Wchodzisz i wiesz

Podtrzymam decyzję o niewpuszczaniu Grzegorza Brauna do Sejmu - zadeklarował w niedzielę marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty. Współprzewodniczący Nowej Lewicy potępił sobotnie słowa prezesa Konfederacji Korony Polskiej wypowiedziane w Oświęcimiu.

Podtrzymam decyzję o niewpuszczaniu Grzegorza Brauna do Sejmu - zadeklarował w niedzielę w Poznaniu marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty. Współprzewodniczący Nowej Lewicy potępił sobotnie słowa prezesa Konfederacji Korony Polskiej wypowiedziane w Oświęcimiu. Michał Ignasiewicz

„Obecnie spółka nie przewiduje podwyżek cen biletów wraz z wejściem w życie rozkładu jazdy 2025/2026. O wszelkich zmianach w ofertach lub cenach będziemy informować z odpowiednim wyprzedzeniem” – przekazał przewoźnik.

PKP Intercity wyjaśnia, że stale analizuje sytuację rynkową i wyniki sprzedaży. Pod uwagę brane są m.in.: segmentacja pasażerów, obłożenie na poszczególnych trasach, sezonowość, czasy przejazdu, komfort podróży, a także warunki konkurencyjne i zakres prowadzonych prac modernizacyjnych na liniach kolejowych. Analizowane są również podaż miejsc oraz zmieniająca się frekwencja w konkretnych pociągach. Jak podkreśla spółka, jej rolą jest oferowanie „właściwego produktu we właściwym czasie i w odpowiedniej cenie”.

Wycofana podwyżka cen z 2023 roku. Pasażerów „uratowały” dodatkowe środki

Ostatnio PKP Intercity usiłowało wprowadzić podwyżki cen biletów w styczniu 2023 roku. Ceny bazowe biletów jednorazowych w pociągach Pendolino wzrosły wtedy średnio o 17,8 proc., w pociągach EIC o 17,4 proc., a w pociągach TLK/IC średnio o 11,8 proc. Zapowiedzianą podwyżkę cen biletów uzasadniono wzrostem cen prądu. Spółka jednak wycofała się ze swojej decyzji na początku lutego 2023 roku. PKP Intercity wyjaśniło wtedy, że powrót do poprzednich cen jest możliwy w związku z dodatkowymi działaniami optymalizacyjnymi oraz dzięki zwiększeniu rekompensaty w ramach umowy dot. świadczenia usług publicznych (PSC, z ang. Public Service Contract). Ówczesny minister infrastruktury Andrzej Adamczyk informował wtedy, że w 2023 roku PKP Intercity w ramach umowy PSC otrzyma 1 mld 290 mln zł i dodatkowo 575 mln zł z budżetu.

W roku 2024 PKP Intercity również nie podniosło cen biletów, po tym jak w listopadzie roku 2023 rząd zdecydował o zwiększeniu o 6,5 mld zł rekompensaty dla przewoźnika w latach 2024–2030 za realizację międzywojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich w ramach umowy PSC. W roku 2024 była to kwota 603 mln zł.

Wieloletnia umowa publiczna. Miliardy przeznaczone na stabilność przewozów

Pod koniec grudnia 2020 roku Ministerstwo Infrastruktury podpisało z PKP Intercity umowę ramową na świadczenie usług publicznych w transporcie kolejowym w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich. Wartość tej umowy wyniosła 21 mld 91 mln 224 tys. zł. Jej przedmiotem jest świadczenie przez PKP Intercity usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich w latach 2021–2030. Celem umowy jest zwiększenie udziału transportu kolejowego w rynku przewozów pasażerskich i dalszy rozwój kolei jako najbardziej ekologicznego środka transportu zbiorowego.

Intercity rośnie. Rekordy frekwencji i plany do 2030 r.

PKP Intercity to największy międzyregionalny operator kolejowy, który zapewnia komunikację między dużymi miastami oraz popularnymi ośrodkami turystycznymi w kraju, a także umożliwia podróżowanie po Europie. Pociągi PKP Intercity przewiozły w ub.r. 78,5 mln pasażerów. Szacunki przewoźnika zakładają, że w tym roku zwiększy liczbę przewiezionych pasażerów do 88 mln, a w 2030 roku – do 110 mln.

Zobacz też: Zderzenie pociągu z jeleniem. Zablokowana linia kolejowa

Rheinmetall poinformował o zawarciu z Bundeswehrą wartego ok. 61 mln euro brutto kontraktu na modernizację znajdującego się w Saksonii-Anhalt Centrum Szkolenia Bojowego Armii. Niemiecki koncern zapowiada, że po zakończeniu projektu standard szkolenia w Centrum zostanie podniesiony do nowego poziomu.

Wynik sondażu dla Wirtualnej Polski nie pozostawia żadnych wątpliwości. Zwyciężczyni zdeklasowała rywalki. 55 proc. badanych uważa, że najlepszą pierwszą damą była Jolanta Kwaśniewska; na drugim miejscu znalazła się obecna pierwsza dama Marta Nawrocka z wynikiem 18 proc. Według 12 proc. ankietowanych najlepiej rolę pierwszej damy wypełniała śp. Maria Kaczyńska. Michał Ignasiewicz

Badanie na myszach wykazało związek pomiędzy ekspozycją na mikroplastik a miażdżycą, ale tylko u samców – informuje pismo „Environment International”.

Mikroplastik, drobne fragmenty plastiku uwalniane z opakowań, ubrań i niezliczonych produktów plastikowych, występuje obecnie niemal wszędzie: w żywności, wodzie, powietrzu, a nawet w ludzkim organizmie. Niedawne badania na ludziach wykazały obecność mikroplastiku w blaszkach miażdżycowych i powiązały jego wyższy poziom ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Naukowcy nie rozumieli jednak, czy i w jaki sposób mikroplastik bezpośrednio przyczynia się do uszkodzenia tętnic.

Mikroplastik sprzyja miażdżycy, ale tylko męskiej – odkryli naukowcy

„Nasze odkrycia wpisują się w szerszy schemat, obserwowany w badaniach nad układem sercowo-naczyniowym, gdzie mężczyźni i kobiety często reagują odmiennie” – powiedział główny badacz, profesor Changcheng Zhou, cytowany w materiałach prasowych. „Chociaż dokładny mechanizm nie jest jeszcze znany, czynniki takie jak chromosomy płciowe i hormony, a zwłaszcza ochronne działanie estrogenu, mogą odgrywać pewną rolę” – dodał.

„Całkowite uniknięcie mikroplastiku jest praktycznie niemożliwe” – podkreślił Zhou. „Mimo to najlepszą strategią jest ograniczenie narażenia poprzez ograniczenie użycia plastiku w pojemnikach na żywność i wodę, ograniczenie stosowania plastików jednorazowego użytku i unikanie żywności wysoko przetworzonej.

Obecnie nie ma skutecznych sposobów usuwania mikroplastiku z organizmu, dlatego minimalizowanie narażenia i dbanie o ogólny stan zdrowia układu sercowo-naczyniowego – poprzez dietę, ćwiczenia i zarządzanie czynnikami ryzyka – pozostaje kluczowe” – ocenił.

Czytaj także: Z tych produktów lepiej zrezygnować. Pięć największych źródeł mikroplastiku

Zhou i jego zespół wykorzystali do eksperymentów myszy z niedoborem receptorów LDLR, które są podatne na rozwój miażdżycy. Zarówno samce, jak i samice karmiono dietą niskotłuszczową i niskocholesterolową, podobną do diety szczupłej i zdrowej osoby.

Następnie naukowcy podawali myszom dzienną dawkę mikroplastiku (10 miligramów na kilogram masy ciała) przez dziewięć tygodni w dawkach uznawanych za istotne dla środowiska i zbliżonych do tych, które ludzie mogą spożywać poprzez skażoną żywność i wodę.

Jak się okazało, mikroplastik drastycznie nasilił miażdżycę, ale tylko u samców. Ekspozycja na mikroplastik zwiększyła o 63 proc. odkładanie się blaszek miażdżycowych w początkowym odcinku aorty, który łączy się z sercem; oraz aż o 624 proc. w tętnicy ramienno-głowowej, naczyniu krwionośnym odchodzącym od aorty w górnej części klatki piersiowej. U samic myszy ta sama ekspozycja nie nasiliła znacząco powstawania blaszek miażdżycowych.

Stan zapalny zainicjowany przez mikroplastik

Mikroplastik nie powodował u myszy otyłości ani nie podnosił poziomu cholesterolu. Zwierzęta pozostały szczupłe, a poziom lipidów we krwi nie uległ zmianie, co oznacza, że zwiększone uszkodzenie tętnic nie było spowodowane tradycyjnymi czynnikami ryzyka, takimi jak przyrost masy ciała czy wysoki poziom cholesterolu.

Okazało się, że mikroplastik zmieniał kluczowe komórki wyściełające tętnice. Wykorzystując sekwencjonowanie RNA pojedynczych komórek, technologię, która pomaga określić, które geny są aktywowane w każdej komórce i na jakim poziomie, zespół odkrył, że mikroplastik zaburzał aktywność i proporcje kilku rodzajów komórek zaangażowanych w miażdżycę, zwłaszcza komórek śródbłonka, wyściełających naczynia krwionośne i regulujących stan zapalny oraz przepływ krwi.

„Odkryliśmy, że komórki śródbłonka były najbardziej narażone na działanie mikroplastiku” – powiedział Zhou. „Ponieważ komórki te jako pierwsze napotykają krążący mikroplastik, ich dysfunkcja może inicjować stan zapalny i tworzenie się blaszek miażdżycowych” – wyjaśnił.

Czytaj również: Naturalny i wyjątkowo obiecujący. Ten surowiec może zastąpić plastik

Eksperymenty wykazały, że fluorescencyjne mikroplastiki wnikały do blaszek miażdżycowych i lokalizowały się w warstwie śródbłonka – wyniki są zgodne z niedawnymi badaniami na ludziach, które wykazały obecność mikroplastiku w zmianach tętniczych.

Nie da się usunąć go z organizmu. Naukowcy radzą więc, żeby mikroplastiku unikać

Kolejnym odkryciem, o którym informują naukowcy, jest to, że mikroplastik wyzwalał szkodliwą aktywność genów zarówno w komórkach śródbłonka myszy, jak i ludzi. Stwierdzono, że ekspozycja na mikroplastik aktywuje geny proaterogenne (promujące powstawanie blaszek miażdżycowych) w komórkach śródbłonka myszy i ludzi, co sugeruje wspólną odpowiedź biologiczną.

„Nasze badanie dostarcza jednych z najsilniejszych jak dotąd dowodów na to, że mikroplastik może bezpośrednio przyczyniać się do chorób układu krążenia, a nie tylko korelować z nimi” – powiedział Zhou. „Zaskakujący, zależny od płci efekt – szkodliwy dla samców, ale nie dla samic – może pomóc naukowcom odkryć czynniki ochronne lub mechanizmy, które różnią się u mężczyzn i kobiet” - dodał.

Zhou i jego zespół planują przeprowadzić dalsze badania, aby ustalić, czy podobne efekty występują u ludzi. „Chcielibyśmy zbadać, jak różne rodzaje i rozmiary mikroplastiku wpływają na komórki naczyniowe” – powiedział Zhou.

„Przyjrzymy się również molekularnym mechanizmom leżącym u podstaw dysfunkcji śródbłonka i zbadamy, jak mikroplastik odmiennie oddziałuje na tętnice męskie i żeńskie. W związku z ciągłym wzrostem zanieczyszczenia mikroplastikiem na całym świecie, zrozumienie jego wpływu na zdrowie ludzi – w tym na choroby serca – staje się pilniejsze niż kiedykolwiek” – zaznaczył.

Czytaj również: Apel kardiologa. „Lepiej iść do lekarza trzy razy za dużo niż raz za mało”

Zakwas z buraka to naturalny eliksir zdrowia! Jego regularne picie dostarcza organizmowi cennych składników, tj. żelazo, witamina C i bakterie probiotyczne. Jak go zrobić? Jak przygotować idealny zakwas buraczany? Ile soli dodać, by fermentacja przebiegła prawidłowo? Jak uniknąć pleśni i rozpoznać, czy zakwas się zepsuł? Uważaj na te szczegóły – wtedy zakwas wyjdzie zawsze! Marzena Sarniewicz

Na Lotnisku Kraków Balice przygotowano 39 specjalistycznych pojazdów, które dbają o stan nawierzchni lotniska i umożliwiają jego normalną pracę w warunkach zimowych. W tym roku wykorzystywana będzie pierwszy raz kupiona maszyna do topienia śniegu.

Ukraińska delegacja rozpoczęła w Genewie spotkania z doradcami ds. bezpieczeństwa narodowego Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii na temat planu pokojowego – poinformował w niedzielę Andrij Jermak, szef biura prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Michał Ignasiewicz

Czy Wigilia w 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla wszystkich? W tym roku odpowiedź jest naprawdę istotna, bo zmieniły się przepisy. Ustawa uchwalona pod koniec 2024 roku wprowadziła ważną nowość - 24 grudnia ma stać się dniem ustawowo wolnym od pracy. Co to oznacza w praktyce i czy faktycznie nikt nie będzie wtedy pracował? Marzena Sarniewicz

PRL to czasy słusznie minione. Choć niektórzy wracają do nich z nostalgią. Ten QUIZ sprawdzi Twoją wiedzę o tym okresie w polskiej historii. Powodzenia! Michał Ignasiewicz

Szef biura prezydenta Ukrainy Andrij Jermak przekazał, że ukraińska delegacja rozpoczęła już w Genewie spotkania z doradcami ds. bezpieczeństwa narodowego Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii na temat planu pokojowego. Kolejne rozmowy zaplanowano z delegacją Stanów Zjednoczonych.

– Nastawienie jest bardzo konstruktywne. Ogółem, dziś zaplanowano wiele spotkań w różnych formatach. Kontynuujemy wspólną pracę na rzecz osiągnięcia trwałego i sprawiedliwego pokoju dla Ukrainy – podkreślił.

Media: „pozytywne” rozmowy kuluarowe przed rozpoczęciem negocjacji na temat Ukrainy

W Genewie są już szef amerykańskiej dyplomacji Marco Rubio i specjalny wysłannik prezydenta USA Steve Witkoff. Stronę amerykańską ma też reprezentować minister (sekretarz) ds. sił lądowych Stanów Zjednoczonych Daniel Driscoll.

W sobotę późnym wieczorem do Genewy dotarła delegacja ukraińska, z którą – według informacji Reutersa – rozmawiali w nocy, jeszcze przed oficjalnymi spotkaniami, amerykańscy wysłannicy. Informatorzy agencji podkreślili, że rozmowy miały konstruktywny charakter, a ich celem było m.in. skoordynowanie przebiegu właściwych rokowań. Amerykańscy wysłannicy na genewskie negocjacje wyrazili też opinię, że spodziewają się długotrwałych rozmów, w różnych formatach.

Strona ukraińska informowała, że na czele jej delegacji do Szwajcarii stanął szef kancelarii prezydenckiej Andrij Jermak. Znaleźli się w niej także m.in. sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Rustem Umierow, szef wywiadu wojskowego (HUR) Kyryło Budanow, szef Sztabu Generalnego Andrij Hnatow, naczelnik Służby Wywiadu Zagranicznego Ołeh Iwaszczenko i wiceminister spraw zagranicznych Serhij Kysłycia.

W rozmowach w Genewie mają też uczestniczyć przedstawiciele władz Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii oraz Włoch.

Według kluczowych państw Europy 28-punktowy plan pokojowy, negocjowany przez USA i Rosję, zakłada zbyt dalekie ustępstwa wobec Kremla. Z tego powodu europejscy liderzy mieli przesłać władzom w Waszyngtonie i Kijowie swoją kontrpropozycję, która – jak się ocenia – może być też przedmiotem niedzielnych rokowań w Genewie.

Europejska kontrpropozycja dla amerykańskiego planu pokojowego

Portal Axios opublikował w czwartek szczegóły dotyczące amerykańskiego planu pokojowego dla Ukrainy. Zgodnie z nim Kijów ma zobowiązać się m.in. do nieprzystępowania do NATO, ograniczenia liczebności wojsk do 600 tys. żołnierzy oraz oddania Rosji części terytorium.

„The Washington Post” przekazał doniesienia, według których w europejskiej kontrpropozycji znalazł się m.in. postulat, by ukraińska armia nie podlegała żadnym ograniczeniom pod względem liczebności.

Kraje partnerskie Kijowa z Europy mają też proponować, by Ukraina odzyskała kontrolę nad Zaporoską Elektrownią Jądrową, Kachowską Elektrownią Wodną i Mierzeją Kinburnską, okupowanymi od 2022 r. przez Rosję. 

CZYTAJ TAKŻE: Trump szantażuje NATO w sprawie Ukrainy. „Muszą się zgodzić”

Dowództwo 7. Korpusu Szybkiego Reagowania Wojsk Desantowo-Szturmowych oświadczyło w niedzielę, że siły zbrojne Ukrainy powstrzymują wroga w Pokrowsku w obwodzie donieckim na wschodzie kraju i utrzymują pozycje w centrum miasta. Ukraińscy żołnierze od początku listopada zlikwidowali w Pokrowsku 388 Rosjan. Michał Ignasiewicz

Na tę chwilę kierowcy czekają od dawna. W grudniu 2025 r. zostanie otwarta droga ekspresowa S1, która umożliwi wygodną podróż z Bielska-Białej w kierunku Śląska. GDDKiA złożyła już wniosek o decyzję zezwalającą na użytkowanie odcinka trasy S1 z Hałcnowa do Dankowic.

Na tę chwilę kierowcy czekają od dawna. W grudniu 2025 r. zostanie otwarta droga ekspresowa S1, która umożliwi wygodną podróż z Bielska-Białej w kierunku Śląska. GDDKiA złożyła już wniosek o decyzję zezwalającą na użytkowanie odcinka trasy S1 z Hałcnowa do Dankowic.

BGK opracował raport, w którym ujawnia, które miasta są najbardziej narażone na zagrożenia militarne, naturalne, zdrowotne i humanitarne. Jednocześnie wskazano którzy mieszkańcy Polski są najbezpieczniejsi. Jest ich ponad milion.

Z wymianą opon na zimowe nie należy czekać do pierwszych przymrozków, czy opadów – należy to zrobić w momencie, kiedy temperatura spada poniżej 7 stopni Celsjusza. Jazda na letnich oponach po śniegu może okazać się bardzo niebezpieczna – wyjaśnia właściciel serwisu wymiany opon Sebastian Zięba.

Sylwester zbliża się wielkimi krokami. Ani się obejrzymy, a pojawi się 2026 r. Podczas planowania sylwestrowych zabaw warto wziąć pod uwagę pobyt w sanatorium. Wiele obiektów proponuje pobyty lecznicze połączone z sylwestrową zabawą i - jeśli będzie śnieg - kuligiem. Dokąd pojechać, by podreperować zdrowie i świetnie się bawić. Podpowiadamy. Sprawdziliśmy kilka cen. Beata Zatońska

Według AP te osoby to pracownicy podmiotów zagranicznych, rekrutujący się z mieszkańców Jemenu. W oficjalnym komunikacie przekazano, że skazani należeli do „komórek szpiegowskich w ramach siatki powiązanej z wywiadami Arabii Saudyjskiej, Izraela, USA i Wielkiej Brytanii”.

„Prowadzili działalność szpiegowską na rzecz obcych państw, które w latach 2024-25 pozostawały w stanie wrogości wobec Jemenu” – poinformowała jemeńska agencja SABA. Dodała, że skazani dostarczyli „wrogom informacje o dziesiątkach lokalizacji i ruchach przywódców państwa, a także informacje o pociskach, co doprowadziło do ataku na kilka obiektów wojskowych, służb bezpieczeństwa i cywilów, a w efekcie spowodowało śmierć kilkudziesięciu osób i rozległe zniszczenia infrastruktury”.

Dwoje innych oskarżonych, kobietę i mężczyznę, skazano na karę 10 lat pozbawienia wolności, a innego mężczyznę uniewinniono. Wszyscy skazani mają prawo do apelacji.

Jemeński sąd kontrolowany przez Huti skazał 17 osób na karę śmierci za szpiegostwo

Wspierani przez Iran rebelianci Huti uwięzili tysiące osób w trakcie toczącej się od ponad 10 lat wojny domowej w Jemenie. Wśród uwięzionych znaleźli się pracownicy Organizacji Narodów Zjednoczonych, których zatrzymano w czerwcu bieżącego roku. Wielokrotnie, bez dowodów, zarzucano im szpiegostwo. ONZ stanowczo zaprzecza tym oskarżeniom.

Agencja AP przypomniała, że sądy w Sanie i w innych częściach Jemenu, kontrolowanych przez Huti, wydawały surowe wyroki na osoby oskarżone o współpracę z koalicją dowodzoną przez Arabię Saudyjską. We wrześniu 2021 r. rebelianci wykonali wyrok śmierci na dziewięciu osobach skazanych za udział w zamordowaniu w 2018 r. wysokiego rangą działacza Huti, Saleha al-Samada.

CZYTAJ TAKŻE: Egzekucje w Iranie. Śmierć może grozić nawet za sprzedaż sprzętu do internetu

Piętnastu wykonawców złożyło swoje oferty w przetargu na zaprojektowanie i budowę obwodnicy Pisza. 12 spośród złożonych ofert mieści się w budżecie założonym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad.