Wchodzisz i wiesz

W metaanalizie „Feeds, Feelings, and Focus” przeanalizowano dane 98 299 uczestników z 71 badań. Wyniki są jednoznaczne: im więcej krótkich filmów użytkownik ogląda, tym słabsze ma wyniki poznawcze związane z uwagą i kontrolą impulsów. Badacze podkreślają, że młodzi ludzie spędzają obecnie średnio 6,5 godziny dziennie w internecie, a szybkie, intensywnie stymulujące treści prowadzą do habituacji. Mózg przyzwyczaja się do natychmiastowych bodźców i traci zdolność utrzymania uwagi przy wolniejszych, bardziej wymagających zadaniach, takich jak czytanie czy głębsze przetwarzanie informacji.

Skutki brainrotu: zaburzenia snu, samotność i obniżona samoocena

Według APA takie nawykowe korzystanie z krótkich form wideo pobudza układ nagrody w mózgu i utrwala schemat ciągłego przewijania. To z kolei może prowadzić m.in. do: izolacji społecznej, niższej satysfakcji z życia, pogorszenia samooceny i postrzegania własnego ciała, problemów ze snem czy wzrostu lęku i samotności. Naukowcy ostrzegają, że nadmierna ekspozycja na niskiej jakości treści cyfrowe wpływa również na zdolność krytycznego myślenia oraz ogólne funkcjonowanie poznawcze.

Naukowcy apelują o ostrożność

APA w podsumowaniu badania wskazuje, że konieczne są kolejne, szerzej zakrojone analizy dotyczące wpływu krótkich form wideo na zdrowie poznawcze i fizyczne. Podkreśla też znaczenie edukacji i tworzenia narzędzi wspierających bardziej zrównoważone korzystanie z platform.

„Krótkie wideo jest dziś wszechobecne, dlatego zrozumienie jego konsekwencji dla zdrowia i zachowania jest kluczowe” – konkludują autorzy badania.

Czytaj także: Operacja w kosmosie. Rakieta-robot ma uratować spadający teleskop

W miejscowości Skawina w Małopolsce doszło do pożaru magazynu.

Torpol może pochwalić się bardzo dobrymi wynikami za 9 miesięcy 2025 r. Ruch w branży budownictwa kolejowego staje się faktem. W czasie konferencji podsumowującej wyniki prezes Konrad Tuliński wyjaśnił, o co chodziło z przetargiem PKP PLK na linię do elektrowni atomowej, podkreślił też, że kierowana przez niego spółka nie ma przewagi w dostępie do zamówień publicznych z tytułu posiadania dużego państwowego udziałowca.

- Samorządy nie mają 15 lat na budowę odporności. Obecna perspektywa wdrażania projektów w obszarze bezpieczeństwa daje nam jedynie 2-3 lata - powiedział prof. Jerzy Buzek podczas Forum Liderów Samorządowych "Rzeczpospolitej".

Rok 2025 obfitował w dwanaście wyjątkowych pełni, z których każda niosła za sobą własną symbolikę i energię. Od Wilczego Księżyca w styczniu, przez Truskawkowy, Plonów czy Bobrzy – każdy kolejny miesiąc przynosił unikalne zjawisko na niebie. Teraz czas na ostatnią pełnię w roku: Zimny Księżyc, znany również jako Księżyc Długiej Nocy. Lena Ratajczyk

Trwają prace nad nową technologią ogrzewania domów opartą o wykorzystanie elastycznych stopów niklu i tytanu. Na razie trwa analiza, jak rozwiązanie zachowa się w domach jednorodzinnych.

Hiszpański koncern telekomunikacyjny Telefonica potwierdził zamiar zwolnienia w okresie najbliższych tygodni ponad 5 tys. pracowników. Ma to związek z wprowadzonym programem oszczędnościowym, który ma do 2030 r. dać zmniejszenie o 3 mld euro kosztów działalności.

O szczegółach misji NASA poinformował portal Space.com. Jej celem jest wyniesienie wyżej na orbitę teleskopu kosmicznego, wysłanego w kosmos w listopadzie 2004 roku.

Wystrzelą z samolotu rakietę, która uratuje teleskop

Urządzenie od tamtej pory sukcesywnie obniża swój lot i niebawem może spalić się w atmosferze. We wrześniu NASA wybrała firmę Katalyst Space Technologies, która ma odpowiadać za całą operację.

Misja jest bardzo złożona. Teleskop nazywany oficjalnie Obserwatorium Neila Gehrelsa Swifta ma być odsunięty od atmosfery za pomocą rakiety Pegasus XL, która z kolei zostanie wystrzelona z lecącego samolotu. Na wysokość ok. 12 km ma ją wynieść wcześniej L-1011 Stargazer firmy Northrop Grumman.

Zobacz także: Zawitał do nas statek kosmitów czy kometa? NASA rozwiała spekulacje

„Pegasus to jedyna rakieta nośna, która może sprostać wymaganiom dotyczącym orbity, harmonogramu i kosztów, aby osiągnąć coś bezprecedensowego przy wykorzystaniu nowej technologii” – stwierdził w oświadczeniu dyrektor generalny Katalyst, Ghonhee Lee.

Misja kosmiczna za 30 mln dolarów

Warunki umowy nie zostały ujawnione, ale całkowity budżet misji ratunkowej Swift ma wynieść około 30 milionów dolarów, wliczając w to start.

Sonda kosmiczna Katalyst obierze orbitę zbliżoną do orbity Swifta, a następnie spędzi od dwóch do trzech tygodni zbliżając się do obserwatorium.

– Rakieta nośna będzie badać cel z rozsądnej odległości, co pozwoli nam uzyskać obrazy o wysokiej rozdzielczości i zrozumieć aktualny stan – powiedział portalowi Space.com Kieran Wilson, wiceprezes ds. technologii w Katalyst.

Zobacz także: Polski fotometr poleci z NASA w kosmos. GLOWS zintegrowany z satelitą IMAP

Najważniejszą część pacy ma wykonać urządzenie ratownicze – robot mający około 1,5 m wzrostu i ważący 350 kg. Ma on zbliżyć się do Swift i złapać teleskop, wykorzystując trzy robotyczne ramiona.

Swift znów ma krążyć 600 km na Ziemią

Operacja będzie wymagała ogromnej precyzji, ponieważ obserwatorium NASA nie zostało zaprojektowane z myślą o serwisowaniu. Swift ma superczułą optykę, której nie można skierować w stronę Słońca, Ziemi ani Księżyca bez ryzyka uszkodzenia.

Przy założeniu, że misja się powiedzie, to rakieta ma wynieść Swifta na wysokość na której zaczynał on swą kosmiczną działalność – około 600 km na ziemią.

Zobacz także: „Andromeda i Przyjaciele”. Polak autorem zdjęcia dnia NASA

– Za pierwszym razem urządzenie wytrzymało 22 lata. Spodziewamy się, że tym razem uda się zapewnić mu podobną długość życia na orbicie – stwierdził Kieran Wilson, cytowany przez Space.com.

Obaj akolici Władimira Putina zgodni są jednak do tego, że dla Rosji do zaakceptowania jest plan, który będzie zgodny z wcześniejszymi żądaniami. Chodzi m.in. o potwierdzenie rosyjskiej kontroli nad częścią ukraińskich ziem, rezygnację Kijowa z aspiracji do NATO i redukcję ukraińskiej armii.

Uszakowi: Plan Europy niekonstruktywny

– Jeśli chodzi o plany, które krążą, to dziś rano dowiedzieliśmy się o europejskim planie, który na pierwszy rzut oka wydaje się zupełnie niekonstruktywny i nie odpowiada nam – oświadczył doradca Putina ds. polityki zagranicznej Jurij Uszakow.

Jego zdaniem europejska kontrpropozycja wobec rosyjsko–amerykańskiego planu pokojowego dla Ukrainy wydaje się „całkowicie niekonstruktywna” i „nie odpowiada” Rosji.

Czytaj także: Pięć zapalnych punktów w planie Putina i Trumpa. Daleko idące ustępstwa

– Przedstawiono nam jedną wersję (amerykańskiego planu), która jest zgodna z ustaleniami osiągniętymi na Alasce. Dlatego wiele, nie wszystkie, ale wiele zapisów tego planu wydaje się nam w pełni akceptowalnych. Jeśli chodzi o pozostałe zapisy, jest ich 28, wymagają one bardziej szczegółowego omówienia – stwierdził Uszakow w rosyjskich mediach.

Przedstawiony przez USA rosyjsko–amerykański plan pokojowy jest odbierany raczej jako plan kapitulacji, patrząc na daleko idące ustępstwa, jakie Ukraina miałby wdrożyć względem Rosji, która zaatakowała sąsiada w 2022 r.

Europejscy liderzy odpowiedzieli w niedzielę na rosyjsko–amerykańskie ustalenia. Propozycja wprowadza pewne modyfikacje wobec pierwotnego dokumentu m.in. wymóg dotyczący ograniczenia ukraińskiej armii i zakłada gwarancje podobne do tych z art. 5 NATO. Ponadto w jednym z punktów przewiduje stacjonowanie myśliwców NATO w Polsce.

OK. 100 strażaków gasi w poniedziałek pożar hali magazynowej przy ul. Torowej w Skawinie. Straż pożarna zaleca mieszkańcom zamknięcie okien i niezbliżanie się w okolice położone bezpośrednio przy hali. Nie ma ofiar zdarzenia. Aneta Malinowska

W "Science" opublikowano wyniki badań nad pochodzeniem Tei, hipotetycznego ciała planetarnego, którego uderzenie w Ziemię spowodowało powstanie Księżyca kilka miliardów lat temu. Aneta Malinowska

Ograniczenia dotyczą mieszkańców dzielnic: Gdynia Cisowa, Gdynia Chylonia, Gdynia Pustki Cisowskie–Demptowo.

Wyniki badań sanepidu

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gdyni podał w komunikacie, że w próbkach wody pobranych z punktów kontrolnych na sieci wodociągowej Gdyńskiego Systemu Zaopatrzenia w strefie obejmującej te dzielnice wykryto bakterie grupy coli. Jednocześnie w badaniach nie stwierdzono obecności bakterii chorobotwórczych, takich jak Escherichia coli czy enterokoki.

Woda tylko po przegotowaniu

Mimo to woda nie nadaje się do bezpośredniego spożycia, trzeba ją najpierw przegotować. Zalecenie obejmuje nie tylko wodę do picia, ale również tę używaną do przygotowywania posiłków, mycia owoców i warzyw spożywanych na surowo, mycia zębów i naczyń, a także podczas kąpieli noworodków oraz niemowląt. Jak podał sanepid, wodę należy gotować przez co najmniej dwie minuty, a następnie bez gwałtownego schładzania pozostawić do ostudzenia. Woda nieprzegotowana może służyć jedynie do celów sanitarnych i porządkowych, takich jak sprzątanie czy spłukiwanie toalety.

Działania wodociągów

Przedstawiciele Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Gdyni poinformowali, że obecnie trwają prace nad przywróceniem odpowiedniej jakości wody, zgodnej z normami sanitarnymi.

Czytaj też: Pogoń za... samolotem. Pasażerowie wybiegli na płytę lotniska

Prezydent Donald Trump bierze pod uwagę możliwość złagodzenia restrykcji eksportowych. Rozważa, czy pozwolić spółce NVIDIA na sprzedaż zaawansowanych chipów sztucznej inteligencji do Chin. O tym, że decyzja jest w grze, poinformował sekretarz handlu USA Howard Lutnick w rozmowie z Bloomberg TV.

Amerykanie od tygodni gromadzą coraz większe siły na Morzu Karaibskim, gdzie przeprowadzają bombardowania rzekomych łodzi przemytniczych z narkotykami. Poza nagraniami udostępnianymi niekiedy w mediach społecznościowych, rząd Stanów Zjednoczonych nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających ataki na łodzie przestępców.

Co można, a czego nie można? Zdania podzielone

Najnowsza decyzja amerykańskiej administracji, jak wskazują eksperci, oznacza, że prezydent USA będzie mógł nałożyć nowe sankcje na Wenezuelę i jej aktywa, ale nie upoważnia do bombardowania na terenie tego kraju. Donald Trump sugerował wcześniej, że do tego może wkrótce dojść.

Czytaj także: Poszukiwacze śmieci znaleźli „skarb”. Rosyjskie urządzenie szpiegowskie

Inaczej widzą to urzędnicy w Białym Domu. Jak wskazuje CNN – ich zdaniem – użycie jednego z najpoważniejszych narzędzi Departamentu Stanu w walce z terroryzmem – zapewni Stanom Zjednoczonym większe możliwości militarne w zakresie ataków na terytorium Wenezueli.

USA: Maduro jest członkiem kartelu

Trump zarzuca Maduro, że wspólnie ze swoim rządem należy do kartelu narkotykowego Cartel de los Soles. Wenezuelski prezydent stanowczo temu zaprzecza i zapewnia, że nie ma nic wspólnego z przemytem narkotyków. Część obserwatorów uważa, że ten kartel – rozumiany w konwencjonalnym sensie zorganizowanej grupy na bazie tych meksykańskich – w ogóle nie istnieje.

Czytaj także: Samobójczy atak terrorystyczny na pakistańskie służby. Są zabici i ranni

Amerykanów działania Trumpa wobec Wenezueli nie przekonują. Według sondażu CBS News/YouGov z niedzieli, 70 proc. obywateli sprzeciwia się działaniom militarnym USA w Wenezueli, a 30 proc. jest przeciw. Z kolei 76 proc. respondentów oceniło, że administracja Trumpa nie wyjaśniła dostatecznie swojego stanowiska w sprawie działań militarnych.

CNN, powołując się na anonimowego urzędnika z Białego Domu, napisał, że Trump liczy, że coraz większa presja wystarczy do samodzielnej rezygnacji Maduro, bez podejmowania bezpośrednich działań militarnych.

Obaj przywódcy zapewniają, że są gotowi do rozmów, ale na razie nie wiadomo, kiedy miałyby one nastąpić.

W próbkach wody z części Gdyńskiego Systemu Wodociągowego wykryto bakterie grupy coli - poinformował w poniedziałek sanepid. Woda w kilku dzielnicach miasta jest przydatna do spożycia tylko po przegotowaniu. Aneta Malinowska

Wrocławskie służby potwierdzają brak osób poszkodowanych.

Stadion, istniejący od 1928 roku, jest kluczowym obiektem sportowym Wrocławia. Może pomieścić ponad 13 tys. kibiców i w tym roku notował pełne 100-procentowe zapełnienie na meczach PGE Ekstraligi.

Czytaj też: Tragiczne pożary domów pod Płońskiem. Nie żyją dwie osoby

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia II stopnia przed roztopami dla części Małopolski, Śląska i Podkarpacia. Alerty obowiązywać będą od nocy z wtorku na środę. Instytut ostrzega również przed marznącym deszczem w 11 województwach. Aneta Malinowska

52-latek, za którym wydano list gończy, od 15 lat ukrywał się przed organami ścigania.

Sąd w Warszawie zdecydował o wykreśleniu Nowej Nadziei z ewidencji partii politycznych. Jej politycy zapowiadają, że przed sądem wyższej instancji będą "walczyć o swoje prawa".

Przebywająca w Polsce misja Międzynarodowego Funduszu Walutowego doceniła nasz wzrost gospodarczy i wygraną batalię o niższą inflację. Z drugiej strony zaleciła pilne działania na rzecz ograniczenia jednego z najwyższych w Europie deficytu finansów publicznych i długu w stosunku do PKB.