Wchodzisz i wiesz

Gdyby zrealizować to, o czy mówi Sławomir Mentzen, deficyt mógłby wzrosnąć aż o 143 miliardy złotych. Obietnice Karola Nawrockiego to dziura budżetowa powiększona o 85 miliardów. W przypadku Rafała Trzaskowskiego dług rośnie o 35 miliardów. Materiał magazynu "Polska i Świat". Całe wydanie dostępne w TVN24 GO.

Początkowo lokalni urzędnicy nie chcieli ogłaszać stanu wyjątkowego, bo bali się, że władze państwowe nie pokryją kosztów operacji. Rząd jednak przyjął specjalną rezolucję i zapewnił finanse dla regionu.

Sytuacja jest bardzo poważna. Ostatnie dni przyniosły alarmujące doniesienia o zanieczyszczeniu benzenem studni w rejonie siedliska letniskowego. Inspektorzy ochrony środowiska ocenili, że niebezpieczna substancja przedostaje się w kierunku rzeki Beczwy. Stale rośnie stężenie benzenu w pobliskim zbiorniku retencyjnym. Trwa tam budowa bariery, która ma ograniczyć przesiąkanie toksyn do gruntu. Doceowo ma ona liczyć ponad 200 metrów.

Lata pracy i setki milionów koron

Ogłoszony stan zagrożenia pomoże usprawnić prace związane z usuwaniem skażonej wody i gleby. Mogło się do nich przedostać nawet 350 ton chemikaliów. Według czeskich władz to największa katastrofa ekologiczna tego typu na świecie, a usuwanie jej skutków zajmie lata. Będzie też sporo kosztować – jak przewiduje Ministerstwo Środowiska – setki milionów koron czeskich.

Jako przyczynę wykolejenia pociągu, a następnie wycieku toksycznego benzenu, podano wstępnie nadmierną prędkość, z którą skład wjechał na zwrotnicę. Wybuchł pożar, płomienie sięgały ponad 20 metrów, a czarny, gęsty dym, widać było z wielu kilometrów.

Bardzo groźna substancja

Benzen jest szkodliwy dla zdrowia ludzi. Wdychanie oparów tej substancji może wywołać zawroty głowy i trudności w oddychaniu, a nawet doprowadzić do śmierci. Benzen ma też właściwości rakotwórcze.

Zobacz także: Nielegalne odpady mogły skazić rzekę. Zalegają tam tysiące ton chemikaliów

28 lutego w miejscowości Hustopecze nad Beczwą doszło do tragicznej katastrofy kolejowej, w wyniku której pociąg przewożący ponad 1000 ton benzenu wykoleił się, wywołując pożar i skażenie okolicznych wód. W wyniku katastrofy wprowadzono stan zagrożenia, który ma na celu szybszą rekultywację terenu i ochronę środowiska. Rząd Czech mówi o największym tego typu skażeniu na świecie. Weronika Papiernik

Do końca dobiegają prace na budowie najbardziej skomplikowanego odcinka nowej trasy S1, ostatniego w południowej części tej trasy między Bielskiem-Białą a Zwardoniem. Niemal połowę długości stanowią obiekty inżynierskie.

Na kwietniowej liście leków refundowanych zabrakło prawie 90 tańszych zamienników, które uzyskały pozytywną opinię Komisji Ekonomicznej, bo nie wpisał ich tam wiceminister Marek Kos. Na ich refundacji skorzystaliby i pacjenci, i NFZ.

Policja zatrzymała mężczyznę w związku z atakiem na 14-latkę we Wrocławiu - ustalił Polsat News. Weronika Papiernik

"Polskie służby będą wspierać działania służb innych państw oraz Rady Koordynacyjnej Białorusi w celu ustalenia miejsca pobytu Anżaliki Mielnikawej, przewodniczącej Rady" - poinformował w sobotę rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński.

Na koniec pierwszego kwartału 2025 roku złoto bez problemu sięga kolejnych historycznych szczytów, zbliżając się do bariery 3100 dolarów za uncję. Powodem kontynuacji rajdu jest m. in. niepewność serwowana rynkom przez Donalda Trumpa.

Amerykański ekonomiści przygotowali plan zakończenia wojny w Ukrainie bez rozlewu krwi. Według nich, wystarczyłoby, że USA wprowadzą specjalne cła skierowane przeciwko Rosji. Mogłoby to zakończyć trwający impas w negocjacjach pokojowych i uratować honor prezydenta Donalda Trumpa, który obiecał zakończyć wojnę w Ukrainie w ciągu "24 godzin". Agnieszka Maj

Co może mieć wspólnego mały, pulchny i pokryty żółtym futrem Pokémon z protestami na tureckich ulicach?

Nawet maskotka musiała uciekać przed policjantami tłumiącymi protesty. Zdjęcia i nagrania z tego zdarzenia stają się symbolem sprzeciwu wobec prezydenta Erdogana. 

Quasi-monarchia Erdogana

Po jedenastu latach władzy wizja jej utraty musi wydawać się przygnębiająca. Wśród przywódców byli tacy, którzy – jak np. Angela Merkel – wiedzieli, kiedy zejść ze sceny. Byli też i tacy, którzy – jak Silvio Berlusconi – schodzili ze sceny i znów na nią wracali, by po chwili zostać z niej zrzuconymi, bądź znów spaść.

Jest jednak grupa polityków, która nie wyobraża sobie życia bez atrybutów władzy, bez poczucia sprawczości, splendoru, honorów, światła reflektorów i podziwu. Lista takich postaci wcale nie jest krótka: Maduro, Ortega, Putin, w pewnym sensie Orban i w końcu „bohater” ostatnich wydarzeń w Turcji Recep Tayip Erdogan. 

– Władza nie zmienia ludzi, tylko zabiera im potrzebę udawania. Sprawiedliwy chroni, ambitny nadużywa, niepewny staje się tyranem. To nie władza niszczy, tylko prawdziwe oblicze każdego z nas pojawia się, gdy nie ma już strachu przed konsekwencjami – ta wypowiedź, którą przypisuje się Anthony'emu Hopkinsowi, w dość ciekawy sposób przedstawia naturę człowieka, który zdobywa władzę. Bo ludzie tacy jak Erdogan w ich mniemaniu władzy nie otrzymują, lecz ją zdobywają. 

Żadna władza nie jest wieczna

Obecny w polityce od lat prezydent Turcji zdaje sobie jednak sprawę z tego, że żadna władza ani popularność nie jest wieczna. Im dłużej się rządzi, tym więcej ma się na sumieniu.

Lęk przed rozliczeniem powoduje jeszcze bardziej kurczowe trzymanie się władzy. Stąd każdy, kto tej władzy pozornie bądź w sposób rzeczywisty zagraża, staje się wrogiem, którego trzeba zniszczyć. W ten sposób zaczynają się rozwijać dyktatury.

 Imamoğlu – wróg numer 1

Obecna fala protestów rozpoczęła się 23 marca wraz z decyzją sądu o aresztowaniu burmistrza Stambułu Ekrema İmamoğlu na podstawie zarzutów korupcyjnych. Tureckie MSW wkrótce poinformowało o pozbawieniu go stanowiska.

Dzień wcześniej odebrano mu dyplom ukończenia studiów wyższych, co powoduje formalną niemożliwość ubiegania się o urząd prezydenta. 

Przed zatrzymaniem napisał w mediach społecznościowych: „Woli narodu nie da się uciszyć poprzez zastraszanie ani bezprawne działania. Trwam niezłomnie, powierzając siebie nie tylko 16 milionom mieszkańców Stambułu, ale także 86 milionom obywateli Turcji oraz wszystkim, którzy na całym świecie bronią demokracji i sprawiedliwości. Niezachwianie walczę o fundamentalne prawa i wolności”.

Co ciekawe, 23 marca odbywały się również prawybory w Republikańskiej Partii Ludowej. Wygrał je İmamoğlu, co powodowało, że to właśnie on stawał się najpoważniejszym przeciwnikiem Erdogana, choć już wcześniej urastał do rangi symbolu sprzeciwu wobec prezydenta.

Młodszy o prawie dwie dekady, postrzegany jest jako osoba utrzymująca bliski kontakt z wyborcami i człowiek swojski – były pracownik lokalu serwującego lokalne przysmaki czy budowlaniec.

Gdy Erdogan wygrywał po raz pierwszy wybory w Turcji, İmamoğlu zostawał burmistrzem jednej z dzielnic Stambułu. W 2019 roku wszedł do wielkiej polityki, zostając burmistrzem Stambułu, odebrał tym samym władzę partii Erdogana w wyborach samorządowych. To był dla prezydenta i jego świty wstrząs. Zdecydowano o powtórzeniu wyborów. İmamoğlu odniósł jeszcze większe zwycięstwo, które powtórzył znów w 2024 roku. 

ZOBACZ TAKŻE: Erdogan walczy z rywalem za pomocą służb. Sensacyjne aresztowanie

Czy Erdogan nie ma się kogo bać?

Czy Erdogan poniesie konsekwencje swoich działań? Kto miałby je wyciągnąć? Politico pisze „Unia Europejska najprawdopodobniej nadal będzie pompować miliardy euro w Turcję, pomimo szeroko zakrojonych represji prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana wobec przeciwników politycznych”.

CZYTAJ TAKŻE: Turcja na ratunek. Szef NATO ma sposób na kaprysy Donalda Trumpa

„Ankara jest zbyt ważnym sojusznikiem, by się do niej zrażać, bez względu na to, co dzieje się na ulicach Stambułu” – czytamy wypowiedzi unijnych polityków cytowanych przez ten portal. 

„Wyzerowanie” kadencji

A Erdogan doskonale zdaje sobie z tego sprawę. Tylko naród, który dał mu władzę, może ją odebrać. W teorii w Turcji obowiązuje limit dwóch kadencji dla prezydenta. Tylko że Erdogan rządzi już po raz trzeci, bo zmianą w konsytucji w 2017 roku „wyzerował” obecną kadencję, więc jest ona liczona jako druga. Czy powtórzy ten manewr? Są takie propozycje. Zwolennicy prezydenta argumentują, że w czasie niepokojów na świecie potrzeba twardej ręki i stabilnych rządów. Ostatnia kadencja prezydenta może więc wcale ostatnią nie być. 

Sam Erdogan w 2024 roku mówił, że o kolejną kadencję ubiegać się nie zamierza. Twierdził, że ma już 71 lat, wymaga to ogromu pracy, nadto zamierza przestrzegać konstytucji. Na ten moment to wyłącznie deklaracje. Bo mówiąc o tym, że to jego ostatnia kadencja wyraził jednocześnie nadzieję, że jego partia pozostanie przy władzy. 

Zakładając jednak, że Erdogan ma faktycznie dość i jest w stanie przekazać władzę, należy się zastanowić nad potencjalnym następcą (a właściwie zastępcą), który nie przeprowadzi w Turcji zmiany, lecz co najwyżej zamiany. Eksperci wskazują na Selçuka Bayraktara, czyli pomysłodawcę słynnych dronów, a prywatnie... męża Sümeyye Erdoğan, czyli córki prezydenta. To ulubieniec prezydenta – jest relatywnie młody, wszechstronnie wykształcony i ma podobne poglądy. Zresztą zmarły w 2021 roku ojciec Bayraktara – Özdemir przez pewien czas współpracował z Erdoganem na gruncie politycznym.

Tu nie chodzi tylko o İmamoğlu

Ale w błędzie byłby ten, kto stwierdziłby, że protestującym chodzi tylko o byłego burmistrza Stambułu.

– Te protesty już dawno nie są jedynie wiecami w jego obronie, oraz innych aresztowanych, a po prostu pokazaniem, że Turkom nie podoba się odbieranie im prawa wpływania na zmiany polityczne – mówi w rozmowie z portalem TVP. Info turkolożka z Instytutu Badań nad Turcją dr Karolina Wanda Olszowka. Jak podkreśla, w protestach biorą udział osoby o bardzo różnych poglądach politycznych, które po prostu nie zgadzają się z ograniczeniem ich wpływu na politykę, bo Turcy bardzo ceną swoje prawo wyborcze. 

– Dodatkowo znaczenie mają również wieloletnie już problemy gospodarcze w państwie oraz pogarszanie się stopy życiowej – podkreśla. 

ZOBACZ TAKŻE: Zatrzymania i starcia w Ankarze. Konflikt się zaostrza

Mięso towarem luksusowym

– Na początku roku wydawało się, że sytuacja ekonomiczna w Turcji się stabilizuje, inflacja zmalała do 44 proc. zaczęto również powoli obniżać stopy procentowe – wskazuje dr Olszowka. – Turkom w większości żyje się ciężko, np. emeryci z trudem wiążą koniec z końcem, najniższa emerytura w przeliczeniu na dolary w dniu aresztowania Ekrema Imamoglu wynosiła 410 dolarów, a już po jego aresztowaniu w związku ze spadkiem liry 380 dolarów. Płaca minimalna jest podnoszona raz w roku, mniej niż byłoby to potrzebne ze względu na inflację – podkreśla. 

Jak wskazuje, Turcy często opowiadają, że robiąc co tydzień zakupy, ceny tych samych produktów za każdym razem idą w górę. Mięso? Uchodzi w Turcji za towar luksusowy. – Wielu może sobie pozwolić na nie jedynie w święta – wyjaśnia ekspertka.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: To jego boi się Erdogan. Kim jest Ekrem Imamoglu?

Kryzys wizerunkowy „monarchy”

Erdogan wciąż ma wielu zwolenników, ale opozycja wobec niego narasta. I to nie od dziś. – Momentem przełomowym w postrzeganiu Erdogana wówczas jeszcze jako premiera był rok 2013 i protesty w parku Gezi – mówi dr Olszowka. Jak wyjaśnia, to był moment, gdy wiele osób chciało wyrazić swoje niezadowolenie ze zmian z państwie.

– Warto zauważyć, że poparcie Erdogana spadło znacznie od tego czasu, ale w dalszym ciągu jest duże – podkreśla. Jak zaznacza, część społeczeństwa zmieniła stosunek do Erdogana i nie głosowała na niego w wyborach prezydenckich w 2023 roku, jest to związane przede wszystkim ze złą sytuacją ekonomiczną w państwie. 

– Ludzie są coraz bardziej niezadowoleni i chcą zmian, ale uważam, że mocno związane są one z sytuacją ekonomiczną i brakiem perspektyw na przykład dla młodych ludzi, a dopiero później z niezadowoleniem z polityki prezydenta w kontekście wolności obywatelskich – mówi ekspertka. 

ZOBACZ TEŻ: Wpadka prezydenta Turcji. Ujawnił wizerunki oficerów wywiadu

Co dalej z Turcją?

Dr Olszowka pytana o możliwe scenariusze rozwoju tej sytuacji wskazuje na kilka opcji. Po pierwsze władza może grać na wyciszenie protestów. – Protesty pewnie będą miały miejsce, ale będą przyciągać coraz mniej zainteresowanych – wskazuje. Jak zaznacza, dodatkowo zostaną poczynione różne kroki, aby maksymalnie rozbić jedność opozycji. 

– Będzie to łatwiejsze, biorąc pod uwagę, że za kilka dni mamy w Turcji święta – podkreśla nasza rozmówczyni. 

Drugim scenariuszem może być dalsze trwanie protestów, a nawet ich nasilenie. – Ale wówczas bardziej prawdopodobne będzie nasilenie reakcji władz niż na przykład wypuszczenie burmistrza Stambułu z aresztu – mówi turkolożka. – Kluczowe będą pewnie najbliższe dni, bo w niedzielę już zaczną się święta na zakończenie Ramadanu – konkluduje.

"Bardzo często pada to pytanie: Ale jak to? To ja też mogę zadzwonić? Bo moje problemy jeszcze nie są takie strasznie trudne. Tak, każdy może zadzwonić" – mówi Lucyna Kicińska, suicydolożka i koordynatorka telefonów zaufania, Lucyną Kicińską. Jak wyglądają rozmowy w telefonie zaufania? Jakie problemy najczęściej poruszają Polacy? Jak wygląda praca osoby, która odbiera telefon? O tym rozmawiamy w tym odcinku "Kawki z...". Marta Kawczyńska

Fani kryminałów Harlana Cobena to mają dobrze – jeszcze nie umilkło echo polskiej produkcji "Tylko jedno spojrzenie", a już na platformie Netflix pojawił się nowy serial na podstawie powieści uwielbianego nad Wisłą pisarza. I jak można było przewidzieć adaptacja książki "Na gorącym uczynku" także jest hitem. Piotr Kozłowski

Urodzona w Rosji Daria Kasatkina zajmuje 12. miejsce w rankingu WTA. W sobotę ogłosiła, że od teraz będzie grała pod flagą Australii.

27-latka na Instagramie podkreśliła, że jest „zachwycona informacją, że Australia zatwierdziła jej wniosek o stały pobyt”. Powiedziała, że ​​kocha Australię i nie może się doczekać, kiedy zamieszka w Melbourne.

„W związku z tym z dumą ogłaszam, że od tej pory będę reprezentować nową ojczyznę, Australię, w mojej zawodowej karierze tenisowej” – zaznaczyła.

Jak dodała, „niektóre elementy tej decyzji nie były łatwe”. Podziękowała też za wsparcie rodzinie i trenerom. „Zawsze będę szanować i doceniać moje korzenie, ale jestem podekscytowana, że mogę rozpocząć nowy rozdział w mojej karierze i życiu pod australijską flagą” – oświadczyła sportsmenka.

Odważne słowa tenisistki

Jak podaje AFP, Kasatkina już wcześniej, jako jedna z nielicznych zawodniczek z Rosji, otwarcie potępiła agresję jej kraju na Ukrainę. Wojnę nazwała „koszmarem”. Tenisistka krytykowała też stosunek Rosji do mniejszości seksualnych po tym, jak przyznała się do orientacji homoseksualnej.

Australijska organizacja tenisowa Tennis Australia powitała zawodniczkę w mediach społecznościowych. „Serdecznie witamy Dashę w australijskiej rodzinie tenisowej” - napisano.

Czytaj też: Pierwszy taki sezon od lat. Fatalna passa Igi Świątek

Sprawą zajmuje się Prokuratura Okręgowa we Wrocławiu. Prok. Karolina Stocka-Mycek potwierdziła, że sprawca tragedii jest pracownikiem służby więziennej.

W chwili ataku w domu było pięć osób: mężczyzna, jego partnerka, matka kobiety oraz dwoje małych dzieci. W pewnym momencie doszło do awantury.

Teściowa i córka mężczyzny nie żyją

51-latek, jak poinformowała prokuratura, wyciągnął broń i strzelił w kierunku teściowej oraz swoich dzieci. 71-latka i 5-letnia dziewczynka zmarły wskutek obrażeń.

Na miejscu tragedii lądował śmigłowiec LPR, ratownicy próbowali reanimować ofiary. Ciężko ranny został 9-letni syn sprawcy. Chłopiec trafił do szpitala we Wrocławiu. Dziecko jest w stanie krytycznym.

Sprawca próbował popełnić samobójstwo

Śledczy przyznali, że „po oddaniu strzałów w kierunku dzieci sprawca zdarzenia próbował popełnić samobójstwo”. Mężczyzna również został przewieziony do wrocławskiej placówki.

– Z uwagi na jego stan nie byliśmy w stanie przeprowadzić żadnych czynności z udziałem tego mężczyzny – przyznała prokurator Karolina Stocka-Mycek. 51-latek był nad ranem operowany, teraz czeka go druga operacja.

Śledztwo prowadzone jest w sprawie pozbawienia życia 71-letniej kobiety, 5-letniej dziewczynki oraz usiłowania pozbawienia życia 9-letniego chłopca.

CZYTAJ TEŻ: Tajemnicza śmierć w mieszkaniu księdza. Jest ruch prokuratury

Na pokładzie samolotu pasażerskiego Delta Air Lines Airbus A319, który w piątek wystartował z lotniska im. Ronalda Reagana w Waszyngtonie, znajdowało się 131 pasażerów, dwóch pilotów oraz trzy stewardesy.

Lotnisko Reagana w Waszyngtonie - o włos od tragedii

Jak pisze CNN, system TCAS w kokpicie ostrzegł załogę samolotu o zbliżającym się wojskowym odrzutowcu T-38. Piloci podjęli działania mające na celu uniknięcie kolizji.

Odrzutowiec T-38, który wystartował i wylądował w bazie lotnictwa Langley w stanie Wirginia, poruszał się z prędkością przekraczającą 350 mil na godzinę.

Władze lotnicze poinformowały, że szczegółowo zbadają okoliczności zdarzenia, „aby zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości”.

Do niebezpiecznego incydentu doszło w pobliżu miejsca, gdzie 29 stycznia zderzyły się odrzutowiec American Airlines i wojskowy helikopter Black Hawk. Zginęło wówczas 67 osób.

Zobacz także: Niebezpieczny incydent podczas lotu. Nagle zapalił się silnik

Polska zmaga się z najpoważniejszym kryzysem demograficznym w swojej historii. Liczba urodzeń osiągnęła rekordowo niski poziom, a prognozy wskazują na dalszy, szybki spadek liczby ludności. Program 800 plus okazał się niepowodzeniem. Jakie kroki należy podjąć, aby uniknąć załamania?

Liczba ofiar śmiertelnych trzęsienia ziemi o magnitudzie 7,7, które nawiedziło Birmę w piątek, wzrosła w sobotę do 1002 – poinformowała rządząca krajem junta wojskowa, powołując się na dane agencji AFP. Rannych zostało 2376 osób, a bilans ofiar najpewniej jeszcze się zwiększy. Weronika Papiernik

Grecja wyróżnia się wysokimi wydatkami na obronność, jednak zaniedbania sprawiły, że jej przemysł obronny pozostaje w tyle. To cenna lekcja dla Polski, zwłaszcza w kontekście niepewności co do przyszłej roli Stanów Zjednoczonych.

30 marca Telewizja Polska zaprasza na premierę niedzielnego wydania popularnego programu Katarzyny Kasi i Grzegorza Markowskiego. W „Kwiatkach Polskich w Niedzielę” pojawią się nowe atrakcje – m.in. muzyka na żywo i tworzenie portretu gwiazdy programu.

Premier Robert Fico uważa, że amerykańskie cła mogą poważnie zaszkodzić słowackim zakładom Volkswagena czy Land Rovera. W piątkowym nagraniu ocenił również, że Unia Europejska powinna podjąć w tej sprawie środki odwetowe.