Wchodzisz i wiesz

Walki rozprzestrzeniły się na obszary przybrzeżne, a ewakuacje ludności cywilnej – trwające w obu krajach – objęły już około 800 tys. osób. A wszystko to nieco ponad miesiąc po podpisaniu deklaracji pokojowej.

W podcaście „Z paszportem”, Blanka Dżugaj i Klaudia Kocimska rozmawiają o tym z dr Barbarą Kratiuk z Akademii Biznesu Vistula i Ritsumeikan Asia Pacific University.

Czytaj także: Władza, pieniądze i Midas: Anatomia skandalu w Ukrainie

Sprawdź swoją wiedzę w naszym szybkim quizie. Odpowiedz TAK, jeśli uważasz, że zdanie jest prawdziwe, lub NIE, jeśli jest fałszywe. Weronika Papiernik

Czy w sytuacji, w której prezydent Karol Nawrocki będzie wetował rządowe ustawy, a marszałek Sejmu będzie stosował „marszałkowskie weto” wobec ustaw prezydenta, nie grozi nam jednak pat legislacyjny?

Mnożą się ciosy, podobnie jak teorie, o co w tym wszystkim chodzi. Na prowadzenie wychodzi opowieść, że Mateusz Morawiecki gra o pozycję i podmiotowość w PiS. Ale czy szykuje się do wyjścia z partii? - Do tej rozmowy możemy wrócić za rok - odpowiada zaufany współpracownik byłego premiera.

Polska Grupa Zbrojeniowa, państwowy i największy w kraju holding obronny, szacuje, że w mijającym roku przekroczy 20 mld zł przychodów i 2,5 mld zł zysku. Grupa w 2025 r. wyprodukowała około 1300 przeciwlotniczych rakiet Piorun, które są hitem eksportowym, oraz 40 tys. sztuk amunicji kalibru 155 mm dla artylerii, czyli 8 razy więcej niż dwa lata temu, choć wciąż daleko od docelowego poziomu. PGZ zapowiada też likwidację spółki Stomil-Poznań, od dekady nierentownej.

Sprawdź swoją znajomość ortografii w quizie opartym na jednym z ogólnopolskich dyktand. Uwaga! Niektóre z poprawnych odpowiedzi aktualne są tylko do końca tego roku. Justyna Topolska

W listopadzie zarejestrowano więcej samochodów elektrycznych niż aut z silnikiem diesla - wynika z najnowszego raportu Powerdot o krajowym rynku motoryzacyjnym. Eksperci podkreślają, że rosnące zainteresowanie pojazdami zeroemisyjnymi napędzają przede wszystkim dopłaty z programu NaszEauto oraz rozwój infrastruktury ładowania.

Sytuacja baryczna nad Europą ulegnie w najbliższych dniach wyraźnej zmianie. Aktywne układy niskiego ciśnienia znad Atlantyku spowodują napływ mas powietrza o charakterze zwrotnikowym, co przełoży się na znaczny wzrost temperatury. Zmianie tej będzie jednak towarzyszyć silny wiatr. Weronika Papiernik

OpenAI jest w trakcie negocjacji z Amazonem na temat możliwej inwestycji, której wartość może przekroczyć 10 miliardów dolarów - przekazał CNBC. Ewentualne porozumienie ma objąć także kwestię wykorzystania przez OpenAI chipów produkowanych przez Amazon.

Rzecznik Prokuratury Okręgowej prok. Piotr Antoni Skiba przekazał, że Sebastian S. jest oskarżony o to, że 18 listopada 2020 r. na placu Powstańców Warszawy w Warszawie jako funkcjonariusz policji oddelegowany do zabezpieczania manifestacji tzw. Warszawskiego Strajku Kobiet podczas czynności służbowych przekroczył swoje uprawnienia, używając w kierunku posłanki na Sejm RP Magdaleny Biejat gazu pieprzowego.

Policjant miał pryskać jej w twarz z odległości mniejszej niż dwa metry, co było niezgodne „z zasadami taktyki i techniki interwencji policyjnej, zasadą proporcjonalności użycia sił i środków, a także z zasadami niezbędności i celowości określonymi w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz niezgodne z ustawą o wykonywaniu mandatu posła i senatora”.

Interwencja poselska

Magdalena Biejat uczestniczyła w manifestacji w ramach interwencji poselskiej, tj. w czasie i w związku z pełnieniem przez nią obowiązków służbowych jako posła. Śledztwo zostało zainicjowane zawiadomieniem z 23 listopada 2020 r. złożonym w listopadzie 2020 r. przez posłankę Magdalenę Biejat.

Podczas manifestacji dochodziło do przepychanek ze służbami porządkowymi. Nieumundurowani policjanci wyciągali z tłumu protestujących uczestników pokojowego zgromadzenia.

Śledztwo

„Posłanka Magdalena Biejat próbowała interweniować, wzywając do zaprzestania niezasadnego użycia przemocy, trzymając na wysokości twarzy legitymację poselską. Wówczas jeden z nieumundurowanych policjantów prysnął w twarz pokrzywdzonej gazem pieprzowym, a następnie ukrył się za szpalerem umundurowanych funkcjonariuszy” – przekazał prok. Skiba.

W trakcie śledztwa przesłuchano posłankę Biejat i policjantów uczestniczących w tym wydarzeniu, a także poddano analizie dostępny materiał wideo oraz uzyskano opinię z zakresu fonoskopii i antropologii.

Przesłuchany w charakterze podejrzanego Sebastian S. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Mężczyzna nie był wcześniej karany sądownie, aktualnie jest emerytem. Grozi mu kara do 10 lat więzienia.

Czytaj też: Miało być przesłuchanie, będą kary. Byli szefowie CBA nieobecni

Unijne cła węglowe, czyli mechanizm CBAM może zmienić światowy handel bardziej niż polityka celna Donalda Trumpa - ostrzega Kuehne+Nagel, jeden z największych operatorów logistycznych na świecie, wyliczając, że nowe regulacje można porównać z cłem o stawce do 30 proc.

Pellet drożeje, dlatego posiadacze pieców na biomasę szukają innych rozwiązań. Do tych mniej oczywistych należą łuski gryki - produkt uboczny przemysłu spożywczego, który po odpowiednim przygotowaniu może zasilać automatyczne kotły. Oszczędności mogą sięgnąć 30 proc.

Myśleliście, że to w samolotach Ryanaira jest ciasno? Okazuje się, że Irlandczycy muszą się jeszcze sporo nauczyć. Przewoźnik Cebu Pacific właśnie wdrożył do lotów maszynę, w której podróżni są upakowani niczym sardynki. Do Airbusa A330 zmieścił aż 459 pasażerów! Samolot uważany jest za najciaśniej skonfigurowany na rynku.

Gdy na panelach dyskusyjnych pytam ekonomistów o ocenę stanu finansów publicznych, nikt nie używa słowa "stabilny". Padają określenia "ciężki", czasami "krytyczny". Używając nomenklatury medycznej, jesteśmy na oddziale intensywnej terapii, choć jeszcze nie pod respiratorem - ostrzegł przewodniczący Rady Fiskalnej dr Sławomir Dudek.

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wszczął we wtorek postępowanie przeciwko RegioJet, po tym jak czeski przewoźnik wycofał się z uruchomienia 23 połączeń zaplanowanych w nowym rozkładzie jazdy - podał w środę UTK. Chodzi o trasy Warszawa - Poznań oraz Kraków - Warszawa - Gdynia.

Przedstawiciele Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Lublinie i firmy Solaris podpisali dziś umowę na zakup 20 nowoczesnych trolejbusów Trollino 12.

Firma Busnex Poland ma powody do świętowania. Dystrybutor autobusów Yutong podpisuje nowe kontrakty, a stali klienci wracają - i to wielokrotnie. Zamówienia spływają nawet na modele, które dopiero wejdą na rynek. Co działa na klientów jak magnes? Maciej Lubczyński

Śledztwo dotyczyło przekroczenia uprawnień przez członków podkomisji do ponownego zbadania katastrofy smoleńskiej, w tym jej przewodniczącego – Antoniego Macierewicza, polegającego na zniszczeniu samolotu Tu-154M nr 102, a także braku realizacji obowiązków przez ministra obrony narodowej, polegającego na niepodjęciu działań mających na celu niedopuszczenie do zniszczenia tego samolotu.

„Postępowanie zostało umorzone wobec braku w czynach znamion czynu zabronionego” – przekazał prok. Nowak w komunikacie opublikowanym na stronie PK.

Śledztwo prowadzone w tej sprawie zostało w grudniu 2023 r. wyłączone ze śledztwa prowadzonego w sprawie katastrofy smoleńskiej. W listopadzie br. postępowanie zostało przejęte przez powołany w Prokuraturze Krajowej zespół śledczy.

„Wielokrotne oględziny samolotu”

Rzecznik PK poinformował, że w toku śledztwa przeprowadzono wielokrotne oględziny samolotu Tu-154M nr 102, w tym z udziałem specjalistów, zabezpieczono i przeanalizowano dokumentację dotyczącą jego eksploatacji, przechowywania oraz prac prowadzonych przez Podkomisję do Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego, pozyskano materiały z Prokuratury Krajowej, Ministerstwa Obrony Narodowej, jednostek wojskowych i instytucji współpracujących, przesłuchano licznych świadków, w tym żołnierzy, techników lotniczych, specjalistów oraz osoby wykonujące czynności na samolocie, a także uwzględniono stanowiska i opinie specjalistów z zakresu techniki lotniczej oraz badania wypadków lotniczych.

„Zdemontowano wybrane elementy”

Śledczy ustalili, że samolot Tu-154M nr 102 – tożsamy konstrukcyjnie z rozbitym w katastrofie smoleńskiej Tu-154M nr 101 – ostatni lot wykonał w sierpniu 2011 r. Od października 2011 r. był przechowywany w hangarze w Mińsku Mazowieckim.

„Podkomisja uzyskała dostęp do samolotu w celu prowadzenia badań, które rozpoczęły się 11 marca 2016 r. Początkowo prowadzone były badania nieinwazyjne, niewymagające ingerencji w konstrukcję samolotu” – zaznaczył rzecznik PK. Następnie – jak wskazał – zdemontowano wybrane elementy i pobierano próbki do badań laboratoryjnych. „W wyniku tych działań doszło do naruszenia części elementów konstrukcyjnych samolotu” – zaznaczył prok. Nowak.

Ustalono również – jak czytamy – że samolot od dłuższego czasu nie posiadał zdolności operacyjnych z uwagi na wygaśnięcie ważności jego obsług technicznych, a już od 2011 r. był niezdatny do wykonywania lotów. Ostatecznie został także przekwalifikowany do kategorii odpowiadającej złomowi w ewidencji wojskowej.

Umorzenie postępowania

„Prokurator umorzył postępowanie, uznając, że członkowie podkomisji nie przekroczyli swoich uprawnień” – przekazał prok. Nowak.

Wyjaśnił, że obowiązujące przepisy, w szczególności ustawa Prawo lotnicze oraz akty wykonawcze regulujące działalność komisji badających zdarzenia lotnicze, przyznawały podkomisji uprawnienia do prowadzenia badań technicznych, w tym także badań ingerujących w konstrukcję statku powietrznego, o ile służyły one realizacji celu badawczego.

„Prokurator nie oceniał merytorycznej jakości wyników tych badań, gdyż okoliczność ta nie miała wpływu na ustalenie, że przeprowadzone badania mieściły się w granicach uprawnień Podkomisji i były dopuszczalne na gruncie prawa lotniczego” – dodał.

Po drugie, jak przekazał, śledczy ustalili, że samolot już przed rozpoczęciem prac podkomisji był wyłączony z użytkowania. „Brak możliwości przywrócenia go do użytkowania nie wynikał więc wyłącznie z późniejszych prac podkomisji” – wyjaśnił prok. Nowak.

Dodał, że po trzecie, „podejmowane czynności nie były motywowane zamiarem wyrządzenia szkody ani utrudnienia postępowania karnego, lecz realizacją zadań związanych z ustaleniem przyczyn i okoliczności katastrofy lotniczej”.

Cztery śledztwa dotyczące kilkunastu wątków

Zaznaczył, że prowadzone były w ramach obowiązujących procedur i uprawnień, a zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził istnienia zamiaru wymaganego dla przypisania odpowiedzialności karnej.

„Wobec powyższych okoliczności prokurator podjął decyzję o umorzeniu postępowania wobec braku w czynie znamion czynu zabronionego” – podkreślił prok. Nowak.

Wyjaśnił, że na tej samej podstawie umorzone zostało postępowanie w zakresie drugiego czynu, czyli niedopełnienia obowiązków przez ministra obrony narodowej.

„Skoro ustalono, że członkowie podkomisji działali w granicach przysługujących im uprawnień, brak było podstaw do przyjęcia, że minister obrony narodowej nie dopełnił obowiązków poprzez zaniechanie podjęcia czynności zapobiegających zniszczeniu samolotu lub czynności mających na celu przywrócenie go do stanu poprzedniego” – zaznaczył rzecznik PK.

Prokuratorzy z Zespołu Śledczego nr 4 kontynuują pracę. Nadal prowadzą cztery śledztwa dotyczące kilkunastu wątków. 

Czytaj też: Katastrofa smoleńska po 15 latach. „Niewykorzystana szansa na pojednanie”

Dwa razy w roku robimy to samo, wiosną przestawiamy zegarki z 2:00 na 3:00, a jesienią cofamy je z 3:00 na 2:00. Teoretycznie miało to kiedyś sens, bo chodziło o oszczędność energii i lepsze wykorzystanie światła dziennego. Problem w tym, że czasy się zmieniły, a korzyści są dziś znikome albo żadne. Większość ludzi od lat mówi wprost, że ma dość przestawiania zegarków.iana czasu Marzena Sarniewicz

Miasto Katowice ogłosiło konkurs na opracowanie koncepcji urbanistycznej ponownego zagospodarowania terenów w rejonie Kopalni Węgla Kamiennego Wujek.