Wchodzisz i wiesz

Generał Grzegorz Ślusarz to pilot z ponad 2500 godzinami nalotu. Ukończył Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych w Dęblinie, Politechnikę Poznańską oraz Narodowy Uniwersytet Obrony w Waszyngtonie. W trakcie ponad 30-letniej służby wojskowej pełnił wiele kluczowych funkcji w strukturach polskiego lotnictwa. Dowodził m.in. 31. Bazą Lotnictwa Taktycznego w Poznaniu oraz 4. Skrzydłem Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.

Kierowanie lotnictwem wojskowym

Przed objęciem nowej funkcji gen. Ślusarz pełnił obowiązki Szefa Władzy Lotnictwa Wojskowego, odpowiadając za organizację, szkolenie i przygotowanie jednostek powietrznych Sił Zbrojnych RP do realizacji zadań obronnych. Centrum Operacji Powietrznych – Dowództwo Komponentu Powietrznego (COP-DKP) odpowiada m.in. za koordynację działań lotnictwa, obronę przestrzeni powietrznej Polski oraz realizację zadań w ramach struktur NATO.

Poprzedni dowódca COP-DKP, Ireneusz Starzyński, został powołany na stanowisko I Zastępcy Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych. W komunikacje podkreślono bogate doświadczenie oraz wykształcenie generała.

Sprawdź też: NIK o rządach Nawrockiego w IPN. Będzie zawiadomienie do prokuratury

Rada nadzorcza Polregio, największego w Polsce kolejowego przewoźnika pasażerskiego odwołała prezesa spółki Krzysztofa Pietrzykowskiego – poinformował we wtorek PAP rzecznik Polregio Jakub Leduchowski. Jednocześnie obowiązki prezesa od razu powierzono Aleksandrze Grzywaczewskiej. Mamy też oświadczenie odwołanego prezesa. Piotr Kozłowski

Minister Kosiniak-Kamysz: Ważny moment dla Europy i świata.

Minister Kosiniak-Kamysz: Ważny moment dla Europy i świata. Plan współpraca polskiego i szwedzkiego przemysłu obronnego podpisany.

Prokurator skierował we wtorek akt oskarżenia wobec byłego wiceministra sprawiedliwości, obecnie posła PiS Michała Wosia, w sprawie przekazania 25 mln zł z Funduszu Sprawiedliwości na zakup Pegasusa. O akcie oskarżenia poinformowała w komunikacie rzeczniczka prasowa PG prok. Anna Adamiak. To pierwszy akt oskarżenia dotyczący osoby z ówczesnego kierownictwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Piotr Kozłowski

O tym, że do żadnego spotkania „w najbliższym czasie” nie dojdzie poinformował agencję Reutera wysoki rangą urzędnik z Białego Domu.  

 

Kilka dni temu sam Donald Trump sugerował, że do ponownego spotkania z Władimirem Putinem mogłoby dojść w Budapeszcie na Węgrzech. Premier tego kraju mówił, że na takie wydarzenie wszystko jest przygotowane.

Sekretarz stanu USA Marco Rubio i minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow również nie planują osobistego spotkania – dodał urzędnik, dodając, że ich poniedziałkowa rozmowa była „produktywna”. 

Błyskawiczne zmiany, jakie zachodzą w przemyśle, wymagają nowego do nich podejścia. To, co było dobrymi rozwiązaniami jeszcze kilka lat temu, obecnie może się nie sprawdzić.

Na początku października tankowiec Kayseri dostarczył z RussNeftu w Noworosyjsku około 105 300 ton ropy naftowej Siberian Light do Gruzji. Surowiec trafił do terminalu naftowego Kulevi w celu przetworzenia w tamtejszej rafinerii, należącej do prywatnej firmy Black Sea Petroleum.

To obecnie jedyna w Gruzji rafineria ropy naftowej. Jej aktualne możliwości produkcyjne wynoszą 1,2 mln ton ropy rocznie. 

Rafineria Kulevi stała się pierwszą gruzińską rafinerią o pełnym cyklu przetwarzania ropy naftowej, co pozwoli temu krajowi zmniejszyć zależność od importowanych produktów naftowych, kupowanych z Turcji, Azerbejdżanu, Rumunii, Rosji i Kazachstanu.

Ropa z Kulevi na rynek gruziński i zagranicę

Zaletą rafinerii Kulevi jest jej położenie geograficzne – chodzi o bliskość surowców i rynków zbytu, a także głównych węzłów transportowych. W pobliżu rafinerii jest terminal morski Kulevi gotowy do przyjmowania i załadunku zarówno kolejowego, jak i morskiego. Blisko leżą też porty w Batumi i Poti, zgodnie z informacjami na stronie internetowej Black Sea Petroleum.

Zobacz także: Rosyjska gospodarka krwawi. Jest źle, może być jeszcze gorzej

Rafineria ma zwiększyć swoje moce produkcyjne do 4 milionów ton do 2028 roku. Jej produkty naftowe mają być dostarczane zarówno na rynek krajowy Gruzji, jak i na eksport.

Po policyjnej interwencji z użyciem paralizatora w jednym z bydgoskich mieszkań 47-letni mężczyzna zmarł w szpitalu. Na razie nic nie wskazuje na błędy w działaniu policjantów – poinformował we wtorek nadkom. Przemysław Słomski z Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy. Mężczyzna był tak pobudzony, że dopiero trzykrotne użycie paralizatora pozwoliło na założenie mu kajdanek. Piotr Kozłowski

– Skierujemy do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, nie wskazując ani nie oskarżając nikogo, bo my nie jesteśmy oskarżycielem publicznym. To dopiero prokuratura, analizując nasz wniosek, przekształca go w ewentualny akt oskarżenia, wskazując konkretne osoby – powiedział wiceprezes NIK Jacek Kozłowski.

Wyniki kontroli NIK w IPN

– Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła działalność Instytutu Pamięci Narodowej w zakresie zarządzania majątkiem i rozporządzania środkami publicznymi. Sposób administrowania majątkiem i dysponowania środkami publicznymi w latach 2022–2025 nie zapewnił oszczędnego i efektywnego wydatkowania 47,6 mln zł. Stanowiło to blisko 45 proc. wydatków objętych badaniem – powiedziała Karolina Wirszyc-Sitkowska, dyrektor Delegatury NIK w Poznaniu, która prowadziła kontrolę.

Kontrolerzy NIK zarzucają ówczesnemu prezesowi IPN Karolowi Nawrockiemu złamanie ustawy o IPN. Nawrocki zmienił strukturę centrali IPN, powołując sześć nowych komórek organizacyjnych, które zajmowały się głównie działalnością edukacyjną. Dyrektorzy tych biur zostali powołani bez wymaganego ustawą trybu powołania. Na działanie nowych komórek wydano ponad 50 mln zł. Struktura IPN zapisana jest w ustawie i jej zmiana wymaga nowelizacji ustawy, jak miało to miejsce np. w 2016 r.

Zdaniem NIK złamanie ustawy miało też miejsce w przypadku działań zmierzających do powołania stałej placówki IPN w Waszyngtonie, mimo że ustawa o IPN nie przewiduje możliwości utworzenia i funkcjonowania zagranicznych oddziałów. Na realizację tego celu przeznaczono 397 tys. zł, zlecając m.in. opinie prawne, tłumaczenia umów czy opracowanie koncepcji wnętrza lokalu. Realizacji przedsięwzięcia zaniechano w 2024 r., jak wyjaśniła dyrektor generalna IPN, z powodu koniunktury polityczno-gospodarczej oraz zmniejszenia budżetu.

Zobacz także: Zamknięty katalog chorób, mało specjalistów. NIK o opiece paliatywnej

– Na realizację działań edukacyjno-kulturalnych oraz na bieżące funkcjonowanie Instytutu niecelowo i niegospodarnie wydatkowano 15 mln zł – powiedział Maciej Andrzejewski, specjalista kontroli państwowej w poznańskiej delegaturze NIK.

Długa lista nieprawidłowości w IPN

Przykładem ma być wieloletnia promocja gry komputerowej „Gra szyfrów”, która kosztowała 4,7 mln zł – cztery razy więcej niż sama produkcja. Składały się na nią m.in. udział pracowników IPN w targach komputerowych w Niemczech, Tajlandii i USA. Mimo tych działań w styczniu 2025 r. średnia dzienna graczy wyniosła 64 osoby.

W centrali IPN w ramach projektu „awatary postaci historycznej” została zakupiona technologia mająca służyć do wykonania awatarów trzech postaci historycznych. W trakcie oględzin przez NIK okazało się, że awatary m.in. nie rozpoznają emocji użytkowników, a brak tej funkcjonalności potwierdziła dyrektor Biura Nowych Technologii IPN.

Prawie milion złotych wydano na obsługę Biura Nowych Technologii, z czego 400 tys. zł przeznaczono na obsługę prawną, mimo że taką zapewnia centrala IPN, oraz 225 tys. zł na osobną stronę internetową, chociaż istnieje strona IPN.

Kontrolerzy uznali, że naruszone zostały przepisy o zamówieniach publicznych i uregulowania wewnętrzne na kwotę 13 mln zł. Kierowano np. zapytanie ofertowe do firm powiązanych prywatnie lub zawodowo z dyrektorami biur w centrali IPN lub przez nich wskazanych. – Aby stworzyć pozory rozeznania rynku, kierowano zapytania ofertowe do trzech podmiotów, z których dwa były ze sobą powiązane w ten sposób, że prezes zarządu podmiotu, któremu powierzono zamówienie, pełnił równocześnie funkcję w organie innego podmiotu, do którego skierowano zapytanie – wyjaśnił Andrzejewski.

Przeczytaj także: Kontrola NIK w KAS. Brak nadzoru nad sankcjami wobec Rosji i Białorusi

W IPN dokonywano także podziału zamówień w celu uniknięcia przeprowadzenia przetargu. Jako przykład został podany remont budynku w Opolu – prace, których ogólny koszt wyniósł 720 tys. zł, zostały podzielone na 16 osobnych zamówień, których udzielono dwóm wykonawcom.

NIK składa zawiadomienie do prokuratury po kontroli w IPN

– Opisane nieprawidłowości świadczą o słabości systemu kontroli zarządczej w obszarze zamówień IPN – podsumował Andrzejewski.

Zarzut niegospodarności dotyczy także wynajmu powierzchni biurowej, np. we Wrocławiu IPN wynajął 700 m kw. biurowca, mimo że dysponował budynkiem o powierzchni 5 tys. m kw., który wymagał remontu i przebudowy, ale przez trzy lata nie podjęto działań, aby rozpocząć prace. Rozbudowano za to halę magazynową za 3,4 mln zł, która była wykorzystywana w niewielkim stopniu do doraźnego składowania elementów wystaw i gier planszowych.

Inną nieprawidłowością był nieuprawniony dostęp do systemów informatycznych. Byli pracownicy mieli do nich dostęp nawet trzy lata po odejściu z IPN albo nigdy nie cofnięto im uprawnień – miało to miejsce w połowie badanych przypadków. Skutkiem był nieautoryzowany dostęp m.in. do danych osobowych.

Wnioski pokontrolne NIK przekazał prezesowi Rady Ministrów oraz prezesowi IPN.

Sprawdź także: NIK o działaniach rządu w czasie pandemii. „Brak nadzoru i kontroli”

Pytany, czy Karol Nawrocki wiedział o wszystkich nieprawidłowościach, wiceprezes NIK powiedział: „Nawet jeśli nie wiedział, to jako kierujący instytucją i odpowiadający za jej finanse miał obowiązek o tym wiedzieć”.

NIK o odpowiedzialności Nawrockiego

Jacek Kozłowski zaznaczył, że procedura związana z kontrolą NIK rozpoczęła się, zanim Karol Nawrocki został kandydatem na prezydenta RP. Powodami szeroko zakrojonej kontroli było znaczące zwiększenie budżetu IPN o 47 proc. w ciągu czterech lat oraz nieprawidłowości ujawnione we wcześniejszej kontroli prowadzonej w mniejszej skali.

Prezes IPN wniósł w czerwcu br. zastrzeżenia do wyników kontroli, ale zrobił to po ustawowym terminie 21 dni, więc jego uwagi nie zostały rozpatrzone przez Kolegium NIK.

Kontrola objęła lata 2022–2025 (do 21 maja) i była prowadzona w centrali IPN oraz czterech z jedenastu oddziałów: w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu.

- My, parlamentarzyści z województwa śląskiego wyrażamy głębokie zaniepokojenie - napisali w interpelacji do ministry klimatu i środowiska posłowie PiS w związku z wnioskiem spółki Permia 1 o koncesję badawczą na poszukiwanie złóż wolframu, molibdenu i miedzi w Myszkowie i okolicy.

Jesteś ekspertem od geografii? Sprawdź swoją wiedzę w naszym super trudnym quizie. Zapomnij o stolicach i megamiastach. Przygotowaliśmy 10 pytań dotyczących mniej znanych, egzotycznych lub historycznie ważnych miast, które często mylisz na mapie. Czy potrafisz dopasować miasto do państwa i zdobyć 10/10? Sprawdź się teraz! Olga Papiernik

"Renta alkoholowa" przyznawana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobom, które z powodu chorób wywołanych lub związanych z nadużywaniem alkoholu utraciły zdolność do pracy. Komu przysługuje renta alkoholowa? Ile wynosi renta alkoholowa na rękę w 2025 roku? Paula Nowak

Koncern medialny Warner Bros. Discovery (WBD) poinformował we wtorek w komunikacie, że rozważa opcje sprzedaży spółki lub jej części w świetle ofert jej przejęcia przez inne firmy. Ogłoszenie pojawiło się po doniesieniach o odrzuceniu pierwszej propozycji przejęcia właściciela TVN przez koncern Paramount Skydance. Piotr Kozłowski

Tornado przetoczyło się przez Val-d'Oise, na północ od Paryża. Żywioł przewrócił dźwigi budowlane, niszcząc nieruchomości i wyrywając drzewa na swojej drodze. Według władz zginęła jedna osoba, a cztery odniosły poważne obrażenia.

Minister spraw wewnętrznych Laurent Nunez odniósł się do sytuacji w mediach społecznościowych.

„Nagłe i niezwykle silne tornado uderzyło w kilka gmin w regionie ValdOise , zabijając jedną osobę i poważnie raniąc kilka innych. Uważnie śledzę sytuację i wyrażam wsparcie dla wybranych urzędników, służb ratunkowych na miejscu oraz poszkodowanych mieszkańców. Składam kondolencje bliskim zmarłej ofiary” – napisał minsiter.

Spektakularne nagrania

W mediach społecznościowych niektórzy użytkownicy uchwycili moment, w którym dźwigi budowalne runęły w dół. Część opublikowanych zdjęć pokazuje także, jakie zniszczenia spowodowało tornado.

Zobacz także: Oko w oko z zabójczym żywiołem. Łowcy tornad na tropie

Jaka była prędkość wiatru?

Zdaniem Pierre Mahieu, który monitoruje tornada we francuskim obserwatorium meteorologicznym Keraumos, „kiedy wiatr jest w stanie przewrócić dźwigi budowlane i zrywać dachy, mamy już do czynienia z poważnym zagrożeniem”.

– Powiedziałbym, że to tornado osiągnęło prędkość wiatru od 180 do 200 km/h – mówił Mahieu w rozmowie z „Le Parisen”,

Zobacz też: Tornada i burze uderzyły w USA. „Nigdy czegoś takiego nie widziałem”

Mężczyzna podejrzany o próbę podpalenia budynku przy ul. Wiejskiej usłyszał dwa zarzuty: spowodowania niebezpieczeństwa w postaci pożaru i naruszenia nietykalności cielesnej osoby interweniującej – przekazał we wtorek rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba.

Aryna Sabalenka odpoczywa przed kończącym sezon turniejem WTA Finals w Arabii Saudyjskiej. Liderka światowego rankingu tenisistek spędza czas w towarzystwie swojej najlepszej przyjaciółki z kortów. Białorusinka i Hiszpanka Paula Badosa chyba dobrze się bawią. Przynajmniej na to wskazują filmiki umieszczane przez obie panie w internecie, na których tańczą i pozują w bikini. Michał Ignasiewicz

Jak uzasadniło Ministerstwo Cyfryzacji, nowelizacja ustawy o KSC ma wdrażać unijną dyrektywę NIS 2 w sprawie cyberbezpieczeństwa oraz Toolbox 5G, czyli unijny dokument dotyczący bezpieczeństwa sieci 5G. Celem jest dostosowanie przepisów do zmieniającego się krajobrazu cyberzagrożeń oraz zwiększenie odporności systemów informatycznych w kluczowych sektorach gospodarki.

„To ważny i przełomowy dzień dla cyfryzacji i cyberbezpieczeństwa!” – napisał Krzysztof Gawkowski, minister cyfryzacji.

Czytaj więcej: Ingerencja obcych krajów w wybory. „NASK wreszcie zabrała się do roboty”

Co wprowadza nowelizacja?

Dyrektywa NIS 2 zastąpiła dotychczasowy podział na operatorów usług kluczowych i dostawców usług cyfrowych na „podmioty kluczowe” i „podmioty ważne”. Nowelizacja nakłada na te podmioty nowe obowiązki związane z zarządzaniem ryzykiem, zwłaszcza w kwestii cyberbezpieczeństwa. Podmioty kluczowe i ważne będą też musiały posiadać kierownika, który będzie odpowiadał za realizację zadań z zakresu cyberbezpieczeństwa. Za niewywiązanie się z tych zadań, będą mu grozić kary.

Nowela wprowadza możliwość zgłaszania incydentów przez podmioty kluczowe i ważne za pomocą systemu teleinformatycznego ministra właściwego do spraw informatyzacji, do właściwych zespołów CSIRT sektorowych i CSIRT poziomu krajowego.

Jak wskazano w Ocenie Skutków Regulacji (OSR), projekt m.in. rozszerza katalog podmiotów krajowego systemu cyberbezpieczeństwa o nowe sektory gospodarki, tj.: ścieki, zarządzanie ICT, przestrzeń kosmiczną, pocztę, produkcję, produkcję i dystrybucję chemikaliów oraz produkcję i dystrybucję żywności.

Zobacz również: Rosyjskie cyberataki na polskie szpitale i oczyszczalnie

Ostrzejsze przepisy dla dostawców

Nowe przepisy przewidują rozszerzenie kompetencji ministra właściwego do spraw informatyzacji, m.in. będzie on mógł wskazywać dostawcę wysokiego ryzyka. Decyzja taka będzie mogła zostać podjęta według kryteriów technicznych i nietechnicznych.

Sprzęt dostawcy wysokiego ryzyka będzie musiał być wycofany z systemów podmiotów kluczowych i podmiotów ważnych. Dla podmiotów kluczowych decyzja wejdzie w życie w ciągu 7 lat od jej wydania, a dla operatorów telekomunikacyjnych – w ciągu 4 lat.

Projekt noweli przewiduje też utworzenie sektorowych zespołów CSIRT, które będą wspierać podmioty kluczowe i podmioty ważne w obsłudze incydentów cyberbezpieczeństwa.

Zostanie również wprowadzony krajowy plan reagowania na incydenty i sytuacje kryzysowe w cyberbezpieczeństwie na dużą skalę. Minister właściwy do spraw informatyzacji będzie mógł też wydać polecenie zabezpieczające ze wskazaniem zachowania, które ograniczy skutki trwającego incydentu krytycznego.

Zobacz także: „Współczesne Oblicza Bezpieczeństwa 2025”. Konferencja naukowa w Gdańsku

Sektor publiczny szczególnie zagrożony

W projekcie podkreślono, że pojawianie się nowych cyberzagrożeń, jak również szybki wzrost katalogu usług publicznych dostępnych online, powodują, że instytucje publiczne jak i podmioty prywatne odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo będą zmuszone poświęcać coraz więcej środków na zapewnienie cyberbezpieczeństwa.

Zmieniająca się sytuacja międzynarodowa oraz konieczność dostarczenia usług dużej grupie nowych klientów sprawia, że niezbędne jest dalsze wzmacnianie podmiotów krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.

Obecna wersja ustawy o KSC pochodzi z 2018 roku i nie ma w niej przepisów implementujących unijną dyrektywę NIS 2. Termin jej wdrożenia do krajowego porządku prawnego upłynął 18 października 2024 r.

Zobacz też: Czy Polacy czują się bezpiecznie w sieci? Świadomość rośnie

Czeska grupa ResInvest, do której należą m.in. elektrociepłownie w Chorzowie i Skawinie, umacnia swoją pozycję na europejskim rynku energetyki węglowej. Podpisała umowę kupna spółki Onyx Power, do której należy sześć elektrowni węglowych w Niemczech i Holandii.

Wszyscy kochamy polskie komedie. Przede wszystkim te z PRL-u czy lat 90., ale również wśród nowości znajdują się hity, które potrafią nas rozśmieszyć i zyskały już status kultowych. Rozpoznasz wszystkie tytuły? Sprawdź się w quizie! Piotr Kozłowski