Wchodzisz i wiesz

Komisja Europejska zaakceptowała wniosek o udzielenie pomocy publicznej związanej z budową pierwszej w Polsce elektrowni atomowej. Wydanie decyzji KE w tak skomplikowanej sprawie, w tak rekordowym czasie jest niewątpliwym sukcesem strony polskiej - komentuje Agnieszka Skorupińska, partnerka w kancelarii Baker McKenzie.

- Sztuczna inteligencja to narzędzie jak każde inne, choć niektórzy ludzie mogą uważać ją za zbawienie - mówi WNP Kelly Trindel, odpowiadająca za etyczne, bezpieczne i uczciwe wykorzystanie sztucznej inteligencji w Workday.

Samorządowcy apelują do premiera Donalda Tuska o usprawnienie funkcjonowania programu Czyste Powietrze. - Obawiamy się, że może wydarzyć się najgorsze: dojdzie do masowej utraty zaufania do programu, a tego bardzo chcielibyśmy uniknąć - mówi prezydent Rybnika, Piotr Kuczera.

Plan Pięcioletni na lata 2026-2030 przedstawiła w państwowej telewizji Chińska Narodowa Agencja Kosmiczna. Chińczycy chcą eksplorować najbardziej fascynujące i tajemnicze obszary kosmosu. 

Portal „National Geographic” zauważa, że w ostatnich latach chiński program kosmiczny przeszedł ogromną transformację – po sukcesach misji księżycowych, marsjańskich i uruchomieniu własnej stacji orbitralnej kolejnym etapem ma być eksploracja dalekiego kosmosu w poszukiwaniu miejsc nadających się do życia. 

CZYTAJ TAKŻE: Kosmiczna wpadka Pekinu. Posypał się projekt chwalony przez Elona Muska

Kosmiczny wyścig mocarstw

Założenia są ambitne. Po pierwsze i przede wszystkim – monitorowanie tysiąca gwiazd w naszej galaktyce w poszukiwaniu egzoplanet w tzw. strefie zamieszkiwalnej, czyli takim obszarze wokół gwiazdy, w którym mogłyby istnieć warunki sprzyjające obecności wody oraz potencjalnie życiu. 

Chiny chcą także zdobyć prestiż w światowym wyścigu technologicznym i naukowym, a także pobudzić innowacje w zakresie optyki, detekcji światła, przetwarzania danych i automatyzacji analiz astronomicznych, co z kolei może przełożyć się na tworzenie nowych technologii cywilnych i militarnych. 

ZOBACZ TAKŻE: Kosmiczne barbecue. Tajkonauci raczyli się kurczakiem i stekiem

Historia polskiego Lotto zna przypadki, które do dziś wprawiają w osłupienie nawet najbardziej doświadczonych graczy. Chodzi o sytuacje, gdy ktoś trafia ogromną wygraną, a mimo to nigdy nie zgłasza się po odbiór pieniędzy. I nie są to pojedyncze incydenty – w ten sposób przepadły kwoty, które mogły odmienić los całych rodzin. Lena Ratajczyk

Chorwacja kupi we Francji 18 samobieżnych haubic CAESAR 6x6 Mk II, 15 pojazdów opancerzonych Serval, terenowe pojazdy łącznikowe oraz sprzęt radiokomunikacyjny. Podpisano także list intencyjny w sprawie modernizacji 12 myśliwców Rafale o szacunkowej wartości 320 mln euro.

"Jeśli chcemy trwałego pokoju, nie możemy zgadzać się na warunki Rosji, bo to tylko zachęci ją do dalszej agresywnej polityki" – powiedział stały przedstawiciel RP przy ONZ Krzysztof Szczerski podczas obrad Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Ukrainy. Ambasador Ukrainy Andrij Melnyk porównał z kolei bezowocne debaty w Radzie do sztuki Samuela Becketta "Czekając na Godota". Piotr Kozłowski

Zdaniem 45,7 proc. badanych Donald Tusk nie powinien pozostać premierem do końca kadencji rządu; z kolei 40,5 proc. ankietowanych uważa, że powinien pozostać na stanowisku do końca rządowej kadencji – wynika z sondażu UCE Research dla portalu Onet. Piotr Kozłowski

- Obecny brak ataków ze strony prezesa PiS jest odczuwalny - mówią konfederaci. Jarosław Kaczyński odpuścił krytykę, którą serwował im od kilku miesięcy.

W Krakowie we wtorek po południu w rejonie ul. Cystersów na torze w kierunku Nowej Huty samochód zderzył się z tramwajem. 

Na trasie tramwaju linii 75 znalazł się samochód osobowy. W rezultacie samochód został zakleszczony między tramwajem a słupem. Doszło do wykolejenia tramwaju.

Policja zakwalifikowała zdarzenie jako kolizję. 

– Nikt nie ucierpiał. Utrudnienia na miejscu jeszcze trwają. Policja będzie udrażniać dwa pasy ruchu, po jednym w każdą stronę. Tramwaj będzie stawiany na tory, być może pojedzie „o własnych siłach”. Kierujący byli trzeźwi. Jesteśmy w trakcie ustalania przyczyny zderzenia – powiedział w rozmowie z TVP Info mł. asp. Mateusz Lenartowicz z Komendy Miejskiej Policji w Krakowie. Policja zaleca też omijanie rejonu zdarzenia. 

Tramwaje są kierowane przez al. Pokoju. W zamian została uruchomiona zastępcza komunikacja autobusowa. 

Czytaj też: Wypadek w centrum stolicy. Nie żyje pieszy potrącony przez tramwaj

Aleksandr Iwanowicz Maciegory zmarł 6 grudnia. Już dwa dni później Kim Dzong Un napisał poruszający list do Władimira Putina, składając „głębokie kondolencje”. 

„Towarzysz Macegögora był bliskim przyjacielem i towarzyszem narodu koreańskiego, który poświęcił całe życie rozwojowi przyjaznych stosunków KRLD-Rosja przez ponad 30 lat” – napisał północnokoreański dyktator. Podkreślił, że obecny „twardy sojusz” między Rosją, a Koreą Północną jest wyraźnie powiązany z wysiłkami zmarłego dyplomaty. 

„Nagła śmierć ambasadora w obecnym czasie, gdy rozwój relacji między KRLD a Rosją wszedł w kluczową fazę historyczną, jest rzeczywiście rozdzierającym serce wydarzeniem i wielką stratą” – stwierdził Kim. 

Dyktator stwierdził, że życie zmarłego „będzie świecić na zawsze i będzie zawsze pamiętana przez ludy obu krajów”.

CZYTAJ TAKŻE: Kim znów wysyła do Rosji tysiące żołnierzy. Wskazano cel

Ambasador zmarł w minioną sobotę w wieku 70 lat. Rosyjskie MSZ nie podało przyczyny zgonu. Swoją funkcję w Pjongjangu pełnił od 1999 roku. 

Osobną wiadomość z kondolencjami dla Siergieja Ławrowa wysłał także szef północnokoreańskiego MSZ, który docenił „wybitny wkład” zmarłego w relacje między państwami. 

„Nazwisko towarzysza ambasadora Macegory, który był świadkiem i współtwórcą historii przyjaznych stosunków KRLD-Rosja, zostanie zapamiętane na zawsze” – napisał. 

Microsoft ogłosił wartą 17,5 miliardów dolarów inwestycję w usługi chmurowe i sztuczną inteligencję w Indiach. To największe przedsięwzięcie technologicznego giganta w historii jego działalności w Azji - informuje Bloomberg.

Grecja zamówiła w Izraelu system rakiet balistycznych LORA, który chce rozmieścić na wyspach Morza Egejskiego, u brzegów Turcji, w ramach działań odstraszających wobec napiętych stosunków z tym krajem – poinformował we wtorek portal militarny ArmyRecognition. Turcja jest wściekła z powodu tego zwrotu. Piotr Kozłowski

Niemiecka Służba Ochrony Sił Zbrojnych (MAD) dostrzega rosnące zagrożenie ze strony szpiegostwa i sabotażu. Jako przykład podano publikację podsłuchanej rozmowy oficerów Luftwaffe na temat pocisków „Taurus” z marca 2024 roku. Dyskutowano w niej o tym, czy Ukraina może otrzymać te pociski manewrujące o większym zasięgu.

MAD odnotował różne przypadki domniemanego sabotażu, na przykład w instalacjach wody pitnej w koszarach lub na okrętach marynarki wojennej. Wymieniono również podpalenie pojazdów wojskowych w Erfurcie. „Informator lub sabotażysta w odpowiednim miejscu może wyrządzić większe szkody niż armata artyleryjska” – czytamy w raporcie za rok 2024 opublikowanym we wtorek, 9 grudnia.

Kolejnym zagrożeniem jest rosnące wykorzystanie dronów. Na przykład korweta „Ludwigshafen am Rhein” musiała w październiku ubiegłego roku w ramach misji ONZ „UNIFIL” odeprzeć drona u wybrzeży Libanu.

CZYTAJ TAKŻE: Niemcy grają na siebie. Szef MSZ chce się dogadać z Chinami

Wszystkie dostępne środki

Jak stwierdza MAD, zagrożenie to jest „tak obecne, jak nigdy wcześniej". Obce służby wywiadowcze wykorzystują wszystkie dostępne im środki, aby zdobywać informacje, wywierać wpływ, prowadzić dezinformację i realizować interesy swojego kraju.

„Niektóre zagraniczne służby wywiadowcze nie cofają się także przed działaniami mającymi na celu zabójstwa lub porwania" – ostrzega MAD. Od kwietnia 2024 roku MAD prowadzi działania na rzecz wzmocnienia swoich struktur. W ramach dodatkowych zadań raport wymienia między innymi „identyfikację i obronę przed siłami specjalnymi rosyjskich służb wywiadowczych, także w przypadku operacji letalnych". Chodzi o operacje, których skutkiem może być zagrożenie życia czy nawet śmierć ludzi.

Praca zagranicznych służb wywiadowczych opiera się zasadniczo na trzech filarach: pozyskiwaniu informacji, wpływaniu oraz przygotowywaniu i przeprowadzaniu sabotażu, przy czym Bundeswehra jest jedną z najbardziej zagrożonych instytucji w Niemczech – czytamy w raporcie.

Rosja dąży do przewagi na polu walki

Zdaniem ekspertów tzw. działania hybrydowe stały się trwałym zjawiskiem. Głównymi autorami wywiadowczych ataków wymierzonych w Bundeswehrę są Rosja i Chiny. Służby wywiadowcze Rosji działają „pod dużą presją sukcesu" i szczególnie interesują się informacjami, które dają taktyczną przewagę na polu walki.

Są to na przykład dane dotyczące zasięgów i skuteczności systemów uzbrojenia, a także liczby i rozmieszczenia systemów uzbrojenia lub informacje, które później umożliwiają lokalizację systemu uzbrojenia na polu walki.

ZOBACZ TAKŻE: Zagrożenie „życia i zdrowia”. Prawicowi ekstremiści rosną w siłę

BAMAD (urząd federalny kierujący wywiadem wojskowym MAD) „odnotowuje najwyższy poziom podejrzanych incydentów od lat" – pisze w raporcie szefowa MAD, Martina Rosenberg. Odwołuje się do Napoleona i jego słów: „Jeden szpieg zastępuje 20 tys. ludzi na froncie" i dodaje: „Gdy widzi się szkody, jakie może wyrządzić jedna osoba, jest to bardziej niż trafne. Szpiegostwo należy również dzisiaj postrzegać jako czynność przygotowawczą do możliwych konfliktów zbrojnych". Chodzi o informacje dotyczące liczebności wojsk, systemów uzbrojenia, struktur dowodzenia oraz decyzji o rozmieszczeniu.

Ostrzegając przed akcjami propagandowymi i dezinformacją jako częścią hybrydowego podejścia zagranicznych służb wywiadowczych, raport stwierdza: „Szczególnie skuteczne są te działania wtedy, gdy zawierają prawdziwy, łatwy do przyswojenia rdzeń". 

Ekstremiści w wojsku

Zgodnie z raportem za 2024 rok wzrosło także zagrożenie prawicowym ekstremizmem wewnątrz niemieckich sił zbrojnych. Liczba nowych spraw w tej dziedzinie wzrosła w 2024 roku o 34 procent, osiągając 413 przypadków. Ogółem MAD zaklasyfikował jedenastu żołnierzy jako prawicowych ekstremistów i stwierdził brak lojalności wobec konstytucji u kolejnych 26. W całym spektrum ekstremizmu odnotowano 524 nowe przypadki podejrzeń. W odpowiedzi na zaostrzenie sytuacji bezpieczeństwa w ubiegłym roku przeprowadzono rekordową liczbę niemal 68 tys. kontroli bezpieczeństwa.

Natomiast „znaczny spadek liczby spraw" odnotowano w przypadku „Obywateli Rzeszy" i „samozarządców" (osoby podważające istnienie państwowych instytucji – red.). Niewielu też było w ostatnich latach członków Bundeswehry, którzy mieli powiązania z lewicowym ekstremizmem.

Liczba przypadków związanych z tzw. ekstremizmem o zasięgu międzynarodowym, głównie w kontekście wojny w Ukrainie, pozostała na podobnym poziomie. Dotyczy to przypadków, w których popierano niezgodne z prawem ataki Rosji na Ukrainę lub udzielano wsparcia.

Resort obrony i Bundeswehra pod presją

Pracownicy resortu obrony – czyli nie tylko wojska, ale także organów wojskowych i cywilnych – są narażeni na zwiększone zagrożenie, gdy mają powiązania z Rosją lub Białorusią lub podróżują do tych krajów. „Wewnętrzne dochodzenia potwierdzają, że członkowie Bundeswehry poprzez takie podróże stają się celem dla służb wywiadowczych Rosji i Białorusi i są celowo przesłuchiwani i poddawani presji" – stwierdzono w raporcie.

Zimna wojna znała co prawda środki hybrydowe, ale była charakteryzowana przez symetrię i przewidywalność w kontekście konwencjonalnej stabilności. Natomiast granice między kryzysami, stanami napięcia a wojną są teraz mniej wyraźne – konkludują autorzy raportu.

Prezydent USA Donald Trump powiedział w wywiadzie dla portalu Politico, że dni przywódcy Wenezueli Nicolasa Maduro "są policzone", ale nie ujawnił celu i strategii wobec tego kraju. Jednocześnie odmówił wykluczenia lądowej inwazji na Wenezuelę i zasugerował, że może użyć siły wobec Meksyku i Kolumbii. Piotr Kozłowski

Amerykański koncern lotniczy Boeing w listopadzie wyprodukował tylko 44 samoloty, co jest jednym z najgorszych miesięcznych wyników w tym roku. Obecnie portfel zamówień nieznacznie przekracza 6 tys. maszyn różnych typów.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) otrzymała 18 ofert w przetargu na rozbudowę 89 kilometrów autostrady A2 między Łodzią a Warszawą o dodatkowe pasy ruchu. Wszystkie propozycje poza jedną mieszczą się w budżetach. Umowy mają zostać podpisane w połowie 2026 roku.

Indyjskie rafinerie, po kilkumiesięcznej przerwie, wznowiły zakupy rosyjskiej ropy, ale po znacznie obniżonej cenie. Rosja zgodziła się na zniżkę wynoszącą 5 dolarów za baryłkę. Jak podaje agencja Bloomberga, cena rosyjskiej ropy „spadła do najniższego poziomu od lutego 2022 roku, czyli początku inwazji w Ukrainie”. Średnio cena wynosi 38,28 dolarów za baryłkę.

Jednym z głównych powodów spadku ceny rosyjskiej ropy są amerykańskie sankcje na kraje importujące paliwa z Rosji. Analityk Johannes Raubal – w rozmowie z portalem The Moscow Times – stwierdził, że sankcje administracji Trumpa mogą spowodować, że w najbliższych miesiącach Rosja straci 1,2-1,4 mln baryłek dziennie eksportu ropy.

Jednym z powodów obniżenia ceny ropy jest, m.in. niewpuszczanie części rosyjskich tankowców do indyjskich portów. Statki są przekierowywane do Chin, co powoduje opóźnienia i zwiększenie łącznej ilości rosyjskiej ropy na morzu osiągnęła obecnie rekordowy poziom 180 mln baryłek – wynika z ustaleń Bloomberga.

Zobacz także: Jak omijać sankcje, czyli na tropie rosyjskiej ropy

Brak środków dla wojska

Obniżka cen ropy uderza w Kreml w dotkliwy sposób, ponieważ oznacza to niższe środki dla wojska, które będą kluczowe by prowadzić kolejny rok działań zbrojnych w Ukrainie.

„W ciągu pierwszych 11 miesięcy roku skarb państwa stracił już jedną piątą rubli z podatków od zasobów, a w listopadzie odnotowano spadek o 34 proc. w ujęciu rok do roku. Oczekuje się, że w styczniu spadek ten przyspieszy z powodu utrzymujących się rabatów” – czytamy w The Moscow Times.

Zobacz też: Problemy floty cieni. Eksplozje na tankowcu z rosyjską ropą.

Maciej Lampe powinien się wstydzić. Jeden z najwybitniejszych reprezentantów Polski w koszykówce przyjął zaproszenie Rosjan i poleciał do Moskwy. 41-latek w mediach społecznościowych pochwalił się zdjęciami z Placu Czerwonego. W ten sposób idealnie wpisał się w propagandę Kremla. Michał Ignasiewicz

Polskie Linie Kolejowe zawarły porozumienie ze stroną społeczną. Wypracowane wspólnie zmiany w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy (ZUZP) spowodują podwyższenie stawek wynagrodzenia zasadniczego - poinformowały PKP PLK.