Wchodzisz i wiesz

„Z badania przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie 'Rzeczpospolitej' wynika, że tylko 39,2 proc. respondentów akceptuje przywrócenie w Polsce obowiązkowej służby wojskowej ze względu na obecną sytuację międzynarodową. Przeciwnych takiemu rozwiązaniu jest 45,5 proc., a nie ma zdania 15,3 proc.” – podała gazeta.

Sondaż pokazuje, że „za przywróceniem obowiązkowej służby wojskowej są zwolennicy obecnego rządu, osoby po siedemdziesiątce (59 proc.), mieszkańcy małych wsi (42 proc.), w równym stopniu myślą tak osoby z wykształceniem podstawowym, jak średnim i wyższym (po 39 proc. wskazań w każdej z tych grup)”. Jak podaje „Rz”, „informacje o sytuacji na świecie głównie czerpią oni z Wydarzeń Polsatu (52 proc.), a swoje poglądy polityczne lokują na lewicy”.

Przeciwko przywróceniu obowiązkowej służby wojskowej są często ci, których mogłaby ona dotyczyć

Przeciwnikami obowiązkowej służby wojskowej są „przeważnie osoby niegłosujące (50 proc.), kobiety (49 proc.), trzydziestolatkowie (59 proc.) oraz osoby z pokolenia Z (58 proc.), czyli potencjalnie te, które mogłyby zostać powołane do wojska, mieszkańcy dużych miast (54 proc.), z wyższym wykształceniem (52 proc.)”. „Wiedzę o świecie czerpią przeważnie z kanałów informacyjnych TVP Info (58 proc.), swoje poglądy polityczne lokują w centrum (49 proc.)” – pisze dziennik.

IBRiS przeprowadził badanie w dniach 24-25 października 2025 roku na ogólnopolskiej próbie 1067 osób. 

CZYTAJ TEŻ: Kim Dzong Un sprawdził elitarny oddział armii. Wyraził „ogromne zadowolenie”

– Myślę, że testy, o których teraz mówimy, to testy systemowe – powiedział Wright. – To nie są eksplozje nuklearne. To jest coś, co nazywamy eksplozjami niekrytycznymi – wyjaśnił. Podkreślił, że takie testy obejmują wszystkie elementy broni jądrowej. Pozwalają upewnić się, że systemy działają i mogą wywołać eksplozję nuklearną.

– Testowane są nowe systemy – dodał Wright, dzięki czemu testujący wie, że modernizowana broń jądrowa jest lepsza od poprzedniej.

Trump testuje broń jądrową, ale bez bomb

Jak skomentowała na platformie X Andrea Stricker, ekspertka z think tanku Foundation for the Defense of Democracies (FDD), wypowiedź Wrighta sugeruje, że w praktyce polityka USA w sprawie prób broni jądrowej nie zmienia się. USA wielokrotnie już przeprowadzały na poligonie nuklearnym w Nevadzie „eksperymenty podkrytyczne”, niepowodujące eksplozji jądrowej.

Wright jest pierwszym urzędnikiem USA, który wyjaśnił znaczenie zapowiedzi Donalda Trumpa o wznowieniu testów broni jądrowej.

W czwartek tuż przed spotkaniem z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem, prezydent USA powiedział, że polecił armii natychmiastowe wznowienie procesu testowania broni jądrowej, twierdząc, że to samo robią inne mocarstwa jądrowe, których nie wymienił. Ostatni znany test z wybuchem nuklearnym miał miejsce w 2017 r. i przeprowadziła go Korea Północna. Ostatnia próba Chin miała miejsce w 1996 r.

W piątek podtrzymał tę informację, ale nie odpowiedział jednoznacznie na pytanie, czy testy obejmowałyby podziemne próby jądrowe, powszechne w czasie zimnej wojny. Odpowiadając na pytanie, czy chodzi mu dosłownie o detonacje ładunków nuklearnych w podziemnym poligonie, prezydent USA odparł:

– Wkrótce się przekonacie, ale będziemy przeprowadzać trochę testów – powiedział.

W niedzielę minister energii stwierdził, że nie ma potrzeby przeprowadzać próbnych eksplozji jądrowych, bo Stany Zjednoczone przeprowadziły je w latach 60., 70. i 80. XX wieku.

– USA zebrały tym samym szczegółowe dane i pomiary dotyczące eksplozji. Dzięki naszej nauce i możliwości obliczeń możemy niezwykle dokładnie symulować, co dokładnie wydarzy się podczas eksplozji jądrowej – powiedział amerykański minister energii.

Czytaj też: Serbscy studenci postawili na swoim. Będą wcześniejsze wybory

Wszystko wskazuje na to, że sytuacja na rosyjskim rynku paliwowym musi być poważna. Kraj ten przygotowuje się do zwiększenia importu paliw z zagranicy przy mniejszych kosztach. Jednocześnie Rosja ograniczyła eksport oleju napędowego.

Jedna z najbardziej ukochanych bohaterek polskiej literatury dziecięcej powraca w nowym wydaniu. Na tej magicznej książce wychowały się pokolenia Polaków. Teraz będzie film. Ruszają castingi na odtwórców głównych ról w adaptacji "Karolci" autorstwa Marii Krüger. Beata Zatońska

Obecnie dostawy LPG do Polski są bardziej zróżnicowane niż kiedykolwiek wcześniej. Około 33 proc. importu pochodzi ze Szwecji, 17 proc. z Rosji, 14 proc. z Norwegii, a 13 proc. ze Stanów Zjednoczonych. Gaz płynny importowany jest również z Niderlandów, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Kazachstanu oraz Gwinei Równikowej.

Przybywa Polaków, którzy nie chcą powrotu obowiązkowej służby wojskowej. "Widzimy zmianę nastrojów, bo jeszcze pół roku temu ponad połowa badanych to rozwiązanie popierała" – pisze "Rzeczpospolita" w poniedziałkowym wydaniu. Aneta Malinowska

Masz odwagę zmierzyć się z intelektualnym wyzwaniem na najwyższym poziomie? Ten quiz to prawdziwy test erudycji. Pytania są podchwytliwe, tematy zróżnicowane, a margines błędu – minimalny. Tylko nieliczni potrafią zdobyć komplet punktów i udowodnić, że zasługują na miano prawdziwego prymusa. Podejmiesz wyzwanie? Sprawdź, czy stać Cię na perfekcyjne 12/12! Dominika Górtowska

Zastanawiasz się, jakie imię dla dziewczynki będzie hitem w 2026 roku? Najnowsze trendy w tym obszarze może wyznaczyć sztuczna inteligencja. AI wskazała Jagodę jako absolutnie najsłodsze imię damskie. Czy to skojarzenie z soczystym, fioletowym owocem wystarczy, by Jagoda podbiła rankingi w 2026 roku? Weronika Papiernik

- Po raz pierwszy od dawna patrzę w przyszłość z dużym optymizmem, mam wrażenie, że tym razem naprawdę coś się ruszy - mówi Marita Szustak, prezes Izby Gospodarczej Transportu Lądowego, o szansie na stworzenie stabilnego mechanizmu finansowania inwestycji kolejowych. Odnosi się też do zapowiedzianego przez PKP PLK spadku wartości przetargów w 2026 r.

Lot SU593 rozpoczął się rutynowo. Airbus A310 wystartował z moskiewskiego lotniska Szeremietiewo późnym wieczorem. Załoga była niezwykle doświadczona – kapitan Jarosław Kudrinski miał ponad 10 000 wylatanych godzin. Drugi pilot Igor Piskariew również należał do dobrze wyszkolonych oficerów ze sporym nalotem.

Na pokładzie znajdowało się 75 osób, głównie Rosjan, którzy do Azji lecieli w celach turystycznych. Wśród nich była też rodzina kapitana – jego 12-letnia córka Jana i 15-letni syn Eldar.

Zobacz również: Samolot spadł na autostradę w Massachusetts. Są ofiary śmiertelne

Kudrinski zaplanował ten lot z rodziną już dużo wcześniej, wykorzystując darmowe bilety lotnicze przysługujące pilotom, by pokazać dzieciom, jak wygląda jego praca na długodystansowej trasie. W tamtych czasach wizyty w kokpicie nie były niczym niezwykłym – przepisy były dużo mniej restrykcyjnie niż te obecne.

Spokojny początek

Przez pierwsze godziny podróż przebiegała spokojnie. Nad Syberią panowały sprzyjające warunki pogodowe, a samolot utrzymywał kurs na południowy wschód. W pewnym momencie kapitan pozwolił dzieciom odwiedzić kokpit.

Najpierw za sterami usiadła córka Jana, a chwilę później syn Eldar. Kapitan tłumaczył im, że „autopilot sam utrzymuje lot” i „nic nie trzeba naciskać”. To właśnie wtedy nastąpił moment, który później okazał się kluczowy dla katastrofy.

Zapisy z czarnej skrzynki:
Eldar: Tato, a mogę spróbować skręcić?
Kudrinski: Możesz lekko, ale nie naciskaj za mocno, bo to niebezpieczne.

Delikatny ruch drążkiem wykonany przez Eldara spowodował częściowe odłączenie autopilota. System Airbusa A310 pozwalał na ręczne korekty lotu bez całkowitego przejęcia sterów, ale w tym przypadku komputer próbował kompensować ruch, co spowodowało powolne odchylenie maszyny w prawo.

Czytaj również: Katastrofa Dreamlinera w Indiach. Ustalono wstępne przyczyny

Piloci – rozmawiając między sobą i z rodzinami – zupełnie nie zauważyli, że samolot przestał utrzymywać automatycznie kurs. Stopniowo przechylenie wzrastało, a nos maszyny zaczął opadać.

Samolot „sam” skręca

Eldar: Dlaczego samolot skręca?
Kudrinski: Skręca sam?
Eldar: Tak, sam skręca!
Kudrinski: Nie wiem, dlaczego skręca... Trzymaj, trzymaj ten ster!

Wskaźniki ostrzegawcze zaalarmowały załogę dopiero w momencie, gdy przechył osiągnął ponad 45 stopni. Kapitan mimo ostrzeżeń wciąż nie przejął sterów, choć autopilot reagował już w sposób bardzo nieprzewidywalny. Airbus wpadł w głęboki skręt i coraz gwałtowniej tracił wysokość.

Piskariow (drugi pilot): Co się dzieje?
Kudrinski: Nie wiem, dzieciak przejął kontrolę… Eldar, zejdź z fotela! Zejdź natychmiast! Teraz widzisz zagrożenie?
Eldar: Już, próbuję!
(słychać szuranie, odgłos przesuwania fotela)
Piskariow: Ale mamy przechył!

Z danych z rejestratora wynika, że w ciągu kilkunastu sekund prędkość pionowa spadła poniżej 100 m/s. W całym kokpicie zaczęły wyć alarmy. Piloci starali się odzyskać kontrolę, lecz siły działające na samolot były już zbyt duże. Kudrinski próbował dostać się na miejsce pilota, jednak z powodu przeciążeń nie mógł nawet oderwać się od tylnego fotela.

Chaos w kabinie

Nagrania z czarnej skrzynki wskazują, że w kabinie panował chaos. Kapitan zaczął wydawać polecenia swojemu synowi, który wciąż przebywał na miejscu pilota i jako jedyny był w stanie trzymać wolant. Drugi kapitan – mimo, że siedział na prawym fotelu – z powodu coraz większych sił odśrodkowych nie był w stanie nawet dosięgnąć steru.

Finalnie Piskariow złapał wolant i wyprowadził samolot z lotu nurkowego. Korekta była jednak zbyt duża – dziób samolotu został skierowany zbyt wysoko i tym razem nastąpiło przeciągnięcie (stall).

Zmieniło się zupełnie przeciążenie – teraz ciała pasażerów nie były już wciśnięte fotel, a dużo lżejsze niż przy „normalnym” przyciąganiu. Pasażerowie, którzy nie byli przypięci pasami, bezwładnie spadali i uderzali głowami w... sufit

Ta sytuacja pozwoliła jednak Kudrinskiemu wymienić syna na fotelu pierwszego pilota. Nareszcie siedział za sterami.

„Co się dzieje? Czemu samolot nie reaguje?” – słychać głos drugiego pilota. Kapitan odpowiada: „Trzymam, spokojnie, już odzyskuję kontrolę”. W tle włącza się alarm ostrzegający o zbyt dużym przechyleniu: „bank angle, bank angle”.

Piskariow: „Prędkość jest bardzo wysoka”.
Kudrinski: „Wyłączyłem to”.
Piskariow: „Wychodzimy, wychodzimy!”
Kudrinski: „Zrobione.”
Piskariow: „Delikatniej! … Kur… nie znowu”.
Kudrinski: „Nie skręcaj w prawo! Prędkość [niezrozumiałe]”
Piskariow: „Teraz!!!”
Kudrinski: „Wychodzimy z tego. Wszystko będzie dobrze … Delikatnie, [niezrozumiałe], delikatnie … Pociągnij w górę delikatnie!”

[Dźwięk uderzenia, koniec nagrania]

O 00:18:35 czasu moskiewskiego samolot uderzył w zbocze góry w rejonie Meżdurieczenska z prędkością 800 km/h. Airbus spadł z wysokości ponad 10 kilometrów, a siła uderzenia była tak ogromna, że szczątki maszyny zostały rozrzucone na obszarze kilku kilometrów. Od przejęcia sterów przez dziecko, do katastrofy minęło zaledwie kilka minut.

Czytaj również: Voucher na tragiczny lot. Raport ujawnia szczegóły katastrofy awionetki

Na pokładzie nie było żadnych ocalałych.

Ratownicy dotarli do miejsca katastrofy dopiero po czterech godzinach. Wrak znajdował się w trudnym, górzystym terenie Syberii, jednak relatywnie szybko odnaleziono także czarną skrzynkę. Służbom poszukiwaczom zajęło to kolejnych dziesięć godzin.

Wstępne hipotezy w rosyjskich mediach obejmowały awarię techniczną lub błąd załogi. Początkowo brak wyraźnych oznak mechanicznych usterek w odczycie zapisu parametrów lotu zaskakiwał śledczych.

Szokujące odkrycie

Dopiero odczytanie zapisu zarejestrowanych rozmów w kokpicie ujawniło szokującą prawdę – za sterami w kluczowych momentach siedziało dziecko. Dokładniejsza analiza autopilota wykazała, że system częściowo dezaktywował się przy delikatnych ręcznych korektach, co w efekcie spowodowało jego wyłączenie i utratę kontroli nad maszyną. 

Zobacz także: Samolot uznał, że wyłączyły się oba silniki. Trwoga przed lądowaniem

Katastrofa SU593 wywołała w Rosji szok. W ciągu kilku dni po zdarzeniu w gazetach i telewizji pojawiały się nagłówki podkreślające nieprawdopodobną skalę błędów w kokpicie. Eksperci lotniczy komentowali, że wypadek pokazał nie tylko znaczenie technologii, ale także konieczność ścisłej dyscypliny proceduralnej.

Rodziny ofiar również zszokowała informacja o obecności dzieci w kabinie – wiele z nich złożyło pozew przeciwko linii lotniczej Aerofłot.

Śledztwo i zmiany w przepisach

Śledczy przez kolejne lata wnikliwie analizowali zapis parametrów lotu i zachowania systemów samolotu. Okazało się, że autopilot A310 był wrażliwy na manualne wychylenia drążka – częściowe odłączenie jednej osi mogło pozostać niezauważone przez pilotów, dopóki samolot nie osiągnął krytycznych kątów przechyłu. Eksperci podkreślali jednak, że to nie wada konstrukcyjna, lecz zaplanowana specyfika interakcji człowiek-maszyna.

Co ciekawe, w toku śledztwa ustalono, że jeżeli zarówno piloci, jak i Eldar puściliby przez chwilę całkowicie ster, to komputer Airbusa sam wyprowadziłby samolot z lotu nurkowego.

Raport końcowy rekomendował zmianę procedur, które wykluczyłyby możliwość obecności osób nieuprawnionych w kokpicie oraz wprowadzenie szkoleń dotyczących nieprzewidywalnych reakcji autopilota w ekstremalnych sytuacjach.

W następstwie katastrofy Aeroflot wprowadził zmiany w zasadach dostępu do kokpitu, a Airbus zmodyfikował interfejs autopilota w A310, aby ograniczyć możliwość niezamierzonych reakcji systemu przy ręcznych korektach. Nowe procedury obejmowały obowiązkowe szkolenia dla załóg z zakresu awaryjnych interakcji autopilota oraz ścisłe reguły dotyczące obecności osób nieuprawnionych w kokpicie.

W efekcie tragedia SU593 stała się punktem odniesienia w edukacji pilotów, projektowaniu systemów automatycznego sterowania oraz dostępu osób nieuprawnionych do kokpitu.

Czytaj również: Szokujący raport z katastrofy Dreamlinera. Pilot odciął paliwo

Wystarczy zaledwie jedna filiżanka dziennie, aby odczuć rzeczywistą poprawę zdrowia dzięki temu jednemu z najstarszych naparów świata. Wpływa on korzystnie nie tylko na serce i naczynia krwionośne, ale także na funkcje trawienne, system immunologiczny oraz nastrój. O jaki napar chodzi? Oto szczegóły. Anna Kot

Ten quiz ortograficzny dotyczy wyrazów z "rz" i "ż". Pozornie nic prostszego, jednak wybrane przykłady należą do możliwie najtrudniejszych. Powodzenia! Piotr Kozłowski

Polska może stać się wzorem dla Europy w transformacji energetycznej – pod warunkiem, że postawi na magazynowanie energii - mówi w studio WNP Jennifer Lee z Formosa Smart Energy. Tajwańska firma zapowiada inwestycje w naszym kraju i współpracę z lokalnymi firmami przy rozwoju nowoczesnych technologii.

"Wyborcza" ujawnia: W 2020 r. jedna z najważniejszych politycznych akcji CBA przebiegała w ścisłej współpracy z telewizją publiczną. Znamy nazwiska koordynatorów ze strony służb i wykonawców w TVP.

Z filmu nakręconego z drona nad terenem inwestycji dokładnie już widać zastosowane przez projektantów i inwestora rozwiązania. Zarówno te trafione, jak i niekoniecznie.

Mazda Cross Compact w kolorze Viola Red to najnowsze dzieło japońskiej marki z Hiroszimy. Gdyby już jutro weszła do sprzedaży, to fabryka mogłaby nie nadążyć z produkcją. Co w niej tak niezwykłego? Czego mogą spodziewać się kierowcy? Tomasz Sewastianowicz

Zgodnie z zasadami programu Karta Dużej Rodziny przysługuje rodzicom wychowującym lub mającym na utrzymaniu minimum troje dzieci. Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których uprawnienia do Karty mogą uzyskać także rodziny mające pod opieką dwoje dzieci. W jakich przypadkach można skorzystać z tego przywileju? Dominika Górtowska

OMODA 4 jest o 20 cm krótsza od popularnej w Polsce OMODY 5. Z silnikiem 1.6 będzie najtańszym autem młodej marki, ale to mocna i szybka hybryda 1.5 zapewni zasięg na poziomie poczciwych diesli. Nowy SUV zagra w lidze takich modeli jak m.in. Toyota Yaris Cross czy Dacia Duster. Tomasz Sewastianowicz

Według synoptyków, w prognozach dla Polski widać znaczącą transformację aury. Okres opadów w weekend ma ustąpić miejsca serii bezdeszczowych, słonecznych dni, których ma być kilkanaście. Szczegóły dotyczące tego, co czeka nas w najbliższym czasie, są już znane. Anna Kot

W 2024 r. różnica między kosztami a wpływami w samorządowych systemach zagospodarowania odpadów wyniosła aż 1,4 mld zł. Jednak mimo to samorządy od lat nie sięgają po maksymalne stawki opłat za odpady. Pytanie, czy to dobrze, czy źle?