Wchodzisz i wiesz

W trwającym blisko pół godziny ustnym uzasadnieniu sędzia wskazała, że sprawa należała do skomplikowanych dowodowo. Zaznaczyła, że należy przyznać rację obrońcom Marka N., którzy podnosili, że główny dowód to zeznania jednego ze świadków – kobiety, która rozpoznała N. po oczach i sylwetce.

– Sąd pierwszej instancji zeznania te obdarzył walorem wiarygodności – wyjaśniła sędzia.

Dodała, że sąd odwoławczy podziela opinię, że świadek składała zeznania konsekwentnie, ale w realiach tego zabójstwa nie da się wykluczyć pomyłki, stąd nie można ich uznać za pewne, tym bardziej że w barze Tartak w momencie morderstwa panował półmrok i było duże zadymienie.

– Dowód główny został oceniony przez sąd drugiej instancji jako niewystarczający, a sytuacji nie mogą zmienić dowody pośrednie, do których sprawozdawczo odwołał się Sąd Okręgowy w Warszawie – powiedziała Zdziarska. Podkreśliła, że niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.

– Taki też wyrok został wydany. Zgromadzone w tej sprawie dowody są niewystarczające do przypisania sprawstwa oskarżonemu i nie istnieje już możliwość w przyszłości, by uzupełnić postępowanie o jakieś inne i nieznane źródła dowodowe – podsumowała uzasadnienie sędzia.

Obrońca Marka N., mec. Bartosz Lewandowski, ocenił decyzję sądu jako dobrą.

– Bardzo się cieszę z tego, że Sąd Apelacyjny zmienił orzeczenie sądu I instancji. Po 25 latach od tego zdarzenia mój klient został całkowicie oczyszczony z zarzutu podwójnego zabójstwa, również we wcześniejszych wątkach – ocenił po ogłoszeniu wyroku.

Czytaj także: Zabójstwo Mai z Mławy. Grecki Sąd Najwyższy zadecydował

Z kolei prokurator Szymon Brzozowski zaznaczył, że prokuratura rozważa, czy skieruje wniosek o uzasadnienie orzeczenia.

– Jeśli tak, to po zapoznaniu się podjęta zostanie decyzja, czy wywiedziona zostanie kasacja. Jest to już trzecia odsłona tego procesu, więc z pewnością jest dużo do przemyślenia – powiedział Brzozowski.

Do porachunków gangsterskich w pubie Tartak w Nowym Dworze Mazowieckim doszło w listopadzie 2000 r. Do pubu, w którym siedzieli członkowie tzw. grupy nowodworskiej Paweł G. ps. Głębik i Krzysztof B. ps. Szczur, wkroczyli dwaj zamaskowani mężczyźni i oddali do nich co najmniej 34 strzały z broni.

Mężczyźni prawdopodobnie spodziewali się ataku, bo mieli na sobie kamizelki kuloodporne, ale zginęli na miejscu od gradu wystrzelonych do nich kul. Zdaniem śledczych zabójstwa dokonali cyngle konkurencyjnej grupy przestępczej, tzw. grupy modlińskiej.

W 2001 r. w związku z zabójstwem w pubie Tartak zatrzymany został Marek N. W sumie proces w tej sprawie, uwzględniając apelację i ponowne rozpoznanie, toczył się od 2003 r.

Pierwszy wyrok zapadł w marcu 2013 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga skazał wówczas Marka N. na dożywocie. W listopadzie 2013 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił ten wyrok i sprawa ponownie trafiła na wokandę.

W maju 2019 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga uniewinnił Marka N., a w czerwcu 2020 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił wyrok uniewinniający i sprawa zaczęła się od nowa.

Ponownie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga skazał Marka N. na dożywocie w marcu 2023 r. Wówczas Marek N. zaczął się ukrywać przed organami ścigania. Został zatrzymany po kilku miesiącach, po tym, jak służby namierzyły nielegalną fabrykę papierosów. Od tego wyroku apelację złożyli obrońcy Marka N.

Czytaj również: Brutalne zabójstwo na Mazowszu. Nie żyje 46-letnia kobieta

Za przyjęciem ustawy głosowało 90 senatorów, 1 był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Teraz dokument trafi do podpisu prezydenta.

Nowe przepisy przewidują szereg wsparcia dla pracowników górnictwa, w tym:

• urlopy górnicze i urlopy dla części innych pracowników, z 80 proc. wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy, bez obowiązku świadczenia pracy,

• jednorazowe odprawy w wysokości 170 tys. zł netto, zwolnione z podatku.

Ustawa nie ogranicza się wyłącznie do pracowników zakładów górniczych. Rozszerza osłony również na pracowników administracji oraz na osoby pracujące w wyspecjalizowanych zakładach spółek górniczych, np. remontowych czy inwestycyjnych.

Czytaj także: Barbórka 2025 na ponuro. Polskie górnictwo jest w krytycznej sytuacji

Nowelizacja wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku. Termin ten jest kluczowy z kilku powodów:

• od tej daty planowana jest likwidacja kopalni Bobrek spółki Węglokoks Kraj,

• Polska Grupa Górnicza planuje połączenie ruchów Bielszowice i Halemba kopalni Ruda.

Zgodnie z nowymi przepisami spółki górnicze będą mogły samodzielnie podejmować decyzje o likwidacji kopalń, co znacząco ułatwi proces restrukturyzacji sektora.

Czytaj także: Wstrząs w kopalni. Mieszkańcy poczuli drgania, górnicy ewakuowani

Nowelizacja obejmuje odprawami i urlopami nie tylko pracowników największych spółek górniczych, takich jak Polska Grupa Górnicza, Południowy Koncern Węglowy i Węglokoks Kraj, ale także Jastrzębską Spółkę Węglową, a w przyszłości także Bogdankę.

Dzięki rozszerzeniu zakresu przepisów, wsparcie będą mogli otrzymać nie tylko górnicy, ale również pracownicy administracyjni i osoby zatrudnione w wyspecjalizowanych zakładach spółek.

Czytaj także: Wstrząs w katowickiej kopalni. Są poszkodowani górnicy

W Ocenie Skutków Regulacji ustawy oszacowano, że koszt likwidacji kopalń węgla kamiennego w ciągu najbliższych 10 lat wyniesie 11,275 mld zł.

W prognozach uwzględniono m.in.:

• spośród 44 tys. pracowników PGG, PKW i Węglokoksu Kraj, z urlopu górniczego skorzysta 3,5 tys. osób, a z urlopu dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla – 240 osób,

• w JSW z urlopu górniczego skorzysta 3 tys. osób, a z urlopu dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla – 103 osoby, przy zatrudnieniu ponad 32 tys. osób na koniec 2024 roku.

Czytaj także: Złe wieści dla górników. Losy kopalni Bobrek-Piekary przesądzone

Trump jest pod wrażeniem północnokoreańskich umocnień na linii z Koreą Południową. Opisał je jako „siedem ścian z drutu” pod napięciem „miliona woltów”.

– Jeśli więc pokonasz jedną, następna cię zabije. Jeśli pokonasz jedną, jesteś w bardzo złym stanie. Jeśli pokonasz dwie, ustanowiłeś rekord – podkreślił amerykański prezydent.

Zaraz potem dodał jednak, że USA też mają silną granicę „najbardziej szczelną granicę, jaką kiedykolwiek miały”.

Zobacz również: „Nuklearne domino”. Reżim Kima wysyła groźby wobec umowy Seulu i Waszyngtonu

Amerykańskie wydanie „Newsweeka” zauważa, że temat nielegalnej migracji i bezpieczeństwa granicy – wybudowania muru na granicy z Meksykiem – USA były centralnym elementem kampanii republikańskiego prezydenta.

„Trump uczynił bezpieczeństwo granic głównym tematem zarówno swojej prezydentury, wielokrotnie argumentując, że pod jego przywództwem Stany Zjednoczone miały »najsilniejszą i najbezpieczniejszą granicę w historii USA«, a pod rządami Bidena »najgorszą granicę na świecie«” – podaje Newsweek.

Zobacz także: Chińskie i rosyjskie myśliwce naruszyły strefę obronną Korei Płd.

Wypowiedź Trumpa, chwaląca bezpieczeństwo granicy Korei Północnej, traktowana jest przez analityków także jak próba zbliżenia z reżimem Kim Dzon Una. Amerykański prezydent około miesiąc temu stwierdził, że „bardzo chciałby się z nim (Kimem) spotkać”.

– Jeśli on też tego chce, jeśli w ogóle dotrze do niego ta wiadomość. Nie rozmawialiśmy o tym, ale on wie, że tam jadę. Jeśli chciałby się spotkać, to chętnie się z nim spotkam – podkreślił wówczas Trump.

Według „Newsweeka” grę na polepszenie relacji z Koreą Północną odradzają mu amerykańskie agencje wywiadowcze, które ostrzegają, że Korea Północna znajduje się „w najsilniejszej pozycji strategicznej od dziesięcioleci” i zwiększa swoją zdolność do zagrażania siłom amerykańskim i sojusznikom.

Jednym z największych zagrożeń dla amerykańskiej polityki w Azji – jak zaznaczają eksperci – jest wzmocnienie pozycji Korei Północnej na tyle, żeby móc wznowić konflikt z Koreą Południową. Można się spodziewać, że w takim przedsięwzięciu mogłaby pomóc Rosja i Chiny, np. dostarczając sprzęt wojskowy i szkoląc żołnierzy.

Zobacz też: Reżim Kima buduje pałace. Jeden ma być dla Putina

10 grudnia 2025 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Sądu Rejonowego w Tarnowie dotyczące prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.

Trybunał postanowił umorzyć postępowanie na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393).

Orzeczenie zapadło jednogłośnie.

PRZEDMIOT PYTANIA PRAWNEGO

W niniejszej sprawie przedmiotem pytania prawnego uczyniono art. 87 § 1a ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 2119, ze zm.; obowiązujący tekst jednolity: Dz. U. z 2025 r. poz. 734; dalej: k.w.), który ma następujące brzmienie:

„Tej samej karze [tj. karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 zł] podlega, kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1”.

OKOLICZNOŚCI PRZEDSTAWIENIA PYTANIA PRAWNEGO

Wnioskiem z dnia 11 czerwca 2024 r. Policja wystąpiła do sądu pytającego o ukaranie osoby fizycznej m.in. za to, że w we wskazanym we wniosku o ukaranie miejscu i czasie, jechała jako kierujący rowerem na drodze publicznej, będąc pod wpływem środka odurzającego, tj. amfetaminy przy stwierdzonym stężeniu 32,3 ng/l, gdzie stężenie to jest równoznaczne ze stanem po użyciu alkoholu.

Zdaniem oskarżyciela zachowanie takie wyczerpywało znamiona wykroczenia z art. 87 § 1a k.w.

PYTANIE PRAWNE

Postanowieniem z 20 sierpnia 2024 r. sąd pytający przedstawił Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne, czy art. 87 § 1a k.w. jest zgodny z art. 42 ust 1 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wedle przedstawionych przez sąd pytający wyjaśnień, od udzielonej przez Trybunał Konstytucyjny odpowiedzi na postawione pytanie prawne bezpośrednio zależeć miała sytuacja osoby obwinionej, albowiem w przypadku zastosowania art. 87 § 1a k.w. zostałaby ona uznana za winną wykroczenia, za co groziłaby jej kara aresztu oraz grzywny nie niższej niż 2500 zł, a także środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w wymiarze od 6 miesięcy do 3 lat. Z kolei orzeczenie przez Trybunał Konstytucyjny, że objęty pytaniem prawnym przepis narusza Konstytucję, spowoduje umorzenie postępowania na podstawie art. 5 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2024 r. poz. 977, ze zm.; dalej: k.p.w.). W sytuacji zaś wydania orzeczenia po 6 października 2026 r. – umorzenie postępowania na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. z powodu przedawnienia orzekania w przedmiotowej sprawie.

UMORZENIE POSTĘPOWANIA Z POWODU NIEDOPUSZCZALNOŚCI WYDANIA WYROKU

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przedstawione mu pytanie prawne nie spełnia przesłanki funkcjonalnej, albowiem w istocie nie zmierza do rozwiania wątpliwości konstytucyjnych sądu pytającego, a do rozstrzygnięcia za sąd a quo przez Trybunał o kwalifikacji prawnej zdarzenia opisanego we wniosku o ukaranie.

Trybunał zwrócił uwagę, że w art. 87 § 1a k.w. ustawodawca nie posługuje się znamieniem pozostawania „pod wpływem środka odurzającego”, jak czyni to na gruncie art. 178a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17, ze zm.; obowiązujący tekst jednolity: Dz. U. z 2025 r. poz. 383; dalej: k.k.), a czynił także na gruncie art. 178a § 2 k.k., ale sformułowaniem „pod wpływem podobnie [do alkoholu] działającego środka”. O ile więc w art. 87 § 1 i 2 k.w. mowa jest o stanie „po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka”, o tyle w art. 87 § 1a k.w. – o stanie wywołanym wpływem środka działającego podobnie do alkoholu. Trudno zatem sformułowanie to utożsamiać ze stanem odurzenia, gdyż przeczy temu wykładnia językowa. Ponadto przeciwko takiemu utożsamianiu przemawia również wykładnia historyczna. Artykuł 178a § 2 k.k., który pierwotnie penalizował prowadzenie pojazdów niemechanicznych w stanie nietrzeźwości, stanowił dodatkowo właśnie o stanie odurzenia.

Skoro ustawodawca w art. 12 pkt 3 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1247, ze zm.; dalej: ustawa z 2013 r.) uchylił § 2 w art. 178a k.k. oraz w art. 2 pkt 3 lit. a ustawy z 2013 r. dodał § 1a do art. 87 k.w. i nadał mu jednocześnie odmienną od pierwotnego brzmienia art. 178a § 2 k.k. treść w tym zakresie, to – w ocenie Trybunału – oznacza, że była to świadoma zmiana merytoryczna. Świadczy o tym zresztą uzasadnienie do rządowego projektu z 8 listopada 2012 r. ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw (Sejm RP VII kad., druk sejmowy nr 870).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego art. 87 § 1a k.w. nie nastręcza trudności interpretacyjnych. Na gruncie tego przepisu chodzi bowiem o te same środki podobnie działające do alkoholu, co w przypadku art. 87 § 1 i 2 k.w., a mianowicie określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2014 r. w sprawie wykazu środków działających podobnie do alkoholu oraz warunków i sposobu przeprowadzania badań na ich obecność w organizmie (Dz. U. poz. 948), zaś różnica sprowadza się do wpływu tego środka na organizm sprawcy. Przy ocenie odpowiedzialności za wykroczenie z art. 87 § 1a k.w. powinno zaś zostać ustalone, czy oddziałuje on na organizm sprawcy tak, jak czyni to alkohol prowadzący do stanu nietrzeźwości.

W świetle powyższego – zdaniem Trybunału – możliwa jest rekonstrukcja strony przedmiotowej czynu, o którym mowa w art. 87 § 1a k.w. Brak ustawowej definicji stanu „pod wpływem podobnie [do alkoholu] działającego środka” nie uniemożliwia bowiem rozpoznania sprawy przez sąd a quo, gdyż zwrot ten został objaśniony w judykaturze dotyczącej art. 178a § 1 i 2 k.k., a poza tym na gruncie języka powszechnego (literackiego) nie powinien budzić wątpliwości interpretacyjnych; chodzi bowiem o określony stan dysfunkcji organizmu, tyle tylko, że nie wywołany przez alkohol, a inny środek o podobnym skutku.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego sąd pytający może zatem samodzielnie ocenić, czy doszło do popełnienia czynu podpadającego pod hipotezę art. 87 § 1a k.w. i wydać stosowne orzeczenie w zawisłej przed nim sprawie.

Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: prezes TK Bogdan Święczkowski - przewodniczący, sędzia TK Andrzej Zielonacki - sprawozdawca, sędzia TK Michał Warciński, sędzia TK Rafał Wojciechowski, sędzia TK Jarosław Wyrembak.