Wchodzisz i wiesz

W programie „Stan Wyborczy” Andrzeja Stankiewicza poruszono najważniejsze wydarzenia mijającego tygodnia.

„Stan Wyborczy”: Pegasus

Gośćmi premierowego wydania byli: senator KO Krzysztof Kwiatkowski, europoseł PiS Tobiasz Bocheński, wiceszefowa Lewicy Anita Kucharska-Dziedzic, a także redaktor naczelny „Rzeczpospolitej” Michał Szułdrzyński oraz wicedyrektor I Programu Polskiego Radia Jacek Czarnecki. 

Goście na początku rozmawiali o zachowaniu komisji śledczej do sprawy Pegasusa i decyzji sądu wobec uchylającego się od przesłuchania byłego ministra sprawiedliwości.

– Oczekiwałem takiego wyroku sądu. Nie wierzyłem, że Zbigniew Ziobro zostanie skazany na 30 dni aresztu. (...) Komisja powinna poczekać. Tym bardziej że w uzasadnieniu sąd wskazał, że o godzinie 10:28 komisja miała świadomość, że Ziobro jest doprowadzony przez policję, że jest w konwoju. Komisja powinna była poczekać. (...) Myślę, że bali się starcia z Ziobrą – przekazał Czarnecki.

Cyba poza aresztem

W trakcie dyskusji poruszono temat Ryszarda Cyby, który trafił do szpitala psychiatrycznego, a następnie miał zostać przeniesiony do domu pomocy społecznej.

– Z mojego punktu widzenia, decyzja sądu była zaskakująca – przyznał reprezentujący stronę rządową senator KO Krzysztof Kwiatkowski.

Do sprawy odniósł się też Tobiasz Bocheński z PiS, „zaczepiając” ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. – Nie mam żadnego zaufania do obecnego ministra sprawiedliwości – mówił europoseł.

– Decyzja sądu została wydana na podstawie opinii biegłych, którzy uznali, że osoba w stanie otępiennym nie nadaje się do odbywania kary więzienia i to miejsce nie jest dla niej odpowiednie. (...) Problem, który mamy ze zwolnieniem pana Cyby to dwie kwestie. Nasz system więziennictwa nie jest przygotowany do tego, co robić z osobami, które są skazane i wiekowe, a do tego posiadają choroby otępienne. Mamy też problem z koordynacją działań organów państwa pomiędzy ochroną zdrowia, pomocą społeczną, prokuraturą i sądami – tłumaczyła Kucharska-Dziedzic z Lewicy.

„Kaczyński zaczyna czuć social media”

Gospodarz programu Andrzej Stankiewicz poruszył też temat sejmowej awantury Jarosława Kaczyńskiego z Romanem Giertychem.

– Jarosław Kaczyński zaczyna czuć social media i media. Sprowokowanie awantury było obliczone na to, że wszyscy będą zainteresowani, kto kogo obraził, kto się prawie z kim pobił – oznajmiła Kucharska-Dziedzic.

– Wypowiadanie się na temat pana Giertycha obraża ludzi kulturalnych. Został wybrany posłem. Uważam go za głównego dyrygenta hejtu i nienawiści w polskim Sejmie. Nie jest mi go w ogóle żal – odpowiedział Bocheński.

Emisja programu „Stan Wyborczy” w soboty, na żywo o godzinie 9:30 w TVP Info.

Czytaj też: Tragiczny finał kłótni w Tarnowie. Zmarł 16-latek ugodzony ostrym narzędziem

Musimy w końcu zacząć poważnie mówić o obronie przed Rosją - tak oni są już w trybie wojennym. A jeżeli chcemy rozmawiać z Trumpem, to musimy wiedzieć, co zyskają na tym Stany Zjednoczone i w jaki sposób podbuduje to jego pozycję. Taka jest teraz rzeczywistość tych relacji - stricte biznesowa.

Do tragicznej w skutkach kłótni doszło w Lasku Lipie, popularnym miejscu rekreacyjnym. Nieporozumienie między dwoma 16-lastkami zakończyło się atakiem przy użyciu ostrego narzędzia. Policja na razie nie potwierdza, że był to nóż.

Ranny nastolatek w ciężkim stanie trafił do szpitala. Mimo wysiłków lekarzy 16-latka nie udało się uratować. Chłopak zmarł w sobotę.

Drugi 16-latek zatrzymany kilkaset metrów od miejsca tragedii

Tuż po szarpaninie policja zatrzymała rówieśnika ofiary, który oddalił się z miejsca zdarzenia. Mundurowi znaleźli go kilkaset metrów dalej.

– Zatrzymany 16-latek trafił do policyjnej izby dziecka. Zostanie przez nas doprowadzony do sądu dla nieletnich. Tam będą wykonywane z nim dalsze czynności – powiedział nam asp. sztab. Paweł Klimek, rzecznik Komendy Miejskiej w Tarnowie.

Funkcjonariusze nie ujawniają na razie, co było powodem kłótni 16-latków. Wiadomo natomiast, że świadkami tragedii w Lasku Lipie było kilkoro znajomych nastolatków. Sprawą zajmuje się teraz prokuratura.

CZYTAJ TEŻ: Rumun nie ustąpił miejsca przy stoliku. Został postrzelony i pobity

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 150 milionów złotych. W Polsce odnotowano dwie wygrane czwartego stopnia - każda w wysokości prawie 430 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 4 kwietnia 2025 roku.

IMGW ostrzega – silny wiatr uderzy w Polskę. Sprawdź, gdzie będzie najgorzej i jak się przygotować. Olga Papiernik

Zgodnie z opublikowanymi najnowszymi informacjami, bony wykupywane są dla dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, sierot, osób pobierających świadczenia socjalne, a także dla uzdolnionych i aktywnych społecznie uczniów.

Wakacje w skażonym regionie

Wśród wczasowiczów znajdzie się co najmniej dwa tysiące dzieci niepełnosprawnych lub z chorobami przewlekłymi, w tym z patologiami układu oddechowego.

Umowy na zakup bonów do Anapy podpisały już władze co najmniej dziewięciu obwodów: moskiewskiego, moskiewskiego, tulskiego, riazańskiego, wołgogradzkiego i włodzimierskiego, a także Osetii Północnej, Tatarstanu i Kraju Krasnodarskiego.

Najczęściej wybieranymi miejscami wypoczynku były sanatoria Anapa, Globus i Jantar, położone blisko wybrzeża, a także ośrodek wypoczynkowy Vityazevo we wsi o tej samej nazwie, oddalony o około dwa kilometry od plaży.

Przyczyny katastrofy w Cieśninie Kerczeńskiej

W piątek 4 kwietnia władze Kraju Krasnodarskiego poinformowały o nowych emisjach produktów ropopochodnych na wybrzeżu w rejonie Anapy. Według ekologa Jewgienija Simonowa, członka grupy roboczej UWEC, piasek przybrzeżny pozostaje zanieczyszczony, mimo że na zewnątrz jest... czysty.

– Grubość piasku jest poważnie zanieczyszczona, chociaż może to nie być widoczne gołym okiem – stwierdził.

Do katastrofy ekologicznej doszło 15 grudnia 2024 roku. W Cieśninie Kerczeńskiej zatonęły dwa tankowce: Wołgonieft’-212 i Wołgonieft’-239. Na pokładzie znajdowało się 9,2 tysięcy ton mazutu, z czego około 4 tysięcy ton wyciekło do wód Morza Czarnego. Mocno ucierpiały wybrzeża Kraju Krasnodarskiego i Krymu.

Co to jest mazut?

Mazut jest ciężkim olejem opałowym, który przyjmuje stałą formę przy temperaturze 25 stopni. To oleista ciecz, będąca pozostałością po destylacji niskogatunkowej ropy naftowej w warunkach atmosferycznych (ciśnienie normalne), w temperaturze od 250 do 350°C. Składa się z węglowodorów wysokocząsteczkowych.

Stosuje się go między innymi jako paliwo (z uwagi na niską cenę) do okrętowych wolnoobrotowych silników tłokowych, parowych kotłów okrętowych oraz do rozruchu energetycznych kotłów parowych. Dodatkowo jako paliwo do kotłów parowych w niektórych modelach parowozów.

Czytaj też: Katastrofa ekologiczna w Rosji. „Ogromne zniszczenie flory i fauny”

10-procentowe amerykańskie cła na niemal wszystkie towary z prawie wszystkich krajów świata weszły w życie w sobotę po północy czasu wschodnioamerykańskiego. To pierwsza część ceł, których wdrożenie ogłosił w środę prezydent USA Donald Trump.

Polski romans "Światłoczuła" w reżyserii Tadeusza Śliwy, twórcy hitów "(Nie)znajomi" i "Gang Zielonej Rękawiczki", zachwycił krytyków, ale przede wszystkim widzów. W rolach głównych występują wschodzące gwiazdy kina – Matylda Giegżno znana z "Kosa" oraz Ignacy Liss ze "Znachora". Okazuje się, że kinowy hit będzie można obejrzeć jeszcze w kwietniu na czołowej platformie VOD. Gdzie i kiedy? Piotr Kozłowski

Wiele gospodarstw domowych mogło skorzystać w 2024 roku z tzw. bonu energetycznego, który miał złagodzić skutki wysokich cen prądu. Czy program wraca w 2025 roku? Kiedy i czy w ogóle będzie można składać wnioski? Sprawdzamy fakty, a Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozwiewa wątpliwości. Marzena Sarniewicz

O asteroidzie 2024 YR4 świat usłyszał kilka miesięcy temu. Naukowcy, którzy odkryli obiekt, wyliczyli, że w 2032 roku może on trafić w Ziemię. Co prawda prawdopodobieństwo oceniano zaledwie na 3 proc., ale to wystarczyło, żeby asteroida znalazła się pod ścisłą obserwacją Centrum Koordynacji Obiektów Bliskich Ziemi Europejskiej Agencji Kosmicznej, które znajduje się we Włoszech.

Uspokajające wyliczenia

Gdyby 2024 YR4 uderzyła w Ziemię, mogłaby dokonać niemałych zniszczeń, na przykład wielu miast. Specjaliści stwierdzili, że asteroida różni się od innych tego typu obiektów. Na przykład nie ma na powierzchni piasku, lecz skały wielkości pięści. Tym bardziej więc jej uderzenie w Ziemię byłoby dotkliwe. Na szczęście prawdopodobieństwo spełnienia się czarnego scenariusza jest już bliskie zeru. Europejska Agencja Kosmiczna obniżyła ryzyko zderzenia obiektu z naszą planetą do 0,001 proc., a NASA do 0,0027 proc. Dzięki temu pod koniec 2032 r. 2024 YR4 ma bezpiecznie minąć Ziemię i nie zagrażać jej przez około 100 lat. Zamiast tego może stanowić zagrożenie dla Księżyca.

Asteroidę zaczął w ostatnich tygodniach obserwować Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. To największy tego typu przyrząd wysłany przez człowieka w kosmos. Naukowcy wykorzystali dane z Near-Infrared Camera (NIRCam), które pokazują światło odbite, a także Mid-Infrared Instrument (MIRI), które prezentują światło termiczne. 2024 YR4 to najmniejszy obiekt, jaki do tej pory zbadał Webb.

Asteroida wielkości bloku

NASA wraz z Europejską Agencją Kosmiczną pokazały zdjęcie obiektu. Okazuje się, że asteroida ma średnicę około 60 metrów. To oznacza, że odpowiada wielkości co najmniej 15-piętrowego budynku.

„Nowe obserwacje z Webba nie tylko dostarczają unikalnych informacji o rozmiarze 2024 YR4, ale mogą także uzupełniać naziemne obserwacje położenia obiektu, pomagając nam lepiej zrozumieć jego orbitę i przyszłą trajektorię” – przyznała Europejska Agencja Kosmiczna.

CZYTAJ TEŻ: Tak wyglądają bieguny Ziemi z kosmosu. Misja przysłała wyjątkowy film

Piątkowa sesja na Wall Street przyniosła kontynuację mocnych spadków. Indeks Dow Jones na koniec dnia stracił ponad 2,2 tysiąca punktów. Wzrosły obawy, że prezydent USA rozpętał globalną wojnę handlową, która doprowadzi do recesji.

Po smakołyki, ozdoby i najróżniejsze inne przedmioty kojarzące się z Wielkanocą można udać się – najlepiej całą rodziną – na plac Biegańskiego, gdzie stoi kilkanaście drewnianych domków.

Częstochowska Organizacja Turystyczna zaprasza również na fajne, świąteczne warsztaty dla dzieci, podczas których będą mogły własnoręcznie wykonać wielkanocne ozdoby i dekoracje.

Dla najmłodszych nie zabraknie także innych zajęć, animacji, gier czy interaktywnych pokazów – więc jarmark powinien im przynieść sporo okazji do zabawy i wiele radości.

W tegorocznym programie kilkudniowej imprezy znalazło się miejsce m.in. na ogłoszenie wyników dwóch konkursów. Pierwszy to konkurs na „Najpiękniejszą Palmę Wielkanocną” – dla szkół podstawowych, przedszkoli, domów dziecka, świetlic szkolnych i socjoterapeutycznych, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, ośrodków kultury i organizacji pozarządowych. Grupę laureatów poznamy 12 kwietnia na Jarmarku. W drugim konkursie – dla uczennic i uczniów szkół gastronomicznym naszego regionu – wybrane zostanie najwspanialszy „Świąteczny mazurek i babka wielkanocna”. Rozstrzygnięcie – 5 kwietnia w namiocie organizatorów na ,,Bieganie” podczas Jarmarku.

Źródło: własne, UM Częstochowy

Propozycja została przedstawiona w liście z 8 lutego i trafiła do Donalda Trumpa za pośrednictwem wpływowego bankiera związanego z przemysłem wydobywczym. Pismo przekazano dalej – do Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Treść oferty uderza w znajomy ton: czysta transakcja, zyski za konkretne działanie. Tego języka Trump nie trzeba uczyć.

Tshisekedi argumentuje, że strategiczne partnerstwo z Kongo wzmocni pozycję USA w sektorze lotniczym, motoryzacyjnym, danych i AI. Pisze: „Twoje zwycięstwo wyborcze zapoczątkowało złotą erę dla Ameryki” – i oferuje więcej niż komplementy. USA miałyby wziąć udział – m.in. poprzez Fundusz Majątku Narodowego – w eksploatacji surowców naturalnych DRK. To dostęp bez pośredników, bez rebelii, bez wpływów ościennych państw.

W tle oferty toczą się rozmowy Tshisekediego z Erikiem Princem – byłym komandosem Navy SEAL, założycielem Blackwater i prywatnie związanym z Trumpem. Prince miałby odegrać konkretną rolę: zabezpieczyć wpływy podatkowe z kopalń, przeciwdziałać rozkradaniu surowców i ustabilizować tereny objęte konfliktem. Prywatna interwencja za publiczne zasoby.

Rebelia M23, wspierana według ONZ przez ok. 4 000 żołnierzy z Rwandy, zajęła strategiczne punkty na wschodzie Konga. Przejęła kontrolę nad złożami minerałów, które decydują dziś o przewadze technologicznej i militarnej. Rwanda zaprzecza zarzutom, twierdząc, że działa wyłącznie w obronie własnych interesów i wspólnoty Tutsi.

Czytaj więcej: Rwanda oskarża Kongo. Alarmujące informacje o planie wojny

Tshisekedi przekonuje, że amerykańskie wsparcie wojskowe może zakończyć spiralę przemocy, przywrócić kontrolę nad złożami i zapewnić USA bezpośredni dostęp do surowców przyszłości. To również szansa dla Stanów, by wyprzedzić Chiny, które od lat inwestują w afrykańskie kopalnie na dużą skalę.

Biały Dom nie skomentował dotąd treści listu. Oficjalna linia pozostaje niezmienna: „nie odnosimy się do prywatnej korespondencji kierowanej do prezydenta”.

Ukraińcy z korespondencji dowiedzieli się, że mają 7 dni na opuszczenie kraju. Rzecznik DHS przyznał, że email to pomyłka, a program wdrożony po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku nie został zakończony. Nie jest jasne, ile osób otrzymało błędne wiadomości.

„Jeśli nie opuścisz Stanów Zjednoczonych natychmiast, będziesz podlegać potencjalnym działaniom organów ścigania, które doprowadzą do wydalenia cię ze Stanów Zjednoczonych. DHS kończy twoje zwolnienie warunkowe. Nie próbuj pozostawać w Stanach Zjednoczonych” – przestrzegał komunikat.

„Są w kompletnej panice”

Reuters przytacza wypowiedź anonimowej Ukrainki, która „nie mogła normalnie oddychać i kontrolować płaczu” po otrzymaniu tej wiadomości. Jak zaznaczyła, odnowiła swój status imigracyjny w sierpniu ubiegłego roku i powiedziano jej, że jest ważny przez kolejne dwa lata.

„To bardzo przerażający email. Wszystkie rodziny, którymi się opiekujemy, są w kompletnej panice" – przekonywała cytowana przez agencję Angela Boelens, prezes IA NICE, organizacji non-profit w Iowa, która sponsorowała dziesiątki Ukraińców.

Reuters podał w marcu, że administracja Donalda Trumpa planuje cofnąć tymczasowy status prawny około 240 tys. Ukraińców, którzy uciekli do USA przed zbrojną agresją Rosji.

CZYTAJ TEŻ: Rosyjskie służby chciały... wysadzić swoją agentkę

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenie I stopnia przed silnym wiatrem. Alert dotyczy 13 województw, na terenie których porywy wiatru mogą osiągać do 80 km/h.

„15 marca 2025 r. podczas pokojowego protestu doszło do niewyjaśnionego zdarzenia, które wywołało strach i panikę wśród obywateli. Biorąc pod uwagę jego powagę i potencjalne skutki dla bezpieczeństwa, żądamy przeprowadzenia szczegółowego śledztwa, a także ustalenia wszystkich istotnych okoliczności” – czytamy w komunikacie serbskich studentów.

W poście na Instagramie uczestnicy ogólnokrajowych blokad wydziałów akademickich napisali, że podczas protestu 15 marca obywatele zostali „zaatakowani przez niezidentyfikowaną technologię, którego charakteru władze nadal nie określiły”.

Władza zmienia wersję

Głośny dźwięk, który doprowadził do krótkotrwałej paniki wśród tłumu, wywołał w Serbii szeroką dyskusję. Część społeczeństwa i mediów sugerowała użycie przez policję broni sonicznej. Władze Serbii stanowczo zaprzeczyły tym zarzutom. Do „szybkiego, przejrzystego i wiarygodnego” dochodzenia w sprawie wezwała Belgrad także Komisja Europejska.

Na razie nie ma oficjalnych informacji na temat przyczyn incydentu. Władze w Belgradzie zwróciły się do amerykańskiego FBI i rosyjskiej FSB o pomoc w ustaleniu, czy podczas protestu w Belgradzie użyto broni sonicznej. Śledczy FSB przybyli do Belgradu 28 marca. W ciągu kilku dni po wydarzeniu rząd Serbii najpierw zapewniał, że policja nie ma „broni sonicznej”, a następnie przyznał, że służby posiadają takie urządzenia, ale „nigdy ich nie używały”.

„Polecenia z zagranicy”

Organizowane w Serbii protesty są odpowiedzią na katastrofę budowlaną na dworcu kolejowym w Nowym Sadzie z początku listopada. W jej wyniku zginęło 16 osób, ostatnia ofiara zmarła w szpitalu w marcu. Od grudnia inicjatywę w organizacji masowych demonstracji przejęli studenci, którzy od okupują również 60 wydziałów we wszystkich ośrodkach akademickich kraju. Studenci domagają się ujawnienia umów związanych z remontem dworca w Nowym Sadzie, ukarania winnych napadów na demonstrantów, oddalenia zarzutów wobec uczestników protestów i zwiększenia o 20 proc. wydatków budżetowych na szkolnictwo wyższe.

Prezydent Serbii Aleksandar Vuczić stwierdził, że „prawdziwym celem protestujących jest obalenie rządu i kolorowa rewolucja zgodnie z poleceniami z zagranicy”.

CZYTAJ TEŻ: Serbia i Węgry zacieśniają więzi. „Rozpoczęcie wyścigu zbrojeń w regionie”

Sąd Apelacyjny w Katowicach wydał wyrok wobec Mariusza P., dotyczący usiłowania zabójstwa kuriera w sierpniu 2023 roku w Ostrowie w powiecie myszkowskim.

Przed Tobą QUIZ z polskich województw. Jesteś dobry z geografii Polski? Ten Quiz to sprawdzi! Poradzisz sobie z 20 pytaniami o różnym poziomie trudności? Przekonaj się. Powodzenia! Anna Kot

Nowy serial komediowo-kryminalny z Davidem Mitchellem w roli samozwańczego detektywa Johna "Ludwiga" Taylora można oglądać już nie tylko na polskich kanałach BBC, ale także na popularnej polskiej platformie streamingowej. Ten serial "można oglądać bez końca" – zapewniają krytycy. Gdzie konkretnie da się to zrobić? Piotr Kozłowski

Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska, ocenia, że zachowanie prezydenta Andrzeja Dudy to dziś największa niewiadoma ws. nowelizacji ustawy liberalizującej warunki budowy wiatraków na lądzie. - Będę pewnie próbowała rozmawiać na ten temat z przedstawicielami pana prezydenta - dodała.