. Urzędnik w jeden dzień nie ma szans tyle zarobić. To pokazuje determinację atakujących. Ale z tych setek tysięcy zgłaszanych ataków odpieramy 99 procent, ale ten 1 procent pozostaje.

Czytaj także: Światowy paraliż internetu

Wodociągi, infrastruktura energetyczna, szpitale – kto odpowiada za ich bezpieczeństwo? Ministerstwo cyfryzacji czy samorządy, na terenie których te wodociągi i szpitale są?

Cyberbezpieczeństwo w Polsce trzeba traktować kompleksowo. Infrastruktura krytyczna jest zarządzona i na poziomie państwa i samorządu terytorialnego. Za wodociągi, szpitale, zakłady energetyki cieplnej odpowiedzialne są samorządy. My wiemy, że to jest miękkie podbrzusze i dlatego stworzyliśmy programy, które pozwalają je chronić. Wzmocniliśmy też środki finansowe na cyberbezpieczeństwo, a to nieustanny wydatek na sprzęt, oprogramowanie i wynagrodzenia specjalistów. Ludzie zajmujący się cyberbezpieczeństwem muszą dobrze zarabiać. Urzędnik na stanowisku eksperckim musi mieć atrakcyjne warunki. To było dla nas najważniejsze i to się udało.

To państwo puka do samorządów czy samorządy przychodzą do rządu i mówią „zdaje się, że mamy problem”?

Zgłaszają się samorządy i jednostki samorządowe, a my wtedy obejmujemy je programem ochronnym.

Zanim cyberataki dotknęły Polskę, atakowana była Estonia, potem Ukraina, której cyberobrońcy stali się ekspertami. Transformacja cyfrowa pozwoliła w dużej mierze utrzymać – pomimo wojny – kluczowe obszary funkcjonowania państwa. Współpracujemy na tym polu z Ukrainą?

Teraz my jesteśmy ekspertami. Jesteśmy w gronie pięciu państw najbardziej wyspecjalizowanych w tej dziedzinie. Polskie służby wojskowe i cywilne odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo są w piątce najlepszych na świecie. Obok USA, to do nas przyjeżdżają się uczyć i to my wysyłamy ekspertów, którzy szkolą innych.

Czyli USA, Izrael, Chiny, Wielka Brytania i Polska?

Polska ma specjalistów, którzy bardzo blisko współpracują z Amerykanami. Mamy specjalne, podpisane w 2024 roku, memorandum z rządem Stanów Zjednoczonych. To my jesteśmy wysuniętym przyczółkiem cyberprzestrzeni NATO, Amerykanie korzystają z naszych zasobów, my korzystamy z ich, ale też mamy bliską współpracę z Ukrainą. Byłem w Kijowie, spotkałem się z premierem Mychajło Fedorowem, który jest odpowiedzialny za politykę cyfrowego rozwoju państwa, udało nam się podpisać Memorandum o Współpracy. Wykorzystujemy wzajemne informacje, tylko że to nie wygląda tak, że my czerpiemy od nich. Czerpiemy wzajemnie od siebie, jedni od drugich.

Polska dzisiaj też, warto to podkreślić, dostarcza internet do Ukrainy. 25 tysięcy Starlinków pozwala trwać liniom frontu, zapewnia bezpieczeństwo w szkołach, w szpitalach, ciągłość pracy całej administracji skarbowej Ukrainy i cyberbezpieczenistwo tych instytucji.

Czytaj też: Wojna Rosji z Polską trwa. Polem bitwy telewizor, komputer

Przejdźmy do dezinformacji. Wrześniowy atak dronowy połączony był z atakiem dezinformacyjnym, według którego agresorem miała być Ukraina. Czy Polska ma adekwatne siły do przeciwdziałania takim atakom?

Polskie działania przeciwko dezinformacji są dzisiaj kopiowane przez inne państwa w Europie. Nam się wydaje, że reakcja Polski była długa, ale rosyjska dezinformacja, która spadła na Polskę, została zminimalizowana w ciągu 12 godzin. To jest status nieosiągalny w żadnym innym państwie Unii Europejskiej. W innych państwach trwa to 20, 30 czy 60 godzin. Po tym, co się w Polsce wydarzyło, inne państwa mówią: dobra chcemy podobnie, bo czas jest świetny. Udało nam się skrócić łańcuch decyzyjny, dowiedliśmy tego, kiedy w ubiegłym roku zaatakowana Polska Agencja Prasowa wypuściła fałszywą depeszę o rzekomej mobilizacji. Koordynacja najważniejszych w Polsce urzędników z premierem trwała cztery minuty. Kiedy obejmowaliśmy ministerstwo, to były godziny. Oczywiście, jako minister, obywatel chciałbym, żeby dezinformacje gasić w minutę.

Do tego potrzebna byłaby precyzyjna wiedza o terminie ataku. Obrona jest tak naprawdę minimalizowaniem skutków.

Oczywiście ten bezprecedensowy atak łączony – dronowy i dezinformacyjny – zmusił nas do myślenia, co zrobić, żeby jeszcze ten czas skrócić. Dlatego rozpoczęliśmy pracę nad nowymi ramami przeciwdziałania dezinformacji. Potrzebna jest świadomość, kiedy ktoś będzie uderzał, a po drugie trzeba mieć umiejętności szybkiej koordynacji. Po ataku dronów dwa główne ośrodki, prezydencki i rządowy, przemówiły jednym głosem – to było kluczowe. Co więcej, bezprecedensowo ujawniliśmy narrację rosyjskiej dezinformacji. To znaczy państwo na swoich stronach internetowych, przez social media, przez wszystkie największe telewizje ujawniło, że to Rosja jest autorem dezinformacji.

Zawdzięczamy Stanom Zjednoczonym bardzo wiele, współpracujemy z nimi przy budowaniu tarcz ochronnych, teraz będą jeszcze tarcze dronowe. Te wszystkie plany wiążą się z firmami technologicznymi, w dużej mierze pochodzącymi – jak rozumiem – właśnie z USA. Nasze bezpieczeństwo zależy od dobrej współpracy. Jak w takiej sytuacji przebiegają negocjacje w sprawie podatku cyfrowego?

Podatek cyfrowy, który chce wprowadzić Ministerstwo Cyfryzacji, nie jest podatkiem antyamerykańskim. To jest podatek sprawiedliwościowy i równościowy. Mamy rozmaite firmy i amerykańskie, i azjatyckie, które tutaj pracują i płacą podatki, nie stosując inżynierii finansowej, nie wyprowadzając swoich dochodów za granicę i tego oczekujemy od wszystkich. Jeśli pracujesz w Polsce i stąd czerpiesz ogromne przychody, to bez względu na to, jaką jesteś platformą, czy z jakiego kontynentu pochodzisz, tutaj będziesz płacił uczciwe podatki tak jak w innych państwach. Podatek cyfrowy obowiązuje w Wielkiej Brytanii, we Francji, Hiszpanii, we Włoszech, w Austrii, dlaczego ma go nie być w Polsce? Przekonania, jakoby podatek skierowany był przeciwko Amerykanom, obalamy w ekspertyzach, które przedstawiliśmy w Ministerstwie Cyfryzacji, jawnych i łatwo dostępnych na stronach Ministerstwa. Pokazują one, że najwięcej pieniędzy z podatku cyfrowego będzie od firm e-commerce'owych podchodzących z Azji.

Argumenty te strona amerykańska przyjmuje? Pamiętam J.D. Vance'a, który w Monachium beształ przywódców europejskich, żądając bezwarunkowego udostępnienia rynków. I nie ma w Europie pod tym względem spójności. Podatki na big techy wprowadzają poszczególne państwa, a nie cała UE. W jakiej realnej perspektywie może nam się to udać?

Ja oczywiście rozumiem, że amerykańska administracja walczy o swoje firmy, ale Polska walczy dokładnie o to samo. Ich wypowiedzi nie dotyczą tylko podatku cyfrowego, ale też unijnego Aktu o usługach cyfrowych, wprowadzonego już w większości państw Unii Europejskiej, w Polsce dopiero procedowanego. Ten zapewnia m.in. walkę z nielegalnymi treściami, ze zdjęciami pedofilskimi, przeciwdziałanie kradzieży tożsamości. Platformy nie mogą nic ściągnąć z internetu bez wiedzy człowieka i muszą się wytłumaczyć, dlaczego to zrobiły. Administracja amerykańska i temu się opiera. Rozumiem, że niektórzy politycy uważają, że big techy mają prawo do samostanowienia takiego jak państwa, ale tak nie jest. Państwa stanowią prawa, firmy się dostosowują. Jeśli ktoś uważa inaczej, to znaczy, że chciałby obniżyć poziom demokracji. Regułą demokracji to obywatel decyduje przez swoją władzę, a władza ma realizować to, na czym obywatelom zależy. A obywatelom zależy, żeby ich prawa były chronione.

Czytaj też: „Stracimy internet, jaki znamy”. Chiny dążą do pełnej kontroli

Kiedy możemy się spodziewać efektu tych negocjacji?

W sprawie projektu podatku cyfrowego trwają kolejne tury konsultacji, na przełomie tego roku powstanie ustawa, później trafi ona do rządu, w rządzie przejdzie ustalenia koalicyjne i tak dalej.

Czy uda się to do końca tej kadencji? Byłoby to duże zwycięstwo rządu, tym ludziom zależy.

To nie zależy tylko od jednego ministra, ale też od doktryny państwa. Na pewno, póki ja będę ministrem cyfryzacji, będę robił wszystko, żeby podatek cyfrowy został wprowadzony.

Kolejne kraje europejskie zastanawiają się – albo już próbują – wdrażać mechanizmy ograniczające dostęp dzieci do najnowszych technologii. Uzależnienia, depresja, przemoc, niska świadomość rodziców tego, co dzieci robią w sieci, z czym się spotykają. Raport NASK mówi, że średni wiek pierwszego kontaktu z pornografią to 11 lat – jak Polska zamierza z tym walczyć? Przygotowany przez Ministerstwo Cyfryzacji i NASK raport „Nastolatki” pokazuje, że dzieciaki spędzają średnio pięć godzin dziennie w internecie, a ich rodzice myślą, że dwie. Tylko jedno na 10 dzieci informuje rodziców, że spotyka się z osobami poznanymi w internecie, w tym ze starszymi. Rodzice wiedzą rzeczywiście niewiele. Musimy to zmienić, wspólnie.

Holandia zakazała używania smartfonów w szkołach. Zaleca, by w ogóle nie wprowadzać dzieci w świat aplikacji i mediów społecznościowych przed piętnastym rokiem życia. To dobry pomysł?

Sam jestem tatą trójki dzieci, 5-letniej córki, 10-letniego syna i 15-letniej córki. Wiem jedno: odebranie telefonu nie oznacza tego, że dziecko nie będzie miało kontaktu z rzeczywistością wirtualną, bo może mieć ją na telefonach swoich przyjaciół, swoich bliskich, na urządzeniach w szkole czy jakimkolwiek innym urządzeniu. Opowieść, że odbierzemy urządzenie i wszystko załatwimy, nie jest przekonująca. My w 2025 roku rozpoczęliśmy wielką kampanię dotyczącą higieny cyfrowej, która ma uświadamiać uczniów, szkoły, rodziców, opiekunów, nauczycieli, jak przygotowywać dzieci do świadomości cyfrowego życia. Ma pokazać niebezpieczeństwa, konsekwencje. Sam odwiedzam szkoły, opowiadam o tym. Przygotowaliśmy webinary, materiały, wszystko jest przekazywane szkołom za darmo. W przyszłym roku dostaną nowy sprzęt i materiały dotyczące programowego wsparcia, żeby rodzic, uczeń i szkoła – jako pewien ekosystem odpowiedzialności – rosły w tym przekonaniu, że nowa technologia to nie tylko zabawa, ale też zagrożenia. Pracujemy nad ustawą, która ma weryfikować wiek osób korzystających ze stron pornograficznych. Procedujemy ustawę, która już jest w parlamencie, dotyczącą wyłączania nielegalnych treści szybko, czyli na przykład zdjęć pedofilskich, mowy nienawiści, treści szkodliwych takich, które namawiają do tego, żeby sięgać po jakieś patostreamy.

To jest po naszej stronie czy raczej po stronie gigantów technologicznych?

Te ustawy, które przygotowaliśmy, zmuszają wielkie platformy do działania, a nie do przymykania oczu. Mierzymy się z resztą z potężnym lobbingiem różnego rodzaju platform, przekonujących, że te rozwiązania są niepotrzebne. Ale my jesteśmy nieugięci. Nielegalne, niebezpieczne treści nie mogą dowolnie krążyć w internecie.

Polski startup w Dolinie Krzemowej pokazał ostatnio nową, adaptującą się AI, której działanie naśladuje ludzki mózg. Jednocześnie polscy naukowcy desperacko dobijają się do mediów, starając się zwrócić uwagę na fakt, że budżet na naukę został zamrożony. Bez pieniędzy nie będzie rozwoju. Naukowcy wyjadą. Co na to Ministerstwo Cyfryzacji?

Ministerstwo Cyfryzacji ma swoje ośrodki naukowe, NASK, Instytut Badawczy IDEAS i Instytut Łączności, które realizują projekty badawcze, naukowe. Powołaliśmy w 2025 roku, wspólnie z MON i Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego Instytut Sztucznej Inteligencji, IDEAS, który gromadzi najlepszych fachowców na czele z profesorem Sankowskim. To wszystko robi Ministerstwo Cyfryzacji. Mi zależy na tym, żeby jak najwięcej pieniędzy szło na naukę, bo to jest polska racja stanu. Musimy zapewnić sobie technologiczną suwerenność. Właśnie z Ministrem Nauki ogłosiliśmy, że będą dodatkowe pieniądze na nowe programy dotyczące rozwoju badań w obszarach cyfryzacji. To kolejne kilkaset milionów złotych.

Czy będzie Pan startował w wyborach na nowego przewodniczącego Lewicy?

Tak, już wiele miesięcy temu zadeklarowałem, że będę ubiegał się o funkcję szefa, ale rozmowę o przyszłości formacji zaczniemy po wyborach marszałka Sejmu. Ja robię wszystko, kibicuję, sprzyjam, ale też przyjacielsko życzę jak najlepiej panu marszałkowi Czarzastemu, żeby został szefem Sejmu. Wierzę, że to się wydarzy. Dopiero po tym jest zaplanowany kongres partii.

Czy łączenie obowiązków Ministra Cyfryzacji – przed chwilą rozmawialiśmy o tym, jak to jest szeroka przestrzeń, jak gigantyczna odpowiedzialność – z szefowaniem partii, to jest coś, co w ogóle da się zrobić?

Minister obrony narodowej jest jednocześnie szefem partii. Premier rządu polskiego, który ma jeszcze więcej obowiązków też jest szefem partii. Nie widzę problemu w tym, żeby łączyć funkcje polityczne z funkcjami rządowymi, na tym polega polityka.

A jeśli Włodzimierz Czarzasty nie zostanie marszałkiem Sejmu?

Jakie będą scenariusze, co się wydarzy po listopadzie – patrzę na to z dystansem i myślę sobie, że w Polsce trzeba być spokojnym, a nie szybko biec, bo jak szybko biegniesz, to jeszcze nie znaczy, że będziesz pierwszy na mecie.

Złoto wciąż nie zachowuje się jak stabilny i bezpieczny instrument finansowy dobrze nadający się do spokojnego oszczędzania. Po bardzo dużych wzrostach ceny w ostatnich tygodniach we wtorek kruszec ten potaniał aż o 8 proc., zaliczając spektakularnie wyglądającą przecenę. W ślad za złotem runęło także srebro, które wcześniej także szybko drożało.

Test rakiety firma Elona Muska przeprowadziła w Teksasie 13 października (14 października o godz. 1.20 czasu polskiego). Starship to najpotężniejszy system nośny na świecie, zaprojektowany do wielokrotnego użytku. Był to ostatni lot przed rozpoczęciem prób udoskonalonej wersji przeznaczonej do misji księżycowych i marsjańskich.

Wszystkie główne cele ostatniej misji Starshipa – poprawny start, separacja stopni, zapłon w próżni i kontrolowane wodowanie – zostały osiągnięte mimo drobnych usterek technicznych. To kolejny krok na drodze do uruchomienia komercyjnych lotów tego statku.

– Zbliżamy się do próby generalnej, w której dwa Starshipy na orbicie będą symulować tankowanie w kosmosie – powiedział Łukasz Wilczyński, prezes Europejskiej Fundacji Kosmicznej. Zwrócił przy tym uwagę na wyjątkowy model pracy SpaceX.

Czytaj także: Innowacyjna metoda leczenia alzheimera. Działa... podczas snu

– Działa w systemie iteracyjnym. W każdym kolejnym locie testowane są konkretne rzeczy, co prowadzi do ciągłego postępu. Przed erą SpaceX rakiety projektowano w ten sposób, że wszystko było wielokrotnie testowane – w komputerach, w warunkach laboratoryjnych, tzw. suchych testach itd. To bardzo bezpieczne, można powiedzieć „księgowe” podejście. Firma Elona Muska od początku robi to zupełnie inaczej i otwarcie to komunikuje – wskazał Wilczyński.

„Firma zarobi na swoich katastrofach”

Przypomniał też falę krytyki, która nastąpiła po – jak się wtedy wydawało – niepowodzeniach rakiet Falcon. Jak dodał, firma Muska miała jednak te katastrofy w dużej mierze wliczone w rozwój, ale musiała wyjaśniać, że na tym polega przyjęty przez nią iteracyjny model rozwoju. Przypomina on trochę prace Edisona, który musiał zniszczyć wiele żarówek, zanim wynalazł tę prawidłową – porównał ekspert. 

Dodał, że obecnie także inne firmy zaczynają odwzorowywać ten model.

Czytaj także: Gość z kosmosu spadł na dom. Jego wiek zaskoczył naukowców

– Niedawno niemiecka firma Isar Aerospace po eksplozji rakiety wydała podobny komunikat jak SpaceX po eksplozji rakiet Falcon. Szef firmy wystąpił i spokojnie opowiedział o tym „niepowodzeniu”, także po to, aby inne firmy wyciągały odpowiednie wnioski z podobnych doświadczeń. To ważne dla Europy, bo jako kontynent pracujemy teraz nad tym, aby mieć jak najszybciej własne nowoczesne możliwości wynoszenia różnorodnych ładunków na orbitę. SpaceX utorowało drogę do innego patrzenia na próbne loty rakiet. Firma udostępniła nawet cały film pokazujący wszystkie eksplozje rakiet Falcon – zaznaczył Łukasz Wilczyński.

Jego zdaniem, jeśli Starship zacznie normalnie funkcjonować, będzie oferować niezwykłe możliwości w różnych obszarach i firma Muska zarobi na swoich „katastrofach” z nawiązką.

Czytaj także: Kometa spoza Układu Słonecznego wzbudza emocje. Naukowcy studzą spekulacje

– SpaceX zmonopolizuje rynek wynoszenia ładunków na orbitę. Mówimy o cenie 200 dolarów za kilogram ładunku. Sama pojemność to także przełom, nawet pomijając rekordowo niskie koszty. Dzisiaj coraz częściej wynosi się całe konstelacje satelitów zamiast pojedynczych urządzeń. Starship będzie w tym niezastąpiony – przewiduje ekspert.  

„Ten rynek będzie się szybko rozwijał”

Według niego, może też skrócić transport ważnych ładunków na samej Ziemi. – Lot na orbitę i na drugi kraniec planety zajmie dosłownie dwie godziny. Myślę, że w ciągu dwóch lat można się spodziewać pierwszych rutynowych działań z wykorzystaniem Starshipa na okołoziemskiej orbicie – opisał. 

Wilczyński wskazał, że orbitalnych zastosowań będzie więcej. – Po pierwsze, mowa o serwisowaniu satelitów – tankowaniu czy naprawie. Coraz bardziej potrzebne staje się także zdejmowanie dużych zużytych satelitów z orbity. Pojawić się mają też usługi orbitalnej produkcji, czyli wytwarzania pewnych działających na orbicie elementów już w kosmosie – wymienił.

Czytaj także: Najlżejszy „cień” wszechświata. Odkryto tajemniczy nieświecący obiekt

Jego zdaniem, Starship będzie też odgrywał kluczową rolę w obsłudze stacji kosmicznych. – Obecnie budowanych jest już kilka nowych orbitalnych habitatów i pierwsze stacje mają powstać już niedługo. Do tego dochodzi kosmiczna turystyka, w tym w pełni orbitalne loty i pobyty. Ten rynek będzie się szybko rozwijał. Stacja Haven-1 przeznaczona dla turystyki ma być budowana na orbicie już za rok – przypomniał Wilczyński.

Powrót ludzi na Księżyc

Ekspert jest przekonany, że Starship otworzy zupełnie nowy rynek, podobnie jak było w przypadku rakiety Falcon. – Wcześniej nikt sobie nie wyobrażał powstania całego rynku nano– i cubesatów. Wtedy satelity kojarzono z czymś dużym, strasznie kosztownym, na co tylko rządy mogły sobie pozwolić. Teraz działają np. firmy produkujące gotowe komponenty cubesatów. Utworzył się zupełnie nowy biznes. Podobnie będzie po wprowadzeniu Starshipa – powiedział.

Dodał, że Starship może też mieć kluczowy udział w operacjach księżycowych, a także lotach na Marsa – jeśli dojdą do skutku. W tym kontekście przywołał też program Artemis – amerykański program mający na celu powrót ludzi na Księżyc i stworzenie tam stałej obecności.

Czytaj także: W Krakowie nasłuchują kosmosu. Chodzi o odkrycie tajemnicy wszechświata

– Pamiętajmy, że Artemis to program nie tylko księżycowy. Ma dwie fazy: księżycową i w dużo dalszej perspektywie – marsjańską. Ponadto musimy w kosmosie stawiać sobie ambitne cele. Kosmos stał się świetnym biznesem, ale nie możemy naszych ambicji sprowadzać tylko do tego wymiaru. Potrzebujemy dalekosiężnego celu, do którego dążymy. Mars jest do tego doskonały. Próba dotarcia do niego przyniesie też realne korzyści. Lądowanie na Księżycu dało nam wiele nowych technologii, podobnie będzie z Marsem. Załogowy lot na Marsa to będzie także potężny symbol – podsumował prezes Europejskiej Fundacji Kosmicznej.

– To jest przygotowanie do aktów dywersji i próby ich przeprowadzania – powiedział w „Gościu poranka” w TVP Info minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak. ABW zatrzymała osiem osób podejrzewanych o sabotaż.

Marzysz o przepięknym zapachu w łazience, a tu wciąż wilgoć, a wraz z nią nieprzyjemne zapachy? Ratujesz się odświeżaczami powietrza ze sklepowych półek, a one często działają krótko i są pełne sztucznych substancji? Okazuje się, że jest prosty i sprawdzony domowy sposób na naturalny zapach do łazienki. Wystarczą dwie łyżki naturalnego składnika, by uzyskać długotrwały, świeży zapach w pomieszczeniu. Marzena Sarniewicz

Na środę proponujemy zupę grzybową inną niż wszystkie. Znają ją i jadają na Podkarpaciu i warto spróbować tego regionalnego przysmaku. Mamy przepis od doświadczonej gospodyni. Beata Zatońska

Spotkanie prezydentów USA i Rosji, Donalda Trumpa i Władimira Putina, nie odbędzie się w najbliższej przyszłości - powiadomił we wtorek przedstawiciel Białego Domu. Później sam Trump oświadczył, że nie podjął jeszcze decyzji w tej sprawie, lecz nie chciałby mieć "zmarnowanego spotkania". Aneta Malinowska

Tegoroczny 1 listopada, czyli Wszystkich Świętych, wypada w sobotę. Zgodnie z przepisami dzień wolny od pracy powinien zostać oddany pracownikom w innym terminie. W wielu firmach będzie to 31 października (piątek), co pozwoli na długi weekend. Marzena Sarniewicz

Teleturniej "Jeden z dziesięciu" cieszy się wciąż ogromną popularnością wśród widzów. Wielu z nich lubi odpowiadać na pytania, które Tadeusz Sznuk zadaje uczestnikom. Na niektóre naprawdę trudno od razu znać odpowiedź. W tym quizie zebraliśmy pytania z ostatniego odcinka tego teleturnieju. Odpowiecie na wszystkie? Marta Kawczyńska

Nowy rok przyniesie małą, ortograficzną rewolucję. Na początku 2026 r. wchodzi w życie reforma reforma ortografii, którą przygotowała Rada Języka Polskiego. Rozwiąż ten quiz ortograficzny i sprawdź, co wiesz o nadcodzących zmianach. Beata Zatońska

Komisja Europejska chce zwiększać konkurencyjność naszych gospodarek, obniżając opodatkowanie prądu. Ten zaś ostatnio na rynkach hurtowych drożeje, zamiast tanieć, co nie wygląda dobrze w kontekście rychłego odmrożenia cen dla gospodarstw domowych. Ponadto produkcja budowlana rośnie, a cena złota zaczęła spadać, rząd zaś chce podnieść VAT na piwa bezalkoholowe. Oto pięć wydarzeń w gospodarce, na które warto zwrócić uwagę.

Nowe Mitsubishi Grandis wjeżdża na rynek. Poznaliśmy nowość japońskiej marki podczas pierwszych jazd. Czy warto wybrać wersję z silnikiem 1.8? A może lepszym wyborem będzie benzynowy 1.3 z automatyczną skrzynią biegów? Oto, co oferuje kompaktowy, rodzinny SUV Mitsubishi. Maciej Lubczyński

Skórzane meble to synonim elegancji i trwałości, ale z czasem nawet one mogą nabawić się drobnych, drażniących rys. Zanim zdecydujesz się na drogie, specjalistyczne środki, spróbuj prostego, domowego sposobu. Oliwa z oliwek lub olej kokosowy to nie tylko składniki kuchni, ale i zaskakująco skuteczne środki, które mogą tymczasowo ukryć drobne uszkodzenia i jednocześnie odżywić skórę. Anna Kot