Wchodzisz i wiesz

Centrum Lewada zapytało Rosjan o to, jak powrót żołnierzy z wojny w Ukrainie może wpłynąć na społeczeństwo. Około 39 proc. respondentów stwierdziło, że spodziewa się wzrostu przestępczości po powrocie weteranów.

Prawie tyle samo badanych (44 proc.) jest zdania, że dzięki temu kraj ma większe szanse na „poprawę porządku publicznego i harmonii społecznej”. Tylko 17 proc badanych wybrało opcję „nie wiem”.

Centrum Lewada spytała również respondentów jak wojna wpływa na żołnierzy uczestniczących w konflikcie. Aż 40 proc. określiło takich ludzi jako duchowo okaleczonych, co przełoży się na wzrost przestępczości i konfliktów.

Ponadto, 19 proc. badanych jest zdania, że byli żołnierze stali się „okrutni i skłonni do przemocy”, dodatkowo 11 proc. uważa, że ​​wojna uczyniła ludzi „obojętnymi i cynicznymi”.

Eksperci przypuszczają, że może dojść do problemów jakie pojawiły się po zakończeniu rosyjskich działań zbrojnych w Afganistanie. Rosja doświadczyła wtedy fali przemocy i niepokojów społecznych, co nasiliło jeszcze skalę chaosu i przestępczości w latach 90.

Zobacz także: Wrócił z wojny i dalej chciał zabijać. Rosyjski kryminalista strzelał do ludzi

Tym razem demobilizacja może się okazać jeszcze poważniejszą bombą z opóźnionym zapłonem, ponieważ – jak wylicza brytyjski ekspert Mark Galeotti – do początku 2025 roku ponad 1,5 mln Rosjan uczestniczyło w wojnie przeciw Ukrainie.

Czy obawy są bezzasadne? Wydaje się, że nie, jak zauważa niezależny rosyjski portal „The Mosow Times”, „żołnierze powracający z Ukrainy zabili i okaleczyli już ponad 750 Rosjan”. Można spodziewać się, że ta liczba znacznie się zwiększy po zawarciu rozejmu, gdzie większość żołnierzy zostanie zwolniona „do cywila”.

Zobacz też: Żony nie chcą weteranów. Poskarżyli się Putinowi, że lądują na ulicy

„W obliczu spadku rynku piwa, rosnących kosztów i podatków z początkiem 2026 roku Grupa Żywiec zakończy produkcję w Browarze Namysłów. Pracownicy browaru otrzymają pełen pakiet odpraw oraz dodatkowe wsparcie, uzgodnione ze związkami zawodowymi” – poinformowała Grupa Żywiec na swojej stronie internetowej.

Dodała, że prowadzi zaawansowane rozmowy z inwestorami na temat sprzedaży aktywów browaru. „Ich szczegóły objęte są umowami o zachowaniu poufności. Firma będzie kontynuować warzenie swoich marek w pozostałych browarach” - wskazała firma.

Zdaniem burmistrza Namysłowa Jacka Fiora decyzja o zaprzestaniu z początkiem 2026 roku produkcji piwa w browarze założonym w 1321 roku jest problemem zarówno dla miasta kojarzonego od wieków z tym zakładem, jak i załogi.

Jak przekazał burmistrz, informację o rezygnacji z produkcji piwa w Namysłowie otrzymał od przedstawicieli koncernu, którzy zapewnili go o wsparciu, jakie zostanie udzielone wszystkim pracownikom, którzy utracą pracę. Zdaniem burmistrza chodzi tu o grupę około stu osób.

W wypowiedzi dla regionalnej rozgłośni Radio Opole burmistrz wyraził nadzieję, że decyzja koncernu nie jest końcem historii browaru.

– Po raz kolejny nasz browar stanie na zakręcie i wierzę, że to tylko zakręt. My wiemy wszyscy, że browar działał od 1321 roku. To po Wieliczce, kopalni Wieliczka, drugie najstarsze przedsiębiorstwo w Polsce, które istnieje i które dalej produkuje. Nie chciałbym, aby pomimo wielu zawirowań historii ta historia browaru miała się kończyć przy obecnym właścicielu – powiedział burmistrz Fior.

Grupa Żywiec jest częścią koncernu Heineken, w Polsce należą do niej browary w Żywcu, Warce, Namysłowie i Elblągu. 

Zobacz także: Zmiany na rynku piwa. Bezalkoholowe ratuje branżę

– Jeśli ta wojna się nie zakończy, jeśli nie będzie drogi do pokoju w krótkiej perspektywie, to Stany Zjednoczone wraz ze swoimi sojusznikami podejmą niezbędne kroki, aby obciążyć Rosję kosztami jej nieustannej agresji – powiedział Pete Hegseth, który wziął udział w posiedzeniu Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy.

– Jeśli będziemy musieli podjąć ten krok, Departament Wojny USA jest gotowy dołożyć swoją cegiełkę w sposób, w jaki tylko Stany Zjednoczone mogą to zrobić – podkreślił.

Zobacz także: Ta wizyta rozstrzygnie losy wojny? Trump i Zełenski będą mówić o Tomahawkach

Hegseth stwierdził, że „wojna musi się skończyć”.

– Pod niezłomnym przywództwem prezydenta Trumpa, a w szczególności przy wsparciu naszych europejskich sojuszników, położymy kres wojnie w Ukrainie. Tak jak widzieliśmy to w Strefie Gazy i na Bliskim Wschodzie, prezydent Trump wie, jak budować pokój, stwarzać możliwości w sytuacjach i scenariuszach, w których pokój wydaje się odległy – zaznaczył Hegseth.

Szef Pentagonu podkreślił, że „to nie jest wojna, która rozpoczęła się za prezydentury Trumpa, ale zakończy się za jego kadencji”.

– Wykorzystajmy więc ten moment, zdecydowanie budujmy pokój na Ukrainie i zaprowadźmy pokój siłą – dodał. 

Zobacz też: Złoto na złocie i… jeszcze trochę złota. To będzie „dziedzictwo” Trumpa

Szef Pentagonu podkreślił, że „wiele kolejnych zobowiązań podjętych właśnie dzisiaj w ramach inicjatywy PURL byłoby niesamowitym sygnałem dla świata”. W ramach programu PURL (Prioritized Ukraine Requirements List) kraje NATO finansują zakupy broni i amunicji z amerykańskich zapasów dla Ukrainy.

– Sojusznicy często mówią, że bezpieczeństwo Ukrainy jest synonimem bezpieczeństwa europejskiego. Cóż, nadszedł więc czas, aby wszystkie kraje NATO przekuły słowa w czyny w postaci inwestycji w PURL. Wszystkie kraje przy tym stole! Żadnych gapowiczów – zwrócił się do ministrów obrony państw NATO.

Zobacz również: Generał USA: Gdyby Rosja ruszyła Polskę, byłaby zniszczona w kilka godzin

Sekretarz Departamentu Wojny pochwalił następnie „sojuszników, takich jak Niemcy i Polska, za ich wysiłki w wypełnianiu zobowiązania do 5 proc. (PKB rocznie – red.), które jest inwestowane w wystawienie sił zdolnych do walki”.

– Mógłbym wymienić wiele innych krajów, bałtyckich i nordyckich, które zrobiły to samo i jesteśmy im wdzięczni – podkreślił szef Pentagonu. Zwrócił się o to, by wszystkie kraje przełożyły zobowiązania na konkretne zdolności, a deklaracje – „na siłę”.

Czytaj więcej: Norweskie myśliwce przylecą do Polski. „NATO wydało Rosji ostrzeżenie”

Październikowe mecze eliminacji przyszłorocznych mistrzostw świata za nami. Polscy kibice mogą być zadowoleni – kadra Jana Urbana pokonała na wyjeździe Litwę, a do tego ważnego zwycięstwa dołożyła skromną towarzyską wygraną z Nową Zelandią. Teoretycznie Polacy wciąż mają szansę na bezpośredni awans na mundial, ale znacznie bardziej prawdopodobny jest ich występ w barażach. 

Zobacz też: Eliminacje na finiszu. Kolejne mecze reprezentacji już w listopadzie

W europejskich barażach udział weźmie aż 16 drużyn – 12 ekip, które zajęły drugie miejsce w swoich grupach eliminacyjnych, oraz czterej najlepsi zwycięzcy poszczególnych dywizji Ligi Narodów, którzy nie wywalczyli awansu w eliminacjach. Baraże te odbędą się w marcu. Ich skład nie jest jeszcze znamy.

Do tej pory bezpośredni awans na mundial zapewniła sobie tylko Anglia. Bardzo blisko tego celu są reprezentacje Austrii, Belgii, Chorwacji, Francji, Hiszpanii, Holandii, Norwegii, Portugalii i Szwajcarii.

W Afryce wszystko zostało już rozstrzygnięte. Faza zasadnicza eliminacji zakończyła się w październiku. Gry na mistrzostwach świata pewnych jest dziewięciu zwycięzców grup: Algieria, Egipt, Maroko, Tunezja, Senegal, Republika Zielonego Przylądka, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana i Republika Południowej Afryki. 

Do baraży strefy afrykańskiej awansowały cztery najlepsze drużyny z drugiego miejsca: Gabon, Kamerun, Nigeria oraz Demokratyczna Republika Konga. Te baraże zostaną rozegrane w listopadzie. Ich zwycięzca zagra w marcowych barażach interkontynentalnych.

Czytaj także: Kolejna kontuzja Lewandowskiego. Jest komunikat Barcelony

Podobnie wygląda sytuacja po październikowych meczach w strefie azjatyckiej. Znamy już komplet reprezentacji, które wywalczyły bezpośredni awans na mundial. Są to: Arabia Saudyjska, Australia, Japonia, Jordania, Iran, Katar, Korea Południowa i Uzbekistan. Sześć drużyn z Azji powalczy w play-offach o jedno miejsce w barażach interkontynentalnych.

Wciąż trwają eliminacje mundialu w Ameryce Północnej, Środkowej i na Karaibach, czyli w tzw. strefie CONCACAF. Żaden z ich uczestników nie zapewnił sobie jeszcze awansu na mundial. Wywalczą go zwycięzcy trzech czterozespołowych grup rozgrywanej obecnie decydującej fazy. W tej chwili na prowadzeniu są Surinam, Jamajka i Honduras.

Dwie najlepsze reprezentacje z drugiego miejsca w grupie zagrają w barażach interkontynentalnych. Obecnie pozycję tę zajmują Curacao, Panama i Kostaryka.

Do strefy CONCACAF należą też trzy kraje będące gospodarzami mundialu: Stany Zjednoczone, Kanada i Meksyk.

Eliminacje w Ameryce Południowej zakończyły się już we wrześniu. Tradycyjnie brało w nich udział dziesięć drużyn, każdy grał dwukrotnie w każdym. Bezpośredni awans na mundial zapewniła sobie czołowa szóstka, czyli kolejno: Argentyna, Ekwador, Kolumbia, Urugwaj, Brazylia i Paragwaj. Boliwia, która zajęła siódme miejsce, zagra w barażach interkontynentalnych.

Czytaj także: Czwarta wygrana z rzędu! Polscy piłkarze wygrali ze Szwecją 6:0

W Oceanii eliminacje trwały najkrócej – do marca tego roku. Awans na mundial mogła uzyskać tylko jedna drużyna z tej strefy. Zgodnie z przewidywaniami była to Nowa Zelandia. Drugie miejsce zajęła Nowa Kaledonia. Weźmie ona udział w barażach interkontynentalnych.

Wśród drużyn, które są już pewne gry na przyszłorocznym mundialu, są trzy reprezentacje, które nigdy wcześniej nie zakwalifikowały się do mistrzostw świata. Mowa o dwóch zespołach azjatyckich, Jordanii i Uzbekistanie, a także jednym afrykańskim – Republice Zielonego Przylądka. Po barażach to grono prawdopodobnie zwiększy się o kilka krajów.

– Kanada (gospodarz)

– Meksyk (gospodarz)

– USA (gospodarz)

– Japonia 

– Nowa Zelandia 

– Argentyna 

– Iran 

– Jordania 

– Korea Południowa 

– Uzbekistan 

– Australia 

– Brazylia 

– Ekwador 

– Kolumbia 

– Paragwaj 

– Urugwaj 

– Maroko 

– Tunezja 

– Egipt 

– Algieria 

– Ghana 

– Republika Zielonego Przylądka 

– Arabia Saudyjska 

– Katar 

– Republika Południowej Afryki 

– Senegal 

– Wybrzeże Kości Słoniowej 

– Anglia

Dodał, że chodzi o kwestie bezpieczeństwa i o elementy bieżącej polityki międzynarodowej.

– Na bieżąco ten proces monitorujemy. Jeżeli od strony bezpieczeństwa, także relacji z naszymi sąsiadami, będziemy na to gotowi, te przejścia zostaną otworzone – powiedział Kierwiński.

W Podlaskiem od lata 2021 r. trwa wywołany przez Białoruś kryzys migracyjny. Od 9 listopada 2021 r. zamknięte jest drogowe przejście graniczne w Kuźnicy po tym, jak wcześniej Białoruś z udziałem migrantów przeprowadziła atak na to przejście. 

Od 9 lutego 2023 r. zamknięte jest przejście w Bobrownikach. Zamknięto je po tym, gdy białoruski reżim skazał działacza Związku Polaków na Białorusi, dziennikarza Andrzeja Poczobuta. Jeszcze od pandemii zamknięte jest przejście w Połowcach. Obecnie czynne są jedynie przejścia kolejowe w Kuźnicy i Siemianówce, przez które odbywa się jedynie ruch towarowy.

Zobacz także: Częściowo otwarto granicę z Białorusią po manewrach „Zapad-2025”

Marcin Kierwiński pytany o plany rządu dotyczące ekonomicznego wsparcia takich regionów, jak Podlaskie, których gospodarka cierpi na brak kontaktów gospodarczych ze Wschodem, powiedział, że należy popatrzeć na to zarówno przez kwestię bezpieczeństwa państwa, jak i jakości handlu oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

– Podlasie to jest region, który ze względu na swoje strategiczne położenie jest szczególnie zadbany od strony bezpieczeństwa, ale to odbija się na kwestiach ekonomicznych – podkreślił.

Dodał, że rząd stara się na bieżąco – jak to określił – „kompensować te problemy ekonomiczne”.

O otwarcie przynajmniej jednego drogowego przejścia z Białorusią w Podlaskiem wielokrotnie wcześniej apelowały środowiska gospodarcze, do rządu apelował także w tej sprawie sejmik województwa podlaskiego.

W środę kolejny apel wystosowali także na konferencji prasowej przed Podlaskim Urzędem Wojewódzkim w Białymstoku działacze regionalnego Ruchu Narodowego i Konfederacji.

Zbigniew Kasperczuk z tego ugrupowania powiedział, że przedsiębiorcy chcą otwarcia tej granicy, by prowadzić interesy.

– Wciąż się upominają o swoje. Wciąż się upominają o to, aby w końcu ruszyć ze swoją działalnością gospodarczą, wciąż o to, żeby ten region zaczął normalnie funkcjonować – powiedział Kasperczuk.

Dodał, że przedsiębiorcy liczyli na to, że po wrześniowych manewrach na Białorusi przejścia w Podlaskiem, tak jak w Lubelskiem, zostaną otwarte, ale tak się nie stało.

W Lubelskiem otwarte jest przejście w Terespolu (samochody osobowe) i w Kukurykach dla samochodów ciężarowych oraz kolejowe przejście w Terespolu.

Kasperczuk ocenił, że otwarcie przejść w Podlaskiem byłoby sygnałem dla firm, turystów, inwestorów, że region jest bezpieczny, otwarty i czeka na współpracę.

Przeczytaj także: „To jedyny sondaż, jaki nas interesuje”. Ministrowie na granicy

Zgromadzanie Ogólne Trybunału Konstytucyjnego pod przewodnictwem Wiceprezesa Bartłomieja Sochańskiego nie wyraziło zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Święczkowskiego. Prezes Trybunału Konstytucyjnego nie brał udziału w dyskusji i głosowaniu nad podjętą uchwałą.

W ocenie Kosiniaka-Kamysza potwierdzenie obecności wojsk USA daje Polsce przewagę nad „tymi państwami, które dzisiaj wciąż się zastanawiają, czy żołnierze amerykańscy zostaną”.

– Dlaczego zostają w Polsce? Bo Polska inwestuje w zbrojenia, bo Polska ma bardzo dobre relacje ze Stanami, bo Polska jest ważnym partnerem gospodarczym i dokonujemy gigantycznych zakupów u naszych amerykańskich sojuszników. Ale Polska też pokazuje, że wydatki na zbrojenia, te wszystkie działania związane z modernizacją, z transformacją polskich sił zbrojnych są na najwyższym poziomie – powiedział szef MON. 

Czytaj też: Ultranowoczesne pociski dla polskich F-35. Szef MON ogłosił nowe zakupy

Kosiniak-Kamysz poinformował też po spotkaniu ministrów obrony państw NATO, że Polska nie zgłosiła udziału w programie zakupu amerykańskiej broni PURL dla Ukrainy.

Według sekretarza generalnego NATO Marka Ruttego na środowym posiedzeniu w Brukseli ponad połowa państw należących do Sojuszu Północnoatlantyckiego zadeklarowała udział w PURL.

– Dzisiaj takiego zgłoszenia nie było, ale oczywiście pracujemy też nad tym programem – zapewnił Kosiniak-Kamysz, pytany, czy Polska zgłosiła udział w inicjatywie.

– Część państw deklaruje, część państw już to zrealizowało. Polska też wykazała się ogromnym wsparciem, szczególnie w pierwszej części konfliktu, gdy inni się zastanawiali jeszcze co zrobić – podkreślił szef MON.

Jak dodał, Polska jest hubem logistycznym i infrastrukturalnym dla Ukrainy, co wymaga żołnierzy i funkcjonariuszy każdego dnia.

– Ale oczywiście, ta inicjatywa jest poważną inicjatywą – mówił wicepremier. – Pewnie nasze decyzje w tej sprawie będziemy podejmować w najbliższym czasie – dodał.

Pytany o to, czy do udziału w inicjatywie PURL nakłaniał go sekretarz obrony USA Pete Hegseth w trakcie dwustronnego spotkania, Kosiniak-Kamysz odpowiedział, że szef Pentagonu zapraszał wszystkich.

– Myślę, że wszystkie państwa będą w jakiś sposób partycypować. Ta decyzja jeszcze przed nami, bo Polska też wykazuje inne aktywności, które nie mogą się odbywać poza Polską. Tu też pewnie jest inne spojrzenie na nasz kraj z uwagi na położenie i na rolę w dostarczaniu sprzętu na Ukrainę – dowodził Kosiniak-Kamysz. 

Czytaj też: Niemieckie myśliwce w Polsce. Będą stacjonować w Malborku